13 Temmuz 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

SON HABERİ İyoniyen denizinde Yunan donanmasının manevraları bitiyor Atina, 12 (Tan) — İyonen demi-| rinde yaz manevralarının İkinci ki- #ım programını yapmakta olan filo- bun Korfo adasma (geldiği ve bu hafta sonunda Argostolion limanın- da bulunacağı Deniz Bakanlığına bildirilmiştir. Manevra yapmakta bulunan ge - milerden birçoklarının temizlenmek | ibtiyacmda bulunduğu, bu yüzden | programm geri kalan kısmından fmazar edileceği haber almıştır. Bu taktir birçok gemiler tersane- ye gireceklerdir. Yalnız filo içinden ayrılacak birkaç gemi, manevra prog ramınm geri kalan kısmını tatbik © deceklerdir. Erkânı harbiye reisliği “Atina, 12 (Tan) — Erkâniharbi - ye umum riyasetine tayin edilen Ge- beral Papagos iki ay İstirahat için mezuniyet almıştır. Şimdiki erkâni harbiye umum reisi General Hasapi- dis zifesinde kalacaktır. General Hasapidis, sebe nihayetinde tahdidi sin kamınile tekaütlüğe sevkedilece- ğinden o vakte kadar erkâni harbiye riyasetinden ayrılmıyacaktır. toplantıya çağrılıyor Atina, 12 (Tan) — Bütçenin mas|» yaf kısmında 200 milyon drahmi de- recesinde fazlalık görüldüğü için bü- kümet liderler meclisini toplıyarak bütçeyi tetkik etmek üzere bir encü- men intihap edilmesini istiyecektir. Yunanistan Akdeniz paktını lüzumsuz buldu (Bast 1 incide) nihayet bulmis ve bundan dola» yı İngiltere tarafından sorulan sanlin ortaya KOyduzu de artık mevcudiyeti kalmamış- tar, Yunanistan Akdeniz anlaşmasını niçin lüzemsuz buluyor? Atina, 12 (A.A.) — Katimeri- ni makalesinde hülüsaten diyor ki: Birineiteşrin Akdeniz anlasma- | «mm taarruxi maksadı yoktur. Müdafaa için yapılan bu kabil an laşmalarm daha ziyade ştimüllen- mesi arrıya şayandı. Fransa gi- bi Yunan hükümetinin de ak niz anlaşmasmım üzumsuz hale geldiğini beyanda acele etmesine ne lüzum vardr. Anlıyamadık. Küçük Akdeniz devletleri vazi- yeti daha İyi kavrayarak sağlam ve şümullü bir Akdeniz misakı yapabilirlerdi. Maalesef bu fırsat kaçırılmıştır. Yalya dostluk misakınt bozacak mı? Atina, 12 (Tan) — Jurnal ö'i- iniya gazetesi, Italya ile Yuna - nistan arasmdaki dostluk misa- kmm İtalya tarafından feshedi - leceği hakkında bir haber neşret- miştir. Bu habere, bütün siyasi mahfellerce inarlmamaktadır. Berlin olimpiyatlarına iştirak edecek olan biniellerimiz dün ak- samki ekspresle Berline hareket Binici heyetimiz, yarbay Saimin riyasetinde baytar binbaşısı Sadet - tin, yüzbaşı Cevat, teğmen Cevat, Eyüp, Saim, Sadi ve Fahriden mü- teşekkildir. Yukarıdaki resimde dün akşam hareket eden binieilerimizi Birkeci garımda görüyorsunuz. Lokarnocular konferansı İtalya, Alm anyanın da çağrılmasını istedi Vaziyetin daha karışık bir hale getirilmesi için bu davete lüzum gösteriliyor BAŞI 1 2 — Ingiliz - Fransız anlaşması. nın hükümsüz olduğu ilân edilse bi- le, İngilterenin Akdeniz o hakkında yapmış olduğu diğer anlaşmaların ibkası Italyanın bu ihtirazi kaydini muhik gösterecek mahiyettedir. 3-— Mamafih bu ihtirazi kayit Al man ve İtalyan siyasalarmın ahenk leştirilmesi arzusuna (tekabul eder görünmektedir. Hitler ile Şuşnig edilen mektublarda Almanyanın A- vusturya işlerine karışmıyacağının temin edilmiş olması,ltalyayı kendi menfaati hılâfma olarak Almanya» nim oyuncağı olmak (endişesinden kurtarmıştır. 4 — Lokarno yerine, büyük dev- letler tarafmdan yapılacak bir pakt | arasında teati | ikame etmek hakkmdaki SayİsİSri | dün aksam Alman büyük elçisi Von teyit eden bir malümat. almamamış | ra ssel'i kabul etmiştir. Bu mülâkat se de bu fikir, Romada bugün esen | havaya göre varit telâkki edilme- mektedir. Roma, 12 (A.A.) Mussolini İngiltere - Mısır INGIDE Fransız Dış Bakanı Delbos hakkında hiç bir tebliğ neşredilmedi ği gibi ne konuşulduğu da anlağıl mamıştır. müzakereleri İngiltere İskenderiyede askeri üs yapmak istiyor Her şeye rağmen iki devletin askeri işler üzerinde kolayca anlaşacakları zannediliyor Taymis Mısır - İngiltere münase - betlerine dair şayanı dikkat bir ma - kale yazmıştır. Bu makalede iki dev- let arasmda yapılan o müzakerelerin mahiyetine dair şayanı dikkat malü- mat vardır. Bu makaleyi aşağı alıyo ruzi Ingiltere ile Mısır arasındaki ger- ginlik nihayet bir hal neticesine vara cağa benziyor , Aktedilmesi kararlaştırılan mua- hede bir ittifak ve dostluk muahede- si olacaktır. Bu muahede neticesi ge- rek Misir ve gerekse Süveyş kanalı- nın müdafaası nihayette Mısıra ter- kedilecektir. Fakat hali hazırda Mı- sır ve Süveyş kanalının korunması için Mısır ordusu kifayet etmemek» tedir. Bunun içindir ki, Mısır kuvvet leri bu vazifeyi şimdilik İngiliz kuv- vetleri ile teşriki mesai ederek yapa- caklardır. Yalnız Mısırda Kahirede bu lunan İngiliz askerleri İsmalliyeye kaldırılacaklardır. Kahirede sadece Ingiliz umum! karargâhı kalacaktır. Mısır kuvvetleri inkişaf ettikçe ve çoğaldıkça Mısırdaki İngiliz garmizo nunun adedi azaltılacaktır. Ingilizle- rin Mısır hava kuvvetleri çoğaltıla- cak aerodrem adedi fazlalaştırılacak | tır.Gerek Ismailiye gerekse Abukirde iki hava Hmanı kurulacaktır. Zanne-| dildiğine göre de Takenderiyede de sa dece bahri değil ayni zamanda bir kara kuvveti de bulundurulacaktır. Mısır hükümeti Ismailiyedeki İngi - İ etmişlerdir. bz kuvvetlerinin memleketin bir etrafına sevkedilebilmesi İçin iyi yollar inşasmı deruhe etmektedir. Arap gazetelerinin yürüttükleri mütaleslardan anlaşıldığı veçhile bu şartların Mısır hükümeti tarafm dan kabulü mümkün olacaktır. Mev. cut yegine şüpheli nokta İskenderi. yenin bir Ingüiz üssü bahrisi olarak kalmasıdır. Bu meseleyi mevzubahseden mevkii iktidarda bulunan Veft par tsinin naşiri efkârı olan Kavkabel gazetesi Şayet İskenderiye limanı - nın bir kısmı üssü bahri olarak kul - lanilır ve diğer tarafları bırakılır, ve ayni zamanda bunun için Mısıra icare,, verilirse bu “İş - gal, addedilmiyeceği için şayanı ka- bir miktar bul olacaktır denmektedir. ibalağ isminde diğer bir müsta - kil Veft gazetesi buna itiraz etmekte hava kuvvetlerinin tezayüdl ile or - dunun tezaylidi arasında fark olma. dığmı ve bunlar nerede kalırlarsa kal sınlar neticenin ayni olduğunu Yaz» maktadır. Ayni gazete, Ingiltere İs - kenderiyeyi bir üssü bahri olarak alırsa bu liman Cebelüttarik veya Aden gibi İngiliz malı olur, demek- tedir, Şimdiye kâdar ihzari konuşma larda sadece askeri meseleler mevzu bahsolmuştur. - Bunun için eski müzakerelerin 8 meresiz kalmasına sebebiyet udan meselesi Üzerinde kolayca u - yuşulacağı sannediliyor. Hattâ ba- zi gazeteler Sudan meselesinin mü - İ İİ HERGÜNBİR FIKRA A Selim mi, Eski bir ormancıdan dinledim: — Yakın zamanlara kadar inhi- sarlar İstanbul başmüdürlüğünü ya pan bay Lâtfi, Selim. Melhame or. man mazırı bulunduğu / sıralarda! Balıkesirde orman ve maadin me « mura idi. Nazırla da arası oldukça düzgündü. Bir gün nezaret mek » tupçüsundan bir mektup aldı. Mek- tupta: “Sahilhanei nezaretpenahi" nin muhafazası için iri yarı bir kurt | köpeğine ihtiyaç olduğu yasılarak tedarik edilecek köpeğin boyu, bo- su, cinsi hakkında malâmat verili yordu. Bay Lütfinin canı sıkıldı. Bir devlet memurunun köpek tel « veren (donrnal gazetesinde kında şayanidikkat bir makale neşred yoruz: ) adam; zeki, ateşli, gözü daima yu- karda, işe girişmek ta kanına işle. miş, hayali fevkalâde zengin 1838 da otuz yaşında ve daha zamandan işleri yolunda. Kocası müstemlekelerde dolaşırken comte Alaçandre de Girardin ile sevişen madame Dupuy adında bir kadının oğludur; 1872 de reşrettiği Emile is- mindeki küçük kitabın mukaddim si, medeni kanunun gayrımeşru, ço- cuklar hakkındaki maddelerinden mürekkeptir. inni rüşd"e vâsıl olunca da hemen cür'etkârlik göste- rip Emile de Girardin adını takındı ve buna o zaman generalliğe ve kra- tn avcı başılığına o yükselmiş olan babası bir şey diyemedi 28 yaşında, dostu Latour « Meze- ray İle beraber bir mecmua tesis et- ti; başka gazetelerin en iyi makale lerini alıp kendinden hiçbir gey yaz- mıyan bu mecmuanm adı “Au Vo eur! > Hirsiz var!" idi. Bundan sonra çıkardığı muhtelif gazete ve İ mecmuaların hepsi de rağbet gör. müştür Bu esnada “Şiir hakkında dene- meleri" ile göhret kazanmış bir gü- zel kızla, Denise Gay ile evlendi. seteleri ve muhtelif işlerde talihi İ yardımı ile zenginleşti ve Creuse vi- iiyetinden meb'us çıktı Otedenberi zihnini işgal eden bir fikri, yani gündelik gazeteyi gerek münderecatı, gerek fiatı ile halkın okuyacağı bir hale getirmek, onu balk için bir terbiye ve malümat va» sıtası etmek fikrini kuvveden fiile çıkarmağa karar verdi O zamanlarda memlekette birçok gazete bulunmakla. beraber hepsinin İ karileri bir arada 70.000 i geçmiyor du. Bunun sebebi de, fiatın yüksek- liği idi: yılda dört altın Girardin, istinat ettiği yeni pren- sipi şu suretle anlatıyordu: “Bir ga | seteye ilândan gelen para abonelerin çokluğu nisbetinde artar; o halde yılhk ilcreti asgari haddine indirme 4 ki abonelerin adedi de m o ami da receşini bulsun. Gaze İ na ilânlarıdan çıkarmalı mile de Girardin,“bünün için, yıllığı ancak 40 frank (2 altm) ola» cak bir gazete negrine karar verdi Önce Dutacg İsminde biri ile ortak oldu ise de başmuharrirlik mesele- sinde anlaşamadıklarından, hemen ayrıldılar; Girardin başmuharrirliği kendine almak istiyor, Dutacg ise bu mevkii Lamartine'e vermeği müne- sip buluyordu (Lamartine, bilâhare Dutacg'm teklifini kabul etmedi.) . 1 Emile de Girardin'in tesis ettiği Le Presse (bu gazeteyi halka tak- dim eden ilânları Victor Hugo yaz- | mıştı) ile eski ortağının fikirlerin. den istifadeden çekinmiyen Du- taeg'm tesis ettiği Ze Sicile syni| günde, 1 temmuz 1836 tarihinde çık- | tılar, Her Ikiainin de yıllığı 40 frank, ilnlarının satırı bir buçuk franga idi. Ie Siğcle muhalefet ettiği için La Presse hükümet tarafını tuttu. Her ikisi de derhal parlak bir rağbetle karşılandı. o Hidiseler, Girardin'in hesabında yanılmadığmı ispat edi - yordu. Altı ay içinde Za Presse on bin abone kaydetti; çok geçmeden abone miktarı yirmi bini buldu, Ze — mm zakerelerinin azami üç günde bitme- si lâzımgeldiğini ileri sürüyorlar, Her iki tarafta da hüsnü niyetin| en büyüğü hükümran olduğu için Mı sir - Ingiliz anlaşmasının nihayet mzalanacağına dair derin bir ka - £ vardır. MR Tİ haşin mi? | Bâlliğı yapamıyacağını, Selim Mel. hameye nasl anlatmalıydı? Dü şündü, taşındı, mektupçuya şöyle | aldım. Talep buy rulan köpeğin evsafını yazmış, fa kat hususi ahvalinden bahis buyur. mMmamışsınıZ. Tab'ı nasıl olacak, “selim” mi, haşin mi?,, Selim Melhame mektubu alır al. maz, Bey Lâtfiyi, bir daha İstan. bula uğratılmamak şartiyle Selâ. niğe attırmıştı. Salâhattin GÜNGÖR Modern gazeteciliğin 100 üncü yıl dönümü »dern gazeteciliğin 10 Güncü yıldönümü hak - Emile de Girardin! Garip bir | Sidele de.daha aşağı kalm | bu hücumlara kalemi ile cevap ver- dilmiştir. Bu makaleyi aşağıya alı- edu de tahrir heyeti derece parla La Pressg sütunlarını Vieter Hi © Alexandre Dumas, Thöo-| ier, Seribe, Bowliâ, Gusta wicomte de Launay im- zası ile madame de Girerdin ve daha böyle birçok maruf kimseler doldu- ruyordu. “Le Siğele'in müharrirleri arasında da Nodier, Alphonse Karr, Henri Monnler, Louis Viardot, Em- manvel Aragö vardı La Presse'te Girardin roman tef- rika etmek usulünü de icat etti: Du- mas'nın Joseph Balsamo'su, V. Hu- go'nun Le Phin'i, T. Gautiemin Le Rol Candaule'u, Chateaubriand'ın | Les Mömoires d'onire -- tombe'u| önce gazetede çıktı. Girardin maliye | sütununu, ekonomi o kroniklerini de icat etti, Bugünkü gazeteciliğin babası hiç şüphesiz ki odur. Gazeteciliğin ötedenberi yolu böyle birdenbire, ve şiddetli bir surette kalkan bir adamın, âleminde bir fırtına koparması tabii idi. O cür'etkâir mucit aleyhinde ddetli yazılar başlad Ix Constitwtion Ie Journal des Döbats, La Gasette de France gibi | büyük gazeteler bittabi ağırbaşlı ve birlice bir ihtiyatkârlık gösterdi ardin'in usulü hakkında Ze ps'in tenkidieri de itidalden ay. rilmiyordu.. Fakat öteki gazeteler böyle bir itidal gösteremedi; meselâ Lowis Blanc'in çıkardığı Ze Bon sens, Capo de Fevillide imzası ile bir sira makale neğretti ki bunlarda Girar- din, aşağı yukarı açıkça, büyük bir hırsız diye gösteriliyordu. Girardin, iki gaze ! Frödâric tuttuğu umulmadık değiştirmeğe ezxlil etmeyip a mahkemeye müracaat etti. Dava 20 temmuz tarihinde görüle. cekti. Kendine manevi bir zahir edinmek istiyen Capo de Feuillide, ı t ve li al firk den biri olan Armand Carrel'e mü- racaatle, mahkeme günü nâşrolun- mak üzere, birkaç satır yazmasını ve bunda kendisini, yani Capo de Fenil- Bde'i tutmasını Tica etti. Carrel, kendi fırkasından bir arkadaşın ha» tarımı kırmamak için, 19 temmuz ak- samı, fıkrayı yazdı. Bu, hakçası,| pek şiddetli bir gey değildi ama bü | tün bu bücumlarla zaten sinirleri bo- zulmuş olan Girardin 21 tarihinde (dava bir hafta sonraya bırakılmış- ti) bir makale ile cevap verdi; bu- nun bazı parçalarında bir tehdit ke kusu vardı. Tehditlerin kendine kar- şi olduğunu sanan Armand Carrel La Preşse'in müdürü ile görüşmeğe gitti; her iki tarafın da neza terdikleri bu kon düelloya karar verildi, Diello, 22 temmuz 1836 tarihinde sabahın yedisinde, Vincennes köru- sunda yapıldı. Armand Carrel, si. lâh olarak, tabancayı seçmişti. Iki hasım biribirinden kırk adım ara ile durdular; on adım ilerlemeğe de i y eski gazeteler | * y Kemikleri yumuşatan ilâç Leningrad hekimlik kongresine Baltimorlu bir doktorun keşfettiği bir ilâç arzedilmiş. Bu ilâcı kullanan bir adamım kemikleri kıkırdaklaşıyor ve nihayet yumuşuyormuş. Hani şa bağa taklidi gözlükleri sıcakta yumu- satıp yoğurdukları çiğ. Kemikler böyle yumusayınca, hekim adamın kemiklerini istediği sekle kılığa 50 kuyormuş. Diyeceksiniz ki: — Mükemmel şey tır, me çolak! Gerçi ilk bakışta öyle geliyor. Tâkin her ilk fikirde olduğu gibi bunda da sakatlıklar var, Bir taraftan kamburlar düzelir- ken öle taraftar da yeni yeni çarpık- tıklar hâsıl olacağa benziyor. Meselâ kıskanç bir kadın, kocasi” nm gözü dışarda olduğunu görmüs. Bir takrip herife kemik yumuşatan iliçtan İçiriyor. Biçare adam vala ğında misil mışıl uyurken beriki onun hel kemiğini carmtıyor, A nca Z aksam doğru yatıp sabaha kambur kalkıyor. Bir sey değil, Duireve git- tiği zaman odacı makamma sokmu- Ne kambur ka» adamın aklma or. — Kimi arıyorsun? diyor. Bu gibi vakaların ne gibi gülüne ve feci sah- i söz düstünebilirsiniz. Şimdi hu kemik yumusrtan iler neleri olara amağı geli. iz de bunu bir insanlar kemik- ten çok daha seri karakterleri vee muşatmanm ilâcı bulmuslardır. Ne <ranit #ihi karakterler balmumuna Aönmir“ir, Onu yapan bunu yapa max mi B FELEK ğundan hafifçe rardi de hasmi ile hemen hemen bir anda ateş edip onu kasığından yaraladı. Armand Carrel 6 yaşımda Saint - Madö'ye götürüldü ve p gelen en meşhur hekimlerin müdavatına tağmen 25 temmuzda ld. Bu hâdise Paris'te büyük bir »eyecana sebeb oldu. Hattâ bazıları Carrel'in bir tuzağa düşürüldüğünü iddiaya kadar vardılar. Emile de Girardin fevkalâde mü- teessir olmuştu. Davasından vazgeç ti ve bir daha düello etmiyeceğine yemin etti. Sözünde durdu. Sebebleri hâlâ iyice anlaşılsmamış olan bu düello bugün bize, i*i türlü gazetecilik ndak adelenin timsali gibi gözüküyor. Eski gazete cilik öldü; hiç olmazsa yeninin kars şısmda silindi. Büyük gazeteler bi- 1 kırk franga in» iniz L4 Journal des Dö- anı muhafa i or bats eski Artık gazetelBrin karileri de art- mağa başladı ve gazete, Emile de Girardin'in tasavvur ettiği gibi, hal- km terbiyesine hizmet eden bir alet oldu. Bugün gazete, bir Fransiz için, hemen ekmek kadar zaruri bir nesne halini almışsa bunu © yaratıcı kafaya borçluyuz. Eserinin yüzün- © yılı tee'it olunurken onun hatıra» sını da taziz etmek lâzımdı. ett hakları vardı. Carrel on adım iler. leyip ateş etti ve Girardin'i oylu- Jean - Jos& Frappa Eskişehir Halkevinde v Eskişehir, (Tan) — Halkevi Güzel müzik zevkini yaymak emeliyle bir keman, mandolin ve ayr | Sanatlar şubesi, gençler arasında a piyano ve koro kursları açmıştır. Yukarki resim, bu kurslara devam edenlerden bir grupu gösteriyor.