2 Temmuz 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4

a < Büyük saa Türk i rr. No. ö nkılâbı --- Başlarken Yazan : Ziya Şakir Bütün bu feci vak'alar hertarafta “feci bir teessür uyandırıyordu Bol mebuslarından İİ. Fuut, A- yaszade Şükrü Beyle Trabzon me- busu Hüsrev, Lâzistan mebusu Os - “man Beylerden mürekkep bir heyet, Ankaradan hareket ederek azami bir | y siratle (Gerede) ye gelmişlerdi. Buradan da (Bolu) ya geçerek, âsi- lere nasihat edeceklerdi. Fakat, Boludaki âsiler, bunu haber alır almaz, derhal Geredeye talimat vermişlerdi. Ö anda, Geredede bulunan Hürri- yet ve İtilâfçılar da harekete geçmiş ler; derhsl âszilere iltihak etmişlerdi. Evvelâ kazs kaymaknmı Salâhat - tin Bey ile milli teşkilâtı idare eden doktor Zihni Beyi ve sonra da, -he- nliz Geredeye ayak basun, ve orada- ki cereyanları tetkike bile henüz va kit bulamıyan- nasihat heyetini bit anda tevkif edivermişlerdi. Bir taraftan kasabada ve köyler - de müthiş bir yağma hüküm sürer - ken; diğer taraftan da mevkuflar «en taş yürekli insanlarm bile reva 5 i &kleri - acı musmeleler ve hakaretler altında, Düzce hapishune sinö nâkledilmişlerdi. Asilerin, işi bu dereceye kadar a- sıttığını haber alan kaymakam Arif Bey, -vaziyeti tamamile gayri müsa- it olmakla beraber- birdenbire tasr- Tuza geçmiş; cebri bir yürüyüşle Bo luya girerek hükümeti elde etmişti, Maksadı, oradaki âsilerin elebağıla - rmı tevkif ettikten sonra Düzosye geçmek; ve mevkufları âsilerin elle- rinden istirdat eylemekti. Faket, merkez ve muhitte çok kuv vetlenen âsiler, iki gün sonra Arif Be ye karsı mukabil taarruzu geçmişler; fırkanın karargâh ittihaz ettiği Hi- sar mevkiinde yine bir hayli zabit ve efradı şehit ederek askeri şehirden püskürtmüşler: hükümeti tekrar e- le geçirmişlerdi. # Bütün bu feci vak'alar, Ankara - da, Büyük Millet Meclisinde derin bir teesslirle karşılanıyordu. Fakat yakm bir zamanda; bütün bu müş - kül vaziyetlerin, ve kani: suikastlerin | önlüne geçileceğine dair kat'i bir ka. nasi besleniyordu. Bu sırada, müktelif mmtakalar - dan hareket eden milli kuvvetler de, isyan sahasına doğru ilerliyordu. Ve bu kuvvetler de, şunlardan ibaret bu Tunuyordu: 1 — Uç yüz kişilik milli bir kuv - vet, iki makineli ve iki bomba topun dan mürekkep binbaşı (Çolak) Tbra him Bey müfrezesi, 2 — Iki tabur nizamiye, dört ce- bel topu, beş makineli tüfek, ve üç yüz. (Zeybek) süvarisinden mürek - kep: binbaşı Nazım Bey müfrezesi, 3 — Salihli ve Balıkesir Kuvayi Milliye mücahitlerinden müteşekkil Çerkes Etem müfrezesi, Bu kuvvetlere kumanda etmek üze re de Ali Fuat Paşa, Geyve boğazın dan Adapazarı istikametine; mira - lay Refet Bey de Bolu üzerine hare- ket etmişlerdi. 'Bu' kuvvetler, isyan salasma doğ- ru geledursun; İstanbulda bulunan muhalefet mahfelleri büyük bir sevinç içindelerdi. Düz- ce İle Hendek arasmda, kaymakam Mahmut Bey ile genç ve güzide arka daşlarmın feci bir şekilde şehit edil- meleri.. Boludaki Arif Bey kuvvetle- rinin kanlı bir taarruz neticesinde, şehirden püskürtülmeleri; saraya ve Babrâli ile, bu iki mel'anet kaynağın dan geçinenlere, çok büyük zafer ve galebe ümitleri vermişti. — Derme gatma kuvvetlerle, mil- # teşkilâta karşı bu derece muvalfa- kıyet elde edilirse; biraz daha mun - tazam ve raptüzabt altma alınmış bir kuvvetle hiç şüphesiz ki, bir haf ta.. on gün zarfında Ankarayı ele ge çirir.. Mili teşkilâtı kâmilen imha ederiz. Denilmişti. Ve, süratle yeni bir Ordu teşkilâtma girişilmişti. Damat Ferit Paşa tarafından Vu - ku bulan ricu üzerine; Ingiliz ordu - su kumandanı (Genera), Sir Core Mi len), maiyetindeki erkânıharp zabit- lerinden birini harbiye nezaretine göndermişti. Orada, hararetli bir mü zakereye girişilmişti. | Elde bulunan vesaitle, şirdilik i- | ki fırka teşkil edilecek.. Bu müret - tep fırkalara (Kuvayi inzibatiye) de | nilecekti... Bu firkalardan biri, şim- | diki isyan sahasmdan başlıyârak An | kara üzerine, taarruza geçecekti. Diğer fırka ise; -henüz. İngiliz harp gemilerinin tehdidi altında bu - lunan Kâradeniz sahillerinden bir noktaya ihraç edilecek. Bu fırka da dan ve arkadan Ankara üzerine yü cek.. Bu suretle her taraftan sarılan milli teşkilât merkezi; çarça- buk sukut ettirilecekti. (Kuvayi inzibatiye) nin teşekkülü hakkında, çarçabuk bir talimatname hazırlanıvermişti. Biraz sonra, gerek Aradolunun ve gerek Istanbulun mu kadderatı üzerinde mühim ve tarihi bir. rol oynamıya hazırlanan kuvve» tinbu talimatında, başlıca e- saslı maddeler -hülâsaten. şunlar - dar ibaretti: Madde: 1 — Kuvayi inzibatiye, hi kümeti cebir ve tehdit ederek, umu- mun eraniyetini ihlâle cüret eden. ahalinin emvali ve nukudunu cebren ahiz ve gasp ve kendilerini katleden.. Ve,(Kuvayi Milliye) denilen erbabı şekavti tedip ve tenkil için tesis olun muş; seyyar bir heyeti insibatiye - dir. (1) Madde: 2 — Kuvayi inzibatiye; zaptürapt ve İaşe hususatmda jan - darma nizamatma tâbi. Doğrudan doğruya harbiye ve dahiliye nezaret lerine merbuttur. Madde: 3 — Bütün Kuvayi inziba tiye mera ve neferatı, şu suretle ye min etmeye mecburdur. Yemin süreti Aynen — (Velinimeti biminnetimiz, Padişa- hımız kalifei müslimin efendimiz haz retlerine,. Ferman ve iradei yunları dairesinde sadakatle, a hilli namns her türlü ahvali ve hare- kâttan ictinsp eyliyeceğime.. Bü. mum, sekenel ahalinin mal, can, irs mus ve hayatlarını muhafaza; ve u- ğuru hüümayunlarında hayatımı se- ve, seve feda edeceğime... Vallahi, bil lâhi) : 7 — Kuvayi inzibatiye,gö ve küçük zabiten alrır. Ve muhtelif kıtalardan almarak bu kuvvete verilecek efrat ve küçük za- bitan da, gönlllü itibar olunur. Madde: 9 (dan bir fıkra) — Yemi ninde hânis olanlar, (2) derhal tart edilerek divaniharbe tevdi olunur. İşin en tatlı tarafı, para meselesi idi... Kuvayi o inzibatiyede, yüksek yüksek mevkilerde bulunacak olan zevata, hudut tayin edilmemişti. Bun lar, padişah Vabidettin ile sadrazam damst Ferit Paşanın elile ortaya ko- nan bu ballı börekten, midelerinin ü» labildiği kadar yiyebileceklerdi... Di- öerlerine gelince; Onlara da her ay, şöylece aylık verilecekti: Alay kumandanlarma — 150 lira Tabur kumandanlarma — 100 lira Kidemli yüzbaşılara — 90 Yüzbaşılara — 80 Tabur imamlarma — 75 Mülâzrmi evvellere — 70 Mülâzıme sanilere — 60 Başçavuşlara — 40 Çavuşlara — 35 Onbaşılara — 33 Efrada — 30 (Arkası var) (4) Her halde pek aceleye gelmiş ola cak ki, bu talimatnamenin aslı, pek bozuk ve intizams bir şekilde yazılmıştır. (2) Bu tallmatnamenin üzerini (Mehmet Vahdettin) diye imxa eden Padişah, vekti le kendisinin ve millete verdiği sadakat yemizini unutuyor, Mülete ihanet karşısm da nedamet etmesi ihtimali olanları, ba madde ile tehdit ediyordu. TAN ABONE VE İLAN ŞARTLARI Sigortalı Türkiye için Sira K. Lira K. 135 i— 750 u— Normal Darı içir s0 700 $ . iydik 1 İlân için İlâncilık Sirketlerine b cacaat edilmelidir. Küçtk ilânlar doğrudan değreye ideremizce almabilir, Küçük Di $ satırlı bir defalık 30 kuruştur. 5 satırdan faz tası için satar başma 5 kuruş almır Bir defadan farla için yekünden * 10 kuruş indirilir. Memleket karıcma sigortalı abone vazdmaz. Günü gecmiş nüshalar 5 kuruştur hüma -| metle hizmet eyliyecğime.. Ve; Mu- | I KUŞBAKIŞI | Toplanma borusu “Türk Ressamları, Meykeltragları, Dekoratörleri bir araya toplanınız". Bu toplanma borusunu çalan Gü- zel San'atler Akademisinin genç ve dinç direktörü Bürhan Topraktır. Geniş bir san'at aşkı ile çalman bu toplanma, borusu muMakkak ki, çok az bir zaman zarfında etrafma, az oldukları halde hiribirlerini tanr- mıyan, yer yer parçalandıkları için seslerini kaybeden Türk san'atkârla rını toplyacaklar » Ressamlarımızı, heykeltraşlarımı - 21, dekoratörlerimizi bir araya topl yarak onlara Türkiyenin göz zeykini teslim etmek, ve bu vadideki bütün san'at hareketlerinde yalnız bu top- luluğun sözünü dinletmek, bu mem- lekete yapılacak en güzel iyiliklerden birisi olucaktır. Edebiyat sahasmda temiz türkçesi, ve hudutsuz bir san- ât sevgisi ile bize Yunus Emrenin asıl kendisini tanıtan, Yunusun, eş - siz dünyasmı herkesten iyi ve kana kana tadan Bürhan Toprak bir te - raftan edebiyatımıza Nurtopu gibi eserler verirken öteden plüstik sun- atlerimizin önüne geniş ve aydınlık bir dünyanın kapılarını açmış bulu- nuyor, Bedri RAHMİ Soliste .Bir duvar çöktü, 7 amele altında kaldı Dün, İnhisarlar idaresinin Şemsi- paştdaki tütün deposu karşısında bir umelenin ölümü ve birkaçının da tehlikeli surette yaralanmasile biten feci bir kaza olmuştur. Hâdisenin tafsilâtı şudur: Deponun ilerisinde bulunan bir kı sım duvarlar, görülen lüzum üzerine yıktırılmaktadır. Bu duvarlardan biri diln sabah, ameleler işbaşında iken birdenbire çökmüştür. Çöküntü âni olduğu igin ameleden Salih, Taksim de Tarlabaşmen oturan Musa, Abdül lâtif, Aziz, Dursun, Nuh, Ferhat du- varım altmda kalmışlardır. Arkadaş- larmin uğradıkları feci âktbeti göz- lerile gören diğer amele, ellerindeki kazma ve küreklerle onların imdadı. na koşmuşlar, duvar ankazı kaldırı- larak smeleler birer birer çıkarıl - mıştır. Fakat en son olarak çıkarı -| lan Salihin öldüğü görülmüştür. Di- Zer kazazedeler muhtelif'yerlerinden tehlikeli surette yaralı olduklarından hastahaneye kaldırılmışlardır. Tah- İ kikata polis ve Üsküdar Müddeiu. mumiliği elkoymuştur. Bir ceset bulundu Dün sabah Galata köprüsü duba- larmdan birinin dibinde bir ceset bu. lunmustur. Yapılan muayenede bu cesedin gümrük muhafaza teşkilâtı memurlarından Tayyara ait olduğu anlaşılmıştır. Ceset, Morga kaldırı) TAN yam MEMLEKET MANZARALARINDAN MEMLEKETTE Köy muallimi yetiştirmek için kurslar açılıyor Eskişehir, (Tan) — Yeni yetiştirilecek köy muallimleri işi ehemmiyet- le tetkik edilmektedir. Temmuzda açılacak mektep için hazmiıklar ilerie- miştir. Mahmudiyede ayrıca, kurslar için, bir de tatbikat mektebi yapıl. maktadır. Burada köy-muallimleri köycülük ve köy işleri hakkında yeni ve pratik bilgilerle yetiştirilecektir. Tlk kurs, Ankara köylülerinden baş- uyacaktır. M. Kemalpeşada yağmurlar M. Kemalpaşa, (Tan) — Sağanek halinde başlıyan ve görülmemiş bir şiddette devum eden yağmurlar arasmda büyük gürültüleriş yıldırımlar düşmüştür. Uzgur çiftliği altındaki bostan tarlasında bir söğüt ağnct al- tinda bulunan Dere mahallesinden Halli oğlu ldrise issbet eden bir yılde- SE önmenğa başından yaralıyarak kömür haline getirmiş ve öldür. müştür, © Bir eve düşen yıldırım da evin duvar direğini parçalamıştır. O sirada evde bulunan bir kadm korkudan bayılmış, fakat biraz sonra iyileşmiş tir. idaktaki maden ocağında sekiz işçi öldü, on kişi yaralandı miş ve hâdise etrafında tahkikata başlanmıştır. Ihlamur ağacından düştü Rumelikavağında oturan Cemal İş minde bir çocuk bahçelerinde ıhla- mur ağacından giçek toplarken aşağı ya düşmüştür. Cemal ifade veremi. yecek derecede ağır yaralı olduğun. İ dan hastahaneye kaldırılmıştır. Bu da pencereden. Üsküdar civarında oturan Memnu nenin 6 yaşındaki kızı Ayten, evlerin deki açık pencereden sokağa düş - müştür. Çocuk hastahaneye keldırıl mıştır. İki çocuk arasında Beylerbeyinde oturan 13 yaşların- daki Hayri ile arkadaşı 16 yaşla - rmda Şükrü bir oyun yüzünden kav gaya tutuşmuşlardır. Bu kavgada Şükrü, kunduracı bıçağiyle arkadaşı nı yaraladığından yakalanmıştır. —————— KUÇUK ILANLAR | Dr. Mehmet Ali AKSOY Haseki ve Cerrahpaşa hastaneleri cilt ve zühreviye mütehassıs. Şifkecide Beşir Kemal cczanesi it- tisalinde 4 numero, saat 2 den sonra hasta kabul eder. 4896 ZAYI — Loyd Triestinonun Kam- pidoglio vapurunun 1982 senesinin 19 uncu seferinde namına gelen A. O. C. markalı ve 1-17 numaralı 17 sandık hadde makine ve aksamının 16-11-1932 tari h ve 545,056 numa- rah gümrük makpuzunu kaybettim. Yenisini alacağımı ilân ederim. Albert Kapuano Bir maden ocağının methalinde Zonguldak, (Tan) — Haziranın ilk iki hafta içinde muhtelif maden o- caklarmda vukua gelen kazalar neti. cesinde sekiz işçi ölmüş ve on kişi de yaralanmıştır. Bunlardan üçü Ereğli şirketine ait Gelik, ikisi yine bu şirketin Pavli, biri Kandilli diğeri de Korlu Türk Kömür Madenleri A- norim şirketi ocaklarda hâdis olan kazalarda ölmüşlerdir. Bu hâdisele- rin kaza peticesi olarak vukua geldi- ği tesbit edilmişse de, maden idare- si tarafından fenni tahkikata devam edilmektedir. dilmiştir. (3674) muz 936 Perşembeden İstanbul Beşinci İcra Memurluğun dan: Mabcuz olup paraya çevrilme- sine karar verilen balık iğnesi ve ağ- ları 7-7-938 Salı günü saat 12 den 13 e kadar birinci açık arttırma Su- retile İstanbul Balıkpazarmda 14 No Tu mağazada paraya çevrileceğinden talip olanların mahallinde hazır bu- İundcak memuruna Omüracaatları ilân olunur. Akay işletmesi Direktör! Adalar - Anadolu - Yalova hattı yaz tarifesi itibaren Yeni tarife iskelelere asılmıştır. (3654) Adapazar “TAN, Kadın yüzünden beş cinayet işlendi Zonguldak, (Tan) — Son on beş gün içerisinde kadın yüzünden dört cinayet işlenmiştir. Bv vakalardan biri bartının Serdar köyünde, ikin. cisi Çıraklar ” köyünde; diğer ikisi de Zonguldakta olmuştur. Zongul- daktaki cinayetlerden birisi şöyle geçmiştir: Ereğli şirketi lokomotiflerinde makinist Ramazan, kardeşi Şabanla Ontemmaz mahallesinden Acılık caddesinden geçerken Kâzım, Şük. rü ve Lâtfi isminde üç kişi ile kar. şılaşmışlar, bir kadın meselesinden kavgaya tutuşmaşlardır. Ba sırada sandalcı Kâzım, Ramazanı sol me « mesi altından ve omuzundan b: - çakla tehlikeli surette yaralamıştır. Temenni Siminllr. Közemla ar: kadaşları yakalanarak adliyeye ve- rilmişlerdir. , EE Kocaeli mıntakasına iskân edilen göçmenler İzmit, (Tan) — Kocaeli mıntaka- İsma iskân“edilmiş olan göçmenlere ev yaptırılacaktır. Evvelâ Derince, rutün Çiftliği, Aslanbey köylerinde inşaata başlanacak Ve kışa kadar bütün mntakada iskân edilmemiş göçmen kalmıyacaktır. * izmit, (Tan) — Izmit zabıtası, deniz kenarında dört günlük bir er- kek çocuk bulmuştur. Çocuk beledi- yeye teslim edilmiştir. Elektriğe kapılarak kömür haline geldi Zonguldak, (Tan) — Kilimli nahi- yesinde şimendifer Mmşaatı vinçlerin- de çalışan Geredeli Mustafa oğlu Ha- san, üzerinde cereyan bulunan elek- trik telini tutmuş ve derhal kömür haline gelerek ölmüştür. Susığırlıktaki maç M. Kemalpaşa, (Tan) — M. Ke» ? .. .. ». .. ..—.. İstanbul Kültür Direktörlüğünden: Gedikpaşa caddesinde 77 No. lu apartmanın birinci dairesinde Dikranuhi tarafından açılmak istenilen dikiş, biçki dersanesi direktörü hastalanarak ve hava tebdiline | âlmiş futbol takımı ile bir maç yap- giderek dersaneyi kapadığından ruhsatnamesi iptâl €- | mıştır. Fena bir sahada yapılan üğünden: 2 Tem- tatbik olunacaktır. Üsküdar Hukuk Hükimliğinden: Eliza Vranyada Zarseski tarafından malpaşa Gençler Idman Birliği fut- bol takımı Susığılığa giderek Su- sığırlık Idman Yurdunun takviye e maç Gençler Idman Birliği takımı nin kendi kendine attığı bir gol yü- zünden O « 1 mağlübiyetle bitmiştir. —— e — Istanbul Üçüncü İcra Memurlu - ğundan: Bir borçtan dolayı mahcuz ve paraya çevrilmesi mukarrer Sehu bert et Salzer markalı 1085 iğneli ve 26 P. inceliğinde 15 pus kutrunda bü tün aksamı ve teferrilatmı haiz ye" ni bir fanila makinasının birinci 8 çık arttırması İstanbulda Mahmutps (24135) | ilsak ve ilânen tebliğ olumur.(24313) | ları Hân olunur, kocusı 'Tadeo Voranyada Zaraski &- | gada Abut Ef. Han 47 - 48 No.da 6 leyhine açılan boşanma davası Üzeri- | 7.036 tarihli Pazartesi günü şaat 16 ne yapılan tahkikat ve muhakeme me | 30 dan itibaren ve satılmadığı tak” ticesinde boşanmalarma 11-6-086 ta | dirde ikinci arttırması 10-7-935 ta “ rihinde karar verilmiş ve M, aleyh | rihli cuma günü ayni mahal ve 5 Tadeo Vranyada Zarszeskinin ika-| atte yapılacağından, İstekli olanla * metgâhimın meçhuliyeti hasebile i -| rın tarih ve saati mezkürda mahal lâm sureti mahkeme divanhanesine | inde bulunacak memura müracaat” (24155)