2 Temmuz 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

tmi—— 2 GÜNAŞIRI Yemi adarm İnsanm maddi varlığınır tahlil edenler, iki Yüz kuruşluk bir erzak pu - | #ulası çıkarıyorlar: Yağ -- sabun -- şeker -- su ve bunlura benzer bir. | kaç şey... Yeni adamın, bugünkü varlığını ararsak, şu musdeleyi buluruz: Ası -- taksit 4. makine! Buünün insanı, dünür insanı gibi, damarlarmda kırmızı ve beyaz ki. reciklerin seli dolaşan basit bir varlık değildir. Bugünkü İnsan, yaşamak İçin, ekmeğe, suya, havaya olduğu kadar seromlara da mühtaç, her me- deni vücut, bir aşı deposudur: Çiçek aşısını, tifo aşısını, kızıl aşısını, dev- let kapılarında, ticaret kapılarında, mektep kapılarmdaf hüviyet cüzdanı gibi soruyorlar! Bugünün insanmda her şey taksittir: Şapkadan papuca kadar, bütün giyecekler. Şu, bardağı buğulandıran buz dolabı.. Şu bir düğmenin dön- mesile kı'aların sesini değiştiren radyo. Şu odamızı aydınlatan avize, Şu havagazi firmi.. Oturduğumuz kübik koltuk., Yattığınız yayvan kar - yola. Yaktığmız kömür.. Hattâ yaptırdığmız er.. Hepsi, heniz ilk bono ları ödenmemiş taksitlerle sizindir! Buglinin insanma, artık makine adam da diyebiliriz: Evinde birçok geyler bir düğme çevirmekle oluyor: başmda!.. Düğmeyi çevir, salon işık içim. pissin, etler, börekler kızarsın!.. Düğmeyi çevir, banyo Sıcak sularla dol- sun!.. Düğmeyi çevir, telefüh en uzak dostlari seni kavaştursun?.. Aşı, taksit, makine: İşte yeni adamm formülü. GÜNİ Tesbih çekiyorlar Dün MİN takımımız, Macarlara karşı perlak bir muvaffekiyet ka - zandı. Oyuncularımız şimşek gibi ha #m kalesine akıyorlar ve mütemadi yen Macarları sıkıştırıyorlardı. Oyu- 18 başladıktan sonra hemen bit çey rek geçmeden birinci golü ağlara taktık, Derken Ikinci gol oldu. Bunu Üçüncü gol takip etti, o Seyirellerde heyecan dehşetli idi. Arkamdan bi- risi bağırıyordu: — Yaşayın be!.. Öteki Mâve etti; — Oyun oynamıyorlar, kaleye mü / ip temadiyen topla tesbih çekiyorlar... Beriki cevap verdi: — Macarlar da ya Saburl.. Altmış altiya Fakat Macarlar ya Sabur çekmi. yorlardı: dehşetli sinirlenmişlerdi. Eabır çekselerdi, selâmete ererlerdi. Mütemadiyen favllere başladılar. Ar- tık kırtasiye oynuyorlar, hattâ bazan topu bir tarafa bırakıp, arkadan o- yuncularımıza çelme bile takıyorlar dı. Fakat bizimkiler buna rağmen iti odallerini bozmadılar. Derken dör « düncü gel oldu. Artık tribünlerdeki! alkışm arkası kesiimiyordu. Birisi dedi ki: ” — Bu gidişle düzüneyi boylayacak gız galih... Öteki itiraz etti: — Ne diyorsun Macarları altmış altıya bağlayacağız!.. Biraz teşrif buyurun Bizim kaleci istirahatte... — Tek kâle mi oynuyorlar”. — Yahu para verdik, buraya gel- â'k, şu kafile reisine söylesen de Ma carlar birazda bu tarafa terif edip oyun gösterseler... Macarca bilir misin ? — Sen Macarca bilir misin? — “Cebemde Alma van!” ne de - mektir?.. — Ay bu Macarca mı? Ayol onu bilmiyecek ne var “Cebimde elma var,, demek. — Peki “Kalamda top van!” ne de mek.,, — Onu pek anlayamadım. Git bey nelmilel oyuncu Markoşe sor! Kafa ve baş Kim demiş, bizimkiler kafa ile de | Yanın fil de ayakla oynuyorlar!.. Dünkü 6- yunda filhskika ekser zaman kafa ayak yerine geçiyordu. Hem de öyle kafa oyunları vardı ki, topü ayaktan daha kuvvetli sevkediyordu. Hayat « ta ilk'defa top oyununda ayaklarım baş olduğunu görâdüm. Fakat böyle baş olan ayaklara can kurban... Nasır ilâcı Bir aralık, Macarlardan biriel yu. varlandı. Fakat vedense kendi ken - disine düştü. Galiba biraz rüzgür | sizdir. fazla esiyordu. Hayret! Macar delikanİni yerinden kalkamıyordu. Etrafna Üşüştüler. Kendi kafile reisleri de o tarafa ko- guyordu. Birisi sordur — Ne oldu ?.. — Bilmem... at galiba tels na- &tr ilâcr götürüyor. Oyuncu biraz sonra ayağa kalktı. Beke seke dışarı çikti. Seks seks bön geldim. Çıngirağım boş geldin! — Gol. İlginizi Yoklayınız Düğmeyi çevir, asansör merdiven :. Düğmeyi çevir, yemekler Yusuf ZİYA EN — Sorular $S — Karagözü evvelâ kim icat et. : 5 — Avustralyaya Avustralya is- mi neden verilmiştir? $ — Dünyanm döndüğünü söyleği Zi için fen uğurunda ilk defa idam e- ! dilen adam kimdir? S — Sofistler kimlerdir? S — Arurla yazılan ilk türkçe şi. hangisidir? Dünkü soruların cevapları 8 — Montrö nasıl bir yerdir ? C — Mohtrö İsviçrede Vod kan. tonu dahilinde Leman gölü üstünde | 16000 nüfuslu bir yerdir. İklimi ga- yet mutedildir, Onun için kısın bil hasan buraya çok seyyah gelir, Le- wan gölü Üzerine bakan mahzafası harlikulâde gilzeldir. Bağerlığı, or man İşletmesi ve marangozluğu ile meşhurdur. 8 — Çiçekleri vazoda dalma taze emek için ne yapmalı? © — Çiçekleri vazoda taso tutmak için saplarından bir miktar şivine kesmeli önce sıcak süğn ba- tırdıktan sonra soğuk ve taze suyun içine bırakmalıdır. Sıcak su saptaki mesamatı açar ve çiçeğin içine suyun | yükselmesi hususunda ğmil olur. Vazonun Suyu içine dörtte bir mik: | tarında aspirin atarsanız çiçeğin daha uzun müddet tazeliğini muhafaza muhafaza etmesine yardım edersiniz. $ — Fransteların Lejiyon d'önör nişanı ne zaman tesis edilmiştir? C — Lejyön d'onör nişanı askeri ve sivil hizmetleri mükâfatlandırmak İçin 19 Mayıs İ302 tarihinde tesis e- dilmiştir. Bundan sonra 1816 da ve 1352 de yeni bastan kslâh olunmuştur. $ — Avrupaya “Avrupa,, ismi ne- den verilmiştir? mafi Yunan kadimdede Avrupa keli- sine tesadiif edilirdi. Yunanlılar, ken- Avrupa kıt'ası yavaş yavaş Avrupa smile tevsim edildi. 8 — Yoğurdun hileii olup olmadı- gm nasl anlara? C — Bir ufak kaşıkla bir miktar yoğurt alınız. Bunu hafifçe sulandırıp azıcık isıtiniz İçin bir damla tentürdiyot damlatınız. Eğer yoğurtun içinde nişasta veya kola var sa, yoğurt derhal mavi bir renk alır, Eğer renği bozulmazsa yoğurt hile- AAA İİ Panorama — Macarlar sinirli olmalarına tağmaen bir müsallesla iyi ilerliyorlar. — Aman tehlikeli vaziyet!., — Korkma Yaşar şimdi müselle- #in Pesinden kaideye doğru bir amut Afişaj meselesi Holanda bankası bir dava açtı Holend Bank Ünited tarafından, kendisinden teşhir ücreti ve levha vesmi olarak gayri kanun! şekilde is- tenilen bir paradan dolayı, belediye aleyhine bir dava açılmıştır. Epeyce dedikodulu bir mevzua temas ettiği için alâka uyandıran bu davanm 4- çılmasma sebep şudur: Belediye namma afişaj ücreti tah siline teşebbüs eden şirket, diğer bir çok müesseseler meyanmda, Hola Bankasma da 816 liralık hir makbuz göndermiştir. Banka, bu talebi ka-| Buna uygun bulmıyarak parayı ver» memiş ve ayrıca, gayri kanuni ver. gi tahsilinden dolayı belediye aley- * | Hine bir dava açmıştır. Dün bu dava, ikinci hukuk mah- kemesinde görülmüştür. Davact Bah ka ile, dava edilen belediye birer ve- kil ile temsil edilmişlerdi. Mahkeme, iddia hakkında karar verebilmek Ü- zero, afişaj işleri hakkında belediye encilmenine verilmiş bir karar olup olmadığının telkikine lüzum gör- müştür, Belediye Vekili, böyle bir karar mevcut olduğunu söylemesi Üzerine, mahkeme kararın bir sureti mahkemeye getiMtilmesi işin duruş » mayr, araya tatil girmesi dolayısi- | te, 22 Eylül tarihine bırakmıştır. Adliyede Ölüme sebebiyet iddiası tetkik ediliyor Bundan bir müddet evvel, Muhlis isminde bir hekime, operatör Nizen tarafmdan bir ameliyat yapılmış, çatlamış olan ayakkemiği üzerine yeni usul dikiş tatbik edilen Dr. Muhlis, ameliyat yapıldıktan sonra, sık sik ayağında birtakım ağrılar, s1- zılavdan şikâyet etmeğe başlamıştır. Bir aralık bu sızılar arttığından ratör M. Kemele müracaata mecbur olmuş, M. Kemal, Dr. Muhlisin aya- ğını açmca, kendisinde flegmon de- nilen tehlikeli bir hastalığın başladi- ğını tesbit etmiş, fakat hastalık sey- rini arttırarak, birkaç gün içinde Dr. Muhlisin septisemi'den ölümü. nü intaç etmiştir. Bunun üzerine Dr. Muhlisin ailesi tarafından Operatör Nisen aleyhinde bir dava açılmıştır. Operatör Nissen, bidayette memur telâkki edilmiş ve hakkında karar verilmek üzere evrakı Vilâyete gön- derilmişse de, Vilâyetçe kendisinin memiür olmadığı cevabı verilerek ev- rakı, maarife, oradan da Üniversi- teye iade olunmuştur. Üniversite - nin tayin ettiği ehli vukuf, Dr, Nis- sen aleyhindeki iddia etrafımda tet- kikata başlamıştır. Ehli vukuf, An - kara tabibi adlis! Fahri, Ankara nü- muhe hastahanösi operatörü Ömer Vanfi, Gureba hastahanesi operatö- rü Ali Rıza, Faik ve Akli Muhtardan mürekkeptir. Heyet, tetkikatını bü » günlerde bitirerek Taporunu hazır- layacaklır, Öğrendiğimize göre, bun» dan evvel sabık müstantiklerden Avukat Hikinet tarafmdan zevcesi. «e yapılan fena tedaviden dolayı ©- peratör Nissenin muavini Dr. Les - wan aleyhine açılân davaya ait tet- kikatı da ayni ehli hibre yapacak, icap eden hekimleri ve bu arada Hik metih zevcesini hastahanede muaye ne eden Adliye tabibi Enver şahit 0- larak dinlenecektir. * Reisicümhura karşı suikast toş- bütün | kılâtına dahil oldukları iddinsile bazı tanıdığı kimselere ispatta bulunmak tan mahküm olan Ahmet oğlu Yu. suf isminde biri, Kastamonu hapis- bünesinde hastalandığı için İstanbü- Ja yollanmış ve İstanbul hapishane hâstabanesinde tedavi altına #lmmış- TAN SEHİRDE OLANLAR Feci bir ölüm Temizlemeğe girdiği kuyuya düştü, öldü Dün Ortaköyde feci bir kaza ol. İ Muş, bir kuyucu temizlemek üzere girdiği kuyuya yuvarlanarak ölmüş- tür, Hâdisenin tafsilâtı şudur: Ortaköy Sifa Yurdunun bâhçesine de bulunan 26 metre derinliğinde Ne dersiniz ? Register mark meselesi Almanyaya gideceklere orada bio ke olmuş Türk alacaklarına mu. kabil kolaylıkla döviz verilmekle- dir. Ba dövizlerden ayda 150 bin marklık kısmının Merkez Bankasın- ca arzu edilenlere Reğister mark denilen mark olarak ,yani asıl mark piyasasile yüzde otuz, oluz beş da- ha ucuz bir döviz verilmesine Al manya Devlet Bankası muvafakat etmiştir. Bu iş böyle olup giderken bu ucuz markın bundan on beş gün evbeline gelinceye kadar Temmuz hissesinin bile sarfedildiği Alman Devlet Bankasınca görülerek alâka darların nazarı dikkati celbedilmiş ve Finans Bakanlığı da artık Regis ter mark verilmemesi hakkında Mer hez Bankasına emir verilmiş, Hal buki şimdi Olimpiyatların arifesin- deyiz. Bir taraftan buradan Berline gidecek Türk seyyahları için, diğer taraftan Türk sporcuları kafilesi ve gazeteciler için Mark lâzım, Gerçi âdi döviz olarak Almanyaya para çıkartılıyor amma Reginster mark verilmediği için herkesin seyahtit masrafı yüzde 40 kadar artıyor, Ev velce Register mark üzerinden he saplarını yapmış olan seyahat acen- teleri, gazeteciler ve spor teşkilâtı, şimdi müşkül bir vaziyete girmişler. dir. Olimpiyatlar sebebile 100 bin mark kadar bir ilâve müsaadesi ve- rilmesi hakkında Alman Devlet Banhası nezdinde yapılan teşebbür te müsbet netice vermemiştir. Yal- nız Türk sporceları Olimpiyat ka filesinin masrafı 40 bin lira kadar tahmin edilmekte idi. Buna şimdi alınamıyan Register mark farkı ola” rak 15 bin liradaha ilâve etmek icap edeceği gibi gazetecilerin de masraflarını bu yüzden arttırmala. rı lâzimgelecektir. Olimpiyat gibi en az altı aydan beri tahakkuk et- Tr mark tasarruf edile: memesinin sebebi anlaşılamamakta- dır. Umuyorüz ki bu zararlı vaziye- tin ıslahı için alâkadarlar müessir çarelere başvurmakta gecikmezler. Biz böyle düşünüyoruz. Siz ne dersiniz ? immemienüiseenensökemesteetnneknestdl ki kuyuyu temizletmek için, Ortaköy de Postacı sokağında oturan oArtin hande bir kuyucu davet edilmiş - | tir. Artin, ameleden Özer, Mustafa na gitmiş, beline Ip bağladıktan sonra kendini içeriye sallandırmıştır. Adamcağız kuyunun ortasma kadar geldikten sonra birdenbire elindeki ipi sallayarâk yukarıya işaret ver - isigi $ “Havasızlıktan boğuluyorum!” Diye bağırmıştır. Bunun üzetire, kuyunun başındakiler Artini yuka- rıya çekmeğe başlamışlardır. Fakat, tam kuyunun geldiği zaman, aksi bir tesadüfle ip kopmuş ve z&- vallı adamcağız kuyunun dibine yu- | varlanarak ölmüştür. Hâdise hakkın i da tahkikat yapılmaktadır. Maarifte Ortamekteplere 35 şube ilâve edilecek Şehrimizdek! Orta Mektep ihtiya» emt karşılamak için Orta Mektep ol- mağa elverişli olan binalar, dün Or- *a Tedrisat Direktörü Ayni ve İstan- bul Kültür Direktörü Tevfik tara» fından tetkik edilmiştir. Gösterilen beş binadan dördü orta okul olma» ğa elverişlidir. Bunlarm ufak bür ta- mirle her birine 700 « 800 talebe ve- riletektir. Halen açik bulunan orta mekteplerin de bina ve smıf vazi » yetleri gözden geçirilecek, bu mek « teplerde de en az 85 şube ilâve edile. cektir. amam mem Te yüksek muallim mektebi mezunla rından bazıları Sihhiye Vekâleti ta- rafmdan Amerikaya gönderilecektir. Gidecek gençleri seçmek üzere yekib dx İstanbulda bir imtihan yapılacak: tır. * Göztepede açılan ilkokul talehe- letine mahsus kamp, dünden itiba- ren faaliyete geçmiştir. Dün, kam. e a KUÇUK HABERLER “ Fakir çocukların menfaatine — Brenköy 38 inat ilk mektepteki yok - “ul çocukların menfaatine Suadiye plâjmda bir balo verilecsktir. Balo 4 temmuz cumartesi akşamı verile - cek, sabaha kadarssirecektir. * Italyan san'atkârı şehrimizde — pa iştirak eden 150 çocuğu hep bir- likte öğle yemeği verilmiştir. Talebe kaydına bir hafta daha devam edile- cektir. Soyadı yazımı işi bu gün de devam edecek Soyadı yazımının 2 Temmuz ak- j ve Veyselle beraber kuyunun başi-| Meşhur İtalyan klavsonisti Korradi- | şamma kadar devam edeceği din na Molla, birkaç gün daha şehrimiz: | Dahiliye Vekületinden telgrafla Vilâ de kalacaktır. yete bildirilmiştir. Beyanname ile * Beşiktaş Halkevinde merasim — | müracaat etmemiş olan vatandaşlar Beşiktaş Halkevinde dün stat 19 da | bu bir günden de istifade ederek nl. Reisicümhur Atatürkün ve Başvekil | (us şubelerine müracaat #debilecek- General İsmet İnönünün imzalı fo - | lerdir. Bu vaziyete nazaran, kanu - mıştır. Törende Halkevi üyeleri ha «İşam bitecek ve Vilâyet neticeyi Da- ar bulunmuşlardır. hiliye Vekâletine bildirecektir. Gazi köprüsü Vaz'ı esas resmi bazı sebeplerden geri kaldı - Mi tar, İtalyan öyan reisinin dünkü tetkikleri İtalyan elçisinin misafiri bulunan İtalya âyan meclisi başkanı Kont Federzoni, dün, şehrin tarihi âbidele rini, müzelerini ve şayanı temaşa yer lerini gezmiştir. Federzoni, yarm akşam İtalyaya dönecektir. Elini motöre kaptırdı Unkapanında Beylikdeğirmenin - — Fekat topu sonra Panaroma bahçesinden kim alr?.. Birisi bağırdı: — Yaştr topu Panaromaya yolla- ma... Asıl Panaroma burada! deki boya fabrikasında bir kaza ol- youş, fabrikada çalışan ameleden 'Te- kirdağlı Mustafa oğlu Kabil, elini mo töre kaptımarak parçalamıştır. Has tahaneye kaldırılan Kabilin sıhhi va- ziyeti ağırdır. Unkapanında yeni köprü için hazırlık Gazi köprüsünün 8 Taziranda ya- pılması mukarrer vaz'ı esas resmi, bazı sebepler dolayısile geri kalmış- tar. Bu sebeplerden başlıcası, bura- yâ kakilacak kazıkların henüz hazır lanamamış olması ve bu işte kulla» nılacak makinenin henüz şehrimize gelmemiş bulunmasıdır. Kazıkların çakılmasını mütsakıp 28 gün bekle- mek icap ettiğine göre, yeni köprü- toğrafileri merasimle yerlerine asıl. | nen cezasız verilen müddet bu ak-| » 2.9 Fransa - Polonya tekrar yakınlaşıyor mu ? / Yeni Wransız “dış bakanı Yvon Delbosun Polonya Dış Bakanı Mira- lay Bek'le oldukça uzun süren bir konuşma yapmasına Cenevre maha- filinde büyük bir ehemmiyet veril - mektedir. Harbiumumi neticesi istiklâlini ka zanan Polonya tamamiyeti miilkiye- sini Fransız Politikasının gayretleri. ne medyun olduğu ve ta 19 uncu Asirdanberi Fransayı kendine an'une- vi dost addettiği Için Parisle bir te- dafül misak aktetti, Bu anlaşma Al manyaya kursı alınmış bir tedbir ad- dediliyordu. Fakat Hitler mevkii ik - tidara gelir gelmez Polonya yukarı Silezya ve Danzig meselelerini unu - tarak Almanya ile bir anlaşına yap- tı, Bu suretle Sovyet Rusyaya kar- şı bir cephe almış olduğu gibi Ber - lin ile Varşovanm © yakınlaşması Fransa ile Lehistan arasındaki bağ- ları gevşetti. Çok geçmeden Moskova . We Paris arasında bir misak aktedil- di. Bu misakın Almanya tarafından Berlini iki ateş arasında bırakmak için atılmış bir adım yolunda tefsiri ve ayni zamanda Varşovanın Mos - kovaya karsı endişeler hissetmesi Polonya ile Fransa arasmdaki bu » rudeti arttırdı. O kadaf ki, Avrupa siyasi mahfelleri kıt'a Üzerindeki politik kombinezonların bir tedavül devresi geçirmekte olduğunu İddia başladılar, Alınan - Leh bloku kar - şısında bir Fransız - Mus blokunun mevki almakta olduğuna işaret etti- ler. Fakat Almanyanm Reni tahkim etmesi üzerine Leh dış bakanlığının aldığı siyasi durum bu iddiaların yer etmesini icap ettirmediğini, bilâkis Leh devlet adamlarının Almanya ile dost olmaları Alman tehlikesini ber. taraf etmek olduğuna delil sayıldı, Mamafih Alman silâhlanması kar - Hattâ bası Fransız gazeteleri geçen lerde Miralay Bek'in Belgrat seya - hatini Almanya ile Yugoslavya ara- seal yaptığını hllla edecek ka « dar ileri gittiler. z Fakat şimdi Yvon Delbos'un Bek- le uzun uzadıya konuşması ve mülâs kattan sonra her iki tarafın mem - nun gö id devlet arasında bir buçuk senedir devam eden huru delin ail olduğuna ikna edici bir de- lil addedilebilir. Esason son zaman - tarda Nasyonal Sosyalistlerin Dan- zigi ele geçirmek, ve Lehistana ait yukanı Sileryayı Almanyaya ilhak işin gtişükleri teşebbüsler nazara almırsa Lehistanm Fransa İle olan bağlarını kuvvetlendirmek için ne - den endişe ettiği daha İyi anlaşı - ir. NM . İtfaiyenin yıldönümü 22 Ağustosta İtfaiyenin her sene yapılan devriyesi bu yıl 22 Ağustosta Taksim stadyormunda tesit edilecektir. Bu ta rih, Festivale tesadüf ettiğinden bu seneki merasim geçen yıllardan da- ha sengin ve mütenevvi olacaktır. * Önümüzdeki Pazar günü, ellerin de pazar ruhsatiye tezkeresi bulün- madan dükkânlarmı açanlar hakkın da kanuni takibat yapılacaktır. * Festival komitesinin karikatür, halı, ve resim sergisi İle meşgul 0- lan tâli komitesi din Asım Sürey « yanm riyasetinde toplanmıştır. Bu sergi Ayasofya hamamlarında açi Izcaktır. Japon askeri heyeti dün akşam gitti Avrupanın muhteli? memleketle. rini dolaşlıktan sonra evvelki gün sehrirfize gelmiş olan Japon askeri heyeti, dün akşam Köstenceye ha- reket etmiştir. Üniversite rektörü bugün Ankaraya gidiyor Üniversite rektörü o Cemil Bilsel bugün tayyare ile Ankaraya gidecek tir. Rektör, Üniversite işleri etrafın- da Bakanlığa izahat verdikten sorna dönecektir. a nün vaz'ıesası resmi, ancak bu müd det dolduktan sonra yapılabilecek - tir. mama m İNİ