8 Haziran 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

2 GÜNAŞIRI Tiarp Zaferden bekliyeceği bir şey kalmı yanmış, sulhün verimlerini bekliyor. larda mütemadiyen harp sözleri: asker toplamalar, harp, harp, harp. an Türkiye, silâhma emniyetle da- Avrupa kararsızlık içinde... Dudak- ilâhlanmalar, hazırlıklar, manevralar, Avrupa, sahihten böyle bir çılgmlığa tekrar sürüklenecek mi! Henüz bu hasta adam, harp sonu buhraalarımdan kurtulup nekahat devrine bile gir- medi, Vücudünüm neresine dokunsanız mutlak bir acısı, bir derdi var: Bir yerinde işsizlik, bir yerinde açlık, bir yerinde ihtilâl, bir yerinde grev... Geçen büyük harptenberi garp medeniyeti ilim, san'at, refah yolunda bir adım ileri gitmedi. Heniiz nezlenin mikrobunu bilmiyoruz, henüz kan- serin çaresi bulunmadı. Fakat öyle zei yanmda bir aksırık tozundan zarars eskisi bunun yanımda fındık fişeklerinden farksızdır. Geçen harpte emekliyen tanklar, şimdi azgın birer Tayyareler, sivrisinekken kartal olu bir yanardağdır. Yeni harbin dehşeti yılabilir, Hem niçin harp edilecek? Zafer için mi meti birleştirdi. Mağlüplarım neler kaybettil kat galiplerin neler kazandıklarını tayine hâl Avrupada harp istiyenleri eski dev birli gazlar bulundu ki, eskisi bunun dır. Öyle yeni bombalar yapıldı ki, yerde canavar gibi dağlara tırmanıyor. . Harp eskiden bir kıvılemmdı, şimdi karşısında eskisi bir harp oyunu sa- ? Bugünkü silâhlar zaferle hezi- ri gözönünde duruyor, fa- kân yok! irlerde olduğu gibi teker teker karşı karşıya çıkarmalı. Ordulardan evvel bunlar çarpışsinlar. Bakalım kaç kah raman çıkacak? Artık harp eden bir smıf değil, bü karşılıklı çarpışacak; fizik ve kimy raf kutularma kadar her şey... X man, dumanla; ateş, atesle; zehir, ze şehirlerle... Böyle bir harp ancak Türkiyeninki olursa meşru sayılabilir? tün bir millettir, Yeni harpte her şey lâboratuvarlarından allelerin tasar - , di sle; çelik, çelikle; motör, motörle; du. hirle; iradeler, iradelerle; şehirler gibi milli bir kurtuluş davası için Harbe kim karar verecek? Diplomatlar mı? Hayır, bunu tek gözlüklü diplomatlara değil; tek gözlü, tek mah! GUR U Ankara muhteliti First Vienna'yı güzel bir oyunla 4 - 1 yenen İzmir muhtelitinin bu galibiyetinin biraz da Viyanalıların | ağır ve ihmalkâr oyunundan ileri Bu teşhisimizde pek yânılmadığımı zı, dün, Ankara muhtelitinin İzmir 1 yenmesi, biraz meyda- Ankara muhteliti bu mu- | ihmalkâr ve ağır olma» | masına borçludur. İzmir, karşısında- ine ehemmiyet veren ve süratle oy | yan bir takım önünde, ilk günkü güzel ve. rmivaffakıyetli oyununu gösteremedi. İstanbul futbolcuları İstanbul futbolcüleri dün, hele hü €um hattında bir hayli bozuklaşan sör aksak bir oyunla Viyanalılar karşısında hakkedilmemiz bir galibi- yet kaçırdıktan sonra bir beraberlik | kopardılar. Fakat bu, onlardan ziya- de takımı yapanların hatasıdır. İs- ağanlığı, iki gün üst MD bacaklı, tek kollu harp malülüne sor- Orhan SEYFİ — Bilginizi Yoklayınız ——— Sorular — Kont Valevski kimdir? Amerikalıların o “şimendüfer kralı,, isemini verdikleri kimdir? — Monna Yanna eseridir? — Bazı mekteplere verilen “Lise,, ismi nereden gelir? — Tekerlekli nakil vasıtalarını yü- rütmek için buhar kullanılmasın. düşünen kimdir? . Dünkü soruların cevapları S — Kendi yaptığı heykele âşık olan kimdir ? C — Eski Yunan heykeltraşların- dan Kıbrıslı Pizmalyon kendi eseri olan Galate heykeline âşık olmust Bir efsaneye göre Venüs bu heykel canlandırmış ve Pigmalyon onunla evlenmiştir. & — “Ehramlar muharebesi” dir? namma ne kadar fena | takım çıkarmak kabilse bunu yap- C — 1798 de Cize ehramları ya - nında Napolyon Bonapartm Murat i Haydarpaşa köprüsü Tramvay şirketi köprü inşasından vazgeçti Demiryolları idaresile, K y - Üsküdar Tramvay Sirk | arasında, Haydarpaşa köprüsü saatı münasebetile devam eden mü zskereler kesilmiş ve Tramvay Şir- keti, köprünün yapılmasından kat'i P İsi, hiddetle karısık haşin muamelesi, k zamanlarda dar esaslı bir r vücude getir- | miyecektir. Bugün işlemekte ol: tlardan Kadıköy - Mısırlroğlu, Ka - Yeldeğirmeni ve Kadıköy - Ayrılıkçeşmesi seferleri en fazla va- tidat getiren cihetleyi teşkil etmek- İ tedir. Üsküdar - Kadıköy servisinin Haydarpaşa © geçidinde kurulacak bir köprüden geçmesi, bu hattm bir i köprü meselesinden ürette vazgeçmiştir. Davutpaşa civarında 10 kadar evi soydular On gündenberi, Davutpaşa semt» rine bir hırsız şebekesi dadanmış- ür. Bu şebeke, bir hafta içinde do- kuz evle bir dükkâna girmişlerdir. Hırsız henüz yakalanmamıştır. Polis, izleri Üzerindedir. Şebekenin soyduğu evler şunlardır: Davutpaşa- da Şeyhislim mahallesinde Evkaf memurlarından Kâzımın evi, Tram- vay caddesinde Muhsinin dükkânı, Yokuşçeşme sokağında Mehmedin kömür deposu ile Çardaklıhamam sokağında 32 lı ev ve Nuri inin fırını, İn Hırsızlar, Evkaf memuru Kâzmmin evine geçen cuma günü, içeride kim- ir sırada girmişler- eyi bir muharriri- iy niştar: '— Cuma günü evde kimse yok- en hırsızlar maymuncuk İle kapıyı arak içeri girmişler, Oturduğu- muz odada ne buldularsa almışlar. Çalman eşyalar arasında iki altın Ji- gümüş mecidiye ve y bir cep ve kol . saati, üç balı, bütün elbise ve çamaşır takım- ları vardır. Bulunduğumuz cadde İş- maktan geri kalmadı. Bir hücum h3t | Beye karşı zaferile neticelenen mu - | (CKtİZ. Görünmeden bu hırsızlığın tında Üç tane sağaçığı yanyana ği- zen ve açıktan başka birşey oynama | sı imkân: olmayan bir oyuncuyu or- taya koyan Ajanlık, biraz daha iyi bir takım yapsaydı, Viyanalı misa - firler karşısında, İstanbul da galibi- | yetin tadını almış olurdu. Istanbul muhtelitinin önümüzde Üçüncl bir maçı vardır. İzmir muh- telitine karşı oynanacak maç için biz Futbol Ajanlığma bir muhtelit tavsiye edeceğiz. İtibara alır almaz bizi alâkadar etmez: Safa Fazıl (oOYaşar (Yahut Faruk - Fazıl) M.Reşat o—oLütfi O Cevat Rebii Hâşim Fikret Salâhattin Nec- > det Yukarıda yazdığımız gibi bu takım ftibara almır alınmaz, bizi alâkadar etmez. Hattâ itibara alınmaması da esastır. Çünkü bu takım gayet iyi bir netice alacağı için bunun bizden cıkmış olmasın: kabul edemezler. Fa kat ne yapalım ki biz de düşüncemi- si yazmaktan kendimizi.alamadık. First Vienna Biraz da Viyana takımmdan bah- sedelim: First Vienna ilk günkünden daha canlı ve daha güzel oynamış olmasına rağmen, beklenildiği kadar yüksek bir oyun gösteremedi. Hattâ diyebiliriz ki, bundan evvel gelmiş olan Hakoa, bu takımdan daha can- Ir, daha süratli ve biribirlerile daha iyi anlaşmış oyunculardan mürek « kepti. First Vienna'nm bu düşüklü- Zü belki de mevsim sonu olmasından dır. İçinde Avusturya Milli taktmi- na giren bazı oyuncularım da bulun- duğu bu takımı biz biraz daha yük- sek tahayyül ederdik. Eğer First enna'nm bu hali, mevsim sonu dü- şüklüğünden İleri gelmiyorsa, bu ta kımın, Viyana likinde hayli tepeye çıkmış olmasma biraz şaşmak lâzım | gelir. harebe, 8 — Bir cinayet tahkikatı hulâ- sa eden yedi soru nedir ? C — Kim? Ne? Nerede? Ne va - #ıta İle? Niçin? Nasıl? Ne vakit? $ — Rokfor peymiri tioaret saha- sma çıkarılmadan evvel nerede ve ne kadar bekletilir ? C — Kayalar içinde açılan ve &- caklığı 4-8 dereceyi geçmiyen geniş mahzenlerde otuz - kırk gün. 8 — Transvaal kaç senedenberi Ingilterenindir ? C — Otuz altı, meninin Fikir köşesi 131 — Bir kapı ya açik ya kapalı olmalı. (İki zıt şeyden birini tercih et meli) 132 — Şeytan her zaman fakir bir adamm kapısmda değildir. (Bir insan her zaman bedbaht de-, gildir) 133 — eski bir çömlekte iyi çor - ba yapılır. (Ihtiyar kimseler, eski şeyler yi- ne işe yarar) 134 — Çatlak çömlek uzun zaman dayanım. (Sakat kimseler, bazen çok yaşar- lar) 135 — Tavuklar gagalarmdan yu- murtlarlar. (Tavuk nekadar iyibeslenirme o kadar yumurta verir) 138 — Iyi bir tilki hiçbir zaman komşusunun tavuklarmı yemez. (Fenalık yapmak istiyen usta bir adam bunu tanındığı muhitte yap - maz.) 137 — 'Tavak horozun önünde ö- temez. (Kadm kocasına itaatle mükellef - tir) 138 —- İlkbahar yağmuru zaman fena hava sayılmaz. (Ilkbahar yağmurları ekine fayda- hiçbir vapılışma hayret ediyorum.,, | Bu hırsızlıktan iki gün sonra Çar- | daklıhamam sokağındaki 32 numa- İ ralı Fatmanım evi soyulmuş, 2000 Yi- jra krymetinde eşya çalınmıştır. Bu sirkatleri müteakıp şebeke yine dur mamış, yukarıda sözü geçen evleri, dükkân ve fırmı da soymuştur. Ust İ üste yapılan bu hırsızlıklara ait He- nüz bir ipucu bulunamamış olmakla beraber, polis bazı kimseleri sorguya çekmiştir. R Bir milyoner, yatı ile işehrimize geliyor Kansdanm maruf milyonerlerin - den Midveld, bu hafta içinde yatiyle | ümanımıza gelecektir. Milyonerin ya tmda Kanadanım sanayi âlemine men | sup tanmmış bazı simalar vardır. | Üvidveld, yatiyle Nisanm onunda A- merikaya hareket etmiş, İngiltereye uğramış ve Cebelüttarıktan geçerek Akdenizde on beş gün kadar dolaş- İ mıştır. Milyoner bir spor tenezzühü | yapmaktadır, Üç aylıklar bugün veriliyor Bütün Malmüdürlüklerinde wtite kait, dul ve yetimlere üç aşlarmın verilmesine bü; baren başlanacaktır. Emlâk ve Ey- tam Bankası, ayın ikisindenberi yap mekta olduğu Üç aylık tevziatmı bu İ hafta sonunda bitirecektir. ——— | Barr) 139 — Fen bir anlaşma, iyi birda vadan iyidir. (Ne: şekilde olursa olsun uzlaş - mak dava açmaktan iyidir) . 140 — Hiç kimse memleketinde peygamber değildir. (İnsan çokluk, kendi memleketin- de başka yerdekinden daha az mu - vaffak olur) ” | hilekârın zararı karşısmdakinedir. A | SEHİRDE OLANLAR Ne demi? Ankara yolculuğu Hile ve hiddet Esnafın bir kısmı, sattığı malı hile ile, bir kısmı da hiddetle satar. Mi teri, hileden de, hiddetten de kızar. Ankara - İstanbul hattı e- | Alış verişte hiddet, çok defa hiledem | çi yen Tarak ene bakir çi daha zararlı olur. Onun için, halkı | Gkenresinin G z di | daima hiddetiiğen, hiddellinin malmı | çaresinin daha kisa bir zamanda yapıl ill” raevoit oldüğu almaktan ürker de hileli mal sata —| yayı apre kan mecit OlMUğU nın dükkâna, ağzı yandığı Ta m halde. | muzun ilk haftasmdan itibaren on rar uğrar, bir saate indirilecektir. Devlet 'De- Esnafm müşteriye sert muamele - İmizyolları şii nike ekeftisi- nin Yapacağı bu üç saatlik tasarru- Cu şu siretle temin etmiştir: 1 — Nisbeten az ehemmiyetli Temmuzdan itibaren İl saate indiriliyor ticaret kaidelerini bilmemekten, © nun icaplarını — kavrıyamamaktan doğuyor. Maamafih, hiddetin yalnız |... |. : : esnafı İzrar ettiği de muhakkaktır. | “O7t İs nz kaldirmak, Ancak, çekilmiyen esnaf tipi hangi | 2 — Makine değiştirmek, su al- «idir,, bilir misiniz? Hem hiddetli, | DAK gibi zamana mütevakkıf olan Manikür nü servisleri daha otomatik bir hale ge- Hilekârin hiddetliyi biribirinden | Ürmek ayırmalı, hilekârdan korkmalı, hid -| 3 — Hattm muayyen yerlerinde detiiden tirkmemelidir. Bize göre, | "Ürati biraz daha fazlalatmak. hiddetlinin zararı kendisine, fakat| Devlet Demiryolları idaresi, yol | culuğu daha mükemmel şerait altm- İda temin edebilmek için, Ankara ve Toros ekspreslerindeki lokanta va- gonlarında esaslı değişiklikler yapıl- masını temin edecektir. Yemekler daha ucuz ve mütenevvi olacak, bil- hassa soğuk yemekler bulundurula- caktır. Büyük istasyonlardaki büfe- lerin de daha istifade edilecek bir şekle konulması takarrür etmiştir. Yerlimallar sergisi için esaslı hazırlık | Taksim Bahçesinde açılacak olan - İS inci Yerli Mallar Sergisinin pavi- | yonları önümüzdeki hafta içinde ku- rulmaya başlanacaktır. Paviyonların hepel a, Biz böyle düşünüyoruz. Siz ne dersiniz ? | KUÇUK HABERLER * Depo sahiplerinin müracaatin - rı — Kuruçeşme kömür depoları sa- hiplerile bazı müştekiler arasındaki | dava, temyize o nakzedildiğinden, | | mahkeme yeniden başlıyacaktır. Del po sahipleri, beledi müracaat © | derek mahkeme; İ'dar icap temişlerd * Avcılar birliğinin toplantısı Avcılar birliği heyeti umumiyesi, dün saat 17 de birlik merkezinde toplana- rak sönelik kongresini yapmıştır. Ev velâ idare heyeti raporu okunmuş, e başlanıncaya ka etkikatm İkmalini is- ni modelde olacak ve mamu lâtı ayni olan müessese malları ayni sıradaki paviyonlarda teşhir edile- cektir. Maamafih, büyük fabrikalara tahsis olunan paviyonlarn inşa tar- 21, müesseselerin keridi arzularma b- rakılmıştır. Bu sene sergide Halk Ö- pereti her gün temsiller verecek, bah genin denize bakan kısmında bir ga- zİno kurulacak ve sinema gösöterile- cektir. Sergide akşamları deniz bap- dosu Konserler verecektir. bundan sonra yeni seçime geçilmiş tir. * Şehir haritası alınıyor — Sehir- cile mütehasımı Prost “Me”Balediye arasındaki mukavele bugün imzala - nacaktır. Mütehassıs şimdilik Yalo - va ve Floryanın imarile meşgul ola caktır. Istanbulun imarı işlerine esas olacak şehir haritasınm tayyare almmasma birkaç güne kadar başla- nacaktır. | * Yeni kontenjan kararnamesi — Temmuz başından itibaren mer'iyete girecek olan yeni kontenjan kararma. | mesi gümrüklere ve alâkalı dairele - rette tâkarrür etmiştir. İnşaat azami İ re bildirilmiştir. Kararname midde. | sekiz ayda ikmal edilecek ve bu müd ti bu sene sonuna kadardır. İthali det zarfmda hanm ön tarafmı aç- vekâletin müsaadesine bağlı madde - | mak için yapılacak istimlâk işide ler için 7 liste hazırlanmıştır. | bitirilecektir. Tünel Hanı inşaatı Galatadaki Tünel hanmm inşaatı. na İ Temmuzda başlanması kat'i su- İstanbul limanında islâhat .Topane-Salıpazarı rıhtımı ilk olarak inşa edilecek Yeni karar Haziranın on beşinde tatbik edilecektir. Istanbul Liman idaresinin yeni teşkilât kadrosu ile bütçesi kat'i o- larak hazırlanmıştır. İdarenin Mali. yeden Iktısat Vekâletine devrini mü teakıp, kadronun tatbikma geçile- cektir. Liman için iktiza eden asri tesisatm inşası programlaştırılmış- tır. Bu inşaatın ehemmiyetlileri ev- lat yerleri hakkında verilen karar, Haziranın 15 inden itibaren tatbik edilmeğe başlanacaktır. Hazırlanan talimatnameye nazaran, yakm hat- lara işleyen vapurlar Sirkeci rıhtı- mından ve her postada ayni yerden hareket edecekler ve oraya yanaşa- caklardır. Uzun kabotaj hatlarımıza velâ yapılacak, üç senede tamamla- | çalışan vapurlar, Galata rıhtımından mâcaktır. Kanun çıkınca, ilk olarak | hareket edecekler, dış hatlara çalı- Tophane ve Sirkeci rıhtımlarının ta- | san gemiler de şimdi olduğu gibi mirine başlanacaktır. Diğer taraf. | münhasıran yoleu saloniyle Topha- tan, İstanbul Himanma gelen ve gi- | ne arasındaki kisma yanaşacaklar- den vapurlarn hareket ve müuvasa. Idır. nl İM mika anar Filistinde isyan Harp neticesi bir Ingiliz mands- İsi haline geldiğindenberi Filistin bir isyan memleketi olmuştur. Her iki üç senede bir Yahudi ve Arap hal- | kın biribirine girdiği ve sokakların İ bir harp meydanına döndüğü haberi dünya efkârı umumiyesini heyeca- vermektedir. 1922 de vuku bu- lan isyanda nüfusça büyük felefat olmuştu. da tekrar isyan eden Arapları Ingiltere ancak Mısırdan tayyare İle asker sevketmek sureti- le itaate mecbur edebilmişti. İşte bu mn da ancak şiddetli tedbir yeni İngiliz askeri kuvve ti eelbedilmek” sayesinde tedricen bastırılıyor. Fakat bundan “sonra Filistinin sükün içinde yaşıyacağını ümit etmek pek doğru olmaz. Çün- kül Arapları hükümet aleyhine sev- | keden sebepler izale edilmiş değil- dir. Yani açıkça Arapların istekleri yerine getirilmemiştir. Bu İstekler nedir? Yahudi muhaceretinin dur - durulması! Filistin isyanı bugün Filistinli A- rabın Yahudi muhacereti karşısında memleketinden edilmek korkusunun bir tezahüründen başka bir sey de- gildir. Sabık İngiliz başbakanlarm - dan Lort Balfour Filistini bir “Ya- hudi vatanı” yapmağa karar verdiği tarihtenberi bütün dünya Yahudile- ri bu diyara hierete başlamışlardır. Ayni zamanda rıuhasirlerle beraber Filistine akan Yahudi sermayesi bu- rada Telâviv gibi modem ve eski Arap şehirlerini gölgede bırakan şe- hirlerin, Yahudi fabrikaların, asri Yahudi çiftliklerinin vücut bulma- sma yardım etmiştir. Bilhassa Al manyada Hitlerizmin mevkii iktida- ra gelmesinden sonra bu muhaceret kat kat artmıştır. Memleket ekono- 'misinin yavaş yavas ellerinden çek- tığını, Arap arazi s hip ve serma- yedarlarmn — mevkilerinin tedricen Yahudiler tarafından doldurulduğu- na şahit olan Arap siyasileri İstik- balde Arap halkının muhacir Yahu- dilere nisbetle ,#konomik bakımm - dan dun bir mevkide kalacağından korkmaktadırlar. Ekonomik iktida - rı ellerinden kaçıran Araplar arasım- Ida hiçbir suretle siyasi iktidara sa- hip olamıyacaklarını düşünmekte ve muhaceretin durdurulması için isyan etmektedirler. İngiliz Hükümeti Araplarm bu id- dialarınm doğru olduğuna kanaat getirmiş değildir. Britanya dış ba - kanlığı 1.100.000 nüfuslu olan mem- lekette Yahudilerin ancak 100.000 den ibaret olduğuna işaret etmekte ve Arapların büyük bir ekseriyet sahibi olmak dolayısile korkmama - ları icap ettiğini bildirmektedir. Eko nomik itirazlara gelince, bunları kat'iyen - tanımamaktadır. Çünkü Yahudi muhacereti neticesi yilkselen fiyatlardan en ziyade müstefit olan- larm Arap arazi sahiplerile Arap müstahsilleri olduğu söylenmekte «- dir. Maamafih istikbali nazara alan Araplar Yahudi muhacereti durdu » ralmadıkça hükümete muarız kal - makta ısrar edeceklerini bildirmek- tedirler, Bugün Engiliz efkârı umumiyesi ba mesele hakkında şu kanaati bes- lemektedir: Avrupada halledilecek bircok meseleleri olan İngiltere Fi - listinde Yahudi miktarmı Arap nü » fasunun yüzde yetmiş besi nisbetim- de tesbit ederek bu meseleyi köktim. den halletmelidir. i Kızılay haftas i Kızılay haftasmın bitmesi müna- İ sebetiyle dün saat 16 da kurumun İ Fatih şubesinde bir toplantı yapıl. İ mıştır. Toplantıda kurum azaları ve ! yeni kaydolan Üyelerle civar meketp İ talebeleri bulunmuşlardır. Başkan - ! #-n.sonra idare heyetinden Rüştü İ söz almış, Kızılayın on üç senelik İ faaliyetini hülâsa ederek bu hafta (Istanbul halkımın kuruma karşı gös- İ teraiği alakadan sitayişle bahsetmiş- | tir. Bundan sonra mektep talebeleri | tarafından şiirler ve şarkılar okun- İ muştur. Kızılay kurumu İstanbul | subeleri, hafta içinde tatbik ettikle- ri programlarmı rapor halinde hazır layarak kurumun Cağaloğlundaki İstanbul surları Müzeler idaresi, İstanbulun tarihi kıymeti haiz surları üzerinde esaslı tetkikat yapmaktadır. Surlardan bü- yük bir kısmı, bugünkü haliyle çir kin ve her an yıkılmaya hazır bir ha rabe manzarasi arzetmektedir. Yapı lacak tetkiklerden sonra, bu surlar- dan tarihi kıymeti haiz olanlar esus- k şekilde tamir olunarak muhafa- za edilecek, kıymeti olmayanlar da yıkılacaktır.