3 Mayıs 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

uzum ? HERGÜN BİR FIKRA Yalnayak Tiklerine kadar sinema edebiyatı ile beslenmiş bir delikanlı tanırım. Sesli ve şarkılı filmlerin şöhreti Beyoğlunda baş döndürücü bir süratle yerleşirken o mekteple sinema arasında mekik dokur. Üç dört seans arka arkaya seyrettiği filmin şarkılarını en güzel söylemek hakkını kazanırdı. Sinema onun, içinde kendine sit ne bulduysa haczetmekle kalmamış dışmı da haraca kesmiş, pantalonunun ütüsüne karışmış, kravatının düğlümünü düzeltmiş, saçlarını bilmem hangi Jön Prömye gibi taramağa kadar ileri gitmişti, Günler, seneler geçti, eskiden her zaman sinema önlerinde dolaşan dos- tumu geçen gün Galata rıhtımma rampa eden büyük seyyah gemilerinden birine baka kalmış buldum. Kıyafetinde muhakkak bir değişme vardı. İçimden “Inşallah içini de değiştirmiştir. inşallah bana yine: — Falanca filmi gördün mü? Suali yerine: — Falanca kitabi okudun mu? ya benerz bir sual soracak diyordum. Delikanlı birden saplandığı dalçınlıktan kurtularak: — Azizim artık karar verdim, gidiyorum. dedi. — Holiyvooda mı?.. dedim. — Hangi Hollyvood dostum? Sen beni görmiyeli ben o kadar çok de- #iştim ki, ben Tahiti adalarma gidiyorum. Derileri güneş, gözleri güneş, arzuları güneş kokan İnsanların diyarına gidiyorum. İnsan oğlunun ken- di çıplaklığından utanmadığı, şehvetin bardak bardak, satılmadığı, evini kendi elile yapan, elile oyduğu tahtalara tapan, bütün gıdası muz ve ana- nas olan kahverengi derili insanlarm diyarma gidiyorum, Toprağı olgun bir meyve kadar güzel kokan adalarda yalnayak dolaşacağım, yalnayak, toprak üstünde dolaşmanm ne demek olduğunu sen hiç düşündün mü? Murdar çoraplar, İçerisinde, papuçların ebedi engizisyon mezalimine uğ- rayarak kakırdayan parmakların iztirabımı hiç duydun mu, yalnayak, ba» har yağmurlarma, tabiate, çırılçıplak, değmek, yalnız burun deliklerime değil yalnayaklarımla da tabiati duymak Istiyorum. Delikanlı zerre kadar değişmemişti, Yalnız bir aralık sinemaların bir teviye çevirdikleri filmler. deki “sıcak memleketler, in, Havaylen kitarların, yarı çıplak dolaşan 'Tahitili kadınların ördükleri sihirli ağa düşmüştü. Onu uzun zamandır gördüğüm yok. Dünyanm öbür ucundaki Tahiti adalarıma, gemilerde kamarot olarak gitmeyi göze alan delikanlı bilmem bu güzel emeline kavuştu mu? Onun lar bulabilmesi için çok acele etmesi Tahiti adalarında yalnayak dolaşan- lim. Çünkü o güzel kokulu adalara Follyvood'un antenler, adeseler, lâmbalarla mücehhez arıları dadanmış delikanlınm hasretini çektiği balı emiyor, tüketiyorlar, GU Böylesi işitilmemiştir Bir eve girilip yükte hafif, pahada ağır ne varsa götürülür; bakkaldan ekmek peynir araklanır; seyreden dalgın adamım altın saati a- şırılır; tramvayın kalabalığı arasma sıkışan bayanm el çantası açılarak rası almır. Böyle hırsızlık ve yanka, siellik vak'aları görülmüş işitilmiş şeylerdir. Fakat kos koca demir bir röprü manavdan fındık aşırır gibi ça- lınır mı? Evet, kos koca demir köprü de aşı- rılırmış:Lehistanda Kutno kasabası i çinden geçen nehir üstünde bir demir köprü vardır. Geçenlerde bir amele grubu köprüye gelmiş, iki başıma sey rüseferi meneden kırmızı bayrak ve fenerler aamışlar. Köprünün tamir e- dileceğini sanan polisler de halkı köp rüden geçirtmemişler. Ameleler rahat rahat çalışmışlar. Köprünün demirlerini parça parça sökmüşler, gelen kamyonlara yerleş - tirmişler. İki hafta içinde köprüden eser kalmamış. Bir müddet sonra, giden köprünün yerine yenisi yapılacağını sanan halk, yeni köprünün yapılmadığını görünce belediye reisine müracaat etmişler. Nihayet iş anlaşılmış: Meğer ame- eler bir hırsız kumpanyası imiş. Ko- ca demir köprüyü kaldırıp götürmüş- ler, Bu kumpanya, herhalde bugünkü barp malzemesi endüstrisinde demi »- rin altın kıymetinde olduğunu anla - miş olacak! Yazık değil mi? Uluslar Kurumu, kaybolan para Hibarile büyük harbin kaça mal oldu- ğunu hesap etmiş. Uzun uzadıya ya- pılan tetkikler ve İstatistikler netice- sinde umumiharp kaça mal olmuş bi- lir misiniz? Bir trilyon sekiz yüz on iki milyar altın franga! Büyük harbin bü akılları durduran masrafı, Napolyon Bonapart zama - mından 1914 senesine kadar olan bü- on milyon adama kıymet biçilebilir! gan bu çocuğa, mi? 1870 muharebesinden sonra bİr! veya “Haydar, Fransız yazıcı pek haklı olarak de -| bir isim arıyorlarmış, miş ki: “Ölen hir asker, yirmi veya otuz yıllık bir çalışmanın heder mektir. Bu ölüm yalnız aile harplerde doğmu larm maddi kıymetini ölçebilecek han ! havafler o kadar az değil ki, bunun! yı ile berabere gi babayiğit istatistikçi vardır.?,, Havat Marmaranm ortasmda bir geminin camekânı| Bilginizi Yoklayınız Sorular — To, v undan en mayı Yapalı Yane 9 — Akkoyuhlu sülâlesinin son hü - kümdarı kimdir? — Marengo'nun tarihi şöhreti ne- dir? — Üçüncü Muradm anası kimdir? — Helsingfors nerededir? Dünkü soruların cevapları $ — Boris Godunof kimdir? C — 1598 den 1605 tarihine kadar hüküm süren Rusya çarı olup aslen Tatardır, 8 — Cemalim mushafın etfali eş- ki çeşmim ey dilber, Okurlar mektebi aşkında daim su gibi seber beyiti kimindir # C — Kanuni Süleymanın süt karde şi Fahrinin. | 5 — Gütenberg'in ağaçtan levha- lar ve müteharrik harfler hakkede- rek ilk incili bastığı saman bu işle ortağı kimdi ? C — Zengin bir kuyumcu olan Fust $ — Kanuni Süleyman İimin için fevkalâde olarak beşinci vezirlik ih- das etti? C — Çok sevdiği meşhur hattatlar. dan Ferhat Paşa için. $ — Kamçatka yarım adasında sönmüş, sönmemiş kaç volkan var- dır? C — Otuz üç, DI LL şa istasyonunda doğup adı “Haydar, konan çocuklar vardır. Vakti gelmiş düşer İİ hiçbir kıymeti kalmıyacak. Sporcu köşesi Eski dava Kınacıyana ait emlâk hazineye devrediliyor Kmacıyan ailesinden firari Vahan ve kardeşi Mihranla Serpuhiye ait is ken birtakım tapu senetleriyle, sahip leri burada gibi gösterilen Beyoğlu | kazası dahilindeki han, fırın ve ma- İ ğazaların hazine namina tegcili ve İtapuya bağlanmaları için icap eden- İlere tebligat yapılmıştır. Kınacıyana sit diğer emlâk de, hazine namma peyderpey tescil edilecektir. Bu emlâkin firarilere ait olduğunu ispat eden evrakı ortadan yok ettik- leri iddiasiyle Serkis, ve İhsan aley- hine açılan davaya ağırceza mahke- mesinde devam edilecektir. Kınacı - yanın İstanbul cihetinde de bü- yük ve küçük Kmacıyan namlarmda iki büyük hanı ve birçok mağaza ve dükkânları vardır. Bunlar da, mus- meleleri tekemmül ettikten sonra, hakiki sahibi olan hazineye intikal €- decektir, Maarif İdman şenlikleri 19 Mayısa bırakıldı 10 Mayısta yapılması kararlaştırı- lân İâmen şenlikleri, 19 mayısa bi- raktlmıştır. 19 Mayıs, ayni zamanda Atatürkün Anadoluya ayak bastığı günün yıl dönümüdür.. Bu münase- betle yapılacak tezahürat ile şenlik- ler bir arada yapılacaktır. Ayrıca Talebe Birliği de o gün için hir program hazırlamaktadır. * Maarif Vekâleti lkmekteplerde- ki beden terbiyesi derslerini tekem- mül ettirmeğe karar vermiştir. Bu maksâtlâ mekteplerdeki beden ter - biyesine aft ders levazımatı da yeni- leştirilesek ve takviye olunacaktır. * Maarif. müdürü Tevfik, yanında Yünarit “müfettişleri — olduğu balde köy mekteplerinde tetkikat yapmak- tadır. Teftişler, 15 gün devam ede- cektir. * Bütün mekteplerdeki talebenin boyu, ağırlığı ve sıhhi vaziyetleri hakkında bir statistik vücuda geti- rilecektir. Bu 'statistiğin meydana getirilmesi için Istatistik umüm mü- dürlüğü şeflerinden Cemil dün şeh- rimize gelmiştir. | Belediye Gürültü ile mücadele için esaslı tedbirler Gürültü ile mücadele için beledi- ye, tetkiklerine devam etmektedir. Bu tetkikler arasında, bilhassa oto - mobil kornalarını lüzumlu lüzum - suz çalımmaması için ne suretle ted- bir alınabileceği düşünülmektedir. Evvelce de yazdığımız gibi belediye bu işi köktinden halledebilmek İçin belediye zabıtası kadrosunun arttı- rılması lâzım gelmektedir. * Sebze haline gelen mallarm ge- celeri kolaylıkla boşaltılmalarmı te- min için belediye hale son sistem bü- yük lambalar astırmıştır. * Sırt hamallığının ıslahı için da- hiliye vekâletinden gelen tamim Üze- rine belediye lâzımgelen hazırlıklara devam etmektedir. Bu iş için yarm belediyede bir komisyon toplanacak- tar. ————— nıyacak takımların ilk devre karşı laşmalarında aldıkları neticeleri, mü- kayeseye imkân vermek Üzere aşağı - ya yazıyoruz: Fenerbahçe Topkapıyı ancak 1-0 ye nebilmişti, Geçen hafta Topkapı Sü - leymaniyeyi 3-1 yenmişti. Bunun için Fenerbahçenin bu sefer biraz daha dikkatli davranması lâzımdır. Beşiktaş Galatasarayı 2-3 yenmiş- ti Galatasaray Ankarada olduğu için bu maç , Istanbulspor ile Anadolu ikişer sa- Beykoz Eyübü 2-1 yenmişti. Hilâl Vefaya 5-2 mağlüp olmuştu. Güneş te Süleymaniyeyi 4-0 yen - iinde doğup adı “Bahri, , Haydarpa-| Bugün yapılacak lik maçlarında oy | mişti. TAN ŞEHİRDE OLUP Gümrükler Dün yeni şeklin tatbiki başladı Dün sabahtan itibaren, İstanbul gümrüklerinde yeni servis talimat - hamelerinin tatbikima başlanmıştır. Yeni talimatnameye göre, İstan- bul ve Galata İthalât gümrüklerinin manifesto ve kontenjan servisleri tevhit edilerek İstanbul gümrüğü em rine verilmiştir. Yeni çalışma şekli, dün, çok iyi bir netice vermiştir. Bilhassa tüccarın işi çok kolayı'şmış ve beyanname muameleleri gayvt kı- sa bir zaman içinde görülmeğe baş - lanmıştır. Gümrük ambar ve antrepolarının liman emrine verilmesi hakkındaki kanun çıktıktan sonra, İstanbul baş- müdürlüğü teşkilâtmda yeniden ba- zı yenilikler yapılacağı haber veril - mektedir. Yeni Fransız sefiri bu hafta geliyor Fransanm yeni Ankara büyük elçi- si Ponsot, Paristen hareket etmiştir. Perşembe veya cuma günü şehrimize gelecektir. İstanbul avcıları dün Çınarcığa gittiler Istanbul Avcılar Cemiyeti, Yalo- vanın Çmarcık nahiyesinde bir av tertip etmiştir. Avcılar, dün husus! bir vapurla Çınarcığa (gitmişlerdir. Bugün avjanacaklardır. Dağcılık klübünde dünkü toplantı Balkan festivali genişletiliyor, bir “ Dünkü toplan Balkan festivalinin tevsaii suretile bu yaz yeniden yapılacak eğlenceler hakkında kat'i kararlar vermek Üze- re dün Dağcılık klübünde bir top - lantı yapılmıştır. Vali ve belediye reisi Muhittin Üs- tündağ tarafından vakl davet üzeri- ne parti başkanı, üniversite rektörü, şehir meclisi ile dsimi encümen Aza larından bazıları, seyahat acenteleri müdirleri, bazı doçentler, konservatu var müdürü, gehir tiyatrosu rejisörü ve sair bazı zevat ile gazete sahip- leri ve gazete mümessillerinden müs rekkep yetmiş seksen kişi bu toplan» tıya iştirak etmiştir. Evvelâ Muhittin Üstündağ, geçen sene yapılan festivali, bundan âli- İnan neticeleri anlatış, bu yıl neler yapılması lâzımgeleceği hakkında kat'i bir karar verilmeden önce, ş€“ hirlilerin de noktai nazarlarnı öğ- renmenin çok faydalı olacağını izah etmiştir. Bundan sonra, saylav Salâh Cimcoz toplantı başkanlığına seçil - miş, ve münakaşalara başlanmıştır. Burhan Felek, Muhlis Ete, Vefa Birson, Vali Muhiddin, Salâh Cimcoz Selim Nüzhet ve Kemal Ragıp bu yapılacak eğlenceler hakkındaki dü- şüncelerini söylemişler, neticede bu | al seneki festivalin münhasıran bir Bal Kan festivali olmamasma ve bir ilâ iki ay devam edecek olan bir İstan- bul sezonu tertip edilmesine, bu se- zon içinde hem spor, hem mehtap âlemleri, hem festival ve hem sanat hareketleri yapılmasına karar veril- Fakir çocuklar için bir kamp kurulacak İlkmektepilerdeki fakir ve zayıf ta- lebehin yaz tatilinde temiz havadan istifade edebilmelerini temin maksa- diyle bu yıl iki kamp kurulacaktır. Bu kamplardan biri Erenköyünde, diğeri Pendikte olacak, her iki kam- pa yüz talebe kabul edilecektir, Hi- maye heyetlerinin seçeceği bu yüz fakir talebeden gayri kampa girmek istiyen talebe olursa bunlar on be - şer lira vereceklerdir. Türkkuşu şubesi bugün açılıyor Türkkuşu İstanbul şubesi bugün saat onda açılacaktır. Bu münase- betle Beyazıttaki uçuş sahasmda bir merasim yapılacak, Türk Hava Ku- rumu ve Türk Talebe Birliği namma birer söylev verilec #etir. Türkkuşu- nun açılışt münasebetiyle bu akşam radyoda bir konferans verilecektir. Türkkuşu için Üye yazımı devam etmektedir. Yazılacak talebelerin ortamektep mezunu olması şart tu- tulduğundan, Hava Kurumu, mes- lek mekteplerinden hangilerinin or- tamektep muadili olduğunu maarif müdürlüğünden sormuştur. di — Bir müddettenberi lunan Btlkreş elçimiz Suphi ver, dün İstanbula i * Izmir italyan baş İtalyanın İzmir baş konsolofü! de Chateauneuf dün şehrimist Se tir. > * Profesör Vittemore Ayasofya müzesinin kıy! yiklerini meydana (çıkrığı prof. Thomas Vittemore Bü şehrimize gelerek çâli İdevam edecektir. * Paşabahçedeki inşaat — lar idaresinin çam altında ta olduğu tuz fabrikası, doğru çalışmaya başlıyacak” Tdarenin Paşabahçede tlasyon kısmınm inşaatı ve ” lerinin montajı tamamen İtir. Şimdi, büyük bir baca na başlanmıştır. * iskân işleri umum mtidürÜ”? kân işleri umum müdürü det dün sabah Ankaradan gelmiştir. Müdür burada bİF kadar göçemen işlerle uğra tekrar Ankaraya dönecektir al İ * Tramvay tarife komisyon" aylık tramvay tarifelerini test cek komisyon önümüzdeki de Metro handa toplanacaktır Konferans tehiri Mahmut Esat Bozkurduf Büytikada Halkevinde veresâği ferans aym 17 sine tehir eği tıda bulunanlar miştir. Bu kararlar çerçevesi dahilin de sezonun müddetini kat'i olarak lecek programın ana hatlarını tes - bit etek müzere bir komite seçilme- si münasip görülmüştür. Yapılan bir teklif üzerine Selim Nüzhet, fabrikatör Hayri, Selâmi İz- zet, Burhan Felek, Doçent Muhlis | Ete, Celâl Esat, Bedri Nedim, Ve- fa Birson, Şükrü Ali, Ertuğrul Muh- sin ve Fuat Fazlı bu komiteye seçil- mişlerdir, Müteakiben davetlilere bir çay ziyafeti verilmiştir. Valinin beyanatı Ziyafetten sonra, vali ve belediye velsi Muhittin Üstündağ, bir muhar- ririmize şu beyanatta bulunmuştur: “«— Istanbul kendi hemşerilerinin #z malıdır. Onun ilerlemesinde İstan bulluların daha iyi, daha rahat ya - şıyabilmelerinde herkesin ayrı syri alâkası, menfaati, ve vazifesi var- dır. Bu refahın artması, her işin muvaffakıyetle başarılması İstanbul hemşerisinin bunları benimsemesiyle mümkündür. İstanbul belediyesiyle el birliği eden hususi bir komite, ge- gen yaz şehrin muhtelif köşelerinde bulumuzun büyük hayrma ve men- faatine yarıyacaktır. Bu düşünce ile ber sene böyle bir mevsim hazırla - mıya karar verdik. Hareket parola- tayin emek ve sezonda tatbik edi- | bik edildiğini öğrendik. Bu yeni tarza göre dahs başlanacak ve daha erken © tır. Ilişmek istediğimiz nokta P* dir. Bizde liç çeşit çalışma 1 — Günün her sastinde bi ile temas edebilmek; İstanbul Türkiyenin ve * km yazlığıdır. Bu hareke” gayeleri takip ediyoru#: 1 — Istanbula yerli *© yolcu ve seyyah bir iktısadi hareket uy#”©* 2 — Gelecek yolcular” mümkün olduğu kadar det alıkoymak çareleri mak ve bu surötle İsta9” len günleri cazip, tatlı, le sokmak, 3 — İstanbul halkımın daki nezaket ve deki misafir severliği b taya çıkararak ve dışarda bir propagsni, Bu maksatları elde w her vatandaş münasip gördüğü teklifleri | biz? bunları tetkike ve prati leri nispetinda tatbika ©