16 Temmuz 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

SAYI. 85— 3388 Onbirinci YIL SAHİB ve BAŞMUHARRIRİ Mahmud SOYDAN SAYISI 5 KURUŞ 16 Temmuz - SALI -1935 ISTANBUL UGÜN 2 incide $ Peyami Safanın “Halit Orhun $ min a” a Süncüde: o Ankara haberleri — Feleğin “ Bir yeni kazanç yolu” hükmen e Ti ide 3 dal Akdemirin “Ca- ri yalak” ndir eseri — Sıhbi öğütler — Kendi kendimize ruz. 5 isdide sberler — Temal $ mena i Memlekette TAN — Seviş er, evlenmeler. 7 incide t — Güzel san'atlar. Bimde i Dünya gazetelerine göre büditeler — Hikâye, | Şunuda: Karan Hanlığı son gün. 10uncade: Ekonomi. 1.700.000 Lirayı Ne Yapalım? Tramvay Şirketinden geri alnan bir milyon yedi yüz bin lirayı nereye sarfedeceğimiz de,büylik mesele bali ne geldi. Parayı nereye sarfetmek lâ- zımgeldiğini tayinde o kadar müte- reddidiz ki, arkadaşlardan biri, oku- yucularına müracaat ediyor, “ne der siniz? Nereye sarfedelim?” diye am ket açmak Mürumunu bile duyuyor. Bu da mesele içinde ayrı bir mes€- le! Şehrin kurtarılmış parasını nere- ye sarfetmek doğru olacağı bekisinde şehrin organı olan gazetenin bal yol göstericilik etmesi icap ederken, bize mahsus garabetlerden olmak üze- re, tam tersi, okuyuculardan berbiri- nin ayrı ayrı fikirleri, arzuları soru- huyor, ve bin bir fikir ve arzu karga- şalığı içinde, parayı nereye harcamak lâzumgeldiği, büsbütün anlaşılmaz bal alıyor! Bizce, paranın kime ait olduğunun anlaşılmasile, mesele, gayet sade bir surette kendiliğinden halle; İstanbulun parası gene İsti fedilmelidir. Bundan son Jun neresine şerfedilmeli?” gibi ru ileri sürülebilir. İsta o kadar GE VİNE e Gu YANİNA SEYİR wine sarfedileceği de ayrıca düşünce Mevzuu olabilir, o “İşte bir düşünce: Cümuriyet devrin denberi bu memlekette yaratılan fark- lar, bu büyük Türk şehrinin genel göreyinde, hemen göze çarpmazlar. Halbuki bu şehre gelen giden ecne- biler,İstanbulda,Avrupaya benzer bir parça, senelerdenberi memleketimizi kavramış olan bayındırlık çalışmala » rından hiç olmazsa bir kısmını, par- Şalar halinde, fakat mutlaka bu şehir. de de görmelidirler.Yenicamlin etrafı Bi me açmalı.yanan Adliye binasından denize kadar inecek taraçalar ve bah- gelerle o semti mi yapmalı, yoksa pa- rayı İstanbuldaki dört beş yüz eski san'at eserini kuşatan mezbeleleri ye kıp onları meydana çıkarmağa mr harcamalı? Bunlar, mütehassıs işi, artist işi, şehirci işidir. An cak, herhalde bu parayı çarçur et miyerek, hattâ üzerine bir mikdar da ekliyerek,bu şehirde görmeğe değecek bir eser yaratmağa bakmalıyız. Çün- kü, yeni Türkiyeyi görmeğe gelenle- rin hepsini alıp Ankaraya, Kırıkkale» ye, Kayseriye götürerek yarattığımız bayındırlık ve sanayi eserlerini göste- remiyoruz, Gösteremeyince de, bun - lar,göre göre, nihayet san'atkârlarım değil, İstanbulda, zevksiz mühendiz- lerin yaptıkları o feci Taksim ve Ci- hangir taşlaklarını görüyorlar, gülü yorlar, Son on sener» yüz milyon li- radan fazla sartedilerek yapılan ve ya- zik ki, artık tamiri, çünkü yıkılmaları imkânsız olan o telalar: karşısın» da hiç olmazsa yeni Türk zevkinin ve san'atinin eski eserleri nasıl değer. lendirdiğini olsun göstermeğe çalı- şalım ve bunu da yalnız mukavemet hesaplarını düşünen © mühendislere değil, fakat modern şehiciliğin ne olduğunu bilen san'atkârlara, san'at- kâr mimarlari yapı Sağ olsun, Ata' sürüldüğü için İstanbulun mavi sula- rı kenarında yeni Türk bayındırlık hareketinin bin bir ifadelerinden biri halinde yükselmeğe başlayan Florya, bu şehrin güzelleştirilmeni için bir başlangıç sayılmalıdır. Plânla sarfedilen bir milyon Kiran, plânsz sarfedileri yüz milyon liradan bir milyar defa daha güzel eser yara- tabileceğini ispat için elimize bir fır. sat geçmiştir, aman kaçırmayalım. Ali Naci KARACAN am me DV) bd nn Çindeki su felâketi Şanghay, 15 A.A. — Resmi ölmi- yan rakamlara göre, Yangrekiang'ta- ki su baskınında ölenlerin sayısı, yaz İşang bölgesinde 12 bin kişi: ir, | HABEŞLERDEN ÖÇ ALMAK iÇiN Mussolini meydan muharebesi istiyor Ingilterede Habeş ordusunda hizmet etmek üzere eski zabitler bir “yabancı alay,, kurdular meydan muharebesinden bitün İtal ya'nın tesid edeceği paı'ak bir zafer doğacaktır. Kuvvetle oranlandığına göre, bu muharebe, Adua bozgunluğunun İ- talyada bıraktığı fena hatırayı sil mek için aynı alanda yapılacaktır. Başkalarından yardım Roma, 15.A.A. — İtalyan - Habeş anlaşmazlı barışçıl bir şekilde kotarılması yabancı o ülkelerde çikârılan kombinezonları çö- n Sta diyor ki * bir siyasal alanda olursa olsun, Habeşistan ile karşılaştırılması, İ- talya için menfur ve kabul edilemez bir durumdur. Habeş ırkı için, iüzüm olmadığı zamanda bile kuvvetin ve yalnız kuvvetin değeri vardır. Du- Tumun bugünkü şekli Habeş Kralmın öbstrüksiyonizm ve meydan okuma politikasında, başkalarından gördüğe yardımın bir sonucudur. Durumu andınlatmak için atılacak ilk adım, Habeşistan'ın, Avrupa dev- Jetlerile muhafaza ettiği gerçek ve- ya hayali bağlarım (dışında yalnız bırakılması ile elde edilecektir. Altı yeni denizaltı gemisi Roma, 15. A.A. — Router ajâtis aytarmdan ; | İtalyan hükümeti, 1936 yilmın ilk MUSSOLİN: altı ayı içinde denize indi k.6- sonik; YÜLALA e Rewter dğinsi ze alır yeni denizale gepnisi senmi aytarından : pe Bu arada doğu Afrikası sörlürge- lerine gönderilmek üzere yeni bir tümen silâh altına çağrılmıştır. Bu- TArkası 5 incide) inin HUSUSİ mel Atatürk Dün iznik Ve Bursaya Şeref Verdiler (HUSUSI MUHABIRLERİMİZ BILDIRIYOR) alova, 15 — Atatürk bu sabah saat dokuzda İznik- Yenişehir yolile Bursaya hareket buyurdular#Ulu öndere mayeti erkânı ile birlikte Bursa valisi Fazlı refakatetmektedir. © Bursa 15 Atatürk bugün saat on beş otuzda Bursayı şereflendirmişler” dir.Refakatlerinde maiyetleri olduğu halde Yalovadan İzniğe bö” reket eden Atatürk orada Bursa valisi Fazlı ile Parti Başkanı ta- rafından karşılanmış; yemeğini müteakıp İznikteki eski eserleri tetkik ettikten sönra Orhangazi ve Eskişehir yolu ile Bursaya gelmişlerdir. Bir müddet Çekirgedeki köşklerinde isti rahat buyurduktan sonra saat 19 da Çekirgede bir gezi yapmış” lar ve bu arada eski kaplıcayı ziyaret buyurmuşlardır. Akşam İlbay, şarbay, parti başkanı ve burada bulunan mebusları kabul &dcrek kendilerile görüşmüşlerdir. 0.0.0. Patrasta Çarpışmalar Oldu A tina, 15 — Gece Patrastan gelen telgraflara nazaran ora” FA daki Cümuriyetçiler toplanarak kraliyet aleyhinde nüma- yiş yapmışlar ve bunu kralcıların mukabil nümayişi takip etmiş” tir, Bunun üzerine iki taraf arasında şiddetli münakaşalar başla- mış ve neticede, çarpışmalar olmuştur. Zabıta müdahale etmiş ve kavgacıları güçlükle biribrlerinden ayırmıştır, Çarpışma n€- ticesinde iki tarafta yirmi kadar yaralı vi vr ği içbakanı Bu Sabah Geliyor nkara, 15 — İç Bakanı Şükrü Kaya bu akşam İstanbula A gitmiş ve durakta Bakanlar ile İç Bakanlık Jeni gelenleri tarafından uğurlanmıştır. Şükrü Kaya cuma günü şehrimize dör müş bulunacaktır. İstanbuldan yeni gelecek göçmenlerin yerleş- tirilecekleri mıntakaları gözden geçirmek üzere Trakyaya geç“ mesi ihtimali de vardır. Haber alındığına göre, Mousnolini Habeşistanda hiç olmazsa, bir mey- dan muharebesi yapılmasını istemek- tedir. Mouseolininin fikrine göre, bu © 0. Güreşçilerimiz: 7 Macarlar:O0 zmir, 15 — Alsancak alanında, güreşçilerimizle Macar gü- reşçileri arasında ikinci karşılaşma kalabalık bir halk kütle- si önünde yapılmıştır. Güreşçilerimiz sıfıra karşr yedi sayı ile Maçar güreşçilerini yenmişlerdir, , l TAR Istanbul Limanı Genişletiliyor Yeni direktör yapılacak işleri anlatıyor Rauf Manyas? © Liman işleri genel direktörlüğü i direktörlüğün muhtelif servislerinde maliyet fiyatları azami ucuzlatıla - cak, dahili teşkilât çok Tandman ve- rebilecek bir duruma getirilecektir. İkinci olarak, müesseseye ait hizmet lerin çabuk görülmesi ve kolaylaştı rılması imkânları araştırılmış, gere- ken tedbirler derhal alınmıştır. En önemli nokta, liman İşleri genel di- rektörlüğünün İstanbul limanı hak- kında bazı etütler hazırlamağa baş- lamış olmasıdır, Bu etütler netice - sinde, prensipe taallük eden ve fen- nİ, mali idari bakımdan ihtiyaçları tesbit eden bir rapor meydana geti- rilecektir. İdare, bu rapora esas ol- mak Üzere ilgililerden bazı notlar toplâmağa başlamıştır. İstanbul rıhtımlarının İnşası projesi İstanbul limanı rıhtımlarının uzam tılması için Ekonomi bakanlığınca hazırlanan proje, Bayındırlık bakân- lığına verilmiştir. Bakanlık fen he- Arkası 5 incide) Şuşnig'in başına Gelen felâket Viyana, 15 A.A. — Resmf bir bil diriğe göre, Şuşnigle ailesinin baş- larına gelen kaza, yolda otomobilin makinesine âriz olan bozukluktan ö- türüdür. Bu işte kimsenin suçlu ol- madığı tasrih edilmektedir. ,ş Viyana, 15 A.A, Bayan Şuşmigin ölüsü, halkın saygılı durumu önün- den ve iki keçeli askerin arasından Beçirilerek Şönbrün kilisesine kaldı- Fmiştir, vi Ölü töreni, yarın saat 15 te yapı lacaktır, Gazeteler, yalnız gazetecilerin değil, eseridir! 'Atatürk Bursayı Şereflendirdil TELEFON okuyucularında ( Müdü ZASI Yarı işleri Matbax < 2431 İ İdare » er 'Tatbiki için Hazırlıklar Evkaf genel direktörü Fahri şeh- rimizdeki tetkiklerine devam etmek- tedir. Genel direktör, dün de Evkaf idaresinde meşgul olmuş, muhtelif meseleler etrafında izahat almıştır. Aldığımız malümata göre, Fahri, yeni. vakıflar kanununun tatl ait işleri ve Devlet şürasına gi rilmek üzere hazırlanan azlık vakıf- ları talimatnamesine esas olacak nok taları gözden geçirmektedir. Yeni kanun ile tasfiyesi lâzim gelen bi kısım vakıflar için de hazırlık! başlanmıştır. Sizan haberlere göre, Evkaf teşkilâtımda bazı yeni değiş - meler olacaktır. İstanbul kadrosunda da tebeddüller beklenmektedir. Ge- nel direktör tetkikleri sırasında kad- ro harici bırakılacak camilerin tas- aifi ve maaş tevziatı işleri etrafım- da da izahat almıştır. Dün sabah Ev- kafa âit bazı binaları teftiş eden Fah ri, öğleden sonra Evkaf direktörü Niyazi ile diğer şube âmirlerinin bu- lundukları bir toplantıya başkanlık etmiştir. Bu toplantıda iki Alman mütehassıs da bulunmuş, muhtelif meseleler görüşülmüştür. şubelerinde de Finansal tetkiklerde bulunmak üze- İ re Ankaradan gelen Finans Bakanlığı uzmanları (mütehassısları) o Beyoğlu maliyesindeki tetkiklerini bitirmişler- dir.. Uzmanlar, dün Yenicami. Mali- ye yubesine giderek vergi işlerini göz- den geçirmişlerdir. Kendilerine Fi- EVKAFTA DEĞİŞİKLİKLER OLACAK i Yeni kanunuh © Yeni Evkaf Genel direktörü azlık vakıflarına ait ferimanları okuyor. Genel direktörün verdiği izahat Evkaf genel direktörünün burada» ki tetkikleri daha bir kaç gün süre- cektir. Fahri, dün kendisile görlişen bir mubarririmize şunları söylemiş- ©» Araştarmalarımı henüz bitires medim. Evkaf işleri üzerinde tetkik- ler yapmakla meşgulüm. Sonucu, bir raporla Başbakanlığa bildireceğim. Alemdağındaki taşdelen suyu kay- nağında çok iyi ve yeni bir tesisat | yapılmıştır. Kapotaj ameliyesi tama- men bitirilmiştir. Yaptırdığımız son tahliller, taşdelenin içim bakımın - dan emsalsiz derecede faydalı oldu- ğunu bir kere daha göstermiştir. Ev« velçe de söyledi ibi, Evkaf ve hademei hayrat işleri üzerinde he » nüz tetkikler yapıyorum. Bu tetkik» ler bittikten sonra konuşabiliriz... —— e — — Fransız Maliye mütehassısı Yenicami Maliye şubesinde çalışıyor Fransız Mütehassısların Maliye Şubelerindeki Tetkikleri Mütehassıslar iki gündenberi istanbul tetkiklerine başladılar rine aykırı düşen maddeleri ve tahsi- lât işlerinin mükellefi müşkülâta uğra tan kısımları gözden geçirilmiştir. Uzmanların İstanbul cihetindeki Maliye teşkil. . üzerinde yaptıkları etüdler daha on beş gün kadar süre- | cektir. Finans Bakanlığının diğer uz- Bans enspektörleri (müfettişleri) tara | manları da muhtelif Anadolu vilâyet- fından lizimgölen izahat verilmiştir. Bu arada, bazı mali kanunların biribi- lerinde tetkiklere devam etmektedir « * ler, | ürkofise 14 rmemur alınacak. Bunun için, Mersin, İzmir, Ankara, Istanbulda imtihan açıldı. Yalnız Istanbuldan bu 14 e karşı 84 talip çıktı, izmir, Ankara, Mersinden daha kaç istekli çıktı, bilmiyoruz. Bu acaba iş değiştirmek heve- sinden mi, yoksa işsizlikten mi dersiniz?