10 Temmuz 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

Y10 »7 935 SON HABER 1935 YILINDA Japon İmpara- Almanlar Kaç Tane Yenitoruna Hakaret Savaş Gemisi Yapacaklar?l Berlin, 9 (AA.) — Almanyanın | 4 — İki yüz ellişer tonluk yirmi 1035 yılı deniz programı neşredilmiş- | parça denizaltr gemisi. Bunlardan bir tir. Bu programa göre yapılacak ge- | vnesi miler şunla: 1 — Yirmi altışar bin tonluk ve 28 santimlik toplar taşıyacak olan iki kruvazör, ; 2 — Onar bin tonluk ve 20 santim lik toplar taşıyacak olan gene iki kru | Patça denizaltı gemisi. vazör, | — Uçak taşıyan gemiler yapılması ge- 3 — 1.625 ger tonluk ve 127 mili- | lccek yıl düşünüleceği gibi, değer ba- metrelik toplar taşıyan 16 distroyer. | kımından eşitliği sağlamak için daha 'Bunlardan birkaç tanesinin yapılma | bazı gemilerin yapılması da zelecek sına 1934 de başlanmıştır. yıla bırakılmıştır. Zekâi Apaydın Moskovada Moskava.': (A.A.) — Yeni Türkiye büyük elçisi Zekâi Apay- 'dm bugün Moskovaya gelmiştir. BB A, Moskova, 9 (A.A) — Bu sabah buraya gelen Türkiye büyük elçisi Zekâi Apaydın öğleden sonra Dış işleri Bakanı Litvinofa göretide bulunmuştur. Pazarcıkta Bir İnfilâk Sofya, 9 (A.A.) — Dün akşam Pazarcık kasabasında bir av malzemesi mağazasından çıkan yangın bir lgıruı_ınhlak_me sebebi yet vermiştir. İtfaiye efradından beş kişi ile dört polis yangını söndürmeğe çalışırken yaralanmışlardır. Nevyorkta Su Baskını Nevyork, 9 (A.A.) — Nevyork ilinde vukua gelen su baskını şimdiye kadar görülenlerin en zorlusudur. Bu yüzden 33 kişi boğulmuş, 10 milyon dolarlık ta ziyan olmuştur. Cumartesi gü- nünden beri yağmurlar durmadan yağmakta, göllerle nehirlerin sularmı yükseltmektedir. Whoeler yakininde şiddetle yağan yağmurlar yüzünden 24 ki- şinin ölmüş ve 400 kişinin yaralanmış olduğu söylenmektedir. Mahkümların Aflı İstendi Atina, 9 (Hususi muhabirimiz bikliriyor) — Dramanın tecim ve endüstri teşekkülleri memleketin parlâmentarizm hayatında birlik elde edilebilmesi için | Mart isyanı mahkümlarının hepsi- çen 29 Haziranda denize in- r. g | Girilm $ — Beş yüz tonluk 6 parça deniz- altı gemisi 6 — Yediyüzellişer tonluk gene iki Kral Yorgi Atina, 9 (A.A.) — “ Ulusal kurultay | etmiştir. geneloy hakkındaki — görüşmelere | etmiştir. nin affedilmesini hükümetten istemişlerdir. AKrai Yorgi'nin ÂAleyhinde Bulunan Kralcı Saylav karışan, krallığın hararetli yanatların dan (taraftarlarından) Bubulis, gene- loyun irteye atılması üzerine yeni re- jimi tağllamak için bir naib atanması- & gşyın edilmesini) istemiştir. 1922 e ölüm cezasına çarptırılmış olan cs- ki Bakanlardan Stratos'an o'ğlıı. ken- disinin de Kralct olduğunu ve lâkin kendi hükümetinin şefleri 1922 de öl dürüldükleri zaman buna karşı gelme diğinden ötürü krallık etmeğe lâyık olmayan cski kral Yorginin tekrar tah ta çıkarılmasına yanat (taraftar) bu- IH'-;Mıtıuı söylemiştir. 'tratos bu huşustaki kendi seçicilerinin duy; d“"uh::.; uymadığını bilmediğinden saylavlık » tan çekilmeyi ödev bellediğini ilâve ir. Kurultay bu istifayı kabul Hindistanda Karışıklıklar Lahür, 9 (A.A.) — (Hindistan) Buraya Ingiliz askerleri - getirilmiş - tir. Şehrin soki tanklarla kol gerdirilmektedir. (Sih) lerden bir kişi öldürtülmüş :lr de polis buı.nhmm birçok Sih'ler mnçerle yaralanmıştır. On bir kişi ya kalanmıştır. Lahurda çıkan gazetelere sansür konulmuştur. Lahore, 9 (A:A.) — Şehirde sü - kün hüküm sürmektedir. Son hâdise- lerin bilânçosu, iki kişi ölmüş, ikisi de ağır sürette yaralanmıştır. Kısırlaştırma kanu- nu ve katolikler Berlin, 9.AA. — İç Bakanı, kısır- Taştırma kanununa karşı gelenlerin teralandırılacaklarını ve katolik kili- konkor uygün olarak katoliklı Tin de bu Tiayet etmeleri lâ- zım geldiğini Yü Hindistanda yeni Bir mabet Bambay, 9A.A. — Hindii Kutal gaka dan Benaree de ge Yakında 220 ayak " yükseliğinde - bi Fing dabkal Şapdacaktır. Hüi nn en büyük yapısı olacak olan bu mabed yıkıcılık tapacağı Şivanın adı- 9 ur, Türk - Fransız Tecim görüşmeleri Paris, 9, ALA. — Tecim Bakanı, 'Türk-Fransız tecim görüşüşlerinin a- çılması törenine başkanlık etmiştir. Bakan yanında Faik Kurtoğlu bu- Tunan Suad'ın başkanlığındaki Türk heyetini selâmlamış, geçenlerde Tür- kiyeye yaptığı geziyi — hatırlatmış ve beyete Fransız hükümetinin bir uz- laşma elde etmeği dinlemekte bulun. duğu hakkında inanç vermiştir, Zağrep'te Bir hadise Belgrad, 9.A.A, — Dün Zagrebde bir katolik ayınden dönen 15 bin ki- şi Hırvat şefi Maçeki evinin önünde alkışlamak istemişlerdir. Polis işe ka- rışarak gösterişçileri sopa ile dağıt mıştır. Bunlar taşla karşr — gelimişler- dir. Bir kaç yaralı vardır. Paris borsası Paris, 9. A.A. —(8 temmuz tarihli borsa durumu). Ağır bir açılıştan son rTa, değerler borsası daha iyi bir yö- net (istikamet) tutmuşdur. Fransız rantlarının şiddetli birilerleme göse termesi üzerine yerli değerler de iyi bir durum göstermektedir. Tek tük değerler henüz bu havaya uymamak- tadır. Arsıulusal fondolar — düzensiz gi- diyor, Royal Dutch sağlamdır. Rio Tinto tutluyor. Süveyiş önem- N bir aksülccmi yapmışdır, Japon İmparatoru Şanghay, 9.A.A. — Geçenlerde Ja- pon imparatoruna hücum eden bir Betke yazan Neulife gazetesi yazarı Chungyuan 14 ay hapse mahküm - dilmiştir. İki asi Çin kruvazörü Hong-Konk, 9.A.A. — Geçenlerde Kanton'dan kaçarak İngiliz kara su- larına gelen iki âsi Çin krüvazörü bu sabafı, şafakda şimale doğru haree ket etmişlerdir. Kruvazör'ün kumandasını eline a- lan ve Nankin hükümetjne sadık ©- lan Amiral Şansak'ın bu — gemileri Nankin'e götüreceği sanılmaktadır. Kondilis Mussolini ile Konuşacak * d Mussolini ve Kondilis Roma, 9 — (Husust muhabi den) — Yunan asbaşkanı ve Sü Ba> kanı General Kondilis dün sabah bur Taya gelmiştir. Yunan Sü Bakanı İtal- ya hükümetinin misafiri olarak tahsis edilen otele götürülmüştür. Bandat sonra Romanın anıtlarını gezmiş Ve harp gönüllüleri başkanı taratından şerefine verilen öğle ziyafetinde bu * lunmuştur. Gencral. öğleden sonra Capitole'de yapılan bir kabul törenin- de bulunmuş ve buna hükümetin ileri gelenleri de iştirak etmiştir. General bugün Mussolini ile konu- şacaktır. Suikast haberi Atina, 9 (Hususl muhabirimiz bil- diriyor) — Vradini gazetesi Geni Kondilise bir suikast hazırlanmış is- de İtalyan polisi bunun önünü almış- tır. diye bir havadis neşretmişti. Sa- lâhiyettar makamlar bunu tekrip €t- mişlerdir. Bazı gazeteler de bu habe- gi uydurma olduğunu yazmaktadır - Deniz programı Atina, 9 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Kondilia seyahatinden dönünce Kara, Hava, Deniz bakanları toplanacak ve Deniz Bakanı yeniden Hâdiseler AVRUPA SIYASASINDA ——— ————L ingiltere Ve Haheş İşi | Tempsden: W Bu kadar karışık ve halli çok na- zik görünen bir meseleyi, bazı İngi- liz çevrenlerinin hem uluslar kurü- mu hem de İngiliz sıyasası için bu derece tedbirsiz basiretsiz bir şekilde ortuya atmaktaki mrarları anlaşılmaz bir şeydir. Sulhü korumak için Jenev paktı- nin sağlam temeli üzerinde başlıca büyük devletlerin çalışma birliği te- min etmeleri gerekliğini hiç kimse inkâr etmez. Teessüfe değer olan nokta İngilir kabinesinin bu gerek- liği çok geç anlamış olmasıdır. Tees- SÜf edilecek cihet, herkesin, uluslar kurumu kuralına riayete borçlu öl- duğunu bu kadar enerji ve ısrarla ile- ri sürmesidir. Halbuki İngiltere, İa- gilterenin de imzasını taşıyan arsıu- hasal bir muzhedeyi çok yakın mazi- de bozanlara ve Uluslar kurumu ko- venanı hükümleri aleyhine açıkça ha- reket edenlere, silâhsızlanma konfe- Habeş Dış Bakanı ü hükümler ve ka- l.':ırh': ::ış::ı:ı:ı tektif ıuîğini_i_ıiı- memiştik. Eğer İtalya da Çekl!lîk uluslar kurumunun yaşaması imkânı kalmaz. ala bit Times'den: ransının çalışmalarını kısırlığa uğra- ç > ' tanlara ve böylece uluslar - kurumu | — İngilterenin Hıbq_m;-;l*:';şe Ki etoritesine ağır darbeler indirenlere | & gösterdiği özel ilgi, Suda: Bi B sırdaki menfatleri sekteye uğramak tehliketine maraz — kaldığından ileri geliyor. Bundan başka ulutlar kuru. mu nüfuzu da tehlikededir. Üçüncü bir büyük devletin Adis - Abebaya yerleşmesi İngiliz menfaatleriyle t- aruz ediyor. İ Daily Telegraph diyor ki: Pransa ile İngilterenin çalışma bir- Hiği tesis etmelerine engel olan se- bep: geçen ikincikânunda Fransa ile İmiya arasında aktedilen anlaşmanın hususi bir maddesi imiş. .Bu madde- ye göre Fransa Cibuti ile Adis Abe- ha arasındaki şimendiferden başka Habeşistanda hiç ilgi ve menfaati ol- madığını beyan etmiş.. Bundan da Müussolini Pransanın Habeşistanda kendisini serbest — bıraktığı anlamını çıkarmış. a Morning Post İngiliz bakanlar ku- rulunun tezini tefsir ederek diyor ki: “Öbür devletler, İngilterenin ku- rum kovenantı taahhütlerini ifa et- tirmek için müşterek bir bareket yap- mak üzere vukubulan davetini kabul etmezlerse uluslar kurumu mahvola- caklır. News Chronule'den: karşı müçrimane bir müsamahakâr- lk göstermiştir. Unutmamak lâzım- dır ki, ne Almanyanım silâhlanması ve bu devletin öbür taahhütlerini ifa etmemesi — münasebetiyle, Fransa, uluslar kurumunu harekete getirme- e çalıştıkça buna İngiltere mâni ol- müştur. Gene İngilteredir ki, Al- manya ile, Versay muahedesinin be- val'i ve hükümeti, Framsız Japonya Mançukuo'yu yarattığı ve kâpıları vurarak ve verilen kararlara kulak asmıyarak — uluslar kurumun- dan çekildiği zaman, paktı bozan bu devlete karşı — İngilterenin ökonom- Habeşistanda “Fransanm bu anlaşmamazlıkta ha reketsir. kalması doğru — değildi Mussolininin Fransadan yardım bek- lemesi boştur. Fransa, Habeşistanda İtalyanın ökonomsal menfaatler te - min etmesine razı olmuştur, yoksa sı- yasal menfaatlere değil. Süel Hareket (|Baş tarafı 1 incide) ması da münaşib an sayılmaktadır. Bazı mahafil, süel — harekâta Ha- beş - İtalyan anlaşmazlığının ukuslar sosyetesi tarafından tetkik edileceği tarih olan 1$ ağustostan evvel başla- aılması arzusunu göstermektedir. Bu süretle uluslar sosyetesi bir ulut (em Ti vaki) karşısında kalacaktır. Komisyon toplanlılarını talik etti Lahey 9 ALA. — İtalyan Habeş uzlaşma komisyonu, — toplantılarını, bellisiz bir tarihe kadar talik etmeğe karar vermişdir. Hemen hareket edecek olan - Ko- misyon Üyeleri bu mesele ile ilkill hükümet — ajanlarına Jikirlerini bil- dirmişlerdir. Londrada Uluslar kurumu sekreteri ile konuşmalar Londra, 9. A.A. — Fransız hükü- Meti ile sıkı temasda bayanan İngil- tere hükümeti, Habeş - icalyan anlağ- mazlığının türlü evreler»i (safhala- Tını) büyük bir önem ve ihtimamla takib etmektedir. Şimdiye kadar biç bis karar alın- marnışdır. Bu sabah Sir Samuel Hoar, Eden uluslar soşyetesi genel sekreti Ave- nol'ün görüşdükleri meseleler arasın- | da İtalyan - Habeş davasile uluslar Sosyetesi arasındaki ilki de konuşul- Muşdur. Bir kaçğ gün daha Londra- da kalacak olan Avenoi — perşembe Bi Başbakan — Baldvin'le görüşe- ir. Bu arada, bir çıkmara girmek üre- T Olduğu söylenen İtalyan-Habeş uz- laş komisyonunun çalışmaları hakkın da buraya fena haberler gelmektedir. Bununla beraber, İngiltere hükü- meti İtalyan - Habeş anlaşmazlığına barışcı! bir kotarma yolu bulunaca. B hakkmdaki umudlarını temamiyle kaybetmiş değildir. ört torpito muhribi ile hafif torpido- lar alınmasımı ihtiva eden deniz silâh- lanması programını bildirecektir. Bu torpldo muhripleri biner tonluk ola- çaktır. Yunanistanda bir tersane kı Habeşistanda başlayacak bir har- bin tehlikeli sonuçlarını - takdir eden İngitiz hükümeti bu hususta elinden geldiği kadar çalışmaktadır. Resmt tebliğ Londra, 9. A.A, —« Bu sabah neş- redilen resmiğ bir bildirikte Avenol Sir Samuel Hoar ve Eden'le dış ba- kanlığında ayrı ayrı konuştuğu ve bu konuşmalarda, yakında uluslar kon- seyi ile genkurulunun (heyeti umu- miyesinin) inceleyece/ meseleleri a- taştığı (münakaşa ettiği) bildirilmek- tedir. Fransa araya girmeli Londra, 9 A.A. — Uluslar sosyete- sinin İtalyaya karşı bir tazyik poli- tikası güdemiyeceği genel olarak an laşıldığındanberi, siyasal çevrenler, Italya, Habeşistana taarruz ettiği takdirde, uluslar sosyetesi nizamna- mesinin 16 ıncı maddesine dayan - mak imkânınt görmemektedirler. İyi haber alan çevrenlere göre I- talyan - Habeş anlaşmazlığı için bi- ricik kotarma yolu, Roma ile Adis Abebanın Franşanım araya girmesi i- le, anlaşmalarıdır. Bu çevrenler Pa ris ile Londra araşında yapılan ko- nuşmaların, Habeşistanda harp baş- lamasının önüne geçebilecek bir an- laşma ile sonuçlanacağını ummak - tadırlar. Sir Samuel Hoar bu ayın on birin. de İngilterenin dış politikası ve bil- hassa İtalyan - Habeş anlaşmazlığı karşısındaki durumu hakkmda bir diyevde bulunacaktır. Telgraf ve telefon Asmara, 9.ALA, — Eritre — telgraf ve telefon servislerini - kuvvetlendir. mek için telgraf ve telefon yollarında değişiklikler yapılmaktarlır. Telgrafın kuvveti iki ve telefonun kuvveti de 10 defa artırılacaktır. Ye- niden 22 telefon ve 10 telgraf santra- x yapılmaktadır. Kömür madeninde ilk mektep ve işçi evleri Zonguldak, 9. ALA, — İş Bankıa- sının Türkiş Maden Sosyetesinin ilk Tulması işi, deniz silâhlanma progra - minın ikinci kısmını teşkii edecektir. AA BAASRZ T AÇA PT A . * MT SELE M TKNWV Dünya Gazetelerine Göre TEMAL | he — — LAVAL'IN EN ZORİŞİ Fransız parlâmentosu ve âyanı, La- çesini denkleştirmek ve frangın değerini ko- Tamak yolundaki çalışmasında rahat bırakarak tatil kararmı verdi. Gerçi bunlar kolay işler değildir. / Fransiz A, Fransız bütçesinin Han t enmeine bağlıdır. Fransız büt - Çesi de bugün on bir milyar frank bir Sçık gösteriyor. Bu açıktan başka, Franta Almanyanın silahlanması üze imu, hava, kara ve deniz kuyvetleri- he yeni baştanı üç milyar franktan faz ha bir para sarfetmeğe mecbur kalmış- *" gay Laval bu tahsisatı Parlâmento kapanacağı sırada Meclisten isteme - ğe karar vermişti. Hattâ bunun için bir de kanun lâyihası hazırladığı hal- de bir siyasal kriz çıkar diye lâyihayı parlâmentoya vermedi. Hükümej, par lâmentodan aldığı geniş yetkeleri kul- lanarak parlâmentodan kanunu geçir- meden şimdilik bu parayı sarfedebile- cektir. ” Fakat Bay Laval'in karşılaştığı da- ha büyük zorluk, Fransada gittikçe daha vahim bir şekil alan sınıf müca- deleleridir. Fransız faşistleri - hergün daha gürültülü bir unsur oluyor. Ge- çenlerde Croix de feu denilen Faşist teşkilâtı, uçaklarla Cezair üzerine dar giderek büyük bir nümayiş yap- mıştı. Bu teşkilâtın bir çeyrek milyon üyesi olduğu ve hattâ Hava Bakanı General Denain ile - ilgili bulunduğu söylenmektedir. Sol kol partiler, Faşist korkusu kar- şısında birleşmişlerdi. Bu komü Sosyalist birliğine Radikal fırkanın »ol kolu da katılmak temayülünü termiştir. Fransanın en büyük siyasal partisinin ikiye ayrılması demek olan Herriot'nun işe ka- pit ve Radikal anlaşması aldı yürü- For. Geçen gün Sosyalist Blum, Ko- Mmünist Thotez ve sol kol radikal Da- ladier bir toplantıda söylev vererek, #ol zümreleri Faşizme karşı harekete rdır. Sol zümrelerin en çok korktuğu 14 Temmuz Fransız ulusal bayramı günü Faşistlerin yapmasını kurdukları nü - mayişlerdir. 14 Temmuz Bastilin düş- tüğü gün idi. Hükümdarlık istibdadı- tan sembolü olan bu hapishanenin yı- kıldığı gün Fransada Ulusal bayram olarak tesit ediliyor. Bu yıl ulusal bayramın Faşistlerle Sosyalistler ve Komünistler arasında boğuşmalara vesile teşkil edeceği umulmaktadır. Laval için bu kanlı boğuşmaların önü- me göçmek, ön bir milyar açığı olan bütçeyi denk getinmekten — daha zor bir iş olacak, — * * * .!1 Kü riia İ Habsburglar Ve Almanya *“Viyananın soravı - mesuliyeti * altında bir betke (makale) yazan “Volkişer Beobahter” gaze- tesi diyor ki; *“Küçük andlaşma, Viyananın Habsburg'lar hakkındaki hareketi- nin anlamını iyice anlamıştır. Fran- sız ve İtalyan kurmayları arasında- ki anlaşmalar doğrudan doğruya Avusturya ıfrurına karşıdır. Ve bu ilerisi için tehlikeli ihtimaller doğu- rabilir. Orta Avrupanın bulanık duru- müunun mes'uliyetini bu durumu a- okul ve işçi evleri — yapımının temel atımı büyük törenle yapılmıştır. Sos- yete, maden bölgesinde bir işçi uramı #ırlaştıran Avusturya hükümeti ta- kanı vermez.” î Ç(ımahalle) kuracak ve 500 — den artık işçi aylesi modern ve sıhhız yapılar- da barmacaktır. Bu utam için bazır- fanan beş yıllık proğramının birinci yılında meydana getirilecek okul ve gamaşır ve dinlenme kuraklarının ya Pılmasına bugün başlanmıştır. Sosyete direktörünün söylevinden s0n işçiler ve okul Ççocukları adına söylenen sözler derin yankılar (akıs- ler) uyandırmıştır. Parti ilyönet ku- tulu başkanı altıokun heyecanlı söy- levi duyguları büsbütün — coşturmuş- tur. Büyük bir dinleyici ve işçi yı- genı karşısında işçi ilç patronun denk ve uyumlu birlikleri — ve partimizin halkcılık ve ulusal birlik ülküleri ay- dAmlatılmıştır. Bugün, Curiyete yara- şıt ileri gelişimlere eren maden işçi- liğinin ve ulusal — madenciliğin bay- tam günlerinden biridir. Doğu Afrikasında Napoli 9. AA. — — Prenses Maria ve Merano vapurları siyah gömlekli- Jer müferzelerini ve harb levazımını taşıyarak doğru — Alrikasına hareket etmiştir. Uzlaşma komisyonu çalışmadan vazgeçti Lahey, 9 A.A, — İtalya - Habrş yargıç ve uzlaşma komisyonu bugün- kü toplantısmda çalışmaktan — vaz « Beçmeye karar vermiştir. SORER