SON TELGRA EN SON TELGRAFLÂRI VE HABERLERİ VEREN AKŞAM GAZETESİ Me İstanb şevvüş daki Te Istanbulda Alınacak kat'i ve cezri tedbirlerle her şey yoluna girebilir Harp ekonomisi bürosu eğer hayat pahalılığını önleme işi ile meşgul olacaksa bu mevzuu ele almakla işe başlama ıidır.. ETEM İZZET BENİCE Hayat pabal mereden geli- yer?. Nereye doğru gidiyor?. Bu- nun üzerinde söylenecek hemen bemen nazari ve fikri hiçbir şey kalmamış gibidir. Halmlar sayılıp dökülmüştür. TTedbirler söylenmiştir, noksanlar gösterilmiştir. Bundan ötesi hü- kümetin bileceği, yapacağı işler- dir. Ancak, bir tek noktayı daha içimizde saklamadan söy e Memleketin ahedeye muktedir «at lepesinden iktısadi muv- nlara şöyle bir kuş bakışı na- ntfedilirse, hayat pabalılığı- uları ile İstan- ve memlekete ya- istifçi- vurgunculuğun, ) fiat arttarmanın dima- )r. Memleketla her kıyı bucağına Çat anarşisini, vi dan ve mülâhaza — bozukl: abhlâk sarsıntısmı müktedir ola- Bildiği nisbet — ölçüsti içinde bu dimağı ele alıp bir örs al- fında çekidüzene sokmadıkça ha- yat pahalılığının — önüne geçme- vin, fiatlara — istikrar — vermesin mümkün olabileceğini zanoeteni- yoruz, Bu hükmümüzü veriz, müşahe- demkl çıplakıı ve bütün ger- çekliği ile ortaya koyarken Türk İstanbul, güzel İstanbul, münev- wer İstanbul bir umumiyetten de- Hök bir hususiyetten bahsettiğimi- sin elbotte'ki farkındadır. — Hiç güphe yok ki, İstanbul şehrinden, İstanbul balkından değil, sadece İstanbulda karargâh kuran iktı- #adi şekavet çetelerinden, bunlar- dan, bunlara mahsus habis rah ve dimağdan bahsediyoruz. Bu ruhus, bu dimağın İstanbal şehri içinde ve İstanbul piyasa ve pa- zarlarında tüneyebilmesinin çe- gitli sebopleri vandır 4 — Türkiyenin ea kalabalık gehridir, b — Asırlarca Osmanlı İmpara- torluğunun — ticaret merkezliğini yapmıştır.. € — Cumhuriyet Türkiyesi dev- rinde de ticaret merkezliğini, #cari nâzım rolünü birinci dere- cede muhafaza etmiştir. Mâlâ da öyledir. A — En geniş arz ve talep mer- kezidir. İthal ve ihraç, mübadele, makil ve sevk, hulâsa bütün ticari muvman bu şebirde toplanmış gi- Bidir. € — Milli seciye, mülki ahlâk, milli karakter bakrmından birçok tezadları içinde — derleyen şebir yine bu şehirdir. f — İkinci Dünya Harbinin çık- ması ânmdan itibaren ve bilhassa gşimdi İstanbul — ticari ve iktısadi hususiyet bakımından başiskele, başşehir mertebesine girmiştir. Ve bütün bu sebeplerin dışın- da en büyük bir sebep vardır. O da; Türk milletinin, Türk inkılâ- binin, Türk rejiminin kendi bün- yesinde tasfiye ettiği maziye ait, mecburuz. gmumi ma * mnın bütün buldan çıkt yıldığı düğin, iktan kalma birçok men- | çeşitli hile, bozuk karak- ahlâk zâfına ait misallerin ve bünyelerin bu şehir içinde yu- yalanmasıdır. İstifçilik, ihtikâr- etik, — vurgunculuk, vicdanları teşviş — yalamı, riyayı, ahlâksızlığı temim hep bu dala- vereci, karakter, ahlâk, namus, haysiyet ve şeref mahrumlarm- dan çıkmakta, bu merkezlerden idare edilmektedir. O halde, suyu | başından kesmek; — teşevvüş un- hilekârlık, | surlarına — dimağlık eden bu yu- valacı kurutmak Vüzamdır. — Şifa buradan gelecektir, kat'i dava bu dimağları imha ile elde edile- | (Devami Sa; 3, Sü: 3 de) 'MiLLİ ŞEF | —e—— | Bu sabah trenle | Ankaraya hare- |ket buyurdular Bir müddettenberi İstanbula şe- rel vermekte olan " Cumhurreisi İsmet İnönü bu sabah sant sekiz- Devamı Ba: 3, Sü: 2 de) KARDL P LLARERD iBulgar Başvekili D Filof yine Berline gidiyor nümü münasebetile o da bir nutuk söyled' Bulgar Başvekili Filof Sofya 27 (Radyo) - Başvekili Boldân Filof, ü tın imzasının yildönümü Bulğgar ezümle demiştir ki. Htalya ve japonya bundan taj iki sene evvel bir Atifak yaparak, berçok milletleri bu çor 'içine almışlardır. Bu genç ve kuvvetli kütlenin böyle birleşme- inderberi, mihverin bu h: | galip çıkacağına inanmaı | sebep kalmamışlır.. Başvekil Filof yakında tekrar | Berline gidecektir. |(Madagaskarda igeni bir savaş başlıyor KLondra 27 (AA.)— Vi meti müstemlekeler raz, şağidaki tebilği neşeediyor: Buraya gelen haberlere göre, Tanamarivden hareket edip ce- nuba doğru ilerliyen İngiliz ko- Yu, 25 eylâl sabahı Tenanarivin 40 kilometre cenubunda Behinje bölgesinde ileri karakoltarımızla temasa gelmişlir. hi ğ e- rkeı_rleri Üçlü Paktın yıldö- | | yareleri j -| Doğu cephesinde son vaziyet Ruslar merkezde Alman müdafaa hatlarına girdiler 18 blokhavz tahrip ecülidi, şiddetli yağmurlar harekâta mani oluyor A)— Stalingez- 'ad cenubundükt Si Almanlar kay af a t leri geri alm D ola | değ | Groz ğ mak! Bir habere göri Alman torpi- toları Hazer denizine gir- mişler Nevyerk, 26 (AA) — Berlin, Alman ve İlelyan — torpidolarının Denizme — geçtiklerini hema |“Savaşan Fransa,, üni- formasını giyecekler Londra 27 (AA)— Bir sava: şan Fransa uçak bölüğü Rusyaya a bare- iştirak edecektir. Yardımcı mürettebat da beraber gitmiştir. Bu pilotlar savaşan Fransız üni- | formasını giyeceklredi. İçlerin. de tanınmış birkaç havacı da var- dr. ve Orüda - Sövyet mensap gömllere taarru: şteptinger Gener aaetesinde Almaş, deniz larından — yüdaşı — Videmana l aumetle Haser Denirine torpi- doler gönderimesi mi ol duğunu temin etmektedir. Bu su- Söryet Slcsu bu - iç m 3 de) | Hariciye Vekiline ikinci bir ameliyat daha yapıldı Ankara 27 (Telefonla) — Hasi ciye Vekili Numan Menemenci ağluna dün Nümune hastanesi, Ge Almanyaden gelmiş olan P: fesör Sayerbruh tarafından b | mizcisinin mütemmirti olmak ü- meliyat daha ya- ye Vekilimizin ün Sar 3. 8i Tobruğa yeni bir akın Londra 27 (AA)— Bvvel Tobruğa y bir akın yapmışlar ve doklar böl- gesini bomlbalarış'ardır. Yollar ve düşman- muharebe mewvzileri de bombalarımıştır. zere İkim | plmaştır. sıhhati iyidir. ————eeenEEM eee Karne ile kömür 've odun satışları | ve müesseselerden beyanname kabulüne başlıyor Ofisten alacakları beyannameye göre dolduracakları liste ile on Mahrukat — Ofsinin nasıl edun ve kömür tevzi edeceği hakkında | bu sabah Vilâyetçe bir tebliğ meş- | zolunmuştur. Bu tebliğde bildiril- | diği üzere | 1— Resmi daire ve müesseseler: | a) Odun ve kömlir ihtiyaçlarımı | Yenicamide Mısırçarşısı yanında Makolyan hanımı ÜUmüm Müdürlüğüne bildirecek- lerdir (Devama Sâ; 3, SÜ, 8 du) | Rusyaya gîâen | Fransız pilotları | 405 | Çirkin bir if- | Mahrukat Ofisi yarın haiktan | Teşrinievvel 1842 tarihine kadar | bulunan Ofis | | Birdenbire de- 'öldüren ana! | | Yavrusunu Preveze zaferinin nci yıldönümü Bu sabah Beşiktaşta yapılan ihtifalde büyük Türk Amirali Barbaros'un hatırası anıldı Hatipler Şanlı Türk Denizcisinin ve Barbaros Çocuklarının Kahramanlıklarını Belirttiler Büyük Türt —denizcsi Barbarvs Hagrreitin ihtifali bu sabah Beyiktagla Hağretim İskelesinde — Burbamce tür- Bösi önünde yapılmıştır, Merasime Döniz - Bandosu ve Deniz Takkr alaymalan mürettep bir tabur ile moktepler, enlemeseler ve halk teşekkcüklerinden —ayrılan cümü tame har iştirak etmiş, bu töşeküller eat dokuz buçulla — kendilerine —aycılan vertörde mevi almışlar, anat onda merasime başlanın: kıyalet ve olan iki ee rak direğinin K, Deniz. Bandar lirip öz kızını boğduk« tan sonra “Yılanları geberttim,, diyen deli ; kadın müşahede i)— Kozamıza çeçik nahiyesinin Dön- le Mmüthiş bir facla ol Döngel köyünde 33 yaşında Şa- (Devam Sa: 4, Sü: 6 du) tiraya uğrayan baba 14/9/942 pazartesi günkü savı- mızda Böeykozda oturan Tevfik on yaşındaki öz ki- Üz ettiği iddinsile lev- kif olunduğu yazılınıştı. Beykoz müddesmi tarefindan ya- pılan tahkikatta Tevfik Özsarra- ça iftira edikdiği ve kendisinin hiç bir suçu bulunmadığı Tesmen olmuş — ve ifadesi usulen ahırdıktan sonra demhal serbest birakılmiştir. 2 nci sayfamızda Osman Cemaj Kaygılı'nın yarısı BU NE BİÇİM TENKİD ? 3 ümeü sayfamızda M. Rasim Özgen'in seri yazısı: Stalin- grad düşer, Volga Almanla- rın eline geçerte.., Kusyanın vaziyeti ne olacak ? e Okuyucularımızın atvk ve Gli- ka ile takiş — ettiklerine emin ol- düğumüz «Bhli Salbe Kamı Kiliç Amslias tefrlemusın icinci kaayı- ma başlamlik üzeneşiz Bu yeni teriti teğrikamız Camanb — Türk- lecinin Savaşlarını gürsereceklir. Kaymakamın söylediği nutuktan : Cesaret, şecaat ve kahramanlığı ile tanınmış Barbaros'u: n yüce namı bugün denizcilik tarihimizde kuvvet ve muvaf- fakiyet sembolu olmuştur.,, Büyük denizcimizin türbesi min özüne konan çelenkler © YAKINDA Mısır bandralı I bir gemi de batırıldı Vaşingtin 27 (AA.)— Bahriye Nazırlağa Masır bayrağını hamil bir ulak tüccar gemisinin Kara- #b çevresinde ağustos ortalârına doğru bir denizalta gemisi tara- Adan torpillenerek batırıklığını haber vermektedir. Bu gemi bah Tiye nazıtlığının battığıni ük ha- ber verdiği Mısır gemisidir. Ge- miden kurtarılanlar dnde bir Bmana çıkarılmışlardır. doğu sahi- | Osloya bomba | atan İngiliz tayyareleri Lendra, TT (AA) — Cuma günü öğleden sornma, Alman karargâlıma tsöcum İngile tayyaresinin Mudkito Hek> imi verilen yeni tipte #i m Görlü bEfif bambardıman tayyan oldukları ifşa edln Oslo — üzerinde uçazak hedefler karargöha sabetler olmuştı Gündüz gepelan bu. Hücumda ea Kuvvetli Alman — tayşarelerinden üçü kaçıp kurtulmuştur. BAA HımnuR ÇERÇEVE eee Yalan üstü doğru! ir habere göre İagilizler, Fransızlara, işgal altımdaki mıptakalardan, bilhassa sahil mın- takasından uzaklaşmalarını tav- siye etmiş.. Tavsiye şu ihbarla bitiyerı — Poek yakında Fransız suları, karaları ve havaları misli görül- memiş muharebelere sahne ola- caktır! Bu sözlerin münası, — çent za- mandır beklenen ciddi ve hakiki ihraç hareketinla yakında başlı- yacağı demek değil midir? Amma diyeceksiniz ki; — Aman efendim! İnsan hiç bu kadar mühim bir şeyi gizli tut- maz olur mu? Açıkça haber ver- diklerine güre, işin içinde mutlaka ciddiyet dışı bir maksat var! Halbuki bence, harp sırtı gibi en gizli tutulması — gereken bir nokta, bazı hallerde — saklammak yerine açığa vurulmak süretile daha faydalı neticeler doğurabilir. NECİP FAZIL. KISAKÜREK Bu, blöf üstü blöf, fakat haki. ket!., Yâni yalana taş çıkartan örçek.. Meselâ bir adam «şimdi tokatı patlalacağım!. der; hiçbir. şey yapmıayacağını anlarsınız. — Aslâ tokat atmıyacak gibi durursa, ak» Sine, atacağmmı umarsınız. Bu ka- darı klâsika çerçevesinde... Bir de muhatabınız, hem tokatı patlatacağını ilân eder, hem de her tarafa çekilmesi mümkün bir ihtimal havası içinde derhal te- katı patlatırsa, uyandıracağı şaş- kınlık ve tesir daba derin olur. Yeni harbin, eskilere nisbetle çok daha yüksek ve ince taktika- larından biri de budur; — yalana taş çıkarlan gerçekler ve gerçeği iflâs ettiren yalanlar... Ben, bir. taraftan Sovyetle- gin, öbür taraftan da Alman. darın — mefes nelese — hallerine bakarak, Fransız - kıyılarına dee mokrasyalar tarafından bir yük- Tenme ihtimalinin büyük mikyas ta terakki ettiğine inanıyorum.