12 Eylül 1942 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

TOPLU İSTİMLÂK Hesüz Eminönü meydanı a- çılmamıştı. Açılması için görü- şülüyor, yazılıyor, çiziliy © tarihlerde İstanbulun imari etrafında deha hararetli neşri- yat yapılıyor, eski şehmemin. lcrin bekdiye reislerinin fikir ve mültzlecları gazetelerde im- tişar ediyordu. İşte bugünlerde idi. —Eski şehreminlerinden ve İstaabul- da hemen bütün büyük parl. İsrı vücude gelirmriş olan ope- ratör Cemil (Paşa) ile görüş- tüm. Bana, 6 zamam - hatırım &a kaldığına güve - yöyle söyle- *«— Parça parça islimlâk pa- halıya molelur. Eminönü mey- bel imar ylânanda, bu meydan vok lılı:ı geniştir. İlevide yeni- Zanç vergisi tarhı iyinde mağdı- Fakat, bc mülesseseler, öyle fiat | tarifeleri tatbik ediyorlar kdi, ara- | da bir mağdur olan varsa, o da balk oluyor. Mücsseseler besabı-. | na meraka değmezi! j HARP ÇOCUKLARI Hesap vtmişler, harbin patladı- | ği gün doğua çocuklur, — şimdi, dörl yaşlarmı sürüyorlarmış! Bu gocukler, tam bakıma, iyi gıdeya muhlaç — oldukları çağdadırlar. Eğer, dünya sevaşı, dört yıl daha sürerse, bu çocuklar mektebe buşlama çağına gölecekler.. Fakat, arama, mektobe başlıya- bilecekler mi, bilmem? DAHA ÇOK FAYDALI Muhtelif esnaf cemiyetleri mü- | messilleri ile alâkabı daire âmir- leri, erkâmı sak sık temas ederler, Bürüşürler. Rivayote göre de, bu temaslar çok faydalı oluyormuş! Fakat, bir de halkla temas edil- dediği, düçündüğü dinleuse, | habime bakılsa, acaba, daha fay- dah olmaz mı?, NEREDE BAKLANIYOR Amerikadan gelen haberlere göre, orada tayyare imalâtı müt- hiş avtmıştar, Devüsü rakamları dan bahsodiyorlar. Yalışa, bu tay- yarolar nereye saklanayor, yahut, diğer bir. tabirle bu tayyareler weden saklanıyor, dünyada binbir. harp meydanı var. Ortaya çıkıp boy ölçüşseler, yaz.. AHMET RAUF EDEBİ ROMAN; &ü AŞK ve GÖZYAŞ! Yazan ! SELÂMİ İZZET g b nefret eti ve konuğa bu haleti c Böyle düşünmekle beraber, bir. za- manlar Sevgini ne kadar çok sevdiğini Yekrarlamaklan geri kalmayor ve kah Binin bir köyesinde o aşkın bararçtini | kllâ duyuyordu... ü Söğülmak gerekli, ka- meştut hülnde yakal Maştı. Sevgin oma sevimiyordu, kalbiti başka bir enkeğe vermişli... Bu aşkın gemeresi de vardi, çocuğu da - gözleri ile görmüşlü. Hayır artık şüphe edtmezdi;. Sevgi Dİn GEaman, kapısına kadar gelmesi Kirf menfaat içindi, pâra — kopannak, Piçine Küks bir heyat sürdüceödlmek içindi, Bu son düyünce boyalai bütün bü- | Zarın nazarı dikkatini ( Tek vekkikdere başlanmaşır. Pnede âçfacak elan mıztaka sanr REŞAT FEYZİ aneydanm etrafinda kalacak bi- kiyaretinin börkaç mislin; bu- lacaktır. - İlecide, boş 0 sene sonva, biz, kaymetleri arlınış e- laa bu binaleri istimlâko kal- önü meydenmdan dönen iram- vaylardan bir kısmman, güm- Tük antrepolarasın bulunduğu yerden mesi — mevzuu- balıs ediliyor, bu taraflarda ha- v islimlüklerden dem vurulu- yordu. Hakikelen, Eminöyü meydamam — istimlâki — henliz | tam değildir. Bakalım, ileride yapılacak istimlâkler — için ne sarfedilecek?.. 10 kuruşluk taraklar 70 kuruşa çıkhl 'erde saç tar Kinin çok yükecleresi çetcede- E- kiden 10 kuruşa olan küçük er- kek tacalkları Dile şimdi 60 — 70 kuruşi çimmıştır. Ve bunlar da kolaş bulvnamamaktadır. Bu yıl yeni açılacak | Sanat mektepleri Bu yıl Bekişahirde, Kayseride, | Maletyada, Çorumtla ve — Bdir- | at obulfarı yeni ders ydı | dan itibaren tedrisata — baçliya- caldardır. Bu yeni okul keğrolsrı de h 3N öğretmen selanar yçtır, Bazı mekteplerde ne- bati ve hayvani yağ- lar da kullanılacak Memic'sede islihsal edilen süt yila- min itibariyle ayni yeri tutan nebati ve bayvani yuğların da Yoyl ve pansiyontu mekleşlerde kullandıması Maarif Vekilein- ramaktan çoktan çıkmıştır. Çım- kü, cmm k için | Yerine bazi zeytin - Bol ve ucuz oka., Bu maddenin bol okluğu muhakkak. Çünkü, istihsal f:e- Sadir. Fakst buna rağmen, Wi bir zeytin yine ateş pahasın Bvvelce kilosu 25 kuruşa siman zeytin bugün yetmiş kuruşadır. Daha pahahsı fabil var. Bu mad- denin bu kadar pahah okmerz da taruri bir sebep bulunmasa BÜRHAN CEVAT hiyenin tesini altında döndü, — Kehdi kendine — itirat — gimek — istememekle vuka ile Karşılaşınak — onu . Küpandiğını sandiği ya- maylı deşmişi, Çot dalgin, çak düşünceli duruyor. du, o kadar dalgin, o kadar Güşünceli idi hi, Süzünün odaya girdiğin, yanına gekliğini duymadı. ve birdenbirg tıç- fadı: — Korkutitin beni! Sütan müstehzf, Kensmm içinde do- kunacak kadar müştehzi bir sesle: Kenan ekini belli etmemeğe çalıştı: — Hazır Geldiğini duymadım da... — Dalmıytan... Karmı — düşünüyor dun.. Kenan yerinden siçradı. — Karımı ma? Hangı karımı? — Nüdhl kacmı... Deyün Kenat | doğil mdt, | te bunun çindir ki, ramanana, es- BDiş kirası ve eski ramazanlar Ramaran, çanki, sesaik sudamız giriyor, Esieklen, daba gürükülü patırdılı. dahâ ülüyiyle girerdi. Halelkatte sadece bir badet ayı olan ramazan, İstanbulda, binbir bususiyet İazanmaşlır. - Oruç t tulan bü otuz gün içinde, İstan- bul şehci, türlü türkü hezırlıklar görür. Müslümanlar, badet için bir ta- | raftan hazırlanıtben, bir taraftan | da, eğlence yericri hasırlıklarını | göür. Rameman, feykalâde zaman- dor, FPukak, gakiba, İstanbulun an- AnCEİ, ramazenıN Maksat ve gayo | sini biraz değiştirmiştir. Mecelü, Temzaan netsin mabhrumiyete alışı mesı, feragatkâr olmak itiyadını kazanması için ihdas edilmiş bir ay olduğu hekle, ramlazankla, müs- lüman evleri, diğer aylandan faz- la yemek işine ehermeniyet vetir lerdi. Başka vakitler almaklığı mix gula madüeleri, ramananda, mutlaka kükrarizde, 1mtlağ- mızda bulunurdu. | Hulâsa, wramazanda, daha iyi yet ve içerdik, Garip bir tecei Eğlenceye gelince: — Ömrürde, evirden dışatı çıkmamış nice 3- #orbaşlı elencilerin remazan ge- celeri mahalle kahwesine, gezmi- ye çıktıkları görülmüştür. Hayat, ba Ilbarek aya mahsus ve mün- | hasır olinak üzere, tamamen de- Gizirdi, Böyle bir değişlkliğe giriş, elbette sossiz sadasız olmazdı, İş- ickden, daha gürittü ile girerdik. Bugün, bu gürültü yok ise, bu- mun sebebi, ramazanın hunusiyet- lerini giktilcçe kaybetmüye başla- | masdar. Bizim çocukluğumuzda, rama- zen, tamamen kışa raslardı. Şim- Gi, gittikçe sonbahar ve yaca doğ- Tu geliyor. Çocuklar, ramazan a yızan ginmesinden memnumlurlar. bu bir ay bitince, arka- sından hemen bayram gelür. Baye rami sevirrâyen kim vandır?. Tük- vimlerde, bu bayramın adı Rama- zan Bayramıdır. Fakat, çocuklar, buna Şeker Bayramı derler. Eziki bugür sçık olurdu Her akçam bir kaç kişi, sofrada micalir olavak bulunurdu. Fakir fukara, otuz gün ramazın zergin evlerini &p. leşirlardi. — Bu, bir nevi” içtiml yardım idi. Bugün, her akşam bir | kaç kiçinin karnını doyuracak kaç babayiğit var?. Üslekik, diş | kirası veren zenginler de bulür | nurdu, Bu, bir nev! sadaka, hedi- | ye, ikrara, zekât, fıtra idi, Mabi- yeti, verildiği zamana ve verilen adama göce değiçindi. Bugün, her skşamı böyle açık mniralar olsa, Matelik diş kirası ie temek, kimsenin aklına gelmiye- cek. Dürgya müslümanları, yeni harp içinde ü rammazanı idrak e- diyorlar. İnçallah, Gördüncü rar mazanın sulh gühlerinde kiraki kismet olur. —Asıl buyram da 0 zaman olacak! R.SABİT i Ambalâjlardaki çiv ler atılmıyacak Masrit — Vekâleti —tarafından mekteplere görklerlen bir emir” le burdan sonra ambalüjlar içe- Tisinde yoflanacak kutulardan çıkacak olün çivilerin stalmıya- vak iadesi tebliğ İunmuşcur, Hayretle kadırın yüzüne baktı ve güye ihtiyart resmikişii, Demek biliyorsunuz?, — Evet her şeyi bilyarum, evl ol- duğunu, adinın Santas de Miranda de Hil Kenan Değli okluğunu, bepsini bir Tiyorum. Göderini Konanın gözlerine Güktü; — Hayatında ne sırlar gizliymiş, hiç Birini sevdiğin kadına —dahi aöyleme- Berhalda — beni seviyormin — değiğ Deni sevdiğini söyledin... Evet söyledim. Amma yalaa söylemgiini Nedent, saydin siklemazdın. bunları behden, #alslayamazdın! Kondain kaşlar; çatındı. — Geçmiştek! hâyatim bene, yalıız bena aitlir, bende: alâkadar etmezi... eçmiş zamanları, geçmiş —zaman- | ları açemi golan adamı — unutmak ve değişirmek #üyordum. Buzmn — içle isim değistirdim ve bumm için bu. Taya gelrcek istemiyordum. — Korkuşorndun, karınla karşılaşı ersiktari korkauyordun, bu başına ge- lenin gelmesinden karkuyandun — değl mit, — Kanmla ben'm aramda sertık Biç, bir alüka yölü — (Dovamı Var) Harp Vaziıeti Alman yaz seferi ve Stalingrad Halka müşkülât çıka- meydan muharebesi Yazan: İ. S. Eski Bükreş Ateşenıılıten Dı(:_ıındr Rus ordusu, Volga üzerinden ve şimalden mütemadiyen yeni kuv —vıuıı ulmaktadır. Volga üzerin- de müdafaada, şimalden gelenler ise, Alman ordusunun — sol cena- hına karşı taarrurda kullanılmak- tadır. Savastopol'daki kadar kuvvetli tahkimat olduğuna iaanamıyo- Tum. Fakat buna mukabil oradaki Rus ordusu yalmız. ve münferik kalnnş değildir. Bir taraftan tek- viye edilirken, diğer tataftan yü- | Mt HE < ” |Ahışap binalarır koü- İ Tramvay İdaresi Umum Müdür Erkenden ka- panan fırınlar ran fırıncılar da cezalandırılmalıdır? İmza ve adrcsi mahduz bir (kar vilmiz yazıyor: — Şişlile oturuyamtı. Os- manbeydeki bir han evveki ak- şöm Ssat 17 ge ekmek çıkarmayı paydos etti. -O gece bu yünden ekmelerir kakdık, Sabetleyin tama beş buçulta aygi fırına mm | lamatlığımız kerlerinin bir halini düşününüz. | Ne müthiş bir mukavemetle kar- şılaştıldarın: ve ne büyük bir ta- hammlll ve fodzkârlik göslerdik- derini takdir ederiniz. i trolüne başlandı ber Büntünde teşki —olu- man Hfstye hüy'ederi tiyetre, sinema, | meklep, kilim — döpolüarı gi umuml gerlerin ve Sizep binaların — teftişine | beşlamıştır. Teftişlerin bir. baftada biteceği tahmin olunmak'adır. z Ecnebi parası üzerinden yaplan mukaveleler Benebi paralar üzerinden yap> lan mukavelelerden — mütevelit mali karşılık olarak alınacak te- mizat hakkında Merliye Vekile- tinden yeni bir izahname gelmiş tir. Bu izahnameye göre genebi | mamleketlere görnderitecek kör | medler mukabilinde — yapilecek mübayaa memdeket dahilinde ya plmaş ise temineta o günkü kür #zrinden Türk parası olarak a- ianacaktır. Eğer mübayast ecne- bü memleketle yepılmış ise te- mizatı yapıldığ memleketin pa- ras üzerinden yatırılacaktr. Nİ Mısırdan getirilecek otobüsler dJan ölobüsleri a- mak üzere İskenderiyeye giden Muewvini Celilettin. yaptığı te- maşları neücelendirm çtir. Müsr #in mube lf Hmanlarında bulu- nan dokuz. otobüsün yakımda gehrimize getirilmesi temin o- lunmuştür. Celilettin bugünler- de şehrimize döneceki — Algun « Kekımızı venine dedim ve n-ı-— darda ekmek bulunmadğı takdir de kaçmenin — ertesi sabah saat gekire katlar Mmüteber sayılması icep ettiği hakikındak! emri ba- tırlaslam, Farnci vermediği göbi müstağni bir hal ve hakarelarniz bir eda He bend tezyif eti Şi küyette bulunup hakkım arıyar cağımi züyüeyince de kıflaza ile: <— İkediğin yere git dedi. Firinclerm (ntedikleri sestte, erkenden mayı tatif eimeleri vi gikt günüüz vazi- fesirden ayrilımayıp akçamları işirlden ger çıkanlbeın aleyhine olmaktarlır. Bu cihed gükadan ların nazar: dikkahine koymasım ve keyli tir şekilkle hareket eden fimac Haklonda da takibat yı masını rica ederim. Son Teğgraf — Bu şikâyeti eny niyet müdürtüğü 6 ncı şube mür dünlüğünün ebemmiyetle nazarı dikkatme koyuyoruz. Merkür fr rman ve şikâyetçinin adresi ga- zetemriden almabilir. Eksik, bo- #uk ekmek — çıkanmlak sunetile Hallın gıdasından çalan fırinci- Tara karşi şiddetli bir mücedele- ye görişmiş bulunan mezkür mür dürlüğün unu olduğu hakde e ken imalâtı tatif eden, halka Mmüşkitlât çıkaran firinemları da emsaline bir bret olmak üsere gezalandıracağını Ümlt edeniz. ( © TAKVİM © SPOR MUSAHABELERİ —— A | Ât yarışları ve diğer sporlar MURAT KAYAHAN Yazan: Memleketimietle en fazla aN- kzx göven üç #por i var, Bu- gün burdarın başında at yarıp barı getiyor. Eski futbol hastgim- emi göğeğe birakan at yarışları bastalarının sayısı gün geçtikçe artmaktadır. — Valitiyle — futbol maçlarında — göcülen — izdihamı gimdi at yarışlarında buluyoruz. Bizde futbol, güreş üledenberi müşterisi ve aporcu adedi fazla ayunlardı. Fakat at yarışkırı kisa bir zamanda futbolü de, güreşi de geride bıraktı. Gireşin her new'ine Kanşı gösterilen adüka gon zarecnlara kadar devam et- &. Hattğ danışıkk güreşlere bile halk akın akın girti, fokat bu gi- dişbir gün kesitiverdi. Sebep malüm... Bir adama kek gün «sen delisin» derlerme © adamın deli olacağımı söylerler, Bu söz doğru olacak Ki bilhassa son ser- best güreşler hakkındâ da «da- maşkılır dye diye güreşler danır şikh Gidu hatlâ iş çağırından ç- kip tehlikeli hir hat bile almıya başflladı. Nerede ise önüne gelen bir çift insan azmanı bulup sirk- çiliğe başlıyacaktı... Futbot maçkırı da esiki rağbeti muhcelif sebeplerle kaybetmiş bukmuyor. Pilhakika futbol maç- ları diğer gpor müsabakalarına nazaran çok kalabalık ölüyoe am- ma eski BPeyisci miktarını - bul- mmak daima kabil değil. Halbuki | Bt yarış Mılk’ıwhlı.nk. çaf devam ediyor. At yarışları - Kikakları son bir iki balta tt min edilememelerine rağmen yi me bu müsabakalarla meşgul ol makzan vangeçemiyorlar. Güreşin erti rağbetini karybet- mesi, fulbolün de yavaş yavaş gözden düşmesi karşısında spor Talkaryı pösterilen eski alikanın geri gelirlmesine — çalışmamız icap ediyor. Çönkü alâka görmik- şen bir. sporun inkişaf etmesi imkânsadır. Biz herhangi bir gpor şubesinin inkişafım temine çalışırken bu #porla halkın da alikadar olmasın; temine çalış- malıyız, Meselâ büyük — futbol müsabakalariyle bersber yapılar atletirm müsabakaları atletizmin &lüka görmesine ksmen âmil ol- muştue, At yarışkırının gördüğü —rağ- betin aebeplerini inceliyerek tec- eübe sahibi olmak ve diğer spor şubelerinin alâka görmesi için bu tecrüboden istifade ederek bazı tedbirler almuk mümkün Ak yarışlarının niçin dcala alâka gördüğü 22 çok mir lümdür. Fakat birdenbire ma- lüm olan bir yey üzerinde dur makta ne mâna var deyip alâka- Bızlık göstermek dağru olmaz. Kafsmızı biraz yararak bu - işin mahiyetini telkik edersek az çok bir faydalı netice çıkarabiliriz, Meselü, bahsi müşterek —üze- rümde Gürabiliriz. Muhakkak kâ &t yarışlarının gördüğü Tağberin yüzde seksonini bu temin etmek- tedir. Ve yine muhükkak ki bah- Si müytereğin — başka am.pı.,_ ğuna göre ınhıdmı ARU eliiğir miz sporlare karşı halkın alâ- kasıns teşvik için niçin bir şey- lee düşünmüyor ve yapmıyonuz? Yalnez müsabık> teşwik edecek şekilde sarfedilen gayretlerin o #pur şubetinin inkişafında —bü- 'yük ve tam bir zol oynamadığı bir. çök tecmübelerle sebittir. Halk için oymayan futbolcu ne de olsa kendisi için ,kufübü için aynar, Fakat hali€ spocunun, idarecinin çalışma benni arttırır : Bizim için faydat ve bürtyemi- ze uygun spor şubeleri malüm ve hâlen bu şubolerde çalşmaktadır. Buna göre yapabileceğimiz yeni- Ükleri sızahyabiliriz. Futbol maç larile göreşlerde yepyeni ve hâak ikın alükasını çekecek bir sislem dehilinde müsabaka içinde mü- sabaka tertip etmek mümkündür. Konkur ipiklerde usülen bulu- nanları hariç tutazsak bu müse- bakeların meraklısı ae bir yekür tutar. Halbuki at yarışları konr kur ipiklere nazaran, daha geniş mikyasta belisi müşterek —yapır larak tertiplendiğinden daha he- yecanlı bir hal alryor ve halk bu spora karşı alâke gösteriyor. Hakikatte konbur ipikler dahe DIŞ POLİTİK Kaplumbağa adaları Yazan: Ali Kemal Sunman Büyük Okyamısun türlü türlü adalarından bahsedilirken Galam Pagos taphe adaları dw kendiler- ni wnuttusmuyorlar. 12 büyük ve yürlerce küçük zdanın bir arıiya gelmesi bunların kapladı- ği sahaya Dw harpte bir enemmi yet vendirmiş oldu. Yeni üğrenit- diğine göre Galapagos adalarının sahibi olan Ekusdar Cumbhursye- ti buralarınş bu harpte üs olarak kullanılmak üzere Birleşik Ame rikaya burakmışter, 16 e: anı- de İspanyoğlar tarafından birkaç tanesi bulunmuş olan adalara yi ne İspanyollar sahip çıkmışlar dı. Nihaney bunlar cemubi Ame rikanm Ekuador - Haltıüstüva * Cumhuriyetine isabet etmiş, Bi adaların bir kısmı İngBz gemi- ciler tarafından gidilip görülmüş bazılarında İngilirlerin bıraktığı isimler hd kalmıştir. Galıpago ismi de kaplumbağanın ispanyol: casından geliyormuş. — Adularda kaplumbağamın pek cesim olar ları görükdüğü için böyle demiş- Ber. Hatlığsti*”e geçmekle beras ber bu adaların iklimi öyle aşırı derecede sırık değiklir, Cemubum gizel rüngünlarından — mahrum olmadığı gibi yağmurlar da ek- #ik olmarsaktadır. Lükin adalar 'Bugün kendilerinden ancak bi harp dolayısile bir Amerikan üa sü olmak itibarile bahsettinmek- tedirler, Yuksa oralara seyahar e— derek gördüklerini yazanlar ve Tesimlerini çekenlere arlık ras- gelinmemektedir. Bu adalara bu- “gönkü harbin — verdiği ehemmi- yet daha ziyade Panama kanal- na yakın olmaları delayaile (- duğuna şüphe yok, Amerikahlar o kenala az çok yakm olan ber yerde bir üs kum mak istiyorlar. Kanalın emniyeti onlarca Amerika kt'asının mü- dafsasında esas teçkil ediyor. Tü- bil ilimler sahasında o kadar şöh- Tet kazanmış olan Darvinin vak- tile bu adaları gidip gördüğü ve orada uzun tetkiket yaptığı bu- gün hatıra getirilmiyor değildir; fakat kaplambağa edalarının Bür yük Okyanusta bir gün Panama kanabnın icabında müdafaası - çin birer üs olacağı Dawin za manında keşfedilmemişti. Ekuedor Cumhuriyeti aynl x manda Büyük Okyamıs sahilim- merikalılara bırakmaktadır. Bu süretle Amerika kıt'asının mü- dafaası için bütün Amerika dev- detlerinin icabında nasıl anlaşar cakları bu ile de kendini göstermiştir. Meszelâ 1226 da Pa- namada ilk refa toplanmış olan Azmerikan birliği konferansı san- Ki yalnız cenüptaki Lâtin Cum- huriyetlerinin teçekbüsü — ve an- laşması ile ortaya gelmiş oluyur du. Öyle Ki şimali Amerikaden Oraya gelecek murahhaslar yok da gecikmişlerdi bile. Herhakle —Amerika birfiğinin kıymmet ve ehemmiyeti şimakleki Angbsaksonlar tarafından ancair” daha sonraları gözönüne alınmış, dâkin bir kere bu ehemmiyet an- laşılınca da artek ihmal edilme- miştir. Amerika kıl'asının — her türlü taarrumdan kocumaljimesi için şimakleki birleçik devletlee müdafaanın temini işini üzerle- rine almış oluyorlar. Bu müda- faanm icabı olarak diğer Ame- rika devletlerinin topraklarında üsler tesis etmek tabil sayılmak- tadır. akâkalı değii mi j Yalna bu fikirlerimize, at yam Tışlarını dalma Öne sürerek ko- nuğtuğumuz için <at yarışları #porun Giğer şubelerile mukaye- se edilemez. mikslcasile cevap verilirse bu çok ceffelkalem oluf. Soorun inkişafı, sporcunun da“ ha çok çalışmes için halkı apor sebalarına çekmemiz — ve bumu spor için mutlaka elzem telâkidi ederek çatışmamız lâzım olduğur nu Hiraz etmiyecekler —hemem halkı spor sahalarına çekecek a Mikalı tertipler bulmak yokunda | faydah olmıya çalışmabdırlar. Çalşınca bu işin başarikı meti | celer vezebileceğine ve yaknız Ö temlerle İnkişaf” temin miyeceğine kani bulunuyoruz.