4 Kasım 1941 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1

A İ 4 ü 4 ) f £ | / t # IN doğru akıp giden bu re- n Tz O$EN M zeam İstanbul 23500 | 2*6 Teşrin 1941) soa Tegret Bahip ve Başmubarziri: ETEM İZZET BENİCE EN SON TELGHAPLARI VE HABERLERİ VERNEN AKŞAM GAZETESİ TÜRK z | H | n İNKILÂ. BIİDEOLOJİSİ |Ni şet Türk mi lletinin iç ve $ gidiş yollarını aydınlatır ve Ürektiflerini ver Tüksek üslüp, temiz ve ateşli hal ve istikbale hâkim bir ve bakışla yıllık söylevini Milli Şef bu nutkunda Türk b ti ış eldiş yolları: İf PP H : İ çok ehemmiyetli bir ko- en &u da müjdelemiş bulunuyor- '?t Müğjdeden en çok mütehas- r ve bu duygusunu ta. ihtiyacında bulunanlar bülün hüviyeti ve im- T ile daima Türk rejiminin ve hamleli bir takibeisi W ve her hâdiseye mul — yit izah raviyesi *Son Telgraf. vardır, — İ İA Şefin müjdesi şudur: Şimdiye kadar yüksek üğ- kurumlarının son şınıfla. Bieaterine şeklinde verilmek- k inkılâp derslerinin bu ku- ğlıılı dİnkılâp tarihi ve Tür- Cumhuriyeti reğimis adı al. tsaslı bir ders şeklinde ve- Ve ba mevzular etrafın- incelemeler yapmak ve Üzere, ayrıca bir de « Tarihi ve Türkiye Cumhu. Enstitüsün kurulması ka- almıştır. . ;::ı.ı. İmparatorluğunun aslâ lesi olmıyan ve Türk top. üzerinde kendi kurtuluş Kuruluşunun mücadelesini ya- devlet ve Cumhuriyetini Aiy © Türkiye yepyeni, kendisi- y“:ırımğı bir rejimin ve ide- İN İn tam sahibidir. Türk re. he Osmanlılıktır, ne garp asisinin kopyası ve tıpkı- De iataliterdir, ne komü- Büge ,, 26 nazidir, ne faşisttir. bunların hepsinin üstünde İşılğıda, milletlerin kendi idare- İçin aradıkları yeni hayat ve Yiet şartlarınm en ilerisin. İmsanlığa milletler bak ve ha- milli iradeye, milli ida- hürriyet, müsavilik ve is- Ülküsüne kaynaklık ve yer. Ülçüsü içinde rehberlik e- *& ancak kendi kendine ben- ELEZEŞERiR ZT d f h F T X İş TESZ ÇHüyüi kucaklıyan bir reğimdir. 'Üük Harp sonunda Türk mil- e N öz vicdanından hızını alan x_.:_lııııvn bayrağı altında biraz daha coşarak, her. Biraz daha gelişerek, hergün daha üstünlenerek ebedi qlkı, büyük insanlık mef- f (7 lerken çok emmiyetli bir konuyu da Yazan: ETEM İZZET BENİCE jim şimdi Atatürk'le beraber ve Atatürk'len sonra Milli Şefin Ön- derliği ile ve bir millet bütünlü- ü halinde her sahada kendisini, hususiyetini, mümtazlığını göste. | Fiyor ve dünya milletlerinin bi- ribirini boğazladığı bir devirde tisması ile ve kendi reh- nn ve, bütün mil: mresi karşı nek hususiyetini Büyük Harp sonundaki bütün reğim — değişikliklerine — bakınız, Nazizın ve faşizm de dahil oldu- gu halde hepsi Kemelizinden, hepsi Türk rejiminden sonra do- ifan ve Türk iakılâbını bölüm bö- lüm kendi hususiyetlerine göre adapte eden inkılâplar veya re. jimlerdir; yine Avrupa barbindeı sonra demokrasiler safındaki kâl Fransada olduğu gibi nedametle- re, küh İngiltere ve Amerikada (Devamı 3 üncü Sahifede) muharebelerin cereyan ettiği Tula mevkini gösterir barita AMERİKA | artık bitaraf sayılmıyor Kanada Başvekili bu fikirde... Ottava, 4 (ALA.) — Vaşington: da siyasi temaslarde bulunduktan sonra, memleketine dünen Kana. da Başvekili Makenzi King mee- liste aşağıdaki beyanatta bulun- muştur: İ v 3 üncü Sahifede) Tula-Kursk hattından şarka yeni Alman taarruzu başlarsa (Yazan: EMEKLİ KURMAY SUBAY ) Alıman motö rlü vasıtaları Niçin ve Nasıl Kaybettik ? Yazan: RAHMİ YAĞIZ Wmnula yeni vesik a ve beyanalları' ele geçiren Bu « “daşımız Rahmi yağız Son Telgrafa hazırladığı bu » yakin tarihin karayılık kalan bazı noktalarını aydınlatıyor... o K0 harbi yaşıyanların ve bi- kendi - kendilerine Sordukları birçok sual ara. Sihda, — *Düşman Amiral gemi- he filotillüânen hücum etme- i sebepler nelerdir?. — *Barbaros süvarisi ban- gi tesirler altında Amiralin takip emrine itirazda bulun. muştür?» — *Harbin her iki safhasın- da da Türk denizcilerinin meriçe dövüşmelerine rağ- men niçin netice alınamamış- tır?» tı' en mağlâk ve müphem şekillerine verilmiş cevap- Ü öeaka, açıklığile tarif ve Balkan deniz harbinin en çetin safhaları tasvir edilmektedir. Pek ya- 'a «Son Telgraf» sütanlarında... (Kartalda iki | kamyonçarpıştı | | Bir kişi ağır surette | <mzde <i ! | Bugünkü tehliğlere göre doğu cephesinde umumi vaziyet şöyle hulâsa edilebilir: 1-- Rusyaya sevkiyat için Ar- kanjcl limanından da istilade et- meyi tasarlamış olan Amerika, Finlandiyaya tekrar barekâta ni- bayet vermesi ihtarında bulunu. yor. Zira, bir sıçrama He Onega gölü şarkıma ilerlemiş olan Fin- Ter Arkanjel - Vologda - Gorki yolunu tehdide başamlışlardır. 2 — Moskeva etrafında büyük (Devamı 3 üncü Sahilede) yaralandı Kartalda Samandırada içi €et bulunan bir kazı taş taş kir idaresindeki ka da Çarpışıış. Mebr Talanmıştır. B Geniş bir cephede Don nehri- nedoğru! Kursk şehrinin işgali LONDRA'DA nasıl karşılandı? Londra, 4 (AA.) — Reutar; meemutsının askert mü- r: 4 fevkalide izaibatlı ve Mastli bir millet oldukları muhak- kaktır. Aksi balde Hitlerin kendileri- vadetmiş olduklarını yüksek sesle ilzm göl ra — Moskovayi — vadetti, letine, hergüa Şimalde, Ce- ve Batıda bir çok zafere iğt Hdiği halde alındığı. hal bulun- v n milletine Üç hatla eve vel, Timeçenke ordularının İmhâ e- didiği büdirlldi, anların istemole: Hitler WRE bildi $ (Devarmı & üneti Sahifede) | Türk - Yugos- gömüER e | lav ticari iti- A Si lâfı feshedildi 1660 sayılı Türkiye - Yügos « lavya ticaret ve seyrisefain mu » kavelesile ayni tarihli — klering akı hükümetimizce feshe. gdilmiştir. B santeşrin tarihinden itibaren bü mukavele ve anlaşma Hükümlerinin tatbik edilmemesi tamimen şehrimizdeki alâkadar « Jara biklirilmiştir. “ROBEN MUR,, Hâdisesini Kapatmak İçin Almanyadan 3 milyon dolar istendi Alman Maslahatgü- zarı bu talebi hükü- metine bile bildirmiye lüzum görmedi Vaşington, 4 (A.A.) — Amerika hükümeti, Robin Mur'un tahribi dolayısile - çıkan hüdisenin kaj tılması için Alman hükümetin. den üç milyon dolar tediye edil- mesini istemiştir. Halbuki, Almanyanın bu talebi reddettiği anlaşılıyor. — Zira Va- şinglondaki Alman maslahatgü- zarı, böyle bir notayı hüküm | gti bildirmeyi bile kabul etmemişti ÜÇ AİLE Son dört de ikisi şehe üzeri -Birbanka müdürü bir 'doktoru öldürdü. Bir genç; Samaiyada ka- rısile âşıkını yaraladı Bir kadın da ihanet eden kocasını tabanca ile vurdu kendi de yaralandı olmak | kar Şark cephesinden SOÖVYET TEBLİĞİ | Kırım'da ve Kalinin'de muharebeler | Bir hava meydanını | ateş altına aldık Motkeva, 4 (A.A.) — BSövyet tebli- | ği 3 Teşrinisanide bütün — cephede muharebeler devam etmiştir, Bilhaşsa | Kırimda ve Kalinin bölgesinde muha- r rebeler şiddetli olmuştur. Sövyet tayyüreleri düşmana ağır zaylat verdirmişlerdir. TEBLİGE. ZEYL Moskova, 4 (A.A.) — Dünkü Soev- | yet tebliği zeyli: 2 Sonleşrinde — Sovyei tayyareleri, | düşmanın 30 tank, asktr ve iaşe mad. deleriyle dolu 390 kamyon, mütenddit | zırklı etomebil sahra — topları içinde (Devamu 3 üncü Sahifede) resimler: İki ratorluk or- dusu İranda toplanıyor İrana mütema- diyen malzeme taşınıyor Londra, 4 (AA.) — (BB.C.) Alman ordularının Kafkasyadan cenuba akmasına mâni olmak için kuvvetli bir Britanya İmparator- Tuk ordusu yer alımaktadır, İrana Britanya, Cenubi Afrika ve Hint kıt'aları yağıyor. bu kıt'aların teç- hizatı Amerikadan sevkedilmek. tedir, Hava kuvvetleri ile bera- (Devamı 3 üncü Sahifede) Bir de soba ve bo- ru buhranı çıktı Sobacılar ne diyorlar? Kış bastırmadan saç satışlarının serbest bırakılması Sehrlmizde voba Ve taç boru tlatleri çok yükselmiş bazı yerlerde ise hiç | bulunamıyarak adeta bir. toba ve | boru bulranı başgöstermiştir. | #rcümle geçen yı on boş on allı | Hirayü alman Zonguldak $ numarakı | #p sobalar bu yıl karaları 37 diğer- | eti otuz iki Uradan aşağı satilmadığı | mevcudü de güç bulunmakta- | dır. Bir sobâ borusu İse yilz elll — yüz seksen kuruşü sülılmakta ve bu. na rağmen arıyanlar zar boru — bula- bilmektedirler. Bu husüsta soba imat eden - mü- lâzımdır Cenubi Afrikada pilot yetiştiriliyor Yohanesburg 4 (AA.) — Ce . nubi Afrika Birliği — Başvekili Mareşal Smuts, İmparatorluk pi. Jotları için Cenubi Afrikada 24 antrenmar merkezi — açılacağını söylemişitr. Sovyet köyünde “Alman jaeliyeti ALMAN TEBLİĞİ Ruslar Kerç ve Sivastopol yolu ile kaçıyor 10 vapuru batırdık, 14 ünü hasara uğrattık Berlin, 8 (ALA) — Alman Orduluru Umümi Karargâbınin resmi tebliği Kırımda da meğlüp edilen düşman takip pol, diğeri de Kerç yolu ile kâçınağa (Devamı 3 üncü Sakitede) |Bir yolcu tayya- remiz Boluda yere inmiye mecbur kaldı! İstanbul - Ankara yolcuları otobüsle sefere devam etti Devlet Havayolları İdaresinin yolcu seferleri — muüvaffakiyetle devam etmekted'r. Ha Bü. ferlece büyük rağbet göstermek, Ç gün evvelin zenin şok fen ahavaya Tastlıyan yolcukuğu esnakındki sevk ve İda. ze şekli de büyük bir takdir (Devaisı 3 Eneü Sahif TRŞEDA g nt BlEİN) IM Bir tramvay, bir arabayı parçaladı Dün akşam vatman - İsma'lin idaresindeki 2677 numaralı tram. vay avsbası Yedikuleden Samat. ya giderken Merhaba cadde - n ür — başaltmakta olan yük srabasına çarpa- bayı parçalamış, vatman mmıştır. FACİASI tor, Niyaziden şüphelenmekte ve sını iğfal ettiğini zannetmek. ÇERÇEVE — OKUYUCU Saat, gecenin dekuzu... Be- yoğlu caddesi mahşer.... Tram- vay arabaları, harıl harıl işli- pılarından müthiş bir insanlık kıyması boşaltiyor, Birden o kalabalıkta, bilmem kaç yüz mumluk bir sokak Tümbasının altında, gazetesini iki eliyle çarşaf gihi açmış, boynunu ku- u kuşu gibi bükmüş, satırla: Tan iliğini emen bir adam gör. düm, Aman Yarabbi! Bu ada! okuyordu? Yoksa İngilizler ni icat edilmiş bir bambayla Berlini havaya uçurmuşlardı ihtimali ta- hakkuk mu etmişti? Adamın omuz başına kadar soküldum ve okuduğu satırlara bir göz attım: Korkunç!!! manzarası taşıyan caddenin or- muanzarası yaşıyan caddenin or- tasında, bilmem kaç mumluk bir sokak fenerinin altında, sü. nepe, mundar, entipüften, ba- yağımn aşağısı bir macera tef- yikası okuyordu. Acaba Allah, okuyucu deni. len mahlük kadar, tek örneğe, NECİP FAZIL KIS, vâhide ircar imkânsı nahi slâka çeşidi topluluk yaratir a? şısının sinameki otundan, A- Mmerikan işportasının (Çiklet)i- n kadar, ber unsuru, bilkat ğun vasatisini nerede bulu Ve muharrir ki, çok defa üs. tünlüğü, ancak gölgesinc hitı eden bedbi bir enlüsilikte. dir, kafasındaki Lâdiselı tasinı, (güzel) ve (çi ünü, (doğru) ve (yanlaş) öl- sünü, (değerli) ve (değersiz) Müyarımı, bu topluluğa nağıl tatbik etsin? Bir köre daha anladım ki, içinde bir kelâm haysiyeti tar n o muharrir, kendi gölge. sine doğru okuyucuyu tek kişi- ye indirip kemiyet bakınımndan kaybettikçe, keyliyet bakımın- dan kazanan, madal besiz, vatani hizmetler terti- binden maaşsiz ve bilhassa so- kak lümbalarr altında - okuyu. cusuz, biçare bir kahramandır. Buna rağmen ben, bem ke- miyet, hem de keyfiyet olarak kendi okuyucumdan. emin al- masanı, hiç bu bahsi ona açabi. lir miydim?