30 Eylül 1940 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1

SAYISI SON TELGRAF Başmuharrir: 20827 — İdare Müdürü: 23300 İstanbul Nuruosmaniye No. &4 Köylünün Odun Kesmesine İ ITALYANLAR BÜTÜN MANŞ HALEBiDE SAHiLiNDE iSTiYOR iNFiLÂKLAR KURUŞ ““ı 1283 Telefon: Sahip ve Başmuharri: ETEM İZZET B[NİCP En Son Telgrafları Ve Haberleri Veren Akşam Gazetesi ba"ya harbi | bellemen ğ '*Ienemez Sahillerdeki devamlı hazırlık şaşırtmak bir taraftan harbe S S —'m Rusyanın da Ame- tvazi bir battı ha- MÜSLÜMAN BiRLiGi İ ıı'—ıiı etmesi .beklene - ... a ş KA İngilizler yeni İngilterenin gittikçe hücumlar yanında ağırlaşıyor yaptılar nu'ğıcs harbe girecek 'Bütün Fransız ordusunun! İstilâ hazırlığı yapılan T ĞO d ;(r ı Buna karar verdiler sahillerde hasar çok Londra 30 (AA.) — Dün gece gece, R. A F. tayyareleri Mans sahilleri üzerinden düşman liman- | larına taarruz etmişlerdir. İngil- | tere sahillerinden, tayyarelerden atılan bombaların infilâk ışıkla - Tı görülmüstür. İnfilâklar bilhassa Bovlogne sahillerinde şiddetli ol- da terhisi isteniyor Kahire 30 (A.A.)— Röyter: Ka- hireye gelen hbaberlere nazaran takya Fransadan gittikçe ağır ta- leplerde bulunmaktadır. Suriye Fransız makamlarına son yapılan talenler arasında Şam Trabhusunun İtalyanlar tarafından deniz üssü olarak — kullanılması, Simla 30 (AA.) — Hint Müs- Kümanlar birliği reisi Diinnat şu İlbeyanatta bulunmuştur: «— Bizim mukadderatımız, İn- gilterenin mukadderatına bağlı - dır. Büyük Britanyaya yardım et- mek için, damarlarımızdaki kanın son damlasını, keselerimizde son İmeteliği vereceğiz.> Bu haritada, Manşta İngiliz ve Fransız sahilleri tekerrüatile görünüyor :“hııı fatmin eylemek | N—. dır. Yeya Tatlar içinde Sovyet ç Y Amerika harbe mü- lemez veya Japonya ile L..'—lndı doğrudan doğ- Müsellüh ibülâf başla- | Daktın hâlen Avrupa- &n *ünekte bulunan har- "l z uı.g ve tesiri yak- j ua Çin ve mağlüp AU LAt iktandi nüfuz. ve u işlerini — tasfiye —_“inuıım,k karşı harp lenemez. Japonya- h., Menfaati daha ziyade Uhalyan - hagiliz harbinim Tzamasındadır. O bu j İslilade ederek Uzak : Ğ"'-ı olduku işleri ve Bi tasfiye eyle —ııı ve esaslı bir bo- z 'llımı muhtactır. ua mukabil Alman. eylediği hizmet halde sadece Amerika d Rtsyaya karşı korku- v bulunmaktan ibarettir. Vaziyeti bu olduğuna 1 göre Amı —"h'. da şimdiki halde le eylemeleri varit N ş:*'::_v'ı sonunda bir NN lini alması — ve amumi — tasfiye h mukadder olmasına İ 5._""“- ve Sevyet ı..ı- * Rirmeleri lein daha W ai gimerika ve Sovyet X döst ve düşmanlarını hıı vaziyetlerini igüne ka- ’o._ğ"inıııım gaha faz- | hı:ııvmkııı As- | aricinde — her | ,:.“lııııı tayyare ve to- Jİngilizlere verecek- | Büyük ıı-ıoıııvı | *İduğu kadar Akdeniz * Alrikada ı-ııı - ı_':nlııı.rımıubı yok eylemelerine e- T yardım ila ey- 'ğı.“- llrtlır v örnek- ı.,"hııkııu'ı Tkgillere: are, fop, tank satması ve sempatisini XM' ibarettir. An- ladır ki, mihver, Bir Sarı k"nı 'best devletin diğer "'*4* veya kredisiz Mlar ve sempati Alman- Nilı bütün müş- qı 'iııı.ııı kescebilmek a ile tutuşturmak Ziyade yavmak şâi:ğ*' Fakat, Japon- bilmekte yine va- v kerteye getirile- Hikiyet arzetmekte- " Müucibince Japon- inildahalesi ,_ K dr Amerikanın müuka - sahifede ) — ( Devamı 3 üncü sahifede ) müştur, Dahiliye Vekili burada tetkikler yapıyor Vekil bu sabah Vilâyete geldi, meşgul oldu Şehrimizden dairei intihabiye- &l olan Tekirdağına ve oradan da Edirneye giden Dahiliye Vekili Faik Öztrak dün akşamı şehrimize dönmüştür, Gümrük ve İnhisarlar Vekili Raif Karadeniz dün akşam Ada- pazarından İzmite dönmüştür. Vekil oradan Bılncıh. Bursa, Ba- ( Devamı 3 üncü sahijede ) | Orman umum müdürlüğü vak - Taşan kıs mevsimi münasebetile halkın hiçbir yerde kömür sıkın- tısı çekmemesi için anman mü - dürlüklerine bir emir — vererek köylülerin ve arzu edenlerin tek- anil mınl.ırdı geniş ınkvııtı İKİ YENİ ESERE BAŞLIYORUZ DÖÜNMİY Türk bahriyesinin büvük harp ıcııdı ve uıııııııdılıl EN FİLO efsanevi kahramanlığının M!lMİ YAĞIZ tarafından en mahrem vesi- kal: da; ıııılııık yııılın €n yeni ve en şen destanı, — 3 Birinci Teşrin günü başlıyor BU ESER: Büyük barbe iştirak ederek Göğü- gün en beyecanli safhalarını — idrak etmiş Türk denizcilerinin müşahede- derine, denamma gifre mmcuru bin- başı İhsanın metlarima, büyük harpte dömir makamlarımı İşgal eden sayılı hahriyelilerlmizden —neraret erkâmı- barbiye reksi Amiral Vasıf, — Albay Şükrü, Haliç kamodoru Albay Hemzi Rahmi Yağızın yıllarca etid ettiği mevzulardan bazıları 1914 Büstos ev eylâl aylarında Os- manlı donanmasnın faaliyeti - teş - Tinievvel - manevraları - Amiral Şo- gonun emri vakii . Ödesa ve Sivasto- pel bombardımanları - Osmanlı İmpa- ratorluğunun filen harbe girişi - Kara denizde donanmanın harekâl - düş- | man tahtelbahirlerinin — Marmaraya Birişi - Nurulbahir vaparunun garki- Pelenetderya, Yunus, Barberve, Pey- kişevket, Muavenetimiltiye harp ge- milerile Ümlt, Dersendet ve Şirketi- hayriye vapurlarna tabtelbahir. hü- cumları - Vanıf kaptanın Soşan ta- rafından idam tehdidi - Tophane Tıh- tımında Gülcemale yapılan tahtel - bahir hücumu - Marmara adasındaki Yarhisar, — Sultanhisar, Akhisardan Mmürekkep takip müfrezesinin faali- yeti - Sultanhisarın Avustralya tah - telbahri ile müharebesi ve batımaşs- | *bay Halim, karmay albay Rahmi, | çarkçı İsmall, Üsküdar, Haydarpasa, Paşalimanı, Kınalı, Heybeli, Burgaz, Marmara, Pendik gibi İstanbal sula- Tındaki liman reislerinin hatıralarına.| deniz harp tarihi encümeninin Kabit ettiği vesikalar, Osmanlı bahriye ne- sareinin mahfaz şifrelerine İstina - Gen yazlmıştır. BU ESERDE: ederek ,ııdıp bu eserin ihtiva Tahtelbahir. mürettebatının Altındiş | Rıza kaplgn tarafından esir edilme- leri - Yavuzun Karadeniz'muhare - |beleri - İzinci, üçüncü, dördüncü hu- ruçlar - Sivastopol akını - Hopa, Ör- ! JÜ G BüN Müsanık, Tebasa'benür bardımanları - YadigârımiNletin Morto Umanında Golyata hücumu ve ba « fırması - Trabzondan Enver paşayı Betiren Gülcemali Kağul kruyazörü- | nün takibi - etiriz düellosu - Yavuzun | müdafaası ve kurtuluş - Binbaşı Fon | Sicbah'ın Vasıf kaptana ifşaatı - İm- | roz baskını - Mondros akını ve Mi- dillinin mayn tarlalarına saplanışı - | Yavuzun yaraları - Düşman muh - riplerile deniz harbi - Turgudun tah- |liz mesatxt - Tayyare hilcumları - Ya- vuzun Cumbhuriyet donanmasına ilti- haka kadar geçirdiği vaziyet ve hâ- diseler... Yavuz Halifeler dıyarında (Dönmiyen filo) ya başlarken tarihi eseri daha tefrikaya başlamaktadır. Bu eser Karayelin «Yavuz Sultan Seli romanı olup fevkalâde heyeci şaheseridir. güzetemiz ayrıca muazzam bir M. Sami m Halifeler diyarında» adlı tarihi anlı, merakb ve muharririnin 3 Birinci Teşrin Perşembeye KĞMUR FİATLARI YUKSELD| Mahrukat buhranı mevcut değildir Şehırde yeni tedbirler alındı kömürlük odun kesmelerine mü- saade etmistir Diğer taraftan şehrimizin bazı semtlerinde birkaç g#ün içinde kö- mür fiatları 20 para daha yüksel- mniştir. Şişlide de 7,5 kuruşa kadar gıkmstır. Halbuki Yenikabı, Ka- ( Devamı 3 üncü sahifede ) * hların sayısının 70 bini Istanbulda 70 bin sabıkalı kaydı var Fakat bir kısmının öldüğü anlaşılıyor İstanbul polisine kayıtlı sabika-| tecavüz ettiği anlaşılmıştır. B0 yıl evvel tesis olunan (lk sa- bıka kaydından bugüne kadar bir çok sabıkalılar ölmüş, bir kısmı da namuskâr olmuşlardır. Gehrimiz polisini bilhassa mesrtul edip, sık sık cürüm vapan sabıkalıların ye- mm.ı iso 250 V1 Rm&meklmu SUİİSTİMAL EDİLIYOR yanlışlık Fiat mürakabe komisyonunca kanulan ra verme: mecbu « riyetinin bazı yerlerde sulistimal | ildiği hakkında alâkadarlara ba- | zı sikâyetler vanpılmaktadır. ! Bu şikâyetlere göre bazı toptan- cılar manifatura, terzilik malze - | mesi, civi ve emsali gibi muhtelif ' maddeleri valrız tanıdıkları tüc- catlara vermekte ve faturaları da hakiki satış fiatından eksik ola - Faturalar üstünde görüldü Yazılı fiatlar hakikate uygun değil rak tanzim etmektedir. Tüccar da malsız kalmamak için, yüksek fi- atla satın aldıkları malı ucuza al- mış gibi faturaları imzalamakat- | dir, Avni vaziyet İzmirde de görül- ş ve Beledive caddesinde tüccar ile Kemal Beşikçi oğlu sat- tokları 10 guval kahve için çuval basına fatura harici 50 lira aldık- Tarından müddelumumiliğe veril- Bu sabah bir ko- mür motörü yandı Bir çocuk da 12 metre yüksekten sokağa düştü, ağırca yaralandı Bu sabah Kuruceşmede kömür 'yüklü bir motör yanmıstır. Kuruçesme rıhtımında bağlı du- ran kömür yükkü — Mes'udubahri motörün kömürleri , kendiliğinden bu sabah ateş almış ve yangın cıkmıştır. Yangın mo- tör kismen vandıktan sonra sön - dürülmüstür. T AN ÇOCUK Balatta Silindir sokağ 46 numa- rada oturan © yaşında Nesim ev- Jerinin önünde oynarken fırıncı Nurinin ekmek dağıtan tabl. rınin atı çocukcağıza şiddetli bir çifte atıp varalamıstır. Sol gözü ağır surette sakatlanan (Nesim Balat hastanesine kaldı - rilmıştir. Şehzadebasında Mahmudiye Ceş- mne sokağında 16 numarada mu - | kim Arif kızı 8 yaşında Sabahat | evlerinin 12 metre yüksekliğinde- sinden geçen Erzurumlu Eşref oğ- lu Müştak isminde bir gence de ( Devamı 3 üncü sahifede ) Türk tipi tesbit edildi Antrepolojik tetkiklerin neticesi alındı «Türk tipi» nin ve Türk halkı- nn antrepolojik karakterlerinin tesbiti maksadile — Anadolunun muhtelif yerlerinde lan tet - kikler neticeleni 39 hin 465 erkek ve 20 bin 269 kadın üzerin- deki bu tetkiklere vöre Türk tipi şu suretle tesbit olunmuştur: Türk beyaz ırka mensuptur. Boy erkek- te 1 metre 65 santim 2 mil kadında 1 metre 52 santim 2 mili- metredir. Burun düz ve yassıdır. Ten rengi açıktır. Saç kestane rengidir, | TATİL DEVRESİ BİTTİ (Okullardabusabah derslere başlandı Orta tedrisat yarın başlıyor Sehrimizdeki i?k mektepler bu| lenler diğer civar sabah acılmıştır .Bu vıl ilk okul-| göncerili ların 1 nci sınıflarına 7500 talebe MAA kavdolunmustur. 1934 doğumlu çoluklardan gösterişli olanların da da al ları için mekteplere teb- Migat yapıldığından kadro müsa - adesi nisbetinde bunlar da alın- mıstır. Lise, orta okul, san'at allim mektepleri de yarıı caktır. Bazı mekti kavdedilen sabah okulların dır. Bunlara terilmis, namzet ulımk kndc mekteplere ir. İF VEKÂLETİNİN TEBLİĞİ . Maarif Vekâleti orta okul ve fharilarnı kazana- mıyan talebeler hakkında bir teb- Kâ nesretmistir. Vekâlet bu tobliğinde, lise ve orta okul bitirme imtihamnı ka- ıyan talebelerin mektep - n çıkarıldıkları hekkındaki etlere cevap vererek bir der$ ten muvaffak olamıyan tale yin isterlerse lise ve' orta oku- (Devama 3 üneli sahifede) ZABITAİBELEDİYE MURAKABESİ Bekçiler esnafa ceza kesebilir mi? Mahalle bekçilerinin vazifesi nedir? Mahmutpaşa, Balıkpazarı, Tah- | rıldıkları hakkında bazı iddialarda takale ve civarı gibi sevyar esna- | bulunulmuştur. fiın kalabalık olduğu bazı eemt - Bu iddialara göre bekçiler is - Jerde mahalle bekçilerinin bel tedikleri esnafı yerlerinden kaldır- ve zabıtası memuru gibi calıştı (Devamı J imcü sahifede> ÇERÇEVE Anadolu ajansı Topraklarımızda bir dil ge- sını söylerim) diyecek kadar zası açmıya mecburuz. Kırası; Türk ağzına yabancıdır. bir dil gazası... Madde plünm- Yine ve daima ayni ajans, (mü- da kurtuluş savaşını o kadar gü- nasebetler) yerine (münasebat), zel idare ettiğimiz bu topraklar, — — (mahfiller) yerine (mehafil), ruh piânında da tam ve gerçek (hız vermek) yerine (germi bir kurtuluş bekliyor. Ruh plânındaki kurtuluş sa- yaşının hareket arsası - dildir. Herşeyden evvel bu arsayı, ısir- gan otlarından, devedikenlerin- den ve bataklıklardan temizle- mek zorunda değil miyiz?. İlk temizlik hedefi Anadolu Ajansı! Anadolu Ajansı; yani biricik işi kulağını açıp duy - duklarını - beyninde toplamak, sonra onları ifadelendirmek, tek kelimeyle konuşmak olan bu miülessese, türkçe bilmiyor. O- mum ismi Anadolu Ajansı; fakat a (Bâbil kulesi ajansı) de - mekte hata yok, sevap var, Türk anavatanının ismini ta- gıyan bu ajans, güzelim (fırtı- #eraj) kelimesini kullanacak ka- dar frenklik gayretindedir. Ayni ajans (birçok defalar), (tayyareler düştüler), (dalga dalga insanlar) diyebilecek ka- dar Türk sarf ve nahvine omuz çevirmiştir. YXine ayni ajans, (. Yerine * » dun- düa- na) yerine, fransızca (orage - * vermek), (bu bususta) yerine (bu bapta), (tabiatile veya tabil olarak) yerine (bittabi), (bu cümleden olarak) yerine (ez- eümle), (Londranın kendisi) yerine (nefsi Londra) şekille- rini tercih edecek kadar, dil bakımından koyu tanzimatçıdır. Bu soydan korkunc dil say - gasızlıklarının gösterildiği, şu veya bugün değil. Allahım gü- nü, Anadolu Ajansının ağrını actığı her gün ve her saat, dili- miz işkencede. Herhangi bir ıuııle ve herbangi bir gazete- den ıuıım Anadolu ajansının türkçesini yoklamak azabına katlanımız!. İşinin yüzde yüzü dil olan bu müessesenin muradı nedir? Üc gün evvel bayramını kut- Tadığımız dile, bir de matem günü ayırdığımızı mı görmek?, Anadolu Ajansını vüksek bir mektebe değil, fakat ilk mek- tehi Anadolu Ajansına sokmak lçİı ne l&lıı'lx’ P FAZIL KISAKÜREK —