29 Ekim 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 6
yt ee lratiyüsen “uçlarında, kükrürtlü sularile meş - 6—SON TELGRAF —29 | ci Teyrin 1938 HERGÜN BİRHKÂYE TÜRKÜN ON BEŞ YILİ EFE KIZ - En az on yıl evvel Anadolunun| - Acele giyindim. Sanki şehir il denizden uzak, fakat bir çay kena-|lâl hareketine hazırlanıyarmuş gibi tına raslıyan bir köyünde birkaç ay homurdanırken sokağa fırladım. kalmıştım. Ağlıyan yoktu. Bundan anlaşılı -| Denizi derede, gürültüyü kavak|yordu ki hâdisenin sebebi ölüm de-| hışırtılarında aradığım günlerdi. — İğildir. Ya düğün mü?. Hiç tahmin| Öğle sıcakları ikizler anası denen|edemezdim. Çünkü daha ik ve.. cidden ikizlerden farkı olmuyan|köylü geçen sabah ölü bulunmustu. iki söğüdün başbaşa verip açtığı deh| — Belki?. mesa -| edir. 1937 kız ve erkek talebe-| adeddir. rde (4 üncü sahifeden devam) | oıraktığımız yıllar içindeki bunda âmil — olmadığı gibi bilâkis|isimi kısaca sıralamak ve tebarüz ct- Celâl Bayar kabinesi bir kısım vör-'tirmek iktıza ö hafiflettirmiş rüsumu kaldır- le yı maş, hele köylünün vergisini en ge| 1 — mikyasta azaltmıştır. şümul hamlelerinden biri A - Türk ma en esazlı vasıf-'tatürkün hedeflendirdiği Türk ta -| l larından birini de düzgün ödeme rih Inkılâbıdır. Bunun için de An « prensibi teşkil etmektedir. karada «Tarih Dil, Coğrafya> fakül ise bu göy- 7 — Maarif b gibi köyde de çalışmaktadır. iriz: z olduğu Türk - irfanının en başta ve Vekâ - şimdi her v nen- i kursu açmış 1500 eğitmen ye - tiştirmiştir. Bu kurslar belki bu yıl çinde her vilâyete teşmil edilecek- Bunlardan maada 'Türk maliye -|tesi kurulmuştur. tir. sinin on be, içinde — kaj | 2 — Maarif Vekâleti dil inkılâ -| 8 — Maarrif Vekâleti mesleki öğ- nuvaffakiyetlerinden daha yenile - |bımız üzı de de geniş mesaide bu-|retim üzerinde de bilhassa çalış -|faydalı ve hayırlı işler görürken ay-, lizle geniş koruluğa girerken bu yer Evet belki bir yosmayı dah rini de şu esaslar dahilinde vasıflan- lunmuştur. 129,792 fiş hazırlanmış, belki yer yüzünün en güzel, en ma- nalh parçalarından biri idi. —Bolki onun kadar güzel yoktu. Bunları bilmiyorum. Yalnız sıcaktan kaçtı- ğim zamanlarda değil akşam serin- liğinde bile buraya giderdim. İkizler anasını Yerköyle dırmışlardır dedim. Amma o da de- Örabiliriz: gilmiş. | 1 — Barçlar itilâhı, e | 2 — Yeni evrakı nakdiye ve altın, — Hüseyin öldü!. |gumu$ meskükât basımı, — Ne diyorsun?. 38 — Emlâk, Cumhuriyet, Sümer, — Hiç sadece bir ölüm haberi. — Fü, Deniz, Ziraat bankalarının ku- — Başka yok mu?. İruluşunu finanse — etmiştir ki, bu — Olsa bile bugün söyler miyim?| bttnkalar ya bizzat devlet tarafın - — Böylersin bana, dayanamaz - / Gün kurulmuş, yahud da devlet ta- &. Eminolun siz ikizler anasında bir sın. —— j |rafından sermayelendirilmişlerdir. gün kalsaydınız hatıraları sizi me-| — Peki amma kimseye söyleyim| 4 — Memurların tekaüdlüğü, ta - zarınıza kadar takip eder, eğer ruh- |deme |yini keyfiyetleri tanzim edilmişti: lar yaşıyorlarsa, ruhunuzla kenet-| — Söz! 5 — Yeni mali teşkilât kanumu çı- leşir ve ebedileşirdi. — Dinle... Hani geçende Şeritin Karılmış, maliyede kültür ve ihtı - On yıl dedim. Evet en az on yıllağası Hasan ile sabah ezanı Tlıca $8 kendi değerini bulmuştur. Niğde, hur eski bir kasabanın mesire yeriy- önce ikizler anasında yine yalnız, yolunda ölü bulmuşlardı ya!, 6 — Kadastro ve tapu işleri: «Va- yine dereyi deniz yaparak hışırtısı.| — Esss... tadanşların gayrimenkuller üzerin- m gürültü diye dinlemiye çalışarak —— İşte... Hüseyin de sabah ezanı| deki bütün haklarını emniyet altına alan ve gayrimenküllerden her tür- lü istifade imkânlarım kolaylaştı - ran bir sicil tesis etmek prensihine dayanarak: yoluma konmuştur. 'Türk maliyesinde — yukarıda da zah ettiğimiz gibi bir kere — daha tebarüz ettirmek yerinde olur ki, en üstün prensip: Denk bütçe, düz- gün ödemedir ki, birçok devletler için bu muvaffakiyet şayanı gıpta- dir. kendi âlemimde, bambaşka hayal- okunurken tarla yolunda ölü bu- derle sarmaş dolaş olmuş — İstanbul'lundu. İstanbul diye kendimden geçmiş - — Kırşehirden ayrılıyorum. Yaz 80-| tim. Bilmem ne kadar zaman ben nu bitmek üzere yaylı arabanın gı'ıç—; kendi hayallerimle uğraştım, serab- lükle ilerlemiye çalıştığı kumlu yol| lar gördüm, Kulağıma birdenbire|üzerinde karşımıza atlı, eli silâh! bir yabancı sesin takılması beni'bir köy yosması çıktı. İri siyah göz- ttlı rüyamdan uyandırmıştı. İleri güzelliği kadar korkunçtu. Etrafıma bakındım, kimse yok ..| Silâhının namlusunu bize çevirdi Fakat sesler devam ediyordu. Etra- ve hâkim bir fa göz gezdirdim görünürde canlı Dur! hiçbir mahlük yoktu. Emrini verdi, Derenin hışırtısı, söğüt dallarının — Ne istiyordu, ne yapacaktı bilmi- müttarit temposuna dalmış kendi yorum. Yalnız arabacımın adını ses- kidine ve «benim gibi» birisi var lendi ve ayni hâkim eda ile emir sandım ve.. bundan başka da birşey verdi: olması ihtimali yoktu. Geçt. Çünkü o saatlerde yalnız bizim| Merakımı yenemedim. Arabacıya yabancılar ikizler arasında başıboş sordum: dolaşabilirlerdi. Çünkü harman.... — Kimdi bu? Evet harman sonu hiç ihmale gel-| — Onun hikâyesi uzundur. Ken- mezdi. Bütün yerliler tarlada, bağ- disine Efe Kız derler. Sevdiğini öl- da hiç bir yerde değilse bile evinin|dürmüşlerdi. Şimdi dağda dolaşı - sarsılan kerpiçlerini yenilemek işi|yor ve.. Kadire benziyen olursa öl- ile meşgul olurlardı. Fazla düşün - dürüyor. medim. Zaten düşünmek, muhake- | — Kadir de kim? me ile karar vermek pek o kadar| — Efe kızın sevdiğini vuran de- elimde değildi. Çünkü... likanlı. e — Niçin vurmuştu? İkizler arası... Kırşehir... Kale| — Efe kıza sahib olmamak için, ürk inkılâbının ve Cumhuri- KÜLTÜR İŞLERİMİZ T yel Türkiyesinin on beş yıl içinde en yüksek randıman verdiği eserlerinden biri de kültür sühasıdır. Türk maarif bütün teşki- Istı ve irfan sişter le inkılâbçı ve halkçıdır. Bu sayededir ki, ön beş yıl içinde memlekette en geniş şe- kilde yayım imkânını bulmuş. Va - n çocukları kendi - istidadlarının inkişafı içinde her gün biraz daha çoğalarak çalışmış, kültürlü bir hal- de memleketin her tarafına yayıl - mak imkânını bulmuşlardır. Bunda Türk ilk, orta, liselerinin gühdüz. talebesi için meccani oluşunun da büyük tesiri vardır. Her halde şunu İyeni mekteb kitablarında dil bal |mından mühim değişiklikler yapı mıştır. 3 — Maarif Ve) lerimiz harf inkıllibanı İte ve halk kütleleri a: jne enstitü vardır. Ayrıca 6 ticaret |lsesi, 9 tane bölge san'at mektebi İvardır. 17 akşam kız san'at okulu da müsmir faaliyette — bulunmaktadır. Bütün bu mektebler bu yıl 1628 me- | zün vermiştir. ve mekteb- memleket- sında yayıcı; e 'bakımından büyük — mes'uliyetler| 9 — Maarif siyasetimiz memle -| deruhde etmiş, öğretmenlerimiz bu-|kette yüksek tahsilin kalkınmasını| |hazırlamaktadır. Üniversitenin ye- jniden kuruluşu Cumhuriyet maa - |rifinde yüksek tahsilin başlı başına| |bir inkılâbı olduğu gibi Ankarada nun için canla başla her sahada ve millet mekteblerinde çalışmışlar ve, en kısa yıllar içinde millelin tama - mına yakın, vatandaş yeni harflerle okuyup yazmayı öğrenmiştir. |bir taraftan yüksek kültür merkezi 4 — İlk okullara devam mecbu -|haline getirilmektedir. Hükümet riyeti kanunlaştırılmıştır. — Bunun|merkezimizde «Tarih, Dü, Coğraf- İiçindir ki, 1923 de, yani Cumhuriye-| İtin birinci yılında ilk mekteblerde İ273,103 erkek 62,954 kız lalebe var- ken — bügün ilk mekteblerimizde| 494.612 —erkek 256,06! kız olarak yas fakültesi kurulduğu gibi, Gazi 'Terbiye enstitüsü, sosyal bilgiler o- kulu, Türk operası ve Türk tiyat - rosu, mektebleri de tesis edilmi; |Bilhassa bugün Üniversitemizde 44 /150,673 talebe vardır. Vekâlet ve vi-|Türk profesör, 42 yabancı pro- |lâyetler mekteb binalarını da ihti-|fesör, 102 doçent, 38 yabancı yar - yaca tevafuk edecek derecede mü -|dımcı vardır; 181 baş asistan, 4 ter- temadiyen yenileştirmekte veya ye-|cüman, 5 teknisiyen, 25 lektör var- niden inşa etmektedir. Bu arada ilk|dır. 5,000 genç de bu nur ve irman mekteb programlarının da memle -| mücssesemizde feyiz — almaktadır. kete realist, uyanık, ameli vatandaş| Diğer taraftan yüksek öğretmen yetiştirecek şekilde tadil edildiğini |kulu da tedrisatına ve verimine hız- kaydetmeliyiz. la devam etmektedir. Bu yıl 470 me- 5 — Türk maarifinin en bariz va-|Zun vermişti: | sıflarından biri de Türk kadınlığı -| 10 — Husu bler, azlık ve| nin kültürü üzerindeki mesaisidir.| yabancı okulları da maarif |Türk kadınlığı bugün Ulu Şef A -|mızın icabları dahili: tatürkün sayesinde on beş yıl önce- |dırlar. T içindedir ve hayata, me İNAFIA İŞLERİMİZ bir fark içindi ayatın, me - C lerinden biri de hiç şüğhe yok | muriyetin ağır mes'uliyetlerini ka - bul etmiş bir hakdedir. Doktor, h kim, avukat, teknisiyen öğretmen |ye diker her sahadaki kadınlarımı -| vi Nafıa Vekâletidir. Memleketi de- | 'zın sayısı gün geçtikçe artmaktadır. : rla örmek ihtiyacının ta -| 1923 de liselerin ikinci devrelerin « ğt eh K | İ efici, Bi S lanmn l ümarin SAt Hean hakkuk ettiği günden bu güne ka - SS A DLER ÖRRE LA kadar bu Vekâletimiz — Atatürkün | 1937de 2972 dir. 1925 de orta okul -| kadar bu : bardan vülme 12 kız mecun olmuş. İYüksek direktiflerine tam uygun bir ardan yatnız "e kiz mezün GÜMÜŞ- ( Cide durmadan çalışıyor. Çetin İra- deli Ali Çetinkaya nafha işlerimizin bütün icab ve mes'uliyetlerini 'de - ruhde etmiş olarak mesalsine feyiz- umhüriyet Türkiyesinin 2422 dir. Bu rakamlar gösteriyor ki, kadın-| mektebinden dağ yolunu siyah bir| Fakat Efe Kız bu kahbeliği onuruna gerit gibi saran halk nereye gidiyor yediremedi ve.. Kadire benziyenleri diye düşünmek bile fazla. Şehirdeİöldürüyor. ve bilhassa kale arkasında oturan| — Acaba çıldırdı mı? konu komşu, çoluk çocuk pazar ye-| — Hayır! Yalnız Hüsmenin aşkı- rine doğru akın ederse ya köy deli-|nı, intikamını unutmuyor Efe Kız.. kanlılarından biri ölmüş veya eve-| Düşündüm; ikizlerin esrarı Efe rilecek yosmalardan birisi dağa kal-| kızmış.. dırılmış demekti, BEDİ GÜNDÜZ Bugün MELEK sinemasında Amerikadan yeni getirttiği en son sistem WESTERN ELEKTRİK MİRROFONİK b ve 1000/; tabiileştirilen makinelerle : ROSALIE Baş rollerde : allın sesli NELSON EDDY ELEANOR POWKLLL Amerikada bu cene en çok begenileo OPERET Yüzlerce güzel dansöz — en son danslar — en yeni şarkılar Muazzam, muhteşem, tengir sahneler Bugün saat l1 ve 1— tenzilâtlı Halk Meatiaeleri Sineması Bu hafta: Cumhuriyet Bayramı Şarefine Türkçe Sözlü R inci süper filmi KARA KORSAN Korsanlık, Aşk. Zengiolik ve ma cera Filmini takdim ediyor. S Baş Rollerde: Fredric March ve Franziska Gaal ten:FOKS JURNAL SON Dünya haberleri kabul etmek lâzımdır ki on beş yıl| Lğımız kültür sahasında dev adım- ken 1937 de mezun olanların adedi le devam etmektedir. On beş yılda içinde on beş yılöncesine nazaran, |larile ilerliyor ve memleket oku -| , emleketimizde 2976 kilometre de-| ©lup eksiltme 29/11/938 salı günü saat (15) de müdürlük Türk halkmın ekseriyeti ırııındıwmul anne ve münevver kadın ka-| p iryolu yapılmıştır. — Cumhuriyet| Satın alma komisyonunda yapılacaktır. yüzde elli beş, altmış nisbetinde Zanıyor. nafıası şimdi Erzincandan Erzuruma bir kültür — değişikliği ve ileriliği H — Liman, rıhtım, iskele hamal|biri de posta telgraf ve tarifelerini ucuzlatmak. Vekâlet şehirler arasında Ü — Memleketin imar faaliyetine|hududlar dışında yeni bil yardım. daçuğı gibi İstanbul telefoli V — Sanayi kalkınmasına yardım.|de satın alınmıştır. Postâ E — Tenzilâtlı halk ve tüccar bi-|motörleştirilmiş,, her köy& Tetleri. vis yapmak imkânları b | “Nafıa miz bir taraftan memleketi | başlanmıştır. demir ağlarla örer ve bir taraftan| 4— ELEKTRİK: Ni da yukarıda tebarüz ettirdiğimiz sa-|hassa Ali Çetinkayanın &i halarda - nakliyatı ile mcxr.lcke'.e[hıını ve hayırlı — işlerii kiç şüphe yok ki İstanbul © İmaktadır. Bugün memlekette on ta-|ni zamanda memleketin muhtac ol-/şirketini satın almasıdır duğu diğer şubeler üzerinde de çok |ginci yılda bu tesis Nafıa İnati hizmetler görmektedir. Bunlar İstanbul elektrik işleri da şu şekilde hulâsa edilebilir: törlüğü hüviyetini almıştif. 1 — YOL: Vekâlet on beş yılda| $ — HAVA YOLCULUĞ göse ve asfalt olarak 9,000 kilometre fiamız hava — yolculuğuna " |yel 18,000 menfez, 84 büyük köprü, seferlerimizin inkişafına 105 beton köprü yapmıştır. Yalnız ehemmiyet vermektedir. köprüler 6465 metre tutmaktadır. Eskişehir - İstnabul; An Ve.. Vekâlet bunlar için 4,807,913 li-|seri - Diyarbakır; Ankarâ *| ra sarfetmiştir. ,hatları çalıştığı gibi Ve 2 — SU: Nafıamuzn en çok üze- leket iç ve dışında da rinde emek sarfettiği işlerden biri'leler kat'ına hazırlanmı de su işleridir. Memlekette Cum -| — Hava postalarımız 937 d€ buriyetten önce ya su azlığı ve ku-|cu, 11937 kilo posta evraki raklık, ya su bolluğu ki âfet vardı. gibi 1,950,295 lira da gelirf Cumhuriyet nafıası on beş yıldır her| miştir. iki mevzu üzerinde de mücadele ha-| Görülüyor ki, Cumhurif lindedir. Bursa, Yalova, Bergama,|tatürk rejimi her sahada TÜĞİ Manisa, Aydın, Malatya Kayseri,/letini en kısa yoldan en Samsun, Iğdır, Mersin, Erzincan,|defe ulaştırmak için bütüf Antalya, Kestel, Alanya, Seyrekli,(ya parmak ısırtacak bir $© | Ankarada geniş mikyasta faaliyette| çalışmaktadır. bulunulmuş; birçok nehirlerin mec-| — İç, Dış, Maliye, Kültür, raları değiştirilmiş, tanzim olun -|kanlıklarımızda bu böyle © muş, bataklıklar kurutulmuştur. He-|bi mesailerinden ayrıca b Te Ankaradaki Çubuk barajı her bir/ğimiz diğer Vekâletler V8 san'at eseri, hem de Türk nafıa mü-|şubelerinde de ayni hız, # hendisliğinin muazzam bir eseridir.|dıman, ayni yükseliş ve d 3 — POSTA: Nafıanın çalıştığı veliyiye, daha yükseğe götürel inkişafını temin eylediği ı';kı'dmı Lşma vardır. BÜRHAN € ” Baş,Diş,Nezle,Grip Romati?" nevralji,kırıklık ve bütün ağrılarınızı derhal BB El'cabında günde üç kaşe alınabilir. İstanbul Teleton Müdürlüğünde! 1 — İdare ihtiyacı için muhtelif eb'atta 29 kalem kur kablosu ile 2 kalem denizaltı kablosu kapalı zarfla eksiltmey? * miştır. ( | 2 — Muhammen bedel (146794.20) muvakkat inat 3 — İstekliler muvakkat teminat makbuz veya banka & — Orta okullarda tedrisat 923İkadar 210 kilometrelik, Diyarbakır-| kanun! vesaiki muhtevi kapalı zarfları o gün saat (14) e kadif | vardır. Yine kabul etmek lâzımdır/yılına nazaran 11 misli cerkek, 15|dan İrak ve İran sınırlarımıza doğ-| komisyona vereceklerdir. ki, on beş yıl içinde en çok vazife misli kız talebe kazanmıştır. Lise İru uzanan 155 kilometrelik bir yol alan Vekâletlerden birisi de Kültür'ikinci devrelerde ise bü nisbet kızlüzerinde çalışmatadır. Bütün hat - ğim Bakanlığıdır. Bu Vekâletin geride'talebe için 12, erkek talebe için 15|larımızın bugünkü yekünu 6719 ki- lometrodır ki, bunların 3429 u ge - Şerk Musiki ve Şarkıları... Parlak mevzu, Mükemmel Mi- zânseni ve mühleşem dekorları bulunan SAHRAKIZI LEYLÂ Türkçe Sözlü ve Şarkılı Filmi TAKSiM SİNEMASININ Vasi Salonunu her seansda başdan başa doldurtuyor. ldip görünüz. kilometrosunu eenebi şirketlerin - |den satın aldık ki bütün bu yekün ecnebilerin — Türkiyedeki 82 yıllık mesaisi dahilinde — vücude getiril -| miştir. Halbuki Cumhuriyet Tür - | kiyesi on beş yılda kendi gücü ve hı- zile 2976 kilometro yaptı ki, bu an- enerji ve mucizeli iradesile yapıla-| bilen bir iştir. İ Devlet Demiryollarımız son beş yıl içinde memleket için daha bir| çok faydalar da getirmiştir. Bunları | şu şekilde tebarüz ettirebiliriz: —| A — Tarife birliği, B — Tarife tenzilâtı. C — Ziral kalkınma savaşına yar- Her yerde ve her evde Konuşuluyor t DEANNA DURBİN'in Fransızca Sözlü ve musikili NE ŞEKER ŞEY! Filmini görmek ve dinlemek için SÜMER Sinemasına gidiniz, Hoş ve unutulmaz — iki saat ge| çireceksiniz. Bilhassa Musikişi — sizi gaş edecektir. lâveten: EKLER JURNAL Sopn) Dünya Haberleri Bugün saat 1? ve 1Matine- lerinde tenzilâtlı Fiatlar. SARA Y sinemasında dım. E — Madenlerin işletilmesine yar- dim. D— Hayvancılığı teşvik. | Novotni LOKANTA ve BİRAHANESİ Mayestro Mehmed Zorlu idaresinde' ve Macar KADIN san'atkârlarından mürekkeb HALASZ ÖRKESTRASI Neş'e - Eğlen ca Bugün ve yarın Beyoğlunda | son dofa İMihracenin Gözdesi ve Hind Mezarı! Türkçe sözlü ve şark musikili büyük film, 2 devreda 24 kısım Nrdoıl niş, 294 kilometrosu dar olarak mi & — Şarinamesi (367) kuruş mükabilinde her gün levazımü ” den almabilir. — (7535) Kızılay Cemiyetinden 50,000 metre sargılık — Amerikan bezi satın alınaca Taliplerin nümuneyi görmek — ve teklif mektuplarını üzere 5/11/938 Cumartesi akşamına kadar Kızılay İstanbul cak yüksek Türk milletinin yüksek direktörlüğüne müracaatları ilân olunur. KANZUK ÖKSÜRÜK ŞURUBU “Sirop Pectoraly, Eski ve yeni bütün öksürükleri geçirir, balgam söktürür, temizler, nezle ve gripten korur, göğüsleri zayıf olanlara şayanı tavsiyedir. İNGİLİZ KANZUK ECZANESİ Beyoğlu İstanbul HACI BEKİ Şekeri güneşe benzer, onun girdiği yere doktor gi ALI MUHİDDİN HACI BEKİR Bahçekapı, Beyoğlu, Karaköy, Kadıköy
