29 Ekim 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 4

4—SON TELGRA ugün Cumhuriyltin on beşinci yılını kutluluyoruz. Cuhuri - yet esini yaratan, ku - elten ve ona şeflik eden büyük Ata, Kemal Atatürk: Ne mutlu ona ki, Türküm. liye ona Ki yel şhisin özü v tir, Hakik. çevirip de Cumhuriye Türkiye n tarihine ve inkişaf Osmanlı mi- arasındaki du dışında kalan ihile görme- ir. Bu fark yil- asırların ölçüsüne ayrımdır. Bizim on mızı bir başka ncak on beş yüz yıl içinde Memleket on beş yıl inceye nazaran o kad > kadar ileridir ye gitmek hızı v Dahilde kuvvetliyiz ve yekpareyiz. Harlede kuvvetli ve her türlü say- ibiz. Yine dahilde ba dürücü bir kalkınmanın her saf -| sını da hiç şüphe yok ki, yalnız şu düşen TÜRKÜN ÖNBEŞ YILİ ürk. gücü onbeş yıla onbe asrın varlıgını sıgdırdı. ——— — On beş yıla on beş yüz yılın varlığını sığdıran Cümhurlyet Türkiyesinde on beşinci yıl kabinesi. Sayın Başvekil Celâl Bayar ve mesal arkadaşları FM mlekelin e mleketin içinde ve dışında en büyük kudrete en yuksek saygıya en dinamiki enerjiye sahib bulunuyoruz.. ı Başvekil Celâl Bayar riode her türlü emniyet ve itimadın! yüksek şartlarına — lâyık ve hâkim görülmekteyiz. Bu vasıflar bir mil- letin kuruluşu, kalkınışı ve emni - yetle yükselişi bakımından bütün cihanın nazarında kendisine olduğu mevkli bihakkin alması için eibette ki, kifayetin fevkinde birer vasıf ifade etmektedirler. uhakkak ki, en başta Cum- gibi yüksek Şefimizin sevk ve idareleri altında dinamik ve re- alist bir çalışma içindedir. Yurdda| sulh, cihanda sulh hedefine uygun, bir halde ve bütün cihanın hürmet, saygı duyduğu bir otorite halinde, ilerliyoruz. Bunun en büyük vesika-| Tâyik| |miz ifade ediyor; Montrö, Balkı |birliği, Sâdabad paktı, Hatay başlı başına Cumhuriyet — Türkiyesinin bütün cihana yayılan zafer destan- ları halindedir. Bugün bütün garb ve şark devletlerile en dürüst, her türlü sultefehhümden uzak, sami- mi, şerefli bir münasebet idame e- diyor, müstesna bir mevki işgal e- diyoruz. 'DAHİLİYEDE Harıcde olduğu gibi dahilde de Ön beş yıl içinde bütün cihar 'na parmka ısırtacak inkılâblar yap- tık ve bütün bu inkılâbların İcab ettirdiği şartları memlekete getir - dik. Her devlet şubesi Türkiyenin kalkırış ve yükselişinde -kendisine 'azifeyi yüksek bir feragat daki ve sınıftaki hızı içindeyiz, ha-|$ yıl içindeki cihanşümul zaferleri-|ile ifa ediyor. Bu bakımdan ilk önce Dahiliye — Vekâletinin ön beş yıl ptiği ve başardığı — işlerin çosunu yapabiliriz Bu- nun âçindir ki eğer, herhangi bir va- tandaş: — On beş yılda Dahiliye Vekâ - leti ne yaptı?. Derse, ona sadece şunları yaptı. Demek beliğ ce 1 — Emniy yaptı. Yani zabı Cumhuriyetin i ve birer birer sıralamak en vab 0: ti kanununun 1 ve jandarmayı ği feragat ve sa- dakat prensipleri içinde vatandaşın huzur verefahını tekeffül edecek bir hale getirdi. Polis meslekini yük- sek bir meslek halinde b türü ve şartl: 2—En kıskanç bir — titizlikle memleketteki bütün inkılâb hare - ketlerinin başarılmasına — yardım etti. 3 — Köy kanununı Türk köyüne manevi şahsiyetini verdi. 4 — Şehirlerimizi kasabala - rım; aslarına göre ye- nidne kurmak ve tanzim etmek için yeni belediye kanununu yaptı. 5 — 772340 kilometre murabbar olan topraklarımızda nüfus hare « ketlerini arttırmak tçin tedbir aldı. n kül - 1 ile kurdi ve 1 urbanizm HLi Z Nafıada: Çelik köprü tmek için matbuat u - ğünü kurdu. flar idaresi kanununu sını temi şkilâtlı nahiyeler kur- mum müdü: |i0 — Be munü ile|bilhassa meşgul 0 hak|ten önce memlekv yenin sü — işlerile u, Cumhuriyet- nde iç- im v seçimi 'Türk erkek ve ıı.;m ve hürriyetin bütün şümulünü ver- di. a me suyu varker bugün 2 İze içme suyu getirilmiş bulunuyor. numi müfe € bilfarz Cumhuriyetten evvel 1 vücude getirdi. Ve bi celi umumi müfettişli,; zde elektrik el ancak dört şehrir ken bugün 150 şehtimiz ve — aydınlanıyor. Yine Cumhuriyetten evvel 17 yerde moz- |baha varken bugün — memleketteki mezbaha sayısı 436 dır. ş propa 1ıslah etti vi haricinde siyazi, ai ve harsi hareketler bâ- l — Dahiliye Vekâleti imar ban- memleketin ve erli ve yabancı neşriya: tı takib etmek, mahalli matbuatın| kasını kurmaklâ fokılâp prensiplerine, Devlet siyase- şehirlerin — kalkınmasında —ayrıca fine ve milli Ihtiyaca uygun olma - en büyük hizmeti yapmıştır. 19 Mayıs bayramında inkılâp çocukla rı 12 — Vilâyet husust idareleri ka- runu çıkarılmıştır. 13 — Soy adı kanunu yapılmıştır. M — Yurdun en mühim ve her| vatanının banisi olan türlü mâddf ve manevt kuvvetleri -| fin ilham ettiği bu * nin şümulüne bükim olan seferber-|üzerinde çalışmaktadır. On vWt Tik işleri teşkilâtlandırılmış ve her|boyunca Türk devleti hakiki vilâyet - merkezinde bir seferberlik| jiat, denk bir bütçe sistemi müdürlüğü ihdas edilmiştir. yelten muvaffakiyete yüksel' MALIYEMİZ Bugün bütçemiz 1930 daki Ulu Önder Türk milleti için gu| Mize nazaran yüzde kırk bef vecizeyi irad buyurmuşlardır. zayüd arzetmektedir. Bu tetât «Memleketin vaziyeti maliyesi başlıca sebebi varidat kaynı intizam, cmniyet ve inzibat & -| daki inkişaf ve kudretin aft zerine milessestir. Devletçi ve| dır. Yoksa herhangi bir yef halkçı olan bir idare ve ekonemi (Devamı 6 ıncı sahif intizamı başlıca mesneddi' İ ürk maliyesi Kemal Âti de çalışmış ve her yıl muvi” Her gün ilerlemekte olan demiryolları yurdu demir ağlar