22 Haziran 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

OÖN TEL ÜNÜ Y 6 Bu mecburiyet yalnız kanunun ve- receği bir mecburiyet diye sayı- lamaz. Cemiyet ve yaşayışımız da bekârı evlenmeğe sevkedebılır. ETEM . İZZET EENİS; ekârı evlendirmek, yahut ta evlenmeğe mocbur etmek gü - B nün meselesi olarak halk arasında konuşuluyor. Bunun içindir ki, tekrar bu mevzua dönmüş bulunuyoruz. Dava, milli davalarımızın en başında gelmektedir. Evlenmeyi, nü. fus artımını yalnız köyden ve köylüden beklemek en büyük hatamız olur. Köy temeldir. Fakat, çoğalmamızda şehirlinin de en büyük vazife ve mesuliyeti vardır. İlk bakışta köylülerimizin üreme vazifesinin liya. katle ifa ettiklerini görüyoruz. Türk köyünde yaşı yirıni ikiyi geçmiş bekâr yoktur. Şehir, kazalardan başlayarak bekârlarla doluyor. Bekârı evlenmeğe mecbur etmek için kanun yapamayız. Dünyanın biç bir yerinde böyle bir şey ne yapılmıştır, ne de yapılabilir. Ancak sasyal hayatımız ve yaşama tarzlarımız bekârı evli bulunmuya böyle bir mecburiyete sevkedebilir. Bu mecburiyeti yaratacak olan ilk önce milli viedanımız, ondan sonra da aile durumlarımızdır. Aile kendi samimiyet sınırlarını bekâra kapadığı gün genç ve tek adam, evlenmeyi kendisi için bir 'mecburiyet sayacaktır. Aileden gele. cek olan bu tedbir yine aileyi ve onun seciyesinin, örf ve teamülünü Yazan yükseltecek, perçinliyecektir. İkinci plânda yine cemiyetten gelecek tedbirler vardır. Bilhassa İş Kanununa tâbi müesseselerde tercih esası üzerinde ısrarla duruyoruz. | Evli, çocuklu, çok çocuklu erkeklerin tasnif ve tercihi bekârlığa sed çekeceği kadar üremeyi de teşvik edeceklir. Hele bu tasnil Devlet ba- | Temine ve Devlet teşekküllerine de tahsis edildiği vakit dava esasından ve bir çırpıda halledilmiş olacaktır. Mes'uliyetsizlik, cemiyetin ve şahsın zararına olduğu vakit suç ifadesi içine girer. Çoğalmak ihtiyae ve mecburiyetinde bulunan mil. letler için de ferdin bu içtimal mes'ulyeti kabulden uzak kalması ma. Şehirli. uyandırmıya meeburuz. Kanun belki bu milli davada ancak bir noktayı balledebilir. O da: bekârla evli, evli ile çocuklu ve çok çocuklu arasın. daki maişet ve kazanç farkını tefriktir. Ve.. bu nokta hiç bir itirazı myandırmadan hakikaten kanunlaştırılabilir. Liyakat ve ihtısas böyle Lâyık olan lâyık olduğu vazifenin ba. gına geçirilir, fakat; evli, bekâr, çocuklu, çok çocuklu olduğuna göre aylığını alır. Bu, ayni zamanda haklı ve âdil bir maişet ve refah tevzii nevi bir suç sayılmak lâzımgelir. bir tasnif ile alâkadar değildi. esası da olabilir. , Cemiyetin, ailenin, Devletin alacağı bütün bu tedbirleri şimdiden sıraya koymaz; evlenme ve çocuk yetiştirme mevzuu üzerinde durmaz. sak memleketteki bekâr sayısının her yıl azaldığına değil, muhakkak ki çoğaldığına şahid olacağız.... Â F— 22 Hariran 1938 ÇİRNDERİ Bekârı evlenmiye mecbur edebiliriz. safları içinde bu şuuru da Etem İzzet BENİCE İstanbul hamamları yıkılmıyacak Müzeler umum müdürlüğünün müracaatı üzerine iht hamamların vergiden İstisn: muvafık görüldü Tarihi hamamların bir kısmını belediye satın alacak larının büyük tarihi kıymeti ol. duğu tesbit olunmuştur. Ancak, bu kabil hamamların sahibleri ta. rafından vergi veya diğer hususl sebebler yüzünden yıktırıldığı, ankazının yıkıcılara satıldığı da görülmüştür. “Aldığımız malümata göre bu va. ziyet, «Müzeler Umum Müdürlü. ğür nün nazarıdikkatini celbet . bunun üzerine mezkür mü. dürlük Maarif Vekâletine bir müracaat yapmıştır. Bu müracâ- at neticesinde şehrimizdeki «Ta. Şehrimizde hamamlardan bazı. ı — Tetrika N 22 Melâhat başını kaldırdı — Bir zabıta memuru | Nuşuyorsun, Kimran! Onu sana | düzumu kadar tanıtten Daha faz. | Tasını söylersem, çirkeli üzerime siç: Sonra birden şen bir kahkaha ile güldü: — Haydi, viskini iç de gidelim | grtık... — Nereye gideceğiz? — Tekrar otele, düğün salonuna, | — Benim hiç niyetim yok. H — O halde bir başka otele gi. t dip yatalım! | | F | rihi hamam»> ların vergiden istis. nası için Maarif Vekâleti tarafın. dan Maliye Vekâleti nezdinde te- şebbüste bulunulmuştur. Bu taleb, Maliye Vekâleti tara. fından da kabul olunmuştur. Bunlardan birini teşkil eden Üsküdardaki «Ayazma hamamı» nın, sahibleri tarafından yıktırıl!. mak üzere olduğu da haber alın. mış, hemen alâkadarlara emir ve- rilerek buna mâni olunmuştur. Diğer taraftan Belediye de bu Dün talebelerin ve ha- riçten gelen berberlerin Beşiktaşta derin Bir kuyuya düşen 19 yaşında genç Bir kız 29 metre derinliğinde. ki bu yerden nasıl kurtarıldı Dün Beşiktaşta bütün bir ma - halle halkinı heyecana düşüren | bir hâdise olmuştur: Beşiktaş, Abbasağa Selâmlık so. kağında 28 numarâlı evde oturan Bayan Saniyenin kızı 19 yaşında Ayşe saat 14,5 raddelerinde evde kimsenin bulunmadığı bir sırada bahçede gezerken kuyunun yanı. | na geldiği zaman Müvazenesini kaybederek 29 metre derinlikteki | kuyuya düşmüştür. Taşlarla toprak su sathından raz yukarıda kalmağa muwaffak olmuştur. Biraz sonra eve gelen yeğeni 14 yaşlarında Tevfik tey - zesinin kuyudan bağırdığını gö - rünce komşulara ve polise keyfi. yeti haber vermiştir. Polisler eve | koşarak Ayşeyi kuyudan çıkarmak | için çok uğraşmışlar, fakat onu bir türlü yukarıya çıkarmağa muvaf. fak olamamışlardır. Bu vaziyet üzerine mecburen it. fiyeye haber verilmiştir. Bu sırada vak'ayı haber alan mahalle halkı da telâşla bü eve koşmuştur. Biraz sonra gelen itfa. iye genc kzı kuyudan çıkarmağa muvaffak olmuştur. O sırada İm- dadı öıhhi otomobili de celbolun- da gene kız; şayanı hayret ğukkanlılıkla gülerek hiçbir yerinde beresi olmadığını, hasta. neğe lüzum görmediğini len imdadı sıhhi otomo. bili boş dönmüştür!. ——— İstanbul Berberler Kursu imtihanı yapıldı Berberler cemiyetine bağlı kur. sun bu devre faaliyeti; dün bit . mniştir, Bu münasebetle dün ber . berler cemiyetinin merkez binasın | da kursa devam eden 10 taleben ve haricden iştirak eden 30 kişilik | bir berber grupunun imtihanları yapılmıştır. Muvaffak olanlara eh. liyet vesikaları verilecektir. * Bütün Atina gazeteleri, el. yevm Atinada bulunmakta olan Valimiz Muhiddin Üstündağa kar. şı dost ve müttefik Yünanislanda gösterilen samimi sevgi ve teza - hürleri kaydetmekte bunu Türk.. Yunan dostluğuna yeni bir nişane telâkki etmektedirler. mak üzere Fatihin sadrazamların. dan Mahmud Paşanın kendi ismi- le meşhur hamamından sonra kabil hamamları satın alarak ken. di işletecektir. Bu cümleden ol. yazan: İskender F. SERTELLİ Kâmran omuzlarında hafif bir ürperme duydu: — Beraber mi yatacağız? Mademki birbirimizi seviyoruz. Binbirimizi anladık.. İçtik, eğlen. dik. Başımı Sıra yatmağa gelmed. — Hakkın var, Melâhat gide . lüm... Fakat ressam Gültekin eve gider de seni bulamazsa?. — Bir gece de bulmayıversin., | ne çıkar bundan? | Melâhatin başı dönüyordu. Göz kapaklarını açamıyordu. «Beyazıd» hamamını da Belediye satın alacaktır. Ayağa kalkınca sendeledi. — Kolumdan tut Kâmran., Naci Demiri — İşte şimdi belâmı buldum. Diye mırıldanarak Melâhatin koluna girdi. Polis hafiyesinin tenbih ettiği şoför çoktan gelmiş, bahçede bek. liyordu. Melâhat içince, içini dışına vur. makta gecikmemişti. Gazinonun merdiveninden iner. ken söylendi: — Hangi otele gidiyoruz. aca. ba Otomobile bindiler. Naci De - mirel mütemadiyen Gültekinin a. | dam öldürmek kabiliyetini tahlil ediyordu. — Demek Melâhat, | Gültekin Beyin adam öldürd | ne de şahid olmuştu. Bu rabıta < | nın sıkılığı şimdi anlaşı'ıyordu. .. Otomobil sokağın ağzı güçlükle l — Paaat.. ana kâdar ! Kazası * Alman hükümeti, Yahudile. rin borsa ve piyasalara alınma - masını kararlaştırmıştır. * Akay idaresinin yaz tarife - si de bu sabahtan itibaren baş - lamıştır. * Şehrimizde et fiatlarının u. euzlatılması münasebetile mez - baha rüsümu indirildiğinden Be. lediye bütçesinde 550 bin liralık bir açık husule gelmiştir. Hükümet, bu açığı her hafta 50 bin lira vererek ödemektedir. * Sultanhamamında bir sabun #malâathanesinde Şevki isminde bir bekçiyi kaynar sabun kazanına atarak öldüren ve müddetumu - milikçe idamı istenon Mansurun den aşağı olduğunu id- dia © bu süretle idamdan | kurtulmak istemiştir. Katil bu cihetin — tahkiki için tıbbi adlide muayene edilecektir. * Şirketihayriye yaz tarifesi. nin tatbikina önümüzdeki günü itibaren başlıyacaktır. * Bağdad hukuk faktiltesi pro: fesörlerinden Masırlı Hasan Naif, imtihanlarda muvaffakola miyan bir talebe taralından yaralanmış. far. Profesör, aldığı yaraların te- sirile vefat etmiştir. v Beykozda pazar günü vukua gelen deniz kazasında bir balıkçı kayığından denize dökülen 20 kt- | giden bir kısmını kurtaramağa muvaffak olan Şirketihayr: 15 numaralı vapuru kaptanile 3 tayfa ve gemi kamarotu, Şirketi hayriye tarafından para mükâfa. | tile taltif olunmuşlardır. * Yıldızdaki polis mektebine | vilâyetimizden ve muhtelif vilâ. | yetlerden bugünlerde 200 talebe alınacaktır. Dahiliye Vekâleti bu münasebetle vilâyetlere bir ta - mim göndermiştir. Bu tamim: polis mektebine alınacak talebe - lerin intihabında çok hassas dav. ranılması bildirilmektedir Feci bir Otomobil Dün gece Beyoğlunda feci bir otomobil kazası olmuştur. Şükrü isminde bir şoförün idare ettiği 2674 numaralı otomobile gece ya. rısına doğru Melek izminde bir kadınla Nu mında 3 € €ek binmişler ve Ka - reket eden otomobil biraz sonra 'Taksim - Gümüşsuyu yolu civa - rında İzzetpaşa sokağına gelmiş - tir. Lâkin araba tam bu sokağa gireceği mrada viraj yapamamış ve birinci sed yakinindeki Fski. şehir meb'usu Yusuf Ziyanın 5 metro derinlikteki bahçesine müt. hiş bir gürültü ile yuvarlanmı: tır. Bu tehlikeli uçuş ve sukut neticesinde otomobil parçalanmış. tır. Yolculardan Nuri başından 3- ğırca diğerleri yüzlerinden hafif.. çe yaralanmışlardır. Yaralılar Beyoğlu Zükür has . tanesine kaldırılmışlardır. Bun . lardan ikisi orada kalmış, şöförle diğer ikisi pansıman — yapılarak çıkmışlardır.. Otomobilin sahibi de yaralı - dır. Şoför Şükrünün sarhoş ol - madığı anlaşılmıştır. Diye bir gürültü işitildi. Şoför: — Eyvah, lâstik patladı. Diye mırıldanarak direksiyonu baraktı, Naci Demirel: — Gitmek kabil değil mi? Diye sordu. Şoför lüstiklere baktı: — Attfedersiniz, beyim! Bu hal. de bir yere gidemeyiz. Şur: tan caddeye çıkarsanız başka bi taksi bulabilirsiniz! Naci Demirel Melâhatin kölü. na girmişti. Otomobilden ayrıldılar Melâhatin sarhoşluğu vapma - €ik mıydi, gerçek miydi? Bunu anlamak mümkün dı Naci Demirel caddeye çıkınca başka otoyu çevirip Melâhati | nıdığı bir otele götürecekti. | aci Demirelin talihi her şey. | en, | isede - bhilmem lâttan müşkülâta, muvaf « | 'Silâhdarağa fabrıkası büyültülecek Elektrik tesisatının ıslahına başlandı Anadolu yakasına ceryan veren Arnavudköy - Kandilli arasındaki büyük kablonun değiştirilmesine ektrik şrketinin Nafına Ve. kâletine geçmesinden sonra bozuk olan tesisatın birer birer yenilen. mesine başlanılacağını yazmıştık. Aldığımız mütemmim melüma- ta göre, bu maksadla şehrimize gönderilmiş olan elektrik müte . hassısları, muhtelif semilerdeki tesisatı ve «muhavviler merkez. lerini tedkik etmektedirler. Bu tedkiklerde her şemtin e - lektriğe olan ihtiyacı, cereyan kuvveti, kilovat tâkati gözden ge- kte ve bunlar, şebekenin Muhtelif semtlerdeki zamanda «Silâhdı lektrik fabrikasının da lüzum görülmüş ve bu fabrikanın en üstem vesaitle techiz ve büyültülmesi kararlaştırılmıştır. Ayrıca, mevcud tesisatın yeni. lenmesi hakkındaki kararın tat- bikine de hemen ve peyderpey geçilmesi derpiş olunmuştur Bu cümleden olmak üzere Bo. ğazın Anadolu yakasındaki elek. Sabiha Gökçen İhtisaslarını anlatıyor 3 bin kilometrelik hava yolcu. luğunu muvaffakiyetle bitiren ve yalnız pusula ile istikamet ve harita kullanmıyarak Balkan. ları dolaşan kıymetli kadın tay yarecimiz Gökçen, dün Yeşilköy- de gazetecilere demiştir ki: «— İstanbula daha erken gele- cektim. Fakat pusulanın küçük bir bozukluğu yüzünden seyahatim, birkaç saat gecikti. Balkan — turundan son derece memnunum. Gerek Atina ve Bel. | gradda ve gerekse Bükreşte, beni bütün ümidlerimin fevkinde kar. | şıladılar. Bir Türk kadın tayya - | recisi sıfatile, hakkımda gösteri - len bu samimi alâka, berli pek mü- tehassis etti. Bilhassa müttefik ve dost dev. letlerin hava — mümessillerinden görmüş olduğüm yardım ve bü - yük nezakel eserlerine nasıl te. şekkür odeceğimi bilemiyoruma. Seyahatim esnasında, en ufak bir arıza dahi vuku bulmamıştı. Yalnız, Bükreşten havalandıktan biraz sonra, pusula bozuldu. Bu yüzden, Büzeni — askeri tayyaro meydanına inmek mecburiyetin. de kaldım. Pusula tamir edil - dikten sonra, tekrar havalanrak Büzeni'den buraya bir saat 15 da. kikada geldim. te Bon fakiyetsizlikten — muvaffakiyet - sizliğe düşüyordu. İşte bir felâket daha. Sokağın karanlık — dönemecini dönüp aydınlık caddeye çıkacak. ları sırada birdenbire Naci De - irelin önünde bir gölge dikil - mişti Naci Demirel bunun mahalle bekçisi olduğuna kani olmasaydı, | derhal revolverini çekmekte ge. cikmiyecekti. Fakat, birdenbire şaşırdı.. Ve şiddetli bir yumruk darbesile yere yuvarlanıverdi. Sadece bir ses.. Kısık, aert bir sesş duyuldu: «— Alçak.. Ben o kadını sana bırakır miyim?» Naci Demirel sersemlemişti.. Ve o güne kadar böyle ani bir tecavüze maruz kaldığını da ha. tırlamıyordu. Polis hafiyesi kendini toparla . yıp kalkıncıya kadar Melâhat u . zaklaşmıştı.. başlandı trik cereyanı da kuvvetlendirile. | cek ve buraya şehrimizden cere- yan nakleden büyük kablolar he. men tamir olunacaktır. Bu tamir işine hemen girişi miştir. Arnavutköyünden Kandil. liye kadar deniz altından Anado- lonun - kaldırılması başlanmıştır. Bu münasebetle iki sahil ara . gıma Şşamandıralar — konmuştur. Keyfiyet, Deniz Ticaret Müdür. ameliyesine ik kendi vapurlarımızın ve gerek Boğazdan - transit auretile geçen ecnebi gemilerin, burada tamir devam ettiği zamanlarda herhangi emeleri için de geceleri i fenerlerle buradaki tamir dubasının üzerine beynelmilel L şaretler konmasına başltnmıştır. Bu büyük kablo tamir edilerek yakında yerine tekrar konacak - tır. Diğer taraftan şehrimizde elek. trik - fiatlar şimdilik mevzubahs olmadığı da anlaşılmıştır. nın rilmesinin, Sinema, içkili lokanta, Bahç> ve gazinolarda Ucuzluk Müessese sahibleri 0/9 de 10-30 tenzilâtlı tari- feleri muhakkak ayba- | şına kadar kaymakam- hklara tasdik İ ettirecekler | 1 temmuzdan itibaren şehrimiz. de başlıyacak olan eğlence ucuz- lığı esaslarını tesbit etmek üzere dün sinemacılar toplanmışlardır. Ayrıca Beyoğlu kaymakamı ile Eminönü kaymakamı da birleşe - rek bu iş etrafında görüşmüşle dir. N müştu: Her.sinemada cumartesi gün - leri saat 14,30 ve 13 de ve pazar günleri de 11 ve 13 de olmak ü- zere her sinema haftada dört de- fa ucuz balk matinesi tertib ede. cektir. Bu matinelerde büyük sinema . larda her “yer 20 - 25, küçük si- nemalarda her yer 15.20, dahâ küçük sinemalarda 10 . 15 kuruş olacaktır. Bu ucuz seanslarda da haftanın ayni filmi gösterilecektir. Ayrıca her sinemada 15 kuruşa muhtelif günlerde çocuk matine- leri de tertib olunacaktır. Diğer eğlence yerleri sahiple - ri de; tarifelerinde en az yüzde 25 tenzilât yapmağı kabul etmiş- lerdir. ede şu esaslar tesbit olun. İçkili mahallerde de müskriat üzerinden yüzde 10, mezelerden yüzde 25 ile yüzde 30, barlarda müskirat ve bira satışı üzerin . den yüzde 25 tenzilât yapılması muvafık görülmüştür. Bu kabil Bütün müesseseler, tarifelerini bu yeni esasa göre tenzil edecekler . dir. Tenzilâtlı yeni tarifeler, hiçbir ik ücreti alınmaksızın bütün Bu kabil müessese - sahibleri; şimdiki tarifeleri üzerinde ya - pacakları bu tenzilâtı ay başına kadar mukakkak kaymakamlık . Jara tedkik vetasdik ettirmeğe i ilkmekteblerin bahçele . s edilecek olan 16 çocuk (Devamı var) bahçesi bugünlerde açılacaktır. Ja yakasına cereyan nakleden kab. | bir kazaya — sebebiyet | Alman ekalliye Yazan: Ahmed Şükrü FS Alman ekalliyetinin — z | deratı yüzünden Çekeslevak) Almanya arasında beliren * lüfta Polonya gazeteleri, kf! ziyade Kral taraftarlığı YS Çekoslovakya aleyhine alet kürmekte idiler. İlk rib gibi görünen bu vaziyeti hını şu sebeblerde aramak ll dır: 1 — Evvelâ — Çekoslovuk Alman ekalliyeti gibi bir dt lonya ekalliyeti vardır. AİH .yanın Alman ekalliyeti,; Mat tanın Macar ekalliyeti hakl gösterdiği alâkayı Polonyab! Polonyalılar hakkında göslt! tabildir. 2 — Fakat eğer iki devlei sındaki münasebetler samit saydı, Polonya, komşusunun detli tazyik altında bulun! bir sırada Çekoslavakya için ! kül bir vaziyet ihdas etmeğt lışmaktan çekinirdi. Wakikat dur ki Polenyalılarla Çeke* vaklar arasında Büyük © evvelki devre kadar geri gidef anlaşmazlık vardır. Malümdt Çekler ve Polonyalrların bİr mi Avusturya impar>torluğU bakimiyeti altında y: Bu seneler zarfında aristekif! nıfına mensub olan Polon! burjuva sınıfını teşkil eden ler arasında .geçimsizlik V' Çekler, milli istiklâllerine Kt mak için Rusyanın yardımını venmekte idiler, — Lehislanitt hakimiyeti altına geçen KıstT! daki kardeşlerinin feci halinİ| ren Polonyalılar ise, daha yim olan Avusturya idaresi cih ediyorlardı. Polonyalılar İ Rusya Avusturyadan daha keli bir düşmandı. ,Pilsudski! Büyük Harb içinde Avustur$4 dnlarile birlikte Rusyaya V mücadele eitiği malümdur. " 3— Üçüncü bir sebeb de senesi ikinci kânununda Âl) K ile akdettiği dostluk misak? Sonra büyük komşusuna - çakmaktır. Fakat Polonya gazeteleri koslovakyadaki Alman © tinin hakları üzerinde bat d€ ısrarla durürken, Polonyanıt di hududları içindeki Almant liyeti de bazı haklara sahib istediklerini Polonya hi hatırlatmışlardır. Ajans t larına göre, Volini mmtaka Alman ekalliyeti Polonya (#7 nazırına verdiği — bir mül Alman mekteblerinin kapa0 sını protesto etmiştir. Bu P raya göre, altı sene evvel, PU ” takada seksen mekteb vazk€f' | gün ancak yirmi yedi -* mıştır. Polonyada bir milytf, dar Alman ekalliyeti ııı""'d duğu malümdur. Almanyadt Polonyalı ekalliyet vardır. B” kalliyetlerin tâbi bulund! mahiyeti haizdir. Sulh m derile nüfusunun üçte birinİ kil eden ekalliyetler takım taahhüdlere lâhare Almanya - ile ranahede ile de Yukart manlarının haklarını Bumunla beraber, Polonyâr yet'er hakkında giriştiği #60 iczi reddetmiş; fakat AlmA? imzaladığı bir anlaşma devlet de diğer millete n*"' lan ekalliyet hakkında mele yapmağı - taahhüd çet Ancak Almanyanın ve Pi (Devamı Gucı sayi Sıılık Kııpo'l" Bu kuponun yfm toplayıp idaremize $' ı:J.....rm.m.. SON " F'in birinci sınıf müt ı tarafından meccdn edileceklerdir. Ku gün idarehanemlzde d0? mektedir. ııd tarapa