2 Mayıs 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 3

Türkiye sağlam iş memleketidir ECNEBİ $ » ni burada kkatgi, brikanı, kşkî!i;uî!'r:aî 'hı.h::w burada yenl —A'_. Y teklif etmiştir. bi Wmm fabrikası B faliyet göster- ŞOKUT etmiştir. gı (€ bir Htün kiş firma da, memleke- tatm alacağını bil-| ü TMüesseş ve 250 sene- Jwı! şahip olduğunu ya-i he İuamnği ürk mücssesesi del ci ni teşhir. ve Li G Nus EDEBİ RET SA R ada — Kalovaça-| bütün dünyaca meş-i «.|tanbulda büyük caddelerde kadeh- 4 FABRİKATÖRLER MUZA GELMEK İSTİYORLAR! eime, 250 senelik bir Türk firması «Hindsekli çok defa ne kodar zahmetli, e- satmağı teklif etti! Jsatmak istediğini alâkadarlara bil- |dirmiştir. Diğer taraftan Pariste meşhur bir İfirma, zımpara kâğıdı imal eden fabrikalarımızla ve bu maddeyi sa- tan komisyoncularla tanışmak ar- Zusunu izhar etmiştir. Almanyada | büyük bir mücssese de memleketi mizden bir miktar da zeytinyağ satın alacağını bildirerek ihracatçı firmaların adreslerini istemiştir. Diğer maruf bir Alman kumpan- yası da bizden büyük partiler ha - linde üzüm ve incir alacağım ha - ber vermiştir. Hafif alkollü İçkiler. için... Yeni satış yerleri açılacak İnhisarlar Umum Müdürlüğünce yeni bir proje hazılanmaktadır. Bu projeye göre memleketimiz- de az alkollü içkilerin tamimi için bazı tedbirler alınmakta bu meyan- da büyük şehirlerde ezcümle İs- le içkiler satacak küçük dükkânlar açılması hakkında tetkikler yapıl- maktadır. zocriye parasının kazanç verğisine ilâve olarak alınması ve zecriyenin kaldırılması etrafında ki tetkikler benüz bir netice vermemiştir. Bira, şarap ve buna benzer hafif alkollü içkilerin satılacağı yeni dükkânların tesisi sırasında bu tetkikatın da bitirileceği ve yeni sistemin önümüzdeki ay nihayetin- de tatbiki kuvvetle muhtemeldir. Köy Mekteblerinde Yazı dersleri 'Tam teşkilâtli mekteplerde tat- bik edilmekte olan yeni müfredat proğramlarındaki yarı esaslarının; « köy mektepleri » nde de; tatbiki- nn uygun görülduğu Maarif Ve - kâletinden şehrimiz Maarif müdür-| Tüğüne bildirilmiştir. Keyfiyet; Yikadar mekteplere tamim olun - müştur. Jandarmalar hakkında bir tefsir lâyihası hazırlandı | Jandarmanın mülki vazifeleri a- İrasında bulunan eşkiya takibi, mevkuf ve sevk işleri, hapisanele- Ti muhafaza veya verilen emri din- lememesi halinde bakkında yapıla- cak takibatın; memurin muhake - mat kanununa göre yapılıp yapıl- M Bir şekil mes'elesi Bir formül bulmak çok uğraştırıcı İve o nisbette zor olan bir iştir. Siya- st müzakerelerde herkesi memnun zun zaman dargın düran- makta — bulunacak - bir| ziyetli olur değil mi?. Bir saat ge- lir ki haftalarca cereyan eden mü- zakerelerle didişe didişe elde &dile- bilmiş olan neticeler birden yıkıl- mak tehlikesine uğrar. Çünkü en çetin bir mesele sonraya kalmıştır. ve bunun için iki tarafın da kabul edebileceği bir dormül» buluna - mamıştır. İşte o anda o formülü bu-| lup kabül ettiren kim ise o; Bir dip- lomattır, yani bir san'atkârdır. Nihayet Habeşistan İtalyaya geç ti diye tasdik edecek olan Milletler cemiyetine dahil olan deyletler de dönüp dolaşarak formül bulmak vaziyetile karşılaşacaklardır. Ya -| kında — Cenevre — toplantısında bu —mesele mevzuu — bahso - lacaktır. Milletler Cemiyetine da- 'hil bulunan devletleri, Cemiyetin misakı mucibince, şimdiye kadar, bağlı bulundukları kayıtlardan kur- tararak Habeşistanın İtalyaya geç-) tiğini tasdik ettirmek için evvelâ ortaya bir takrir çıkarıp vermek dâzım. İtalyanların Şarki Afrika İmpa- ratorluğunu şimdiye kadar — kabul ve tasdik etmiş olan devletler -yok değildir. Muhtelif devletler - bunul ayrı ayrı tasdik etmik olmak- la beraber Londra hükümeti bu işi| gene Milletler Cemiyetinin yapma- sını bekliyerek Cemiyete dahil aza- nan serbest bırakılması için Cenev-| rede bir karar verilmesini muvafık| görmektedir. Vaktile İtalya aleyhi-| 'ne tatbik edilen zecri tedbirler Mül- letler Cemiyeti misakının hükinü- 'ne göre kabul edildiği cihetle şimdi igene Müilletler Cemiyetinin — kendi azasını bu kayıtlardan serbest bi- rakması için şekil bulmak icap et- mektedir. Bu şeklı düşünmek, yaza- rak kâğıt üzerine koymak zanne - dildiği kadar kolay — olmıyacaktır. Bu şekil meselesinden Cenevre top- lantısmda pek hararetli münaka - şalar olacaktır. Ahmet Rauf Tarih sergisi Ne vakit Kapanacak? Sen altı ay içinde ser- giyi 98 bin 386 kişi ziyaret etti Dolma bağçe sarayında açılmış olan «Tarih sergisi» nin haziran 3- yında kapanması evvelce - karar - Buyıl İki lise ve 7 orta mel teb daha açılacak Önümüzdeki tedris yılı için şeh- rimizde yeniden iki İise ve orta mektep açılmasına karar verilmiş- tir. —— kğamaz Gümrük komisyoncu- ları arasında tasfiye Yapılacah_nl ? Yeni hal tarzı komis- yencuları memnun etti Gümrük komisyoncuları hakkın- da hazırlanan yeni kanun lâyıha - sının müzakeresine yakında Bü - yük Millet Meclisinde başlanacak- fır. Ancak; bu yeni kanun; komis- yoncu alabilmek için, lise tahsilinin şart konmuş olduğunu komisyon - cular öğrenmişler ve telâşa düş - müşlerdir. Çünkü meveut komisyoncular a- rasında dise> derecesinde — tahsili olanlar pek azdır. Bu vaziyet üze- rine; aralarında bir tasfiye yapıla- cağı telişina düşen komisyonculur; Ankaraya müracaat ederek yeni karundaki bu maddenin — tadilini rlca etmişlerdir. Bu müracaata; «lise tahsili» kaydının; badema ko- misiyoncu olmak istiyenle hakkın- da mecburi olacağı; yani yeniden işe başlıyacak komlsyonculara şa- milolduğu ve mevcut komisyancu- ların hakkı mükteseplerinin tanı- nacağı yeni bir tasfiye yapıl -| mıyacağı şeklinde cevap verilmiş- tir. Bu cevap; bittabi komisyoncu- ları çok memnun etmiştir. İstanbulun Ezeli derdi: Süt işi!. Ancak İktısad Vekâleti karar verdikten senra harekete geçilecek !. Şehrimizde #ütlerin daha sıhhi ve temiz satılmasını temin için; ssüt- cüler cemiyeti# nin Belediyeye bir teklif yaptığını ve bu iş için birer baytar ve kimyakerden mürekkep olarak tesis edilmesi istenilen (kon- trol istasyanları) masraflarınında; «sütcüler cemiyeti» tarafından tes- viyesinin kabul olunduğunu evvel- ce yazmıştık. Belediye reisliği bu. teklif hakkında elan — tetkiklerine devam etmektedir. Diğer -taraftan şehrimizin süt 'meselesinin halli i- çin; Belediyede bazı ayrı tetkikler- laştırılmıştı. Bu huzusta Maarif Vekâleti yeni| bir emir göndererek «Tarih sergisi» hin; 1939 senesinde Dolma bağçe de bulunmuştur. Fakat; ayni mevzu etrafında İk- sat Vekâletinde de faaliyete devam| oluntuğundan * Belediye;şimdilik sarayında açılacak ( üçüncü tarih 'bu hususta ) Oli hiç bir. harekete kurultayı ) na kadar açik kalma - ecmemesi ve ancak Vekâlet karar sını tebliğ etmiştir.. verdikten sonrâ süt işlerini esaslı «Tarih sergisi»; her 2 senede bit di iş surette tanzim etmiye karar ver -| tekrür olunacak; Tarih kurultaylak | A rında geçen zamanlar zarfında gös-| terilen terakkiyatıda ilâve — etmek | suretile dalmi surette açık kalacak- tır. Sön altı ay içinde «Tarih sergisir- ! mıyacağı hakkında lâyıha; bu gün- lerde Büyük Millet Meclisinde| müzakere olunacaktır. ONLÜ YAZAN FA COŞKUN ı OMAN:ı l14 Yarı çıplaktı. Her zamankinden daha güzel, daha renkli, daha ca- zib, daha cana yakındı. Fakat zayıflamıştı. Gülmüyordu. Hiç neşesi yoktu. Gözlerini mütemadiyen etraf - ta dolaştırıyor. Daha çok sahne- nin ân plânıma doğru çıkıyordu. Bu ne surprizli bir tesadüftü ki, Nataşayı İtalyaya, beni de bu akşam buraya getirerek karşılaş- tırmış bulunuyordu. Nataşanın da bir yabancı ol - masına rağmmen, onu görünce İs- tanbuldan bir parça, Türk bir Gdostumu görmüş kadar sevindiği- 'ni 985 bin 368 kişi ziyaret etmiştir. Bunun «3i> bin 937 si talebe; «c6f> bin 416 sı halktır. mi saklamıyacağım. Nataşanın beni gidüğü zaman- ayni heyecanı, ayni sevinci gös - tereceğini umuyordum. Yalnız benim burada olduğu - mu görmemesini temenni edi -« yordum. Çünkü, gördüğü takdir- do heyecanını belli etmesi ve... en korktuğum bir şeyi, yine ge- Tip şarkısını dudaklarımda bitir- meğe kalkması ihtimali vardı. Bu işe, beni Cina'nın yanında çok müşkül bir mevki de bıraka- bilirdi. Nataşa beni görmezse, görürse bile, hissiyatını belli etmezse, mesele yoktu. Nasıl olsa bir fır- Bat bulur, odasına gidebilirdim. Lâkin odasına gitmek te, karşı- laşmak ta ayrı bir. mesele idi, Sevgi defterinde yeniden bir he- sap sahifesi açmak icap edecek- ti. miştir. Gözdeler Saltanatı le, muhakkak ki, bir gün karşıla- şacaktık. Ne yapıp ne edip beni bulacaktı belki de... Kafamdaki düşünceleri dağıt- mağa çalışıyorüm. Gözlerim sah- nede, kafam düşünceler — içinde, kulaklarım sesinde, kıpırdama- dan duruyorum. — Ne güzel söylüyor Suad!. Silkindim. Cina söylüyordu: — Ne güzel söylüyor Suad!. Başımla tasdik ettim: N Mürelli: — Kendi de güzel bir kadın! diye ilâve etti. Maryo da; — Çok san'atkâr! dedi. Projektörler ışıklarını şimdi salona çevirmişlerdi. Şarkının s0- nu yaklaşıyordu: Aşk gözlerde başlar, dudaklar- dan kalbe iner. Nataşa, sahnenin yan taraftaki 8- SONTELGRAFP -— 2 Mayıs 1318 Filistinde gizli tahrikâtın — merkezleri | Deri hayvanları — Filistin meselesi, yeniden bir he-| İyetin İngiltereden Filistine gönde-i rilmesile tazelenmiş oldu. Geçen se-i neki proje malüâm; Filistinin deniz, tarafı Yahudilere, dağlık tarafı A-| raplara verilerek müstakil birer devlet tesis edilecek, ortada Kudüs| gibi mukaddes makamların bulun- duğu yer dahil olmak üzere doğ - rudan doğruya İngiliz idaresine tâ- bi bir yer ayrılacak. Bu projenin neşri üzerine Filistinde çıkan — ve birbirini takip eden kanlı vak'alar| (da unutulmamıştır. detli olduğu aylarda, geçen — sene yaz ve sonbaharında Filistin vuku- atı ortalığı Ççok meşgul ediyordu. Filistindeki idarenin şekli ne ©- lursa olsun oradak! İtalyan mena- fine dokunulmıyacağı son İngiliz -| İtalya anlaşmasında tekrar edili - iyordu. Bundan sonra Akdenizin 0 Sahillerinde vaziyetin ne olacağı merak edilecek bir keyfiyettir. Fakat yukarıda bahsedilen taksim) iprojesinin Filistinde ekseriyeti teş- |kil eden Araplarca kabul edilir gibi| almadığı anlaşıldıktan sonra diğer bir beyet göndererek bu projenin tatbiki çarelerini araştırması — mu- vafık görüldü. Bu ise ilk projenin değiştirilmesini üstü kapalı kabul etmek demekti. Filistinin — iktisadi vve mali vaziyetini de tetkik ede- 'cek olan yeni heyetin ne rapor ve- receği ileride anlaşılacaktır. Filistin meselesi İngiliz İmpara- torluğunun müdafaası noktasından ehemmiyetli sayılmaktadır. Bugün lerde buna dair İngilteredeki neş- riyat bu bahsi tekrar tazelemiş ©- luyor. Bu mevzuda ileri sürülen id- diaların hulâsası şu oluyor: I— Fi- listin meselesi yalnız Araplarla Ya- hudilerin emniyet altında yaşama- ları bahsi değildir; 2— Bu mesele de askeri cihetler nazarı dikkate a- hnmadıkça bulunan herhangi - bir. şekil, vaziyçtin icaplarına mutabık değildir. Onun için Filistinde öyle bir ida-| re tesis edilmeli ki bir taraftan A- rap da, Yahudi de emniyet ve asa- briş içinde uyuyabilsin. Diğer taraf- tan da İngiliz İmparatorluğunun, yolları üzerinde bulunan bir mem- leketin müdafaasını — güçleştirecek İstanbul Sinemacıları Namına bir hey'et Ankaraya gitti 16 yaşından aşağı çocukların sina- malara kabul edilmemesi hakkın - İda hazırlanan yeni kanun lâyiha - sının, kendilerini büyük zarara 80- kacakları hakkında sinemacılar ta- rafından Başvekil Celâl Bayara bir müracaat yapıldığını evvelce yaz - Ayrıca sinemacılar kendi noktaj nazarlarını hükümet merkezimiz - deki alikadarlara da arzetmek ü - zere Ankaraya bir heyet gönder - meği kararlaştırmışlardır. İhsan İpekçi, Cemil / Fi'/nerden mürekkep olan heyet dün akşam şehrimizden Ankaraya hareket et- miştir. merdivenine doğru yürüdü. Ma- saların arasında dolaşarak söyli- yecek ve bir adamm kucağına o- turacaktı. Olduğum yerde - büzülüyor - dum. Beni teselli eden, fazla bir endişeye kapılmama —mâni olan salonun çok kalabalık oluşıydi. Bu kalabalık arasında Nataşa im- kânı yok beni göremez diyör - dum. Eteklerini tutarak ağır ağır merdiyenlerden indi. Projektör- ler onu takip ediyordu. Yürür - ken bol ve koyu ışıklı bir dal- renin içindeydi. Kalbimin daha şiddetle çarptı- Banı hissediyordum. - Bir ter hücumuna uğramıştım. Mendilim alnımda her dolaşı - şında sırsıklam oluyordu. Bu ha- lim Cina'nın dikkatini çekmekte gecikmedi: i İngiliz - İtalyan gerginliğinin şid-) ” herhangi bir hal ortada bulunma-| sın... Filistini üçe avırmak şeklini tavsiye eden malüm projenin tac bikinde esas itibarile ısrar eden İn- Bilizler arasyıda bu üç parçanın hu-| dutlarının tayini için harita üzerin- lde bir takım çizgiler çizerek şurasi Arapların, burası Yahudilerin — ve burası da doğrudan doğruya İngiliz! idaresinin diyenler vardır. Bunla- rın ileri sürdüğü iddia hâkim olan iyerler elde tutularak Filistinin nis- böten âz bir İngiliz kuvveti ile mü-| dafaasım temin etmektir. bu meseleye ne şekil vereceği merak ediledursun, Şu günlerde Filistinden Avrupa gaze- arasındaki tahrikâtın devam ettiği- İni göstermektedir. Fitistinin muh- İtelif yerlerinden Akkâya sürülmü: olanların kurtarılması için memle- İketin —şimal tarafı halkı “arasında İtahrikât devam etmektedir. Hayfa- daki tacirlerin grevi Akkâya da İgeçmiştir. Akkâya sürülmüş olan- ların aileleri tarafından geçen gün nümayişler yapılmıştır. Akkâya yoljananların sayısı — 224| kişi olduğu söylenmektedir. Bunlar |da açlık grevi yapmışlardır. Vukuat eksik olmamaktadır. İn - Biliz matbuatında verilen malüma-| İta göre Araplar arasındaki tahrikâ-| tın iki büyük sahası vardır. Biri |Kudüsten itibaren başlar, etrafa ya- iyılır. Diğeri de Suriye merkez ola-| BK Gelirde kendini gi d dir. olmadığını İngilizler de söylüyor. İkinci, üçüncğ derecede- kiler yakalanmaktadır. Bu tahrikâ-| 'ta para yetiştirenler de vardır. Bir| iyorlar diye tevkif edilmişlerdir. Gizli teşkilâtın paraca mükâfat ver- diği meçhul değiklir. Meselâ orta-. dan kaldırılmak istenen bir Yahu- başlıyarak ehemmiyetine göre bir İngiliz memurunu öldürene 200 İn-| giliz lirasına kadar mükâfat veril- mektedir. Araplığa aykırı maksat| beslediğine bükmediler. ileri gelen. Arapları öldürmek için de bu mik- tarda para verildiğini İngiliz gaze- teleri yazıyor. £ | Matbu kâğıdlardan Kese kâğıdı BYaEmak Yasakl. susta yeni bir ka- nun lâyihası hazırlandı Gerek matbu ve gerek el ile ya- zılı kitap ve defter kâgıdı gibi kul- |lanılmış her türlü matbuaların ke-| se ve torba kâğıdı halinde kullan- ması ve bunlara her türlü eşya ve) madde sarılıp, konulması yasak ©- Tunacaktır. Aldığımız malümata göre bu hu-| susta bir kanun lâyıhası hazırlana-, tak Büyük Millet Meclisine - veril- miştir. Bu memnuiyet hilâfına ha- reket edenlerden $ liradan 25 lira- İya kadar para cezası tahsil oluna - kendinin peşisıra giden ışık gibi etrafta dolaşıyor. Her masaya ayrı ayrı, dikyatli dikkatli baka- rak ilerliyor. Sandalyamı, hafifçe geriye doğ- Tu çektim, Sağ tarafımda otura- nm, Maryo'nun arkasına saklan- mağa çalışıyorum. — Sen rahatsızsın Suadi... 'Yine Cina söylüyor. Hiç bir ha- reketimi gözden kaçırmadığını anlıyarum. — Bir şeyim yök demiştim. — Saklıyorsun!. — Sebep yok buna... — Sikildin o halde... — Eğleniyorum. Gittikçe yaklaşıyor Nataşa... telerine yollanan haberler Aragldr, 'takım zengin Araplar da pdra veri-| diyi öldürene 5 İngiliz lirasından! / İYahudileri, İngilizleri veyahud muhalitf/ Hâraları olan Arabları öldürenlere gizli teşkilât para veriyor Kurulacak Deri sanayii nasıl hi- maye olunacak Deri sanayiinin genişletilmesi i- — çin İktisat Vekâletince alinan ted- birler arasında büyük deri verecek kabiliyette hayvanlar için memle- — ketin müsait kılalarında (deri haye vanları haraları ) teşkil elimesi dü- şünülmektedir. Bu hâralardan bir danesi ve en büyüğü Kayseri ile Sivas arasında- |ki ( Aziziye ) kazasında teşkil edi- İlecek, burada deri sanayii bakımın- İdan hayvan yetiştirilmesine başla- Jnacaktır. - Bu kabil hayvanların derileri a- hındıktan sonra etlerininde piyasar ya çıkarılması işi ( kasaplık hay « van ) şirketine devredilecek; hay- vanlar kısmen — İstanbulda canlı o« rak mezbahaya verilecek derile- alınacak, kısmen de yerinde ke- silerek etleri frigorifik vagonlarla nakledilerek et istihsal kıtalarında |piyasaya çıkarılacaktır. Diğer ta - İraftan Yedikuledeki deri fabrika » — ları sırasında yeniden ve büyükbir deri fabrikasmı kurulması etrafında — tetkikler yapılmaktadır. ; Festival Şenliklerine Hazırlık... 'Turizm müdürlüğü bu seneki İstanbu' şenliklerile Festi- 'val eğleneclerine diğer senelere tadır. * Bu arada, Festival eğlenceleri a- rasında her sene boğazın mebtaplı — ü olan ( meh- yer imel olmaları .yapmaktadır. Diğer taraftan bazı tanınmış se yahat acenteleri gelecek seyyahla- rın festival zamanı haricinde gu - ruplarla bu kabil mehtap eğlence- leri yapmalarını temin için Turi & mmeldürlüğü nezdinde bir teşebbu yapmaya — hazırlanınaktadır. Meh - tap eğlencelerinde ( mehter ) ta- kımlarının saz çalmaları etrafın- — için bazı tasavvur'»- |da ki tetkiklerden sonra bunun kat'i şekli kararlaştırılmış — olacak- — tır. leizele — Ve insanlar - Kırşehir havalisindeki zelzele fe- lâketi için, şair İsmail Sefa Esgin — balkımızı yardıma çağıran bir şiir — yazdı. Bu şiiri, yalnız bir şiir kay- muş ölmak ve okutmak için değil, fayni zamanda vatandaşlara vazife- — lerini hatırlatmak için buraya der- — cediyoruz. İ Zelzele ve insanlar eğil Unutma kardeşindir vedalaşan gölerler | Yalnız mal ve mülkten toplu parar 'lbıı'ıtılhihmn—klüıı' geli, | Yurdumun köylerini ezmekte birer, — Sarsılıyor durmadan yııııın:î ç&—ıvlu'ıhllı.muh. köprüler. Ağlamış çocukların ,hayal olmuş — hayatı (Çarıksız ayaklar arza bastıkça kanar Yıkıntılar altında duyulurken fer- — yadı Yalnız mal ve mülkten, toplu Malın yöksa vatandaş .bir (Arkası var) aşından İsmail Safa