16 Nisan 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

2 -— SBONTFLECERAFP — 16 Nisan Göüfl 5o İ o0)|dvıli Yazan: SERDENGEÇTİ İnsan oğlu ne gariptir!. Şu İstanbul ,sokaklarında adım başında (ponallı) cezasına hak etmeden yürümek değme kabadayının kürı de- Bilken, caddelerde serden geçmeden karşı karşıya gçmek mümkün de- Gilken belediye uğraştı, didindi, nihayet Avrupa şehirlerinin bir kıs- mında kullanılan en son usulü buldu. Geçid yerlerine çivi koydu. Hal. buki, bakınız, okuyuculardan biri — dün bir gazeteyo masıl hir şikâ-i yet mektubu yazıyor. Bu zat diyor ki: «Yaya yürüyenlerin istirahati, emniyeti için şehrin muhtelif yerle- rine çıkılan çivilerin fayGasız olduğunu anlatmak istiyorum. Zira şeh-| rin en işlek ve kalabalık yeri olan Karaköy ve Köprü üstünden benim gibi günde 13-14 defa geçmiye mecbur olan yüz binlerce vatandaş isti- rahatlo değil, bilâkis heyecanla geçiyorlar!» Ne buyurulur? Doğrusu İstenirse, biz kendi hesabımıza bu zatın fik- rinde değiliz. , Bilâkis hiz şu kanaatteyiz, eskiden İstanbulda halk adam olmak için tesbihten geçirilirdi. Fakat bu batıl usulle İstanbul halkı asırlarca bir türlü adam edilememişti. Belediyemiz nihayet İstanbul halkını .mo- dern bir şekilde adam etti: Çividen geçirerek!.. BİRAZ DAHA GAYRET! vasemiğineraza Son günlerde gazetelerimizdeki garib . felâket haberlerini oku » yor mustmuz? Seyhan taştı, Amasya bir sel felâketine uğradı. Akşehir gayı taştı. Sıvasta Hafiki su bastı. Aksarayı su bastı, Konyada Meram deresi taştı, Abdürreşid ve Hasanköy yolları geçilmez oldu... Bir felâket gibi görünen bu hal hakikatte sevinecok birşey: .Zira, herkes denizleri birbirine bağlamak için harıl harıl kanal açmak zah. metlerine giriyorlar, Bizse, baksanıa, biraz daha himmet edersek baya- Bi, Anadoludaki tarihten evvelki iç denizi ihya edeceğiz!. ** ** OLUR MU, OLAMAZ Mi? —Amz Pazarlık kalkıyor! Buna inanır mısınız? Eğer bu bugünkü pazarlık | başlangıcı küçük etiketli fiallar yerine kazıklı fiatlar konacak mana- Sına ise, eh, inanırızı. Bu olabilir. Halbuki dün bundan bahseden bir gazete (alışverişte dürüst ola- cağız, iş bundan ibarettir!) diyor. Yok, eğer iş hakikat böyleyse, bu iş olacak iş değil!, —— Elektrik şirketi, Nafta ile müştere- ken tesbit edilen itilâfinameyi İmzadan istinkâf etti Hü_kümet beş yıllık yeni sanayı programile Kölhyâ, Zonguldak elektrik fabrikatarını Yaptırmayı tacil edecek Memleketin her tarafında bol ve'rın tesbit olunduğu şu sıralarda; di ğer taraftan İstanbul elektrik şir - T Tün eli e Kü G gl NC eeiali bek tahyar elektrik. santrallarına —ata| a iduğu Nafa Veköletince res - Tni şermamee BAAT — #idlmen tesbit olunan İstanbul tesisa- LA K çe | tının islâhi ve halki bu fabrikaların inşasına ciddi fir-| YA y T a Glmdn dile malar talip olmuşlardır. paraların iadesi etrafında müzake - Zonguldak santralından alınacak| "eT cereyan etmektedir. enerji; 50 kilometrelik bir hava| Günlerden beri devam eden mü- hattiyle Ereğli llmanına kadar gö -| 2akereler İki taraf murahhaslarının türülecek Kütahya santralının e -|tesbit ettikleri bir programla neti-, lektriği de eşhrimize getiirlecek -| Celenmiş ve iş; bu husustaki zabitla tir. rın imzasına kalmıştır. Bu büyük ve çok mühim por -| Ancak Ankara'dan kaber verildi Eramın bir an evvel tatbik olunması | ğine göre, son günlerde İstanbul e- için faaliyetle çalışılmaktadır. — ve|lektrik şirketi murahhasları bu za- “yeni hatların geçeceği güzergâhla -|bıu.ın imzalamakta; istinkaf etmis- K Sarkadasları Zehirli gaz Kurslarının Faaliyeti *i1i inci devre kurs- Adam etmenin çaresi ı larıda öbür gün açılıyor Zehirli gazlardan korunma kurs- larına şehrimizin her semtinde de- vam olunmaktadır, Bu meyanda Alemdar nahiyesinde de kurslar; yerin drlığı münasebetile iki gruba ayrılmıştır. Beher gruba; 200 bay ve bayan haftada iki gün iştirüâk et mektedir. Bu nahiye dahilindeki 10 uncu devre kuraları 13 nisanda ni- hayet bulmuş ve 2000 kişi şehadet- namesini almıştır. 11 rinci devre kurslarına da; 18 Nisanda başlanacaktır. Alemdar na-, hiye müdürü Fahri Arsman — ve |Parti nahiye başkanı İsmail Safa ve parti idare heyetleri nezareti al -| tında her zaman yoklama yapılmak tadır. Kurslara gelmiyenlerden pa- ra cezası alınacaktır. En kenar semtlerin kontrol edilecak Belediye temizlik işleri müdürlü- Bü; şehrimizin en kenar semtlerinin temizlik işlerile de ehemmiyetli su- retle meşgul olmasını ve merkezden sık sık kontrollar yapılacağını me -| murlarına bildirmiştir. Diğer taraftan şimdiye kadar Fa- tih kazası temizlik işleri bürosuna tabi olan Eyüp; bu sene hazirandan sonra Fatihten ayrılarak başlı başı- na çalşacaktır. SORUYORUZ: Parklar niçin Akşamdan Kapanıyor? Sultanahmedde oturan bir oku yucumuz diyor ki: «Ben Sultanahmedde - oturuyo rüm. Burada halkın oturmasına| mahsus olarak üç tane park vi dır. Bu parklar akşam üstü kapan- makta ve halk evlerine gilmekle dir. Bizim bildiğimiz parklar vi bahçeler halkın hava alması di yapılır. Eğer hava alması için yar pılmış bir park ise bu bahçeleri; bilhassa yazın gelmesi — dolayısı saat 17 veya 18 de değil, saat 23 ve- ya24te kapanması lâzım gelir, Çünkü bu civarda oturanların ek serisinin evlerinde bahçeleri yok tur. Bu sebebden herkes, hava al mak için; sokakları dökülmekte dir, Hatta, çoluk çocuk bile bu yüz- den, trarmvay caddelerine çıkmağa| mecbur kalmaktadır. Bunun için, parklarıa gece açıl-| masını Belediyemizden rica ede rim.> SON TELGRAF — Parkların vü- cudünden maksad, umumun haval alması ve istirahat etmesidir. Ve| Avrupada bu kabil. yerler, ge saat 22 ye hatta bir kumı 24 € kadar açık kalmaktadır. Hal böy- le olduğuna göre, parkların bizde| de geceleri bu saatlere kader açık| kalması lâzım geldiğine kani bu - Tunuyor ve bi Tüzumun, ştmdiye kadar niçin alâkadarlar. tarafın -| dan düşünülüp tatbik edilmediği- mi; parkların. niçin akşam .saat| 19 da kaandığı'ı. Soruyoruz ! Kültür Bakanlığı tarafından ev velce ilk okul muallimlerine veril- mekte olan ve sonra görülen lü - zum üzerine kesilen iskân bedel - lerinin yeniden verilmesi için ya « pılan tedkikat nihayet bulmuştur. Aldığımız malümata göre bu hu - susta muallimleri sevindirecek yeni bir karar verilmiştir. Bu karara gü- re geçen sene kesilmiş olan iskân bedellerinin Hazirandan — itibaron öğretmenlere verilmesine — başlana- cak kesilen zamandan itibaren is - kân bedeline müstahak görülen öğ- retmenlere bu müddet zarfında ve-| rilmiyen iskâin bedelleri de toplu olarak verilecektir. Bu iş için hazırlıklarını tamamlı. yan Kültür Bakanlığı bunu vilâyet- lere yapacağı bir tamimle alâkadar- Bayan Pittard'ın Son Konferansı Profesörün refikası dün ehemmiyetli bir kon- ferans verdi Maruf İsviçreli âlim ve Profesör Pittard'ın eşi şehrimizdeki son kon feransını dün saat 15 te İstanbul " Kız lisesi konferans salonunda ver- San'at mektebleri, Kız san'at ens- titüleri gibi mütecavil sermaye ile mekteblerde talebe olan genç kız ve kadınların yaptıkları el işle « rinden diğer muhteliZ imalâttan do. layı bazı yerler maliye şubeleri ta rafından vergi istendüğ anlaşlmış- dir. Hattâ bazı yerlerde bu vergilere aid beyannamelerin verilmediğin - den dolayı re'sen vergi tarh ve tah- siline teşebbüs olunmuş ve veril- mediği takdirde hacze gelineceği de ilâve edilmiştir. Bunun üzerine, vaziyet; maliye ve kâletine bildirilmiştir. Aldığımız malümata göre; Ma - —L—LTTMLTMLLE— İlerdir. Ve bittabi bu vaziyet üze- rine imkânsız bir hale girmiştir. Bu harkket; çok manâsız bulun müş ve müzakere suretiyle dahi şirketin samimi hareket etmiyece - Bine yeni bir delil addedilmiştir. Bu vaziyet karşısnda Nafıa Vekâ- letinin; icabeden daha esaslı tod - birlere alacağı anlaşılmaktdır. kopyasını ele geçirdiler. Ve 500 Es- küdslük barıknotlardan 5 — milyoo imaline dair bir mektup hazırladı- lar, Mühürlerin, — imzalarının tak- İlidini yaptılar, nihayetine ilâve et 'tiler, Ayni zamanda, sefaretin müh- Almanya, İngiltere, Fransa ve Rusya hizmetinde bu- |/"ünü havi bir mektupla, hususi bir) hunan dört casusun, asri casusluk hakkındaki ifşaatı YAZAN : PİYER PİKAR ÇEVİREN : F. S. İSTANBUL ——— — 10 — — — ALMAN CASUSU n sitâhlanmıya başlaması ek-/baalarının birine yaptırıyordu. yeni meklerine yağ sürdü. Hepsi birer retle çalıştıklarını sükütle geçece-İJarı ve mühürleri bağlanır, gönde-i ğim. Çünkü münasebatta bulunduk' rilirdi. İmzalar mühürler dalma ây-i ları mühim şahsiyetlerden birçok-/ ni olup mektupların sonuna y: ları elân iktidar mevkinde bulun- tırılmış husust bir iode) maktadır. Yalnız şunu — söyliyeyim bulunurdu, ki çetenin elebaşılarından olan bir| — Altı, yedi kişiden mürekkep birden memleketi terkettiler, ” Ve yalnız Portekiz taklit plânını hazırladılar. muşlardı. komisyonun Londraya hareket et- tiğini matbaacıya bildirdiler. Kalpazanlar, matbaada banknotları kontrol ediyorlardı. Ba- sılıp bittikten sonra, saydıl talar yerleştirdiler, üzerlerini mü - hürlediler, Ve sefarete gönderilme-| "” da pek geniştir. Sipariş mektuplarına birçok na-İSi emrini verdiler, çekildiler, gitti -| milyoner oldular. Bunların ne - su-|zırların, maliye müdürlerinin imza-|1€f. Çantalar, «sefaret çantası diyej (Lahey) e gönderildi ve taksim o - Herdü. Tü ahte ba, kai tlar* Par ı lık, çok sonra meydana çıktı. Kal -|yaseti açıktan açığa tecavüzkâr bir la yapış-İnazanlardan bir kısmı yakalandı,|Sekil aldı. Müttefikle'imizin — gizli kâğıt üzerinde|hapsolundu, elân hapiste bulunu -| şeylesini öğrenmiye ih'iyacımz yok iyorlar. Z olan| zamanlarda; sahtekârlik; çok|BİZ de, ayni vasıtalart müracaate Alman nazırı vefat edince hepsi kalpazanlar, Portekiz sefirinin vel .ebemrei einüylir. eli vü Sar mecbar kaldık. yüksek maliye memurlarından biri-/ra değil, şifahi malâmata bile em -| FRANSIZ PROJELERİNE GOS - |ya'yı sardı. nin yardımını termine muvaffak ol-İniyet caiz değildir. İyisi, bunları; ı kör| Biz, İngilizlerin öğtenmek iste -|çin hazırlanan silâhlar; cidden kor- /daimea ihtiyatla karşılamak ve bankası, bankmıotlarını Londra mat- | Bu sayede sipariş mektubunun bir|körüne itaat elmemiekrlir. Bazı mekteb idarelerir;den mMuüa- mele yergisi istenmiş !.. Bu hareketi doğru bulmıyan Maliye Vekâ- leti mekteblerden vergi alınamıyacağını - dün alâkadarlara tebliğ. etti çalışan yerlerde talebelerin ve bu! g-|lüm bir ismi vardır: Entelijans ser- vi “herin kendilrin mabsu> ve müstakil | miştir. Kalabalık bi rtalebe ve davetli küt lesinin hazır bulunduğu bu konfe - ransta Bayan Pittard kadınlardan ve kadınların içtima! hayattaki bü- yük rollerinden, kadın müuharrir - lerden de bahsetmiştir. Sözlerini alkışlar arasında şu cüm Telerte bitirmiştir: —AaKadın her sahada erkeklerle beraberdir ve bu onların en tabil| haklarıdır!...» Pendik (Güzelleştirilecek Caddeler asfalta çev- riliyor, yeni yollar açılıyor (Pedik) belediyesi hudutları da - hilindeki bütün yolların tamiri için |faaliyete geçmiştir: İlk olarak Ankara caddesi — ve rıihtımı yapılmış kenarlarına — ağaç dikilmiştir. Şimdi de evvelâ bu yol sonra A- tatürk ve İsmet paşa caddeleri ile diğer bütün, yollar esaslı bir şekil- de tanzim olunacaktır. Yolların asfaltlama işine de bu ay içinde başlanacaktır. Diğer taraftan (Pendik) Belediye- si (Pendiği) güzelleştirmek ve bu yazdan itibaren burasını birinci sı- nıf bir mesire ve ziyaret yeri ha- line getirmek için de yeni bir çi hsma prosramı hazırlamıştır. » İNGİLİZ CASUSU ©«t askerlerin sayısın. harbden ev- Vi mikdara niçin izdirmek İste- İngilterede siyasi ve askeri casusluk | z Si möiyear?... Casus teşkilâtının, dünyaca ma-| , |i l K DAlitibaciları - ü hır. verdikleri cevah şu: Muhtemel ğ ü ü hazır bulunmak... Doğruyu söylemek Tâzım gelirsel "” '“'“"b:'“' ll l':"u;'"l_: . a BĞ 9. Doğrumu bu:cevabi bi a bu istihbarat servisinit. hedefi şu lll ette döğildir. Bizim dur : Gizli siyasti. işleri anlamak.., 4 Selel VW kenastimiz; şudur; Fransa, dünya-| askori mes'elelerle, «V'er Office» ve| ğ b Büzveli ada mâlik Bahriye Nezareti uğrağır Bu daire. y ye lae e M kav- vetile çalışıyor. a Şu balde Fransa'nın askeri işleri- le alâkadar olmamız mazur görü - lür , değil mi İNGİLTERENİN SOVYETLERE KARŞI MÜCADELESİ Kırmızı ordunun faaliyeti - bizim için büyük bir tehlikedir. Bu ordu, günden güne tekemmül ediyor. As- rileşiyor. Polonya hududlarında bir| yangın çıkması ihtimali; —çoğa hyor. Komünist ideali; bütün Rus- liye Vekâleti; dün bu hususta def- terdarlıklara yeni bir emir vermiş- tir. Bu emir aradaki ihtilâfı ta - mamen halletmektedir. Ve bunda; |«kuruluş maksatları; siparişlerin ka, bul tarzı, toplu iş çıkarılması — ve çalışanların amele olmayıp talebe bulunması dolâyısiyle buralarının İsanayi müessese — addedilmiyeceği, İbinacnaleyh vergi istenmesi lâzım | delmediği» alâkadarlara bildiril - mektedir. Yine bu emre göre; şimdiye ka-, dar beyanname verilmemiş olması| dolayısiyle haklarında doğrudan doğ İruya vergi almıya baş vurulmuş o - lan ve kazal tedkik mercüine geç- memiş bulunan yerler için de tarh olunan bütün vergiler de ibtal o - lunacaktır. Yalnız bundan evel usulü daire - sinde tahakkuk ve tarh olunmuş bu- lunmuş olan -vergilerin; sahibleri- ne bu gibi müesseselere iadesine imkân olmadığın da tasvir olun - mustur. istihbarat servisleri vardır. Kartıo - Bu teşkilât, mütaretenin imza - sından bir kaç sene sonra doğmuş- 1918 den az sonra Almanya'nın si- tur. Fakat, sonra variyet — değişti. 'TERDİĞİMİZ ALÂKA Garb kapitalizmini imha etmek i- diğimiz bir şey var: Fronsızlar, mev-|kunç bir şekil aldı, iskân bedellerinin ve- rilmesi kararlaştırıldı Hazirandan itibaren tevziata başlanacak ve birikmiş istihkaklar da toplu olarak verilecek| Muallimlere'_mı'ijd&-_!f NN ylar tevziata başlıyacaklardır. | Diğer taraftan dünkü sayımızda |da haber verdiğimiz gibi kıdem zam mına müstahak olan ilk mekteb mu allimlerinin paralarının tevzi olun-| masına dün sabahtan itibaren baş -| lanmıştır. Bu keyfiyet; bütün çok memnun etmiştir. Tovziat; hem yeniden kıdem zam mı alan muallimlere he de eski- den istihkakının bir kıstrını almış | olanlara yapılmaktadır. Alâükadarlar; kıdem badema hiç bir teahhüre bırakılma- dan verilmesi ve her sene muay - |yen zamanlarda tam olarak istih kak sahiblerine tevzi olunması için |icab eden tedbirleri de almışlar - İdır. Yumurta İhracatında Kontrol Ihracata sli bir, murakabeden son- ra izin veriliyor Yumurta ihracatımızır. kantrolu- va başlanılmışlır. Badema; bütün yumurta ihraca- tı, bususi kontrol heyetleri tarafın.. dan kontrol ve murakabeye tâbi tu-| tulacaktır. Yumurta ihracat - tacirlerile bu kontrol yüzünden çıkması melhuz olan her türlü ihcilâtları ve tüccar- darın itirazlarını te'swk etmek Üzerç! bir ce hakem heyeti teşkil olun - muştur, Bu heyette ticaret — odası taarfından seçilen azası bulunacak- tır. muallimleri zamlarının | | Hater aldığımızı göre bu azalığa İBay Hayri Bayratsalanı ve yedek uraliğa da Bay Ha:erli Telemen 2e- çilmişlerdir. e Yi Tütün | bü ı ei lge | Mahsulümüzün vt N Hayat mücade” sinde pazarlık” Celâl Bayar hükümeti haf halılandıran sebebleri — biref | perçemlerinden kavrıyor. lenin ilk şamarı koyuncunu! den ve halkın - sırlından muhtekirin yüzünde şakladı sab belki celebin vadettiği alamadığı için az kazanıyot. F kütle memnun, bu hamleyi üçüneü hamleler takib ettk * gıra pazarda, pazarcıda, ta, t Bizce en koyusu 'Türk ve en hafifi Mahmudpaşada zici satıcının dilinde cereyâfi bu pazarlık sahnelerinin iki ©f vardır. Birjaci —cephesi içinde, ikinci cephesi d şında. Yani, — satışlarımızda. belki pazarlığın en büyük #97 da dış pazarda, o piyasanın sında görüyoruz. Yeni kandt ' nomi politikamıza hâkim olat? rüş hiç şüphe yok ki bunu öfÜ cektir. İç pazarda da vatandâi danmaktan ve aldatılmaktan tulacaktır. Bugünkü şartlar içinde aptal, aldatan düzenbaz olu biribirinden beter iki zâfın asıl durduğumuz bir nokta ki, o da pazarlığın hayat üzerindeki lesiridir. PazarlığI dıran kanun hiç şüphe yok Ki mesini yrüten kaptanı fındaki alaylı kaptanları da dan kaldıracak ve vatandaş lığın değil, rekabetin di düşüreceği Mat etiketi ki dürüst bir rakam ifadesini cek, me: — Aldandım! Ne de: iş Aldattım.. Demeden evinnin kapısında! TİYE girecektir. b — Pararlıksız satış fistları çok artırabilir!.. Diyenler, herhalde hatalı nenlerdir. Alıcı en düşkün © kamını hangi çuvalın veya Ki şın sırtında görürse elbette ki, ayni kalite malının üzerine “5- tıpkısına o fiat etiketini İşte o vakittir ki, satış. | değil, ucuz satanın, hatta en * - salanın? pazarlıksız, kestirmö Tüst satanın hakkı olacaktır. Hepsini sattık Bu seneki tütle mahsulümüzün | |bemen hepsi hat'e piyasalarda çok| Pan ft bir rağbet görmüçtür. Bu İsebeble yeni yıl tütün mahsulün - den elde az bir parti kalmıştır. Bun |lar da peyderpey satılmaktadır. |Ezcümle sön defada 3,5 milyon li . ralık ehemmiyetli bir parti daha ıı-l tılmıştır. Bu suretle temmuza kadar tek - mil yeni yıl mahsulünün satılacağı | ve elde hiç stok kalmıyacağı kuv 1 vetle tahmin olunmaktadır. | dördan eee ea saam nnni 23 Nisan çocuk bayramından son- ra bir hafta süren çocuk haftası ge- lir . Sağlam ana babaların yavruları lam olur. AA e e —— ——— —- > Binaenaleyh, bu orduya aid ha- berler almak istememiz de pek ta- TEKNİK VE KİMYA HARBİ En ziyade meşgul olduğumuz şey | 'budur. Bu bakımdan, mühim bir rol loynıyan iki memleket var: Alman- iya ve Fransa... Fenni harbe aid ihtıralar daima Bizli tutulur. Halbuki; bunların şekline, sure- ti istimaline ve tahribat derecesine dair malümat almak vazifemizdir. Bu da ancak; casusluk ve casuslar Sayesinde temin olunabilir. Bu' hu- susta sahih malümat verenlere, bol| para verilir.Aşağıdaki vak'a, — bu teşkilâtın; nasıl çalıştığına dair; bir | fikir verebilir. 'TESADÜFÜN YARDIMİYLE Fransa'nın cenub sahilinde N.... da, İngiliz miralaylarından müte - kaid biri ;büyük otellerden birinde Si | Bir gece; yandaki odada; iki kişi: | nin hızlı hızlı; konuştuklarını işit- ti, kulak verdi. Bürhan Covfij: Birimizin derdi Hepimizin derd 25 Mart cuma günü arkadaşlarımızdan biri garında nöbetçi hareket metfi nun dürüşt bir hareketiht Yuz kaldı. Küçükçekmeceden geten İj den inen arkadaşımız — hatf etmekte bulunan trenc yf mek mecburiyetile geliş se ffi riş trenlerini birbirine Daği sahadan geçmek istemiştir. “Pı harrimiz ayni zamanda ay! dan Tahatsız buulnduğu terlikle — dolaşmaktadır. perenü dolaştığı kacak treni kaçıracakı Fakat o mrada kar, nöbetçi hareket memuru li bir tavırla ve gayet dürü larak arkadaştmıza — mül etmiştir. i Herkerin vazifesine ederiz. Fakat vazifeyi ifa sında bir memurun azami :ı'y.ıı ve nezaketle hareketi İ| ni A Dün 9 uncu — işletmeden | mektub aldık. İdarenin 2aYf” Tektörü-hâdise ile meşgul © ve memukra ihtaratta bul tur, Ketdisine burada teşt) ederken, bu kiber jestin & tezaketi ve hürmeti kıska z kimselere nümuneli imti mMasını temenni eder, ve € takib edilen bir şikâyet -d bulunduğu takdirde bazı 9 halkın .dürüşt .muam