14 Mayıs 1937 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

Galiba sey B paünÜn A KS yah işi de hallolunuyor!.. Hakikati görmiye çalışarak, E- minönü Halkevini her iyi işin ba- şaka, bazan çok ciddi olarak bunu, muhtelif güzel vesilelerle, bir kaç defa kaydede geldik. Ancak dün gazetelerin sarih surette — verdiği bir haberi, ne yalan söyliyelim, pek anlayamadık. Bu teşebbüslerinde daima isa < bet göstermiş ev, İstanbul içinde tarihi gezintiler tertibine karar ver- miş. Bu tarihi gezintilere haziran- da çalışacağı — yazılıyor; — Azaya İstanbuldaki — müzeler, — surlar, tarihi âbideler — ve camiler gibi yerler birer birer gezdirilecek, bu yerlerin tarihi kıymetleri anlatı- lacak, deniyor., Zaten İstanbullu olan muhterem Halkevi âzasına İstanbulun mü - zelerini, surlarını, tarihi âbideleri- ni ve bilhassa camileri birer birer gezdirip te tarihi kıymetlerini an - latmakta ne gibi bir fayda düşü - nülüyor? Hüsnü niyet olduğuna şüphe yok. Gayet makul ve şuurlu olan diğer ieraattaki seyre bakarak bunlara da herhalde bir hikmet olması lâ- zım geldiğini, hakikaten samimi - yetle düşündük, Doğrusu — şudur: Bulamadık! Oradaki her biri muhterem dost- larımız da, anlaşılan, dayanama - * dilar, Galiba: Seyyahin da yerlisini yetiştiriyorlar!! * Muharrir dampiagi| Muhterem refikimiz (Tan) ga. zetesi de dün yeni bir icada vasıl olmüş: —» Karilerle alâkadar olmıya başla- mış! Baksanız a, karilerine, ilti - fat tâbiri kullanıyor: Sokak adamı! Ve bakınız, ne yazıyor: «— Dünya matbuatı içinde oku- yucunun fikrine en az ehemmiyet veren gazeteler Türk gazeteleri - dir! Halbuki dünya hâdiseleri en ziyade sokak adamımı alâkadar e- der!i» Refikimiz bunun için de gazete- de bir yer ayırmağa karar verdi - Bini yazarak keşfettiği harikulâde usulü de şöylece ilân ediyor: «— Gelen fikirler içinde neşre - dilenlere yazı başına küçük bir he- diye vereceğiz!» Harikulâde bir usul: Damping! Tn giliz torpidosu bom Valancia 14 (A. A.) — Salâhiyet-| tar bir menbadan bildirildiğine gö- re, dün saat 15 te Hunter isminde- ki İngiliz muhribinin sağ tarafında #su kesimine yakın bir noklada bir 3 kişi ölmüş, 12 kişi yaralanmış- tır, Zira muharriri bu kadar ucuza temin edebilmek kimin aklına ge- lir? (Tan) 1 çıkaranları doğrusu hayranlıkla tebrik ederiz. — Hangi Tamı? Diyeceksiniz, değil mi? Pariste çıkan (Tan) gazetesi değil: Eski Milliyet!! * Cahil kimyager! Okudunuz mu? (Bocnos Ayres) de bir kimyager, can sıkıntısı has- sası olan bir nebat keşfetmiş! Bu Barip nebatı kullanınca insana bir esneme geliyor, gönlü hiç bir şey yapmak istemiyor, elinde olma - Şu Cenubi Amerikalıların mede- niyetten uzak oldukları kadâr dün- yadan da galiba haberleri yok! Bu nihayet yeni bir şeymi ki?.. Ayol, bizde o nebat keşfedileli hanidir.. Biz © nebatı senelerce önce keş- fetmişiz! Hâttâ ondan kâğıt bile istihsal etmişiz: Üstüne edebi mec- mualar basıyoruz!! * Cumaavası nahiyesinden de, dün gazetelere böyle garip bir haber ve- riliyor: Bu nahiyede Efe Mehmedin 3 yaşındaki kızcağızı taş yutmuş, bo- ğgazından kan gelmekte imiş. Mem- leket hastah&nesinde zavallı kızca- ozı tedavi altına almışlar, midesin- den taşı çıkarmak için ameliyat ya- pılacakmış, Bizce, zâvellı kızeağıza bu eziye- te hiç hacet yoktür: Kızcağızın mi- desine üç yümurta kırılsın, yuttu- ğu hazmolur.. Anlaşıliyor ki, yut- tuğu b değil: Sucuktur!! * Kuş konmasını mıistiyorsunuz? Zirsatçi bir muharrir — arkadaş (bahçe ve çiçek) işlerinden böhse - derek (Kuşkonmaz cinsleri — nasıl yetişir?) m 1 uzun bir ma- kale ile halletmiye çalışıyor. Bizce bü kadar uzun — uzadıya tedbirlere ne hacet? Bu - kuşkon- maz İstanbulda mı yapılmak iste- niyor? Gayet basit: Oralara umu- mi helâ yapınız: Ne kuşkonar, ne kervan geçer! ieamumannı balandı evvel daha az ehemmiyetli hâdi « seler dolayısile bile gemilerine kar» gı hiç bir müdahale kabul etmiye- ceğini beyan ettiği hatırlardadır Almeria, 14 (A.A.) — Dün öğle- den sonra İngiliz muhribi Hunter” de geniş bir rahne açan infilâkın sebepleri henüz anlaşılamamıştır. Cebelüttarık 14 (A. A.) — De - | Efraddan 7 kişi ölmüş ve 15 kişi ya- ni zmakamalı Hunter muhribinin | ralanmıştır. Muhrib, İspanya hükü- kendi vesaiti ile Almaria limanına | metine ait bir topçeker tarafından geldiğini bildirmektedirler. Almq-ıı limanına getirilmiş ve bü- Dolaşan bir şayiaya göre infilâkı | yük müşkülâtla bağlanmıştır. busule getiren bir Franco tayya - zesinin, mubribin yanına —attıı | Şarkta ıslahat bombadır. (Birinci sahifeden devam, ÖLENLER, YARALANANLAR | - Ba ilibarle burada aren Valencia, 14 (A. A.) — Röyter | hâdisenin bile zuhurana meydan Ajansının muhabiri bildiriyor: İn- | birakmayacak — şekilde bu giltere sefaretine gelen yeni tafsi- | İEdbirler — hakkındak! Tetkik ve lâta göre Hunter muhribi müret - | — Yakında bu berean klı'ıe:lıü".. tebatından 8 kişi ölmüş ve 24 kişi yaralanmıştır. Üçüncü kruvazör filosuna ku - manda eden amiralin bu sabah Va. müsbet adımlar atılacaktır. Tramvaylarda lacia'ya gelmesine intizar edilmek- 7 iclş'ya geişteeine Ne vakit sol Londra 14 (A. A) — Hunter Mmuhribinde husule gelen hasar bu- rada büyük bir heyocan uyandır - Mıştar, Pek muhtasar olan ilk ha - berler, bu hususta büyük bir ke - tumiyet muhafaza edilmesini em- * zelmektedir. Deniz makamatı tara- fından kazanın sebepleri hakkında hazırlanan mufassal Tapor, kabi - neye tevdi edilecektir, Kazanm harici sebepler “dolayı- sile vükua geldiği tahakkuk et- tiği takdirde hükümetin infilâkın ibleri hakkında pek — kat'i bir tarzı hareket ittihaz edeceğine İngiltere hükümetinin, bundan aeti İğan Kapıdan inilir? Orta yerlerinde yaya kaldırım » ları bulunan caddelerde tramvay- ların solundan inilmesi ve binil - mesi hakkında mevcut usulün sön zamanlarda rağbet görmediği ve bu gibi yerlerde yine gelişi güzel inilip binildiği görülmektedir. Be- lediye bu vaziyetin kazalara sebep olacağını görerek Tramvay Şirketi nezdinde yeniden teşebbüslerde bu- lunacak ve tramvay biletçilerinin buna dikkat etmeleirni bildirecek - tir. Ayrıca dururken bile olsa bu gibi yerlerde tramvayın sağ kapı - sından girip çıkanlardan ceza alı- nacaktır. j ü Haa ÖÖ d e e Vd Morfincilerden Üçü tevkif Edildi İki gün evvel Büyükadada giz - lice işlettikleri Mozfin fabrikasın- da yakalanan 8 suçlu dün geç vak- te kadar İhtisas mahkemesi müs - | tantikliği terafından sorguya çe - kilmiştir. Sorgu neticesinde suç - Yulardan Hüseyin, Dimitci ve Bat- tal tevkif edilmiş ve diğerlerinin muhakemelerine gayri mevkuf ola- rak bakılması kararlaşmıştır. Hatay davası (Birinci sayfadan devam) Diğer taraftan Başvekilimizin Parise dönmesile Pariste de mü- him siyasi mülâkatlar ve müzake- | reler cereyan edecektir, Bu arada bilhassa Türkiye - Fransa münase- Batına hız ve inkişaf vermek mev- Zubahstır. Hatay meselesindeki son iki pürüzün de bu arada bertaraf e- dilmesi mevzuğ Mükâleme olacak- Uur. Bu Mesele üzerindeki son ihti- Ikflâr resmi dil ve hudut işlerine taailük etmektedir. İnönünün Pa- | tiste yapacağı görüşmeler- Millet- ler Konseyinin bu yoldaki kararı Üzerinde hiç şüphesiz müessir ola- caktır. Suriye Fransız Fevkalâde komi- seri Bay Martel de Parise gelmek- tedir. Pariste Hatay meselesi için yapılacak nihat müzakerelere işti- rak edecektir. Paristen Cenevreye gidecek ve 24 Mayıs toplantısına iştirak edecektir. Her halde Londrada olduğu ka- dar Paristeki mülâkatların da bü- yük ehemmiyeti âşikârdır. Beyrut, 13 (A.A.) — Fransanın Suriye Fevkalâde Komiseri dö Mar- tel cumartesi günü Paris'e hareket edecektir. Martel Paris'le bir kaç gün kaldıktan sonra Cenevreve gi- decek ve orada İskenderun Sancs- $ mesel hölli hakkındaki ni- hal görüşrmelere iştirak eyliyecek. tir. Ponso yarın Parise gidiyor İki gündür şehrimizde bulu Fransanın Ankara Elçisi Por 30'nun bu seyahatini Cenevreye gi- decek olan Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Arasla berabör ve Bükreş uhtemeldir. Almanyadan alacaklı olan tacirlerimiz Türkiye ile Aimanya arasında yeni bir ticaret mukavelesi yapıl- İ ması hususunda iki taraf muLabık kalmış ve pek yakında bu muka - veleyi yapmak üzere Ankaradan Almanyaya bir heyet gönderilmesi kararlaştırılmıştı. Bu haber üzerine Almanyadan 17 milyon lira alacağı olan 60 ih - Tacat tecirimiz dün akşam Ticaret Odasında bir toplantı yapmışlar, baklarının korunması İiçin toşeb- büslerde bulunmak üzere Ankara- ya bir heyet gönderilmesine karar vermişlerdir. * Hırvatistanda Senj kasaba - | —Küçük HABERLER içerde Y Bu sene eczacı mektebinden 14 ü kadın olmak üzere 29 eczacı diploma almıştır. ** Ankarada bütün asri vasıta- ları havi 100 yataklı bir doğum evi inşa edilecektir. * Nafıa vekili Ali Çetinkaya tet- kiklerde bulunmak üzere Ankara- dan Eskişehire gitmiştir. * Kara avcılığı kanunu bugün- Usulsüz avlananlar için ciddi ted - birler alınmıştır. * Galatasarayla Beşiktaş mayıs pazar günü saat 16 da Tak - simde karşılaşacaklardır. * Karadenizde Emin burnu fe - nerinin 40 mil açığında büyük bir gemi ankazının yüzdüğü görül - müş, tertibat alınmıştır. * Denizyollarının yeni ve ucuz tarifesi yarın sabahtan itibaren tet- bik edilecektir. *& Bu seneki plâj tarifeleri ge - çen yıllardakinden daha utuz ola- rak tesbit edilmiştir. * Cibali fabrikasında Ustabaşı- lardan Remzi Naci delirmiş ve bir Kudüs Hapishanesindi Açlık grevi | me merasimi dolayıs'le affı umumtf Vilân edilmediğinden dolayı Akko hapishanesindeki 150 Arap mah- pus, açlık grevine başlamışlır. Arap milli konseyi, dünkü toplatısında bu meseleyi de görüşmüştür. Tği;k Ordusu (Birinci sahifeden devam) kümetimizce yeni tedbirler alın - maktadır. Bu meyanda hava kuvvetleri - mizin arttırılması için yeniden 33 milyon İngiliz liralık ve — ayrıca top, mühimmat, mermi havarıları | iİle pdiğer infilâk maddeleri imal edecek askeri fabrikalar kurul - | Masi için 11,3*milyon İngiliz lira - lık tahsisat kabul edilmiştir., Hattâ top fabrikasının yapılma - sı için fili çalışmalara başlarnmış ve miştir. bu iş bir Alman firmasina verfl - | demirle iki arkadaşını kedilmiştir. BİR TANK FABRİKASI KURULACAK Üçüncü bir kanunla da Kamu - tay modern bir ordu ihtiyacına te- kabül edecek derecede tank yap - mak üzere bir fabrika kurulması- için hükümete selâhiyet vermiştir. lamı ş- tır. Remzi-Naci Tıbbı Adliye sev - * Hazirandan itibaren nüfus me- murlarının maaşlarına zam yapıla- caktır. v Maarif Vekili yakında şarkta | Düçenin Akdeniz hekemonyas “Makineye verirken Musolini yeni Maceraya mı Atılacak? Paris, 14 (A.Â.) — Eko dö Pari gazetesinde Pertinax, yakında Hit- let ile Musolini arazında yapı cak olan görüşmeye müteallik ha- berler hakkında bir takım müta serdetmektedir. laalar Muharrir, çin Ttalyanın İngiltereye karşı yap- müakta olduğu mücadelede Führe- tip kayıd ve şartsız olarak İtalyaya zahir olmasını temine çalışacağı fikrindedir. Pertinax, İtalya ile İngiltere ara- sındaki muvakkat #rtık hükümden sakıt olmuş ol - duğunu beyan etmektedir. Muharrir diyor ki: «Duçe, İngilterenin silâhlanma - sının kendi aleyhine müteveccih olduğu kanastindedir ve İtalyada Akdeniz hakkında ortalığı çınla - tan resmi veya yarı resmi sözler, İngilterenin Akdenizdeki eski he- kemonyasını elde etmeden — evvel fili ve müsbet icraata geçmek ar- zusunda bulunduğunu göstermek - te olduğu, bir ihtimal olarak ileri sürülebilir. ROMA AÇIKÇA SÖYLÜYOR Roma, 14 (A.A.) — Havas Ajansı mühabirinden: Burada pek yakında mühim ve belki de ciddi bir takım beynelmi- sında jandarmalarla daha evvel - den mehküm edilmiş altı komünıst ve tethişciyi öldürmüşlerdir. Iîahaıı Ve akşam başmuharrirleri ne yazıyorlar? Cumhuriyet Ankarada yeniden 1000 ev nasıl yapılabilir? Güzelliğine rağmen Ankara, dol- guün maaşlı, fakat sayıları az yük- sek memurlardan gayrileri — için, bilhassa oturacak yer meselesinden dolayı hâlâ bir azab ve ıztırab ol - makta devam ediyor. Ankara dev - let merkezi oldu olalı, kendi nü - fusuna hiç şüphesiz yetmiş, sek - sen bin kişi katıldı. Halbuki yeni yapılar bu kadar nufusun hattâ ya- rısını bile barındırmağa kifayet et- mez, * Devlet daireleri, mektepler — ve dükkânlar hariç tutulursa, yallah yallah yedi, sekiz bin ev yapılmış- tır, O halde ne yapmalı? Beş seneden sonra gelecek beş senenin beş mil- | yon İirasımı kapitalize ederek beş milyor Hralik inşaat — yaptıralım. Bu para İle lâakal 1000 ev yaptıra- biliriz. Ve bunların inşaası da an- cak beş yılda biter. Bu suretle me- murlara ve ailelerine para yerine ev vermiş oluruz. lel meseleler ortaya çıkacağı İntı- bar mevcuttur. 'Tribuna gazetesi, Bilbao'nun mü- Di Çuvaldızı başkalarına batırmadan.. Gazetelerimize karşı halkta da, hükümette de bir itimadsızlık ve hoşnudsuzluk havası var, Bu, haklı mı, haksız mı? Gerek memleket ve gerek meslek ölçüsü ile varacağı- mız netice şudur; Şikâyetler kıs - men haksızdır, kismen de çok hak- hdır. Türk gazetecileri lehinde söy » lenecek iyl sözler vardır. Milli me- selelerde hassastırlar, gazeteyi bu- süsi menfaatlere alet etmezler, ya- bancı tesirlere vasıta olmazlar. Biz iddia ediyoruz ki bu mem « Tekette serbest bir münakaşa ve tenkid havası yaratmak gazetele- i#tilâfnamenin | | TAYYARE MOTOR FABRİKA - LARI Bir habere göre bükümet yakın- da tayyare ve motar yapacak bi - rer fabrika kurulması için mühim bir münakasa açacaktır. Bu — gibi münakasalarda Almanlar tehli - keli bir rakip iseler de bu işte İn - gilizlerin tercih edileceği zanne - dilmektedir, MAYİ MAHRUKAT İŞİ DE HALLEDİLİYOR Diğer taraftan Türk hava kuv - vetlerinin mayi mahrukatlarını te min etmek meselesinin de halline çalışılmaktadır. Bu maksatla Zonguldakta bü - yük bir elektrik fabrikası kurul - mıya başladıktan sonra yine ora - da bir de suni petrol fabrikası ku- rulacaktır. Bu huşusta bilhassa kö- mür sanayiinden istifade edilecek- tir. Busfabrikalar kurulduktan son - ra Kırıkkale, Karabük, - Zong dak ve Eskişehir Türkiye harp nayiinin en mühim ve en asri bi- rer merkezi olacaktır. MOTOLÜ TAYYARE MEKTEBİ Ankarada motörlü bir tayyare mektebi kurulmaktadır. — Mektep bir temmuzda merasimle açılacak ve hemen derslere başlanacaktır. Mektebe Türk kuşundan 2 prö- vesini alan talebe de deva medehi- decektir. ** Yakında Ankarada bir tütün Ziraati Köngresi toplanacaktır. — —— dafilerinin bir kaç gündenberi son derecede asri silâhlara sahip bu - dunmakta olduklarını yazmakta - dır. Bu hal, Kantabrik sahilindeki ablukayı zorlamış olan İngiliz ge- Tüllerinin yalnız Basklara iaşe me- vaddı getirmekle iktifa etmemekte oldukları zehabını tevlid etmekte- dir, zakeresi yapılırken Mecliset ge - çen münakaşaları biliyoruz. — Bu münakaşalar esanasında büyük çift- gi ile küçük çiftçiye yapılacak yar- dım dolayısile ortaya bir ikilik a - tıldı. Bir kere küçük çiftçi kimdir? Büyük çiftçi kimlere deler? Bu iki zümrenin tarifi bir meseledir. Çiftçilerin sahip oldukları — arazi mıktarı üzerinden ikiye — taksımi doğru olamaz. Ziraat Bankası köy- Tüye ve çiftçiye yardım için kurul- muş bir müesesedir. Fakat çiftçilik | hayatı ile hiç alâkası tlmıyan kim- Belere de kredi açılamaz. Son Posta İki ta Hatay davasında mesi lâzım gelen bi zaflel bizi sevindir. şey de şudur iklerinin hep- rin elindedir. Hükümetin ve halkın =. T,Z;',f' .';fm Tn di ei ilimadını kazanmamasının, kal - dostluk ve samimiyet yolile yi kınma ve içtimal intikal devrinde | mıştır. Fransa ile aramızda doği bugünden çok faydalı bir hale gele-| luğa mani olacak hiç bir. seb memesinin başlıca vuliyeti gaze- tur. — Hatay d.".nımnd'ede'r telerin kendiletine alttir. di. Türkiye diplom: vi » bu iki Kurun defe birden vasıl olmuştur. Zirai kredi &;gm Ziraat Bankası kanununun mü « Başmakalesi yoktur. Kudüs, 14 (A. A.) — Tac giy- a SIYASA, | A vam n u::“n:ğr':rwj ğ Katoliklik aleyhint # mücadeleye BiT Gi Gener; tan açı Hüğiledei dargan! S0ĞN d Führer Hitler bir tarafa b nya ile Vatikanif $ kolay M aü- İenleri aleyi gerginliği arttırdıkça Son günlerde Almanyaâ ; Nazırının Romaya sryl"'“ g lkle Berlin arasındaki ge rafmdaki dedikoduları dahü dı. Son zamanlarda Atmâfi Romaya gelen bazı siyasi Vatikanı ziyarete Tüzüm SİTDiçir ler. Bundan anlaşılıyot İ ’ Hükümeti zahirde Vatikaf Ü Taşmak için veğile aramıyt Ü görmemektedir. Fakat Aİİİ e riciye nazırı Romada KâlĞIR y lecde Vatikan - Berlin ihmal etmiş denemez. Katolik kilisesi erkânı aley?'l y gürültüler, dedikodular N€ ” | olsun Alman Hariciye Vatikanla öyle uzun bir GÜL caiz görmediği de anlaşılıYO gi ten evvel Alman İmparatöf usun zaman başvekâletindi muş olan seksenlik Prens Völer — henlöberiin o zamanki İtarielif M zırı Prens Von Bütov'a # nasihat vardır: Vatikan ÜVÜÜ ğ lemez. Hele yirnti milyön * katoliği var iken. Ahmot Avusturya Mı:; . . ristan birleş (Blirinci sahifeden deveril arasında akdedilmek — istefi Mâacariştan — tarafından » bir takım müşkilâta - tet ililâfnamenin akdini kol maksadile Macar Zimai görüşmelerde — bulunacağ! alınmıştır. v İalyan ve Macar devlet ae ları, Macaristan'ın merkef ç pa'daki diğer devletlerle İ nasebetlerini de tetkik edeCtf yf Miklas'ın / seyahati, - CÜÇ seyahati ihzar etmişlir. — CW devlet arasındaki — noktal çe toatileri Roma protoko'lari V — vesine dahil bulunmaktadır. — | Parola, a şudür: M *İtalyasız hiç bir ıe:“:,' yasız biç bir şey yapıldı Yani Roma, eski Aij ceristan iıııpıiıloılulu::.'ı p A, delmevte mazhar n cak bir hali hasmane bi » görecektir. aj halya'nın Tuna hl"",’ niş ve müstakil bir anlaşmf y | de getirmek tasav K guna ihtimal mımıek"::ıl_ İtalya, — Benes'in | : Tchesxe Beldevejovice İ olduğu nutku büyük b"::f/ | karşılamıştır. Çekaslovak H bt huru Bü nutkunda, dP;:: ) çük itilâfa sadık oldu Almanya, Lehistan, MacerlilFiyi diğer devletlerle müzak! M"' etmesi lâzım gelmekte nu söylemiş idi. * b Bükreş 14 - (Hususi) v e Ajansının ı manya hükümeti garp İ nı tahkime karar Veti budut boyunca, FTi jino müdafaa hatlına tahkimat yapılacaktır. ALMANYANIN DA ÖYLE.. Londra 14 (Hususi) *” raldı in biwn'x,,ı ya şark hududunda büyük istihkâmlar yap”” : lamıştır. her birl $00 İstihkâmlardan WH . Te uzunluğundadır. Baltık Tayan bu istihkâmlar “ we N Z zinde nihayet bul: b;uıl İstihkâmların birinci Tnt lavdan başlıyarak Odef Taşmaktadır. Her DeS iş yant Ç beşer beton ve çelik 'B pılmaktadır. İstihkâmların ikinci he gf hrinden Vert'e W..J : dır. Üçüncü M;”k e iye bitmektedir.