15 Nisan 1937 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 4

4-SONTELGRA F— 15 Nisan 1937 İngilterede korku Londra şehri bir harp halinde gökyüzüne çelikten büyük bir ağ kuracak Şimdiden yangınları derhal söndürecek iki yüz bin kişilik bir itfaiye ordusuteşkil ediliyor Muhtemel hava ta- arruzlarına karşı İngilizler nasıl hazırlanıyorlar ? İngilizler muhtemel bir harbe, memleketlerine vukubulacak bir hücuma karşı şiddetle hazırlanmı- $a başlamışlardır. Londradan ya - kında İstanbula gelenler, İngilte « renin bir harp ârilesinde imiş gi- bi nasıl hazırlanmakta olduğunu anlattıkları zaman, insan gayri ih- tiyari düşünüyor. Acaba yakında umumi! barp mı olacak? İngilizlerin vâsi mikyasta silâ İanı a başlamaları üzerine, İn » giliz piyasalarındaki ham madde - ierden bir çokları 10-15 yıldanberi görülmemiş bir derecede pahalılar- mışlardır. Demir, çelik fiatları çok yükseldiği için İngiliz hükümeti, ebniye inşaatında demir sarfiyati » nan mümkün mertebe az yapılma- &nı emretmiştir. İngiliz halkı, deve Tet müdafaasının emrettiği bu va- cibeyi yerine getrimek için hükü- metin arzusunu yerine getirmiye başlamış ve demirin yerini tutabile- cek başka maddelerle iş görmiye kaşlamıştır. Bundan maada, ithal edildiği zaman yüzde 33 gümrük a» Lman alüminyüm tahdidatını kal- Gırmıştır. Demir, çelikten alınan ithalât rüsumu da ,azaltılmıştır. Metal maddelerinden başka, kau- çuk ile pamuğun ve buğday ile ek- meğin fiatı da İngiltere de paha - hlanmıştır. Hükümet, ordunun kad- rTosunu — fazlalaştırmış ve 1937 se- nesinde silâhlanmıya iki misli pa- TA sarfetmiye karar vermiştir.Ge- çen yıl topçu kıtaatı için sarfedi - len 363 bin İngiliz lirası yerine, bu sene bir milyon İngiliz lirası, tank- lara sarfedilen 842 bin lira yerine, & milyon 625 bin İngiliz lirası, ze- hirli gazlardan korunma teşkilâtı için 281 bin lira yerine, 846 bin lira tahsis edilmiş, harp donanma büt- çesi 24.000.000, hava kuvvetleri de 33 milyon İngiliz liraama çıkarıl « mıştır, Askeri müdafaa hazırlıkları için sarfedilen gayretler ise, tahminin fevkindedir. Bilhassa havadan ya- | pılacak hücumlara karşı alınmakta olan tedbirler çok şümullü ve deh- şetlidir. Londrayı, hava hücumlarin- ga yangından korumak maksadile | çadır meselesi konuşulurken pro- ahi İY5İ Bir tayyare taarruza halinde Lendrö semasina gerilecek çelik oğun temsili bir rezmi itfaiye âlayları teşkil edilmekte - dir. Bu 200 bin gönüllü hini hacet- te Londrayı yangınlardan koruya- caklardır.- Bundan başka, memle- kete havadan hücum edildiklen sonra vukubulan zararları derhal tamir etmek, caddeleri temizle - pmek, memleketi korumak üze « re, 300 bin kişilik (koruma ve hi « maye etme orduları) teşkiline baş- lanmıştır. Halktan her beş yüz ki- şinin 2 şer tane koruyucu ve hâ- misi olacaktır. Bunlar aynı za - manda polisle itfalyeye de yardım- da bulunacaklardır. İngiltere hükümeti, tayyare hücumlarından korumak için, şehrin üzerine demirden bir çelik kurulması için bir plân ha « zırlamak üzeredir. Bu çadır düş « man tayyarelerinden atılacak bom- baları şehrin üzerinden aşağıya sal- mıyacak ve bombalar çadırın üze- rinde pathıyacaklardır. Bu İngiliz projesinin teknik te- ferruatı şimdilik gizli tutulmak - tadır. Maamafih, parlâmentoda bu Londrayı jenin çok eskidiği ve Paris'in ü - zerine kurulacak olan çadırın isa en yeni projelere göre hazırlan - 200 bin kişiden mürekkep askeri efrika No. 14 İki seno evvel Karadeniz bahri - yesi amiral Grigoroviç geniş bir ın şaatı bahriye programı hakkında bir kanun lâyihası heşrettiği za - man bizim bahriye nezareti Kara- deniz filosunun düşmandan bir bu- Çuk kere ziyade öolması lâzim ol - Guğunu bildirmişti. Fakat bu be - yanat kâğıt üzerinde kaldı. Kuvve- den fiile çıkmadı. Türklerin Reşadiye, Sultan Os - man dritnotları yakında geliyor. Önümüzdeki son bahardan itibaren Türk donanması bizim eskimiş üç Zzarhlıdan mürekkep Karâdeniz do- nanmasına kat kat tefevyuk ede - cektir. Bunlardan biri Panteleymon, di- Büyük Harpte Türk Bahriyelileri Nasıl döğüştüler abenaa ee İÜreNaN eT aN aN NNsinÜe d MA Yazan: Zeki Cemal makta olduğu da söylenmiştir. ğeri az yürüyüşlü ve eski Rüstis- landır ki sahilleri müdafaadan büş- ka bir hizmete yaramaz, Nzi Suyanitl zırhlısına gelince bu 21 sene evve! suya indirilmiş - tir. Bu da liman muhafızlığından başka bir işe yaramaz, Geyorki Bube donoseç ve Sinop ise limanlarda Karakolluk izine yarıyabilir. Bütün Karadeniz do - nanmamız eski Kalibrada 12 duy- malık, şer top ile mücehhezdir ki yalnız Sultan Osman ile bile mu - harebeye girişemez. Zira, Sultan Osman — yalnız bir tarafından Sön sistemde on iki doymalı | en dört toptan gülle yağdırabilir. İngiltereyi idare edenler, ayni za- | manda, cephe gerilerinde devam e- decek muharebeler. için (ev gep - hesi) teşkilâtina ehemmiyet . ver- mektedirler. Taymis- gazetesinde Vilyam Bveriç imzasile bu imesele hakkında bir silsileyi makalât neş- rolunmaktadır. Bu muharrir, ma- kalelerinin, müstakbel harplerin kazanılması, cephe gerilerinin ve evlerdeki muharebelerden korun » ma teşkilâtlarının sağlamlığına mü- tevakkıf olduğunu yazmaktadır. Dokuz buçuk milyon nüfuslu bü- yük bir şehir olan Londra ile ci- (Devami altıncı sayfada) Çelik ağ gökgüzünde Londragı içine almış, düşman tayyarelerine yol vermiyor Ecnebi membalarından alınmış | baberlere ihanılirsa Karadeniz do- | nanmamıza (İmparatoriçe Mürya) (İmparator Üüçüncü — Aleksandr), (Katerina) namlarile üç zırhlı da- ha koşulacak 'Türk - filosile © zaman ancak Karadeniz tefev- vuku temin edilecektir. Bir kaç ay evvel Babiâli İngil - tereye (Sultan Fatih) isminde ü- çüncü bir dritnot daha sipariş €&t - miştir ki bu yılmaz 27 ayda yani 1916 senesi yazında bâzir olacak - tır. Sültün Patih, Reşadiye sislejmin- de Takat daha mükeramel bir su - rette İnşa edilip ot üç buçuk doy- malı toplarile teçhiz edilecektir. Üç Türk yılmazı yalnız birer taraf - larından bir atışta 1090 pud ağır- lığında maden ve çelik atabile - cektir, Bizim o zaman hazır olacak zırh- | hlarımızda 36 top gülle atabilecek | ise de attığı gülle ağırlığı 847 pod'u Beçemiyecektir. Bu suretle 1916 senesinden sonra dahi Karadenizde tefevvuk Türk ise doönanmasında kalacaktır. Bundan kurtulabilmek için bizim Bahriye Nezareti Karadeniz filosunun acele kuvvetlendirilmesi için şimdiki lâ- yıhayı bugün değil, iki sene evvel tertip etmeliydi. Şimdi biz ne de- rece çalışırsak çalışalım, hepsi bir... Üç dört seneye kadar Türk do - nanması bizim Karadeniz -iskar - dasından kuvvetli bulunacaktır. Saatte 16-17 mil mesafe alan es- ki zırhlilarımız Yuanna - Zlatva - voşt gibi iyiceleri de dahil olduğu balde bile Türk dritnotlarile mu- harebeye girişemiyecektir. Bütçe komisyonunun - izahat almak için Harbiye Nezaretine olan müracaa. ti güya Dama bütçe komisyonun « | > da Kafkas hudutlarının müdafaa - sını Karadeniz donanmaşsının tak- viyesine tercih eden ellerin bulun- duğunu gösteriyor. Eğer böyle ise, bu gibi hesaplar ve tasavvurlar, geçen hatalarımızı tıkrar ettirmekten başka bir şey olamaz, 1877 ve 1904 senelerindekl fe- - HIKAYE Yazan: Şerif Hulüsl KALPAZAN Karısı, ellerini beline koymuş, içinin bütün derdini döküyordu. — Anliyor musun? diyordu, bu- günkü mevkiini, şerefini, daha söy- liyeyim mi, erkekliğini bana med- yunsun! Sanıyor musun ki, her - kes bunu bilmiyor! Cavit beylere sor, kapı birlik komşuya sor, sa « yemde yükseldiğini söyliyecekler. Sonra, bir de bu yaptıkların yetiş- Miyormuş gibi, bana dil uzatmak, ' bilmem.ben kaç paralıkmışım, yok daha bilmem heler.. Ben olmasam İeşini sürükliyen bile bulunmıy çak. Kocası, - kö; birine gömü mekte olan bir rejisör halile: — Hayır! bir cümleyi, en mühim cümleyi unuttun! dedi. Hani, beni Gört sene evvel çıkarıldığım daire- ye tekrar almamışlar da, sen gidip Mmüdürün karısına — yalvarmışsın. Karısi kocasının — rüstahlığına dayanamıyarak: — Yalan mı? Recai beye ben yal- yarmadım mı? diyordu. - Amma, Bana-sorarsan, yapacağı varmış da, ben bahane oluyermişim. Gülerim Sen hele işin iç yüzünü bir bilsen. Ferruh bey koltuğunda doğrul- Gu, ehemmiyetli bir meselenin hal- line niyetlenen bir insan halile: — Söyle bakalım, neymiş işin iç yüzü! dedi. Demek, bugünkü mes- ut adını verdiğin hayatımızın te - min edilişinde... Dört sene evvelki hatıralarını yoklamıya başladı. * Soğuk bir şubat akşamıydı. Eve yorgun argın dönmjiştü. Bir yu - mak haline getirip içinde bir küşe- ye fırlatamadığı azabını yenmiye çalışmıştı. Ne olursa olsun, karı - Bına işden çıkarılmış olduğunu ha- ber vermiyecekti. Yemekte pek az konuştu. Kocasının suratını da » ima asık görmeğe alışmış — olan Hariye hamım, Ferruh beyin o günkü halinde bir yenilik sezeme- mişti. Ferruh bey ise, evin eski va: ziyetini bozmamak için, karısırın bütün fantazilerine, bütün arzula- Tına eskisi gibi alâka göstermekte devam etti. Fakat, günden güne, borcu fazlalaşmakta idi, ve borcu dan deki — koltukla üş, rolünü pi törü seyreden bir lâkefler unutulmamıştır, zannede- riz. Türkler denize hâkim olmua - dıkça her zaman arzu ettikleri yer« lere hattâ Kafkasyadaki ordumuz srkasına bile asker boşaltabilir « ler. Bizim sevkuleçeyş mevkiimiz son Türk muhâarebesinden — sonra nisbeten daha ziyade fenalaşmış » tar, Karadan Avrupai — Osmaniye hücum etmek mümkün değildir. Zira Türkiye ile aramızda Roman- ya ve Bulgaristan var. Anadoluda ise demir yolları in- ge edildikten sonra Türk erkânı- barbi - bizim Kafkasya hudütları- na-iki yol ile: Cenuptan Vana, şi- *malden Erzuruma asker taşıya - bilecektir. Eruzurum hattı ise dört budama ile Karadenize birleşiyor. Biz ise Türk hududuna asker taşımak i- çin yalnız bir yola sahibiz. O da: Tiflis - Kars hatfına.. Yakın şarkta sulhün muhafaza edilmesi için Rusya, genç Türkle- rin harbe olan iştiyaklarını ve bun- fazlalaştıkça da geceleri u_vuy_’ mağja başlamıştı. Ara sıra, merak ederel — Ayol, ne ( taki halin? sağa sol ben uyku uyuyamadı 3) yördü. Yoksa, bir şeyler oluydf benden mi saklıyorsun? l O, elinden geldiği kadaf olmağa çalışar - Hayır! sevgili ka ıı'wı,l!!lığı v Mühitâ gi yim o kadar. bunu senden gizler Karısı tatmin & başını sallıyarak, riyordu. Bir gün evden çıkarken, €YT erzakı alıp yollamdk avırla: v — Ferruh bey! dedi, şu bizlii sabı bir görsen! Borcunuz '”; lirayı buldu, iki aydır da hif ödemediniz. H Adamcağız neye uğrndı!lu lememişti. Sağına döndü, F Fatma hanımla, şoluna dnn.ag Ti ki dâire arkadaşlarından NWJı nin karısile' Karşılaştı. Uund';’ zardı, hattâ asabiyetten ©4 Birşey söyliyemedi. Peki, öderiz! dedi, çık! Bu parayı nasıl ödiyecekti? p denecek borç yalnız bakkll”'_.ld sa.. sonra, evde bir günlük l:'—’ bulunabileceğini düşündü. yarff, Üstü kapıdan girer girmez P — Ayol, sen manifatur! kt aydır aldığımız eşyanın Pfİyi rını vermemişsin. Halbuki, demiştin ki... F Ferruh bey karısına «hayif'? p yemedi, fakat vaziyeti de i24” iy meği doğru bulmuyordu. Wğ fih, ergeç bu iş meydana çık! Kendini tutamadı: — Karıcığım! dedi. Ben ıj gizledim amma. W Sonra birden bu km-mnd”',' mek istedi. Fakat, ok yaydâfi lamığtı. Karısı israra başlâdi” / gi — Söyle, söyle, gizlediğin # imiş.. Demek benden gizli varmış, bunu da yeni öğref” rum. ş «Devamı Ginct sayfet 4 larım arkasında bulunan d€Y rİ durdüracak kadar küvve' malıdır», —Türkler 1853 intikamifii " — lar! Tarihin bazan ne garip '*"’: vardır! 1853 yılında Teşrini # gy nin 30 uncu günü Sinoptâ w manmasını feci şekilde b!l”:gf ratan Ruslar aradan yıllar / len sonra yine bir teşrit “iyf Türkler tarafından baskınâ yorlar, O günlerin acı İB! alıyorlar, # Rusyada bir çok .'ıııu!?"f,/ Cuğu halde Sövyet Sosyali$t ği huriyetler birliğinin arazi! çi . deki Sivastopolda Kızıl Of0 girf nanma klübü karşısında #” H azzam bir şekilde yüki“”g’ lenen Nahimof'un heykeli bayali (!) hâlâ unutturm! —n“" Çünkü Nahimof Sinoptâ T gl nanmasını baskına ui""l»!( ramanlardır. O günün İ sını bu heykel temsil l*yıh# ü Türk donanması 1914 " (Devamt