10 Mart 1937 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

B Muşta ile yüzünden — İspanyeda beynelmilel | kontral başladı amma.. Londradaki ademi müdahale komitesine iştirak eden bütün devletlerin kararile, İspanyada | harp eden her iki tarafa yardım edilmemesi için — beynelmilel kontrol konulmuştur. Kontro - | lün bu ay içinde tatbikına baş - lanacaktır. Maamafih ihtilâlci - ler, Madrit üzerine yeni ve kat'i bir hücum hazırlamaktadırlar. Madrit hükümeti başvekili Lar- go Kabellerro, cümhuriyetçilere hitaben neşrettiği bir beyanna - mede, ihtilâlcilerin 20 martta ya- pacakları son taarruzlarını de - | fetmek için bütün solcuların son gayretlerini sarfetmelerini is - | temektedir. Fransız gazeteleri — ihtilâlci - | lerle cümhuriyetçiler arasında vuku bulacak olan muharebe - lerin İspanya mukadderatını ta- yin edeceğini yazmaktadırlar, Leon Blumun (Populer) gaze - tesi, kontrol konduktan sonra, Madrit hükümetinin bir çok müşkülâtla karşılaşmak mec - buriyetinde kalacağını ve eğer, bu defaki hücumlarile ihtilâl - ciler Madridi zaptetmeğe yine | 70 yaşında tam maaşla tekaüde Bal(İvin 22 mayısta Çekiliyor Nevil Çemberlayn baş vekâlete geliyor Londra, 10 (A. A.) — Reater ajansının — muhabirindem — Gayri resmi bir membadan bildirildiğine göre, Baldwin gelecek Maşısın 22 sinde başvekâzetten çekilecek ve yerine Nevile Chambe<lsin geçecektir. Ruzveltin icraatını bo- zan mahkeme Vashington, 10 (AA) — M Ruzvelt, radio ile neşrolunan bir nutkunda yüksek mahkemenin faa- liyet ve icraatını tenkit etmiştir. Reisicumhur, kongreden ad 1 is- lâhat projesini hemen tedkike gi Fişmesini istemiştir. Buprojeye göre federal hâkimler, yüksek mahkeme hâkimleri de dahil olduğu halde, sevkedileceklerdir. Bükres üniversite rektörüne yapılan KUÇUK HABERLER lçeride * İptidal maddelerden kaldın! - ması düşünülen bütün vergi ve re- simler İle hükümet 20 milyon İira fedakârlık yapmaktadır. * Gazi köprüsü inşaatı her gün bir parça daba ilerlemektedir. Al- manyaya ısmarlanan dubalar da dört ay sonra şehrimize gelecektir. * Keki telefon şirketl tasfiye heye- ti dün toplanarak bir yıllık — işleri tetkik etmiş vo heyet aynen ibka 0- lunmuştur. * Münhal valiliklerden birine bi- rinci umum mükettişlik baş müşa - | viri Naci ve diğerine de Dahiliye Vekâleli seferberlik müdürü Hüsa- tinin getirileceği söylenmekte » * Karabük fabrikasını t üzere dün şehrimize altı hendisi gelmiş ve hemen Karabüke harcket etmişlerdir. * 'Teknik ve öğretici filmlerin güm- rük rusumundan muaf tutulmasına dair olan kanun vilâyete tebliğ © - dilmiştir. * Muhtelif sanayi grupları bir kaç güne kadar sanayi biriliğinde ayrı suikast Bükreş 10 (Hususl ) — Üniver- site rektörü doktor Brota'ya bir muvaffak olamazlarsa, cümhu- |kaç gün evvel yapılan ve garzeteler. riyetçilerin galip addedilecek - ı lerini yazmaktadır. Maamafih, general Franko, Fransa hükümetine gönderdiği şiddetli bir nota ile, Fransanın, Madrit hükümetine yardım e - denlere göz yumduğunu ve bu yardımlar devam edecek olur - sa, bazı tedbirler almak mec - buriyetinde kalacağını - şiddetli bir Hisanla bildirmiştir. Fransız- lar bu notaya cevap bile ver - memişlerdir. Bazı gazeteler, İs- panya üzerine konulan kontro- Kün bir semere vermiyeceğini, çünkü, karadan, denizden kon - trol yapılabilmekte ise de, ha - vadan tayyarelerle yapılmakta devam eden yardımları kontrol edebilmenin imkânsız olduğu - | nu yazmaktadırlar. Ttalyanlarla Pransızlar ara - sında İspanya — meselesinden dolayı yeni münakaşsalar baş - lamıstır. İtalvanlar, Fransızları Madride yardım etmekle ve mü- zaheret göstermekle itham et- mektedirler. Her halde, İspanya meselesi, son safhasına girmek üzeredir. Devletler soğuk kanlılıklarını muhaları — edebilir. ve — ihtlâlci- Ter Fransız topraklarına bir sal- dırışa kalkışmazlarsa, kanlı ba- direnin dal budak salmadın ni hayete ereceği tahmin edilebi- lir. Ahmet Rauf Bu'gar Başveki- linin beyanatı Sofya 10 (Hususi —muhabitimiz telefonla — bilidiriliyor) — Bulgaris- tanda Belediye intihapları başlamış- tır, Eski Zağra ile Plevne sancak - ları dahilinde yapılan ilk intihapların neticesi yüzde seksen hükümetin lehine neticı r, Bütün Plev. ne sancağı dahilinde — 357,559 inti hapçı vardır. Bunlardan hükümete rey verenler 291143 kişidir. Par - tizanlar muvaffak — olamamışlardır. Bulgar Başvekili Köse İvanof, gazetelere intihaplar münasebetile verdiği beyanatında, beyaz bülten- lerle hükümete karşı boykot yapa- rak, bugünkü idare ile kendi ara- larında bir nevi reyiâğm teşebbüsüne girişen Partizanların münhezim ol- duklarını süylemiştir. Başvekil, bu intihaplarda Bulgar milletinin gösterdiği itimat sayesin. de Bulgar hükümetinin yarınki kuv- vetli Bulgaristan için çalışmalarına devam edeceğini ve kabinenin sulh ve sükün içindeki gayretlerine, mil- letin itimat göstermekte olduğunun bu suretle bir kere daha belli oldu- ğunu, söylemiştir. Poliste Tramvay çarptı Pang ida Halâskâr gazi cade desinde 148 numaralı evde oturan | Mastilaya Wükiler gkübmiş ve'| adamcağız ağır sürette yaralanmıştır. Erkeği yaralıyan kadın Topsapıdı ot Yani polise müracaat ederek Marika tarafından alandığımı söylemiştir. Tahkikal yapılıyor. Balatta oturan Mişon Kuledi- | binde havrada musevi çocuklarına Tuhsatsız ders verdiğinden yaka- | | lüyetler de yazılan suikast etrafında hükü- met chemmiyetle tahkikata devam ct- mektedir. Ş mdiye kadar yapılan tahkika- ta göre suikasti üç kişiden mürek. kep iki grup yapmıştır. Üç kişi sulkasdi yaparken diğer üç kişi tarassutta bulunmuşlardır. Birinci grup zabıtanın elindedir. Üniversite talebesi Korpen'in elbi- seleri üzerinde kan lekeleri bulun- muştar. Kan lekeleri tahlil edilmiş ve bu talebenin rektöre yapılan sui kastla alâkası olduğu anlaşılmıştır. Tahkikata devam edilmektedir. | Fatsada güzel Bir konser Verildi Fatsa (Hususi) — Fatsada yeni açılan Halkevinin gubeleri seçimi şeretine bu akşam mükemmel bir könser — verilmiştir. Memleketin Gençlerinin iştiraklle yapılan bu toplantıda tasavvuru muhal bir eoşkunlukla bu şerefli gece tesit edilmiştir. Uzaklardan görülemiyen ve fakat içine girilince anlaşılan kudretli bir gençlik burada Halk- evinin açılmasile kendisini göster- mış ve her birinde bir hüner ve marifet olduğu meydana çıkmıştır. Atatürkün ektiği feyyaz tohumla- Tın burada sessizce neşvünema bul- ması istikbalin bir müjdecisidir. Fatsalılar Atatürk rejiminin f kâr yolcuları olduklarını bu ki coşkunluklarile isbat etmıştir. Cantürk ce- Cumhuriyet Topyekün harp tehlikesi Bu sabahki “Cumhuriyet , te Abidin Daver bütün dünyanın mu- azzam bir silâh fabrikası h difi şa sealarda, umuml v gözden geçiriyor! Norveç gibi bir memleketin bile yediden yetmişe kadar tepeden tırnağa silâhlandığı bir devirdeyiz. General Ludendorf *top yekün harbe gidiyoruz, de- işti, gerçi Lüdendorfun yardığı kitapta anlatmık - istediği top ye- kün harp, o zemana göre yezılmış olmakla beraber, ifadesi — itibarile bugüne uyar. Medeni,et tarihinde milletlerin hiç Bir zaman bu derece silâh- landığı — görülmemiştir. — Büyük harbe tekaddüm eden senelerdeki silâhlanma hazırlıkları, bu güne na- zaran çocuk oyuncağı gibi kalıyor. Topyekün harp tehlikesi bir çiğ gibi yuvarlandıkça böyüyor ve bu tehlikeyi durduracak — sağlam bir manit da görülmemektedir. Hemen Aallah milletlere akık selm ihsan etsin! Acık Söz Yeni bütçe etrafında *Açık Söz, de Şakir Hazım Ergölmen yeni bütçe hukkındaki düşüncelerini yazıyor: Bu — yılın bütçesinde hava müsteşarlığı, vi- idaresi, malbuat umum müdürlüyü bütçeleri arttırılmamıştır. lanmıştır. Bu idarelerin yaptıkları iş bakımın- ayrı toplanarak muamele vergisinin kaldırılması lehinde görüşecekler - dir. * Belediye afişaj n bir büro hanırlamaktadır. Şehtin — muhtelif yerlerine konacak afiş kuleleri için de tetkikler ilerlemektedir. * Beki Haliç şirketi — hissedarları dün senelik toplantılarını yapmış » Tardır, İçtimada Şurayı Devletin ves | receği kararı beklemek muvafık gö- | Tülmüştür. * Hukuk fakültesi dekanı Sıddık Sami sıhhi vaziyetinin müsait ol- madığından bahisle dekanlıktan is - tifa etmiştir. * Edirnekapı meydanının bü; tülmesi için kalenin bir kısrm geniş- letilerek ikinci bir geçid yeri daha a- | çılacaktır. * Baro umum! beyeti Martın 20 sinde taplanacak yeni avukatlık ka- nunu işi de bu urada görüşülecektir. . Dışarıda © Filistin müftüsü Cemal El Hü- seyini kral ilân edilmesi için teşeb- büslerde bulunmaktedır. © Fransız umumt iş köntede- rasyonu 1 mayısın resmi bir baye ram günü olarak iİlânımı hökümet- ten istemiştir. €© Vistul nehrinde buzlar kor- ku verici bir halde yükselmektedir. © Ezki İngiliz Kralımn Fran- sada Tur şehrinde bir şatoya gel mesi beklenmektedir. Dük dö V.nd- sor Madam Simpson'la bu şaloda evlenecektir. temadiyen hicret — etmektedirler, 1935 de 24 bin yahudinin Aim yayı terkettiği ve bunlardan 9 bi. ninin Filistine giltiği anlaşılmıştır. © İngilizler Kıbrısda büyük bir hava üssü vücude getirmektedir'er. Sabah ve akşam başmuharrirleri — d.n bülçedeki 17 milyonluk artış- tan istilade elmeleri lâzımdı. Havada kuüvvetli bir. Türkiye, Milt Müdalaası yüzde bin arimış bir. Türkiye, köylüsü gelşmiş bir Türkiye, hulâca her sahada olgun ve ileri bir Türkiye nekadar ö diğimiz birşeydir Propagandaya en yüksek hıri vermek katf bir ihtiyacımızdır. Yavrılarımızın mektep kitap'arı *“TAN, şgazetesinde Alhmet Emin Yalman bu sabahki yazısında, çocuk babalarının büyük derlerinden biri olan mektep kitaplarından bahse- diyor: Bu kitaplar her sene değişen, her sene yenisi yazılan k taplı Bu şekille hazırlanın k 'Türk yavrasunu hayata hayırlamak görüş ve mukyese kabiliyetini inki. şaf ettirmek, kendisini hayat kave gşasında amell surette teçbiz etmek yolunda hiçbir kıymeti haiz değile drler. Bununla beraber Türk mektep- lerinde okutulan son kitapların tek», nik seviyesi iyleşmiştir. Atinada teşhir ettğimiz mektep kitapları | en iyi kitaplır olarak beğeniimiştir, 'akat bundan sonra mektep ki- tabı her türlü taklitçihkter uzak kalacak, eski tarzı bırakacak, sırf çocuğun lecessus, alâka ve zevkini Latmin bakımından yazılacaklır. Kurun |Arapça konuşan Türkler *“KURUN, da Asım Us cenup vilâyetlerimizde saltanat yıllarının | e. © Almanyadaki yahed'ler mü- | Dünya harbi' Yakın (1 nci sayfadan devam) Fransanın hali hazırda 680,000 askeri vardır, İhtiyat olarak da e- kerlikle alâkadar 4 milyon insan hazırdır. Br harp vukuunda Fransa 8 milyon asker çıkarabilecektir. Almanyanın bugün silâh altın. da (800,000) askeri vardır. Bu ndet | yakında (1,300,000) e çıkacaktır. İhtiyat adedi 5 milyondur. Harp vukuunda 13 milyon âsker çıkara- Caktır. Mecburt askerf mükellefiyeti bulun. mayan — İngilterenin bugün silâh altında (220,000) askeri ve 650,000 ihtiyatı vardır. Eğer muazram Britanya Krallığının 488 milyon nufusu nezarı dikkate ahnırsa bir barp vakuunda çıkaracağı asker adedinin azameti kola,ca anlaşılır. Sovyet Rusyanın silâh altında 1,600,000 askeri vardır. Harp vu- | kuunda derhal 36 milyoa asker çıkaracaktır. İtalyanın silâh altında (1,200,000) gskeri vardır. Harp vukuunda B milyon asker çıkara bilecektir. Deniz Kuvyetlerli İgiltere - (1,300000) ton. Fransa (209,000) — ton. İtalya (5310,000) — ton, Almanya — (255,000) — ton. Rusya'ya gelince bunun deniz | kuvveti çok değildir. Çarlık idaresinden Sovyetlere pek cüzi miktarda bir şeyi kalmış- En mübhim kısmını - Vraagel lara satmıştır. Rivayetlere göre, Ruslar dün. yanın en büyük harp gemilerini yapmak - için tertib t almışlardır. Şimdilik ayda - bir tahtelbahir ya. pılmaktadır. Hava kuvvetleri: Fransaş 353 avcı 400 keşif, 240 bombardıman ve 24) deniz tayya. rtesi, Almar ya, 420 avcı, 360 keş'i, 720 bombardıman 120 deniz tayya- resi, | İtalyanın 2009 tayyaresi vardır. İngilterenin geçen sene 1200 askeri tayyaresi vardı. Bu sece bu adedin ea aşağpı 2000 olduğu muhakkaktır. Rusyanın 1000 avcı, 1400 keşif, 600 bombardıman, 300 deniz tay- yaresi vardır. Pra Hırsızlık Bandırma tüccarlarından Emi - nin, komisyoncu Selâmi namına gönderdiği bir teneke kavurmayı | Saadet vapurunda işçi Mustafa ile Lütfü çalarak kaçarlarken yaka - “Yanmışlardır. kaamennananRaNERdLEMaNRAA İ NMaANE © Bağdaddaki İagliz askeri heyelinin reisi Vatson İrak ördü. su askeri müşavirliğine — tayin edilm ştir. © Habeşistanda bir — suikxtte yaralan — Mareşal Garzyaniye en yüksek askeri nişan olan Savua nişanının Lüyük haç rütbesi veri na - yazıyorlar? | alışmış Tirk kitlelerinden bahse- diyor: Fakat ana - dillerini kayıp etmiş olmakla beraber, bu . kille Türklüğünü oldağu gibi mubalaza elmiştir. Eski devrin kölü bir mirası olırak bugüne kadar yabancı mu- amelesi gören bu kardeşlerin Üze. rindeki sutf yabancılık damgasi silinmelidir. Bunların yalız kalp- leri ile değil, dilleri ile de Türk oldukları anlaşılmalıdır. Son Posta: İbracat işlerimizde nor- mal şartlara avdet lüzumu *Son Posta,, da Muhittin Birgen ihracat işlerinde normal şartlara dönebilmek için bütün dünyayı meş- gul eden bu mühim meseleye temas ediyor: Türkiyede ihracat henüz nor- mal şartlara geçmiş vaziyette de- gildir. Klering işlemeyince tacirle. rimiz sevkiyat yapamıyorlar. Ya- pamayınca stoklar duruyor. Du- runca da İüzumundan çok - fazla yükselmiş olan fiatliar — düşüyor. Meselâ bir zamanlar 70 — kuruşa kadar çÇıkmış olan yapağı bugün 258 kuruştur. Onun — içindir ki artık normal şartlara doğru gitmege ça. lışmamının zamanı gelmiştir. Akşam: ihmali yüründen Arapça konuşmağa | Kadın ve dostu Bugün öğle üzeri, Fntihte Zeyrek yokuşunda bir adam karısını ve & » Şoğini biçakla vurdü. Vaktin dar olmasına rağmen yap- tığımız tahkikatla şunları öğrendik: Mustafa isminde bir zat, bugün saat on ikiye doğru, evine gelmiş « tir. Karısı kendisinin o seatte gele « ceğini hiç beklememektedir, bu ka- naât ve emniyetle de ötedenberi münasebette bulunduğu dostunu eve çağırmıştır. Zaten ötedenberi karısının vazi - yetinden şüphelenen Mustafa, kapıyı Yavaşça açıp içeriye girdikten sonra yukarı kata çıkmış ve karımı İle âşı- Bini ki kucağa bulmuştur. Bu varziyet karşısında gözleri dö- nen Mustafa, küfürler savurarak ka- raana hücum etmiş ve bıçağını çeke- rek, kadını bir kaç yerinden vurmuş- tur. Macaristan Yeni basılan gümüş elli ve yüz kuruşlukların kalplarının son gün- Terde piyasada ehemiyetli mikdar - da arttığının görüldüğünü haber vermiştik. İzmir ve Bahkesir ve civarın - daki bazı şehirlerde de kalp parala- ra rastgelindiği bildirilmektedir. Tevkif edilecek kalpazanlar hak- kında Türk Ceza Kanunun 316 wcı maddesi tatbik edilecektir. Bir muharririmiz bu sabah Darp- haneye giderek bu hususta — etraflı malâmat toplamış, kalp ile sahih ları tesbit etmiştir: alp paralarla sahici paralar arasındak! en mübim fark, bilhass şudur: Hakikt gümüş paraların ke- narlarında dikkat edildiği takdirde (T. C.) rümuzu vardır. Ve bu ru- Bugün öğle Zeyrek yoknşunda bir adam karısını ve karısinın dostunu bıçakla vurdu Tütbeli yüz zabiti hükümet tevkif ettirmiştir. Ordu arasındı dır. Komünistler de başka bir cepheden faaliyete geçmiş Kümüş paraların arasındaki mümey- | —e K ye doğru ığ;; yaralıdırlar, katil yakalandı Bu vaziyet karşısında eve gelan ere kek selâmeti firarda bulmuşsa da, Mustafa peşini bırakmamış ve kaç « makta olan adamı kovalamağa başla - Buştır. Takip edi! “Beni vurmağa gel diye foryat ederek arkadan — koşan Mustafayı göstermesi üzerine, orada bulunan bir elmacı, cinayete mâni ole mak için Mustafaya bir çelme tak « mış ve yere düşürmüstür. Buna rağmen Mustafa derhal den kalkmış ve tekrar koşmafa baş | lamıştır. yak; de adamın arkasında: Müustafa derhâl yakalanmış ve kar rakola götürülmüştür. Y tahaneye nakledilmişlerdi Şu dakikada polis cinayetin sebep | Jerini talikik etmekle meş; lar hüse lür. ai eee a ea ae AAA AE A Aİİİ Gi bam ati da100 zabit tevkif edildi uBdapeşte, 10 (Husust Muhabirimizden - telefonla) — İ hükümelçilerle sağcılar arasında bü ee a iyük münakaşalar olmıktadır. Küçük ilik var. r. General Plastras Beyrut'ta öldü Atina, 10 (Husas? muhabirimizden telsizle) — Yunanistanın ik Gener ilerinden Plastras tedavi edilmek ü K ti âlci re gittiği (Feyrut) ta ölmüştür. Piyasadaki kalp gü- müş paralar Kalp paralar hakkında bugün darphaneden aldığımız malâmat muz gümüş 50 ve 100 kuruşluğun kenarlarındaki tırtıkların — arasında 4 tanedir. Halbuki taklit paralarda bu yoktur.. ve yapılamamaktadır. 2 — Bazı taklit paralar üzerin - de bulunan Atatürk resmi, sağ la - Tafa bakmaktadır. Sahihlerde ise bu cihet daimi soldur. ”.’K — Taklit paraların, renklerinde göze çarpan bir durgunluk vardır. Hakiki gümüş paralarda retk dai « mf parlaktır. 4 — Verin itibarile taklitler daha hafiftir. Fakat bu, hemen hemen farkedilmiyecek kadar azdır. 5 — Taklit paralar, yere vurule dukları zaman zemin, tahta da olsa, donuk bir ae& çıkarmaktadır. Hakikt gümüş paraların yere uruldukları zamti çıkardığı ses tannandır. Almanya kabinesi Fevkalâde bir Toplantı yeptı Dahiliye Nazırının salâ. hiyetleri genişletildi Alman kabinesi — 1 Berlin 10 (A. A.) — Kabine, dün öğleden sonra toplarımış ve dahili- ye nazırına tam salâhiyet — veren *Alman hudutlarına emniyet,, ismi verilen kanunu kabul etmişlir, Bu kanunun gayeleri şunlardır: Tarının emniyetini temin etmek için icap eden tedbirlerin alınması. 2 — Ecnebi memleketlerde Al - man mülkiyetlerine vaziyed edil - diği takdirde Almanyadaki ecnebi- lere karşı mukabil tedbirler alın - ması, Kabine bundan sonra ceza kanu- nunda yapılacak islâhat plânını mü- zakere etmiştir. Orduaa Spor hareketleri lik Kupası için Gençler yurdu - Spor yıldızı futböl takımları kar - şılaşmışlardır. Birinci maçı 4-2 ile Gençler yurdu. kazanmıştır. İkinci mâaç pazar günü yapılmış- tır, Gençler en iyi iki oyuncusutu - dan mahrum olarak sahaya çık - mıştı. Sporcularımız geçen harta. ya nazaran - bize daha zevkli ve heyecanlı bir oyun göstermi: dir, İkinci maçı 4-1 le Sporyıldızı Baş makalesi yoktur. kazanmıştır. — Memleketin ve Aalman hudut- Halkevi tarafından konan genç- | Hududumuzda çeteler (tnct sayfadan devam) Bağdıt, 10 (Hususf muhabirie- mizden ) — Suriyedeki vatanilerin Türkler ve Milletler konseyi kararı a eyhine vaki mülrit hareketleri bue rada nelret uyandırmaktadır. Kâ- bireden gelen haberler Mısırda da | Suriye hareketinin tasvip edilmedi. ğini ve Türklük aleyhindeki harce ket'erin nefret uyandırdığını teyit etmektedir, Alevi düşmanı Hasan Cebbare Halep 9 Hususi) — İskenderun maliye müdürü Hasan Cebbsrinin İstanbuldan geçerken, Türk paze- telerine verdiği beyanat burada | hayret ve nefretle karşılanmıştır. Hataydaki Alevilerin büyük bir düşimanı olan Hasan Cebbare Mik letler Cemiyetinde hiç kimseyi tene sil edemiyeceği için, vaziyet telgrafe Ia Milletler Cemiyetine bildirilmi&ti Musolininin oğlu tayyare ile atlantiği geçecek Roma, 10 (A. A.) — Duçenin oğlu EBrono Mossolini tayyare ile merha'esiz atlantik denizini geç mek için faaliyelle hazırlanmake tadır. Mareşal Balbo'nun iki atlıntik hava selerine iştirak etmiş olan binbaşı Attilio Biseo, kendisine refakat edecektir, Zeyrek yokuşunun başında adaml | Irakta ve Kah'rede nefret !