15 Ekim 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2
Yazısı münasebetile Hayret ve tesiri Yersiz buluyoruz Ekrem Uşaklığil 5 A merikamın meşhuş Colum bia Üniversitesi ve profe- sörler kolleji coğrafya profesö, George T. Renner meşhur At lentik beyannamesinin beşeri coğrafya bakımından tavbikatta he gibi bir netice vermesi gerek- li olduğunu düşünmüş, Düşüncelerini uzun bir maka le ile tesbit ederek, makaleyi renkli haritalarla süslemiş, Ame! rikanın en çok satılan mecmua | larından biri olan Callicr'sin Ha- Ziran nüshasında nesretmiş. Profesörün kanaatine göre kü çük Avrupayı bir düzineden (az- İa devlete ayıran Versay mua hedesi bir hata idi. «Avrupa tarafında Türkiye » ye küçük bir parça birakmi bi bir marifetle Rüsyayı Bo Jara çıkmaktan ahkoyan» Lozan muahedesi de başka bir hata ol du, Buna mukabil Atlantik be- yannamesi Birleşik memleketleri ücüncü bir hataya düşmekten ahkoyabilir, Çünkü bu beyanna" Meyve göre yapılacak iş basittir. Ve her şeyden evvel Avrupanın 9 parçaya ayrılmasını icab etti- rir Birinci kısım: Fin * İskandi- nav birliğidir... (İsveç; Norveç; Danimarka, Estonya, İzlanda) İkinci kısım: Polonya - Çekos lovakya Birliğidir (Litvanya da dahil olarak.) Üçüncü kısım: İtalya maçya, Tunus, Korsika, Tikts olarak) Beşinci kım: Fransadır (İs Belçika gibi yerlerin Frarisızen (konuşulan o kısımları ile birlikte) Altıncı kısım: İberya Cümhu- iyetidir (İspanya Portekizle bir İesmiş olarak.) (Dal is bir- A viçre ve ! RESİMLİ MAK İ İsveç kralı 12 inci Şarl Rusya SON ALE; yı tehlike elarek görüyor, üze- POSTA 20 inci asır İ2 inci &sr değildir, insanlar bir gün, bir hafta, “| bundan İ rine saldırıyor, issiz Rus ovalarında ilerledikçe ilerliyor, Fakat | muayyen bir hedefi, programı, plânt yoktur, bir gün Poltavayı muhasara ederken generalleri soruyorlar: — Ne yapacaksınız? İZ inci Şarl ne yapacağım bilmiyor, fakat şu cevabı veriyor! — İlerliyeceğim, gökten bir melek inse, karşıma dikilne gene ilerliyeceğim. R Ve ilerliyor, hududumuza ilticd edinceye kadar ilerliyor, dolayı da Demirbaş Şarl adını alıyor. a Yerli isçive | Arkadaşı taral ustalarla yapılan romörkörlerimiz Denizyolları havuzlarında yapı. lan ikinci romorkörün de inşaatı bitmek üzere, yeni yapılacaklara hariçten getirilemediğinden mev | N cud motörler konulacak o | bir Yaralanma vak'ası olmuştur. İ Kunduracılık yapam Serkis ve Mahmud adında iki arkadaş arasın- da kadın yüzünden bir münakaşa lan ikinci ramörkörün de inşaatı) 9117719 ve bir aralık çok sinirle hayli ilerlemiştir... Tamamile yerli 27 Mahmud kamasını çıkartarale wiz ve işçilerle yapılan bu yomür. Jerkisin kafasma saplamiştır. körün teknesi tamamlle yeni yapıl. TE Halka yapılan un denize indirilen Gay, ret romörköründen sonra Denizyol- lari havuzlarında inşa edilmekte o. Yedinci kısım: Rusyadır (Rir| #sdan Baltığa çıkarak, İstanbu” lu ve Boğazları alarak. Sekizinci kısım! Almanyadır (Almanca konuşulan yerleri ala rak, muhtariyeti dahilinde Ma- carlarla da birleşerek) Dokuzuncu kısım: İngiltere dir (Hollarfda ile Belçikanın Fla- wan kısımlarını alarak) İ Bu, Avrupanın müstakbel! şek maktadır. Yalnız ahvali hazıra dola yisile makine levazimatinin çe tevzialından şikâyet Haftada bir gün halka karne mu- mesi yüzünden idarenin elinde bulu, nan erki fakat kullanılabilecek şev kilde olan romörkör makineleri e- kabili olarak verilen um İçin bazı #aslı bir tamirden geçirildikten son. şikâyetler olmuştur. Buna da sebeb ra yeni yapılarak olan teknelere evveler firimler tarafından yapılan konmlacaktır. tovziatın, şimdi her nahiye dahilin. Yeni romörkörler Loyd» tipl ü. deki muayyen baklınllara inbliar zerin- inşn edilecek ve 38.40 ar ettirilmesidir. Nahiyeler dahilindeki tonluk olacaktır. i ğen-| bulunmama. bir smretle iştirâk etmemektedir-! maktadır. Toprak mahsulleri of. ler.» sinin tevaiati düzenlemesi İstenmek- tedir. | Amerikalı profesörün yazısı , biçak saplanan adam Şikâyetçi olmadığını söylüyor! Evvelki gece Çemberlitaşta garib | Suçlu kaçarken yakalanmış ağır bir ay sonra değil, yillarca sonra ne yapacaklarını bile peşin- den hesab ederek, plânını ve programımı yaparak ona göre ha- rekete geçiyorlar. Bazan bu hesab, plân va program tatbik sa. hasında aksarsa o vakit zekâlarına, bilgilerine baş ösruyorlar, bundan dolayı da muvaffak oluyorlar. Görmeyenin, bilmeyenin, anlamayanın inad ve sebalını göre- nin, bilenin, anlayanın inad ve sebatı ile karıştırmayalım. Bi. rincisinde felâketin doğması muhakkaktır, fakat ikinci şık ka- ranlık yola nurla yola bağlayabilir. Şehir ilaberleri ından kafasına | Zeytinyağ toptan 200 kuruşa kadar çıktı Hariç memleketlerden taleb devam ediyor, serbest döviz- le ihracat yapılmasına mü - saade olunursa fiatlar bir miktar daha artacakmış i yarali olan Serkis de hastaneye kal dirilmiştir. Yaralı Serkis hastanede yapılan sorgusunda: « — Benim kimseden devan ter» diye garib bir ifade verm Carih Mahmud adliyeye | tesi edilmiştir. Balık bollaştı, hariçten taleh var Bu sene balık mevsimi erken baş| lamıştır. Havaların çabuk serinleme si yörül Karadenizden fazla miktarda palamut ve torik gelmek.| tedir. Bu balıklar ihracata elverişli okluğundan hazırlıklara başlanmış- r. İlaya ve Yunanislana sevkiyat rapılması için bazi talebler vardır. Dün de bazı semtlerde şeker bulunamadı Zeytinyağı toptan 220 ku ruşa kadar yükselmiştir. Bu. na mukabil hariç memleket- lerden talebler devam etmek. tedir. Memleketimizden mal istiyen memleketler arasında Romanya, Macaristan, İtalya ve İsviçre bulunmaktadır. Bu memleketlere seskiyat takas suretile olacaktır. Serbest dö- vizle ihracat yapılmasına mü- saade edildiği takdirde fiat- ların bir miktar daha yükse. leceği söylenmektedir. eee e vi 'İlk ve orta okullara “dil bil- yok M4 Maarif Vekilliği ilk ve orta okul ların Türkçe dersleri programlarına bu yıldan itibaren «Dil bilgisi na. mile gramer tedrisatı İlâveye karar gisi,, mamile gramer konuldu! Devlet kendi Hizmetinde olanları Düşünmekte haklıdır, Fakat ya hükümet Kadrosu dışındakiler? Burhan Cahid —$ eçinme darlığın daha ziya de aylıkla geçinenler hisse der. Bu da pek tabiidir. Kazancı ayni yerde durduğu halde mas İrafı artan yalnız bu sınıftır. Hü: kümet de tebii bir gayretle me mur möaşlarına bir pahalılık Zatımı yapmıştır. Yalnız durma: dan artan opahaklığı bu küçük zamlarla karşılamak imkânı yok tor. Hükümet bunu da gözü alarak kendi kaynaklarından me murlarına yardım etmiye başlar mıştır. Meselâ Sümer Bank fal» rikalarından memurlara ucuz ek biselik verilmesi, kömür almak- ta memurlara kolaylık gösteril * mesi bu cümledendir. Hükümet mekanizmasını işle ten ellerin ve bunlara bağlı bin lerce Türk aile yuvasının bu yaz dımı hakettikle şüphe yok tur, Yalnız sesmi memur kadro- su dışında belki bu kadrodan dar ha geniş ölçüde bir aylıklı züm İresi daha vardır ki bunları da dü. İşünmek bir memleket borcu ok mak İâzim gelir. Türkiyede birçok hususi mü esseseler vardır ki mesâilerile ge- ne memlekete hizmet ederler. | Böyle her elin bir baş için oldu- ğu buhrenle devirlerde bunların hizmetini vesmi büdçeye bağlı memurların mesaisinden ayır * mak hata olur. Milli kalkınma « da, iktisadi birleşmede bu va - tandaşların rolü mühimdir. Mem lekette yabancı sermaye ile çalı" şan imtiyazh şirketleri: duna nihayet verdiğ İdenberi bu hizmetler Türk münevverinin ve Türk iş çisinin zekâsına ve mesaisine bağlı kalmıştır. Bunların bir kıs- İmı devlet teşkilâtına girmisse de birçoğu öz Türk çocuklarının faaliyet sahasma girmistir Bunların kadroları da hükü- met kadrosu kadar kalabalıktır. Fakat mevcud nizam ve kanun- lar onları memurların istifade et- tikleri nimetlerden mahrum bi rakıyor. Tabii zamanlarda bun Jar hayatlarından memnundur * lar. Fakat böyle buhranlı devir de kazançlarına göre masraflar İnan (baş döndürecek şekilde art * İ bütün İidir. Yakın şarka gelince: Suri memleketimizde bayramın ilk yede bir Hıristiyan devleti, Filis-| günü süyu buldu. Bu yazı müna tinde bir Yahudi devleti, Mısır |sebetile Amerikadan gelen tefsir Şehir tiyatrolarında bu gere temsil yok İ Dün de bakkallarda | mak mümkün dan Hindistana kadar olan saha da da bir Müslüman birliği ku- rulmehdir. Cullier's mecmuasının İstan bolu geldiği, bir Türk gazeteci sinin eline gı yazının Türk efkörn um üzerinde çok fena tesir yapacağı sebrimizde yaşıyan Amerikalılar tarafından Ameriksya bildirilmiş olacak, ki oradan bureya alelâcele bir tel graf geliyor. Bu telgrafta hülâsa ten şöyle deniliyor: — Amerikada matbuat hürri- yeti vardır, Bu hürriyete dokunu İemaz, dokunulamadığı için de ekseri abvelle tasvib etmedi: fikirlerden dolayı oAmorika hü- kümeti mes'ul tutulamaz. «Salâhiyettar Amerika mah - filleri Boğazlar hakkında ileri sürülmüs o Öğe | İkindi Akşam 5 Jp.1s.Jb4s.J0. En de | 16 asl ıs de bayramın ikinci günü okun du. masta bulunduğumuz bizzarur mahdud muhit bir ölçü olarak ele ahnabilirse çoğumsamıya düş meden söyliyebiliriz, ki bu hâdi- se istisnasız olarak ber Türk e- vinde bem hayreti, hem de te sürü mucib olmuş, avni zaman da da derin düşüncelere yer aç- meştar, Kendi hesabımıza biz umu hayreti olduğu kadar umumi te jsiri de yersiz bulduğumuzu söy“ lemek isteriz. Zira Vaşington- dan gelen telgrafta da hatırla”| tıklığı gbi Amerikada basin mut! lak sorette serbesttir, düsündü- ğümü düşündüğü şekilde söyler. Yazılarında bazan efkân umu -| miyenin bir kısmı ile hükümetin | hislerine tercümandır. bazan de- ğildir, yalnız mensub olduğu mu | sermaye veya menfaatin di- İki halinde hareket eder, hakikat- iten hayale, hayalden öğüntüye İdüstüğü zamanlar da çoktur. Bu bahiste Amerikah profesörün! yazdığı makaleyi bir nümune «| larak ele alabiliriz: | Profesörün Atlantik beyanna! İmesinden çıkardığı manaya göre meselâ Almanya bütün Alman ca konuşulan yerlerden başka Macaristanı da alarak büyüye" Rigadan Baluğa, İ l İ | 6 maf *fasfız|— alarak o Boğazlardan Ceva aamta 4/1 de) . ması onları haklı olarak endişe ye düşürmektedir. Şirketi Hayri *İye gibi esaslı ve eski halis Türk Bayram münasebetle mutmd haf. | 1783 ta tatilini yapmıyan Şehir Dramı ve Eğer bayram münasebetile te-| Komedi tiyatroları bu gece temsil | vermiyecekler, yarından İtibaren faaliyetlerine devam edeceklerdir. Altın fiatları yükseliyor Dün bir altın hira 3425 ve 24 arlı bir gram külçe altın İse 465 uruştan muamele görmüştür. Bu fiatlar bayramdan evvelki günlere nazaran 100-105 kuruş fazladır. şirketi tarafından yapılan tevziatın | Halbuki bazı kimseler, alâkadar toptancı tacirlerin gizli stoklar yaptıkları hakkında şikâyet- te bulunmuşlardır. Bu şikâyetler zerinde ehemmiyetle durulmakt, | dir. Diğer taraftan, girketin | bakkallara kâfi miktarda İ yapması beklenmektedir. tevziak ça —— STER İNAN, İSTER İNANM Karabük muhabirimiz yazı. yer: «— Geçenlerde fabrikalar- dan Yenişehire doğra gelirken asfalt yol üzerinde yaşım 30 tahmin ettiğim bir erkekle na rastladım. Erkeğin kucağın. da beyaz yatak çarşafına sarı İs bir çocuk vardı. Karı koca durmaksızın ağlıyorlardı. Ken. dilerinden teessürlerinin sebe- bini sordum. Bana şimdi ku - cahta taşıdıkları çocuğun ken- di çocukları olduğunu ve üç gün hasta yattıktan sonra ve. fat ettiğini, gömmek üzere me zarlığa gitmekte olduklarını söylediler. Etrafıma (baktım. Ne hocaya, exmaate benzer A! tek hişi, ne de tabuta benzer bir tahta parçası vardı. Hay - retten dona kaldım ve yüreğim parçalandı. Sonradan tahkik ettim ve öğrendim ki koskoca Karabükte ölülerin techiz ve tekfin işlerile uğraşacak bir teşkilât maalesef yokmuş. Hat- tâ bu hal son parti hongrele- rinde de mevzuubahs edilmiş ve alâkalılar tarafından bu hususun nazarı dihhate alına- cağı vâdedilmiş. Hali vakti ye. rinde olan Karabüklüler ölüm halinde techiz ve tekfin işlerini paraları mukabilinde yaptırı - yorlar. Fakirler ise ölülerini İ tabatsuz, hattâ kefensiz gelişi gözel gömmek zorunda kalı . yorlarmış.» okutuacalıtır. Üniversitede imtihanlar Üniversite Hukuk ve İktisad Fa. kültelerinin sözlü imtihanlarına bu. gün başlanmıştır. Hukuk birinci si- nifin ikinci grupuna sid talebeleri. nin imtihaları da Cuma günü yapi- Tacaktır. İmtihanlar ayın 28 ine kadar de. vem edecektir. Üniversitenin bütün fakültelerin. müessesesi vaziyeti takib ederek memurları himaye etmek çare” lerini bulmuştur. Bunu kendili- ğinden yapan bu öz Türk mües- sesesi tebrike şayandır. Fakat bu fazileti göstermekte geçiken hususi müesseselerin memur ve işçil himsye etmek vazifesi de hükümete düşer sanırız. Ma“ demki buhran umumidir. Buna hepimiz ayni derece mahrumi- yetle katlanmakvız. Ayni derece de 2 İkinciteşrin Pazartesi günü | merasimle derslere başlanacaktır. 138: Saat ayan, 732: Vüctdemuzu valışaralım, 7,48: Ajans haberleri, 785: Karışık program (Pİ), 1238: Bani a» yarı, 1233: Karışık program (Pİ), 4245: Şarkı ve Türküler, ğ Grte fasıl, 19: IZirani sayi, 19,15; Müzik; Viola s0- olan, 19.30: Sant ayan ve ajin ha. Berleri, 1945: Serbest Tü dakika, 19.65 Şarinlar, 20.15: Radyo gazelesi, 1045: Haftt seleler (PL), 21: Cğvim sanli), 21.15: Müzik sohbetieet, 2145: Radyo senfeni orkesirasi, 22.30: O Saal ayarı, #jana haberleri ve borsalar, TEŞEKKÜR Mer isi çözümden de fevkalâde ma. hamile ameliyat yaparak o eskisinden İçuk daha iyi görmemi temin eden Cer. bir vatanseverlikle hükümet tek- liflerini kabul eden bu serbest ci ve memur zümresine ayni şefkat ve himayeyi göstermek icab eder. Hükümetin, bu haklı isteği kanuni bir şekilde yerine getireceğini ümid ederim. DÜĞÜN Anadolu müketiişi Misir merham Şa. ie Paşanın bopummu ve Sümerbank ipli fabrikaları memurlarından Faruk Süzer Ne Gendie eşrafından Bay Al Şendil imi Harite Sendin düğünleri 13/10/942 gümü akşann birçek güzide davetliler 5- rasında Balerköyündeki haneirrede kuk. Talanmıştır. Arkadaşımıza gen yuvaların. da sadeller ve urun ömürler dilerin, ———— ——— DOĞUM Kerie Yek, Azmi Tarhan ve esi For. İSTER İNAN, İSTER İNANMA! hk“ #ahıpaşa haslanesi güz deklorn profesör | hunde Tarhan'ın bir balında iki kız ev. Naci Bengisuya ve hastanenin değerli| tüdları dünyaya gelmiş, İkizler: (Gün. daktorlarından Bay Tevfiz ve Bay Ca.) sel), (Güntel) adları könmusiur. Anne) lere alenen teşnlikirü barş bilirim. ve babarı tebrik oder, yavrulara uzan Mayala İuner Ölger İömürler ileri
