7 Ekim 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

TIB VE FELSEFE hi Yazan : Profesör doktor Sadi Irmak : ilesof lemi © araştıran fi A gözü en çekici konu — rak gene insanı bulmuştur. PE Issoflar her biri bir - biyolojisile u iie ia kat Ni, *nim biyolojisi ir kendine benzerlik gösleren bir sistemdir. Nietzsche ne bir hekim, ne de bir prikoloğdur. Fakat kendi be- len ve ruhumu dehanın gözile Zören hir şahsiyettir. uZerdün böyln sörlüyordu» adındaki ©» mühim eserinin birinci cildinde Jaşmayı «Bedeni hakir görenlere dair” başlıklı bend Ka psikofiziyole- istemini “anlatan vecizeleri eder. “Ben beden ve ruhum» çocuk böyle söyler, Fakat bilgiç Kâbil! er ki »Bsn tamamen bedenim. Bat ka hiçbir şeyim yok, ruh ise bun da mevcud bir şeyin adıdır.» Nietzsche bu cümlelerle ruh Ve bedeni bir şey sayan monist lere bağlanmış oluyor. Fakat mo mizmindeki keskinliği ln> *Boden, biiyük bir şuur, tek, alı bir çokluk savaş ve ba.| Ta. bi sürü ve çobandır.» «Kardeşim senin ruh dediğin! i tebarüz yitirmek için şu cümlelerini alar rek şuurlu bir beden vitalizmine vâsıl oluyor. d Bu dava, zamanımızın Üzerin- insan | de en fazla işlenen meselelerin- den birisidir. Malümdur ki Bier, Uxkill, Aristo ve Eflâtunun vita- Hzmini (o diriltmeye (çalışırken Dricsch en son meşriyatile all hsit « Bütünlük» adını verdiği bir| Neovitalism ileriye sürmektedir. Drieseh: «Bütünlük» o mefhumu; altında uzviyetin muktelif par çaları arsında #ahsın bekası ga- ine matuf ahenkleşme ve uz- ler bu ahenkleşmeyi idare eden muayyen bir varlık ve onun me- karrını aramışlar ve ekser'ya di- mağda lokalize ettikleri bir ru- bun varlığını kabul etmişlerdi. Driesch ve onunla (o beraber böyle hususi ve ay- Neovitalistler öre uzviyetin ber yerinde i bi nihenkleşme prensipi» var- dır. ie a ten Bier; tecrübe yoli le ks en makul ya veren bir Blutgefühl (kan duy- gusu) na malik olduklarını yös- terdi. Bir nahiyeye giren giyen bir müddet için bağlanırsa e dığı zaman o ahiye evvelce i dığından fazla çeker. — z dizenin merkezi cümlei asabiy da isbat edile *€y, küçük bir şuur, bedenin bir| ile ilgili SE ye giden ir. Büyük şuurun küçük bir Ve oyuncağı. *Ben, diyorsun ve buna mağ- ie Sluyorsun, fakat bunun daha ü : Paetli şuyrudur.» En caki zâmandanberi file »İ ve hekimler arasında geçen Meşin ve realizm davasms zsche kestirme yoldan li azl a sölkind, ye ille. ii bükün il kesildiği halde de gene nescin bir müddet fazla kan çektiği görülüyor. Bu hal, ne- side adeta zayial telâfi ve bi- riken metabolizma mahsullerini gide-! benzer süratle atmak gibi maksada uy- gun bir aksülâmel kabiliyetinin varlığını gösterir, Bu ve misallere bakarak — Bier ri bir ruh kabul etmiyorlar. On-|, buna fniği ensicenin her tarfında şuurlu bir ruhiyetin, bir nevi Entelechie'nin vücuduna kani bulunuyor. Driesch, bu gizli nizam ve a- hengi çeviren âmile Ganzheit, (Bütün grizesi) adını veriyor ve buna da muayyen bir makar gös termiyerek uzviyetin her tara fında yer veriyor. Nietsche bu monist görüşü da- ha ileriye götürüyor. Beden; o- nun nazarında büyük şuur ve büyük küldür. Ruhi tezahürler onun yalnız âleti ve işaretleridir. kastediyor, Eski vitalist- Bedeninde en parlak fikrinden! ziyade şuur vardır.» böyle söylüyordu). Bu cümlenin çok isabetli olan bir görüşe dayandığı muhakkak- tır. Bunun yeni zamanlarda bir misalini gördük, Rubner ve mek- tebi kalori hesablarını orta ları zaman bütün besi fiziyo- lojisi gıdanın ihtirak kiymetleri ne bağlandı. Potada ihtirak kud- reti göstermiyen yıda çeşidleri- nin lüzumsuzluğu iddia edildi. Oysam ki lâboratuvarın kimyası, uzviyete uyamadı. Çünkü bütün müştehileri bir tarafa alıp sırf bir asgari kalori verilmek isten: diği zaman bunun imkânsızlığı anlaşıldı. Rubner ve arkadaşlarının bu tarihi hatası bedeni, ruh (o tara- fından çevrilen, şuursuz bir ha- raret makinesi sanmaktan ileri geliyordu. Halbuki bedenin ya- rattığı bir «iştiha şuurun var ki besi fizyolojisinde &yni kalori he- sabı kadar gözönünde tutulmak gerektir. Ayni sebeble asırlarca tecrübenin yarattığı mutfak tek- ve yemek sırası da kalori he- (Devamı sayfa 4/1 de) ei (Zerdüşt SON POSTA harbi mukayese edenler, sulh için, gelecek seneden ümidvar görünüyorlar. Fakat her iki ta. rafın mes'ul ağızları bilâkis mu- haribleri mukavemete teşvik © diyorlar. Şüphesiz herkes, harbi, İkendi mesleki bakımdan müna, kaşa ettiği için ayrı neticeye va- rıyor. Denizciler de diyorlar ki iki düşman birbirinden denizler: le ayrılmıştır. Binaenaleyh har. bi kesmek mak lâzımdır. * Bugün denizlerdeki mücadele- nin üç kısma ayrıldığını görüyo. ruz. Bunlardan Akdenizde iki ta- raf birbirinin deniz yolunu kes- meğe ve ayni zamanda kendi ti. | maktadır, Bu cephede ha İvetinin mühim rolü vardır. Eğer Mihver bava kuvvetleri mevcud / olmasaydı, daha doğrusu Alman. lar İtalyan topraklarına el uzat- masalardı, İngiliz donunması de- niz yolunu kesebilirdi. Binaena. leyh bugün Akdeniz hâkimiyeti bir tarafta veya diğer tarafta de- nhemez. Şans müessir olmaktadır. Bazan o taraf, bazan da bu taraf muvaffakıyet kazanmaktadır. * İ Pasifikte iki taratın, aşağı yu- karı müsavi donanması vardır. Fakat bu donanmalar bül g». den çok uzak mesafededirler. Bu yüzden Pasifik deniz muharebe- si yalnız üs zaptı ve adaların iş- gali şeklinde cereyan etmekte. idir. Geçen yılbaşı oJaponyanın harbe girmesi ile, bu Sarı devlet tarafından birçok baskınlar yı pıldı, Fakat buzün iki taraf ara- için bu denizleri atla»! Sayfa 3/1. CDENİZCİLİK | Alman denizaltıları mı evvel bitecek, yoksa müttefiklerin ticaret gemileri mi? | “Son Posta,, nın denizci muhatriri yazıyor ; arb, üçüncü senesini dol-| sında müvazenet teessüs etmiştir. man ana vatan limanlarını tabii durdu. Büyük harb ile bul Artık Pasifikte bir mukavemet) olarak çevirmesi dolayısile AL harbi mevzuubahstir, Kim evve.| man deniz yolları hemen hemen lâ kuvvet ve kudret toplarsa o| kapanmış gibidir. Buna karşı Al- taarruza geçecek ve büyük ihti-)manlar da İngiltereyi mağlüb e- mal ile kazanacaktır. decek olan yegâne yolun, Britan. ya adaları deniz yollarını kes olduğu) mek olduğunu biliyorlar. İşte bu ir donanma yok-| cephe, yani Atlantik O cephesi, ere Atlantik Al (Devamı sayfa 4/1 de) * Atlantikte, Pasifikte gibi mü tur. Ancak “Son Posta,, nın bulmacası: 21-0 Bunlardan 30 tanesini hallederek bir arada yollıyan her okuyucumuza bir hediye takdim edeceğiz 1 Soldan sağa doğ ra: 1 — Mektebi zençler © arasında kurulan bir teşek. 2 kil (4), Bir gös 0: 4. 5-6 e BAŞ sengi 43), 7 — bin vedin harf 8 2), Hububat (9, | 5 — Argoda gös. teriş vanasına (8), Bir hendese tabiii! (6). — 6 — Komite (4), Nemketli (5), 7 — Bir kadın ismi (5). 1—aa (6. $ — Öcü (5). Bir emir (3), kışma (8), 4 — Bir buluta doğan iki kardeş *4), Misab nidası (2). Bir renk (9). 5 — Gürüm üstünde bulunur UM 10 — Bir mevi kumaş (1), Bir etkek| teci (4). .dı 8). 6 — Meşguliyet (2), Bir mevi : (2), otel (8). Yukarıdın aşağıya doğru: ı— bir semi (7). 1 — Elbissile düğme için delik delen) 8 — Edebiyatla bir verin (4. Sağa (8. 8. z 2 — İncelik (7), Bir su 1D. 9 — Kirli (6), Arabada bir etli (3). 3 — Eski aMabeğe bir hari (3), Ka, 19 — Valide (8). Oturmak (6), 5 b Şİ İŞ MMA