4 Ekim 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5
GELER v SEZ, | Şeh TİYA'TIR d ir Komedi Tiyatrosund “YALANCI, Yazan : Nusret Safa Çoşkun İ i, sü tak.| Mahmud i, İS m a em lm yaş yi ls Tl eme imodla deli'Artev dediğimiz, esas tı, Binanın ne şartlar dahilinde hah) lerindeki «İbiş komiksin aynidir. ları bizim klâsik tulüata pek benzi. ka açıldığını bilmiyenler, benim Bu rol, pek maskaralaştırılarak da; yen tuhuatile, aklı sira çetin bina üzerinde bu derece israrla du. oynanir, ki bu takdirde çok güldür. bir mücadeleye? girişen Carla Gol- vaşumam sebebini anlıyamazlar.| mesine mukabil, bayaği kaçar, ya- donisin «Yalancı» sı, Şehir Komedi! Zihniyetimiz, « Mektebler “olmam hud da, daha ağırbaşlı temsil edi. nde :, klâsik İtal -|cnaarif nazırlığı kolay olacak!n di-İlir. Birincisi aktöre sempatiyi çabuk vi tulünt sahnesine ilânıharb etÜ-| yen meşhur O zatinkinin ayi bazanlırir. , ükinelsi san'at kudreti ği halde, bu eserinde tamamen, © Bilmiyorum, O belediye Şehir! ister, ince bir komedi havası içinde, tip tiyatro eserlerinin tekniğini, tiyetrolarını o başında bir nn - Fakat Commedia del'Arte tekniği karakterlerini hattâ eşhasnı Mü -İgarya mı telâldi (Oediyor? OAÂrinin şartlarını ihmal etmemek şar kemmelen o benimsemiş © bulunan faht yolu, merdiveni, duvarı, yeşil tile, bittabi biraz mübalağalı oyna. Carlo Geldoninin bu piyesinden,| sahayı birakalım, aman bir tiyatro) nirki, şayanı tercih olan bu ikinel temsilden söz açmadan evvel, ko-! yapalım, Bu halka, lm li ei İri i imi 2 da zan İzer “ . İye e lr İlle işlem ze boynum. a pi Müellif ve eser: mez, Güzide san'atkâr Mahmud, bi - şartlarına -İrimel tarzi ihtiyar etmemek suretile Carlo Goldeni, 1707 de Vene -İri miş, yahud, ev sahibinin kira bede-| dikte doğmuş, 150 ye yakın eser) piyes, renk ve hareket verdi. Ko. Bini artırmak için bulduğu sfevke-| ymeşbur bir İtalyan müellifi. |lay oynamak, yorulmadan, dalaklar lâde ahval hilelerini yutmuş bir ki.İ Yalancı , bize oyalancının mumu"! yişleenik yokmu bırakıp, saflığı, act gbi, Franstz üiyairomundar ka:| yaya kalar yanar» sözünü, hadi orlalalığ, hokkabaz deği sanlı PI diçari edilen komedi kısmı, bir yatında bunu bir tez olarük alma - Kâr şuürile | e -. tevekkülle «Sesr sins. beraber, anlatmıya çalışıyor.'tün gir mh ei cig Mazinin tahliye ettiği binaya sığın kendine hâs «ince buluş-| yim. Ya Vasfi Rıza e Miş Y Mükemmel bir #t yar, şeklinde masumlaştıran tek| atikâr, m tp ve b yeter ağam, yak bag 2 ayağının üeğede bi Bİ yin kakam öne İl Ne yaln söz vale uygun bir tabirle sığınağa ben”! yemek hastalığına müptelâ bir çi | Komedi tiyatrosu binası: Konturat riayet etme- Ziyen, bu Nasreddi Şile, bir ya.) iyeyim, «Yalancındaki Lelio rolün e, bu İdin Hocanın tür. NA beda ği v lde ie ba a gap dü ünl ge e Lal lm halde, De meni malik! mai bu gözel komediyi e 2 mea bedbaht şehrin bedbebt| görmelerini tavsiye edeceğim oku mii e m irem kir ve idarecileri, Ee m zevkini kaçırmamak) bi e kai Şe > cad i .cud, irrkân. | için anlatmıyacağım. ziyordu. . hare. | Sealingradda, birime deln e! Goldeni ile, Molyerin bu tarza) koter yapmaktan e — vi ia) irmiş bir binayı andiran bu kaçan eserlerindeki ve Dm er e se 'apacaklardı bazlikıla aralarındaki kuvv: mü”! du. er bira Rene çok mr behete İşaret etilkten sonra temsile yola takalım gölüne iri sie Han “deve gittim. Enerjinin, san'at ve) geçebiliriz. Vasfi Rızanın ez p İİ SON POSTA sından başka takabileceğim hiç bir kusur bulamıyorum: Said, İlk çıktı- ğ! zaman, renkslzdi. Oyundaki asil hüviyetini sonradan buldu. Meh - med Karaca, kizunundan çok fazla | sert bir «Tiranıdı. Perdenin | de söylediği kisim, hadid bir dik. taför nutleunu andiriyordu, | Perihan, rolünü İyl benimsemiş; 8. Gayet temiz konuştu. Yalniz söz! söylerken, ellerini hep karı hiza. sında birleşik tutmamalı. Biraz da solümü, Nevin Sevalin o hatasina, düşmemek şatile, Mübalâgali oy- mamalıdır. Nevin Seval, âyri karakterler te! ştyah, iki kardeşin biraz daha dina. mik ruhlusudur. Fakat, bazi yer - lerde hareket ölçüsünü kaybediyor- du, Meselâ, Ottavio ile evlenmek ka| rarini İieieiyam Senl seke el k de çazlb değildi. Refik Ke- e kalan mahcubluğunu, güzel tebarüz ettirdi. Yalniz bayılı. şı pek sun'idi, bir de serenadin ki, min tarafından çaldırıldığı, bediye. lerin kimin tarafindan gönderildiği meydana çilarken, heyecansızdı.| «Ah, işte kepsini ben göndermiş - timlvi ifade eden mimik ve jestle; rin daba bariz ifndesi lâzmdı. | Melihat İçli, «İşçi kiz» komedi « sindeki hüviyetinden siyrılamıyor -| du. Birazda sesini, daha akordlu Sn içinde, müm| Şevkiye, küçük rolü içinde, m kün olduğu nee müvaffaltı. Yal! niz bir kusurunu söylemeliyim: Sev-| man, Venedik gibi büyük bir şehir de, aradığı se ik adımda bul maş olmanın sevincini pek sönük gösterdi. Bu noktaya da dikkat e EM imi de sö ği söy. kl er, vakalar hattâ konuşuş tarzile, bu tip kome- dilerin istediği bir kalıptaydı. Dekor ve kasti lirsa, teknik hiç bir hata gözüme Helice; Komedi tiyatrosunun İlk eserini, dan başka söylenecek bir söz yoktur. e Yalanciyi Vasfi Rıza, uşağını dal meclislerde gözü kapalı konuşma e gepriler, Misk tulüatin tavsiye edebilirim. İn. Yüzüm! - Hergün (Baş tarafı 2 nci sayfoda) sinin müssadesile memnu iş sa“ halatının bir kısmında bile çalı şabilirler. Fakat Franseda bir de| ikinci kısım Yahudi vardır. ki bunlar Fransaya son yıllar için») de gelmişler. Orada yerleşmiş - lerdir. Fransa bu kisim Musevi- leri memleketin muayyen bir kıs mında oturmuya davet etti. İşte © zaman da Amerikanın en şid- detli protestosu geldi. Bu protesto Fransada oturan Musevi ırkınm hem kuvvetli, hem de zayif tarafını, ayni 3 İmanda Yahudi meselesinin esa- sını gösterir. Kuvvetli taraf Fransada otu” ran Musevi ırkı bir uğradığı veya kendisini bir hakâızlığa © uğramış © gördüğü takdirde — dış memleketten yabancı bir devletin mü: dahalesini. celbedebilmek kud retine malik gibi görünmesi: dir. Fakat işte bu kudrettir, Ki Fransada oluran Yahudi ırkının ayni zamanda zaafını teşkil et- mektedir. Filhakika Fransada,3 Birinci da teşrin 940 tarihinde yapılan ilk kanunun o vakit neşredilmiş o lan mucib sebebleri arasında su cümleyi görüyoruz: üÇok şerefli istisnalar ne de- rece doğru olursa olsun Musevi nüfuzu Fransada yapışlcı ve 2a* manla eritici olarak tesir etmiş, ve hükümetin hareketlerine mü essir olmuştur.” Bu kanunun neşri &resında ve sonraları Fransız gazetelerin* Dekor, İtalyanın havasini tama. çıkan yazılardan anlaşılıyor, | Avrupa dışına çıkacaktır. e gayri müfariki olan beylik hareket ve mizansenler ve san'atirârların kat tiği hususiyetlerle «Yalancı» herke. si meşgul edip eğlendirecek, bol bal güldürecek, yani komedi tiyatrosu- nu vazifesini yapmış telâkki ettire. cek bir eserdir. « Yalancının tesiri akında yalan söylediğimi hiç san-| mi; , Nusret Safa Ci haksızlığa | Sayfa 4/1 ki Fransa, hiç değilse Fransanın Bir kısmı Fransız Yahudisini Almanyaya karşı beslediği ki” nin sevki ile Fransanın bu baf- be, sürüklenmesine saik olmuş olmakla itham edecek kadar ileri gitmiştir. Franaada Yahudi ırkı için yas pian bu kanunun daha çok ser ti ve Yahudi unsurunun birçok dünya memleketlerine yayılmış ve idare makamlarına geçmiş ol ması dolayısile dış memleket müdahalesini celb edecek kud- rete malik olduğu hakkında mevcud hissin çok serti Avrupa” nin hemen ber memleketinde vardır, bu hüküm, bu his me selâ Almanyada, İtalyada, dev- let ve hükümet reislerinin dille- İrinde daha ağır bir itham halini lalıyor. Bütün bu his ve hükümler is* ter doğru, ister yanlış olsun, göz önüne alınacak olursa, o Ameris nın Fransadaki o Musevi ırkını sıyanet için yaptığı protestonun İbizzat Musevi ırkı lehinde çıkıp İ çıkmadığı şüpheye düşer, Fransayı bir misal olarak gös terdikten sonra tekrar edelim: 1942 nin Yahudi meselesi ti cart, içtimai, harsi;y ahud ahlâki olmaktan çıkmıstır. bu mesele ngilterede kurulan bir cemiye- tin çalışmasile halledilemez Eğer Anglg - Sakson âlemi kat'i bir zafer kazanacak olursa Musevi ırkı hemen istediği mem Iektette istediği şekilde oturacak, İfakat yine o memleket halkınin İgözüne batmakta devam de cek. Fiğer zaferi mihver kazanır ir uzlaşma sulhu veya olursa l | Şarkta bu şekilde bir Musevi İmeselesi yoktur, bundan dolayı sükretmeliyiz. Ekrem Uşaklıyil Muhtaç çocukları kışın darbesinden korumak için yardımmızı rica ediyoruz. Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Merkezi nifuğ Badi gezüiemsi sindi
