24 Eylül 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

let Hergün İtalyanın istekleri Ve İtalyan Gazete'erinin Yazılarından çıkân Bazı manalar Ekrem Uşaklığil, Resimli Makale: Zi erihci Emil Lüdovig tarihte devir yapmış olan büyük adamları ölümlerinden sonra di- le getirmeyi kâfi bulmamış, ya- şıyan büyükleri de konuşturmak istemi; i ele almış. ilk olarak da İtalya dev- Sinyor Mussolini eski bir ga- Zeteci, eski bir avukat, derin kül türe sahib çak değerli bir imu - harrirdir. Ara sıra meslekdaşları ile konuşarak münukaşada bu - İunmayı sever, Emil Ludovig'i Ticasını kabul etmiş ve demiş — Hergün gel, istediğin ka - dar kal, istediğin her şeyi sor, En üğün her şeyi söyle. yi bir gazeteci, iyi bir avukat, değei muharrir olmak Sin- yor Mussolinin bütün vasıfları - nı teşkil etmez. İtalya hükümet reisinin Fransızca, İngilizce, Al- * mancayı ana dili kuvvetile ko - nuşmak gibi büyük bir meziyeti daha vardır. Bu meziyeti saye - sindedir ki meşhur Münih kon - feransında Hitler, Daladye, Çem berlayn gibi kendi dilinden baş- kasını bilmezler arasında kalınca tercüman Schmid'in burnuna kapıyı kapıyarak hem deleğelik, hem de tercümanlık vazifesini üzerine alarak hisleri, düşünce - leri, hedefleri yekdiğerine zıd o- lanları uzlaştırmaya imkân bul muştur, Son buhzan içinde yap- tığı tavassut teklifini kabul etti- rTemiyerek ayni rolü oynamak fırsatını bulamamış olmasına ne derece teessüf edilse yeridir. Sinyör Mussolini meşhur ta- rihci ile onun ana dili olan Ak mancayı tercihi ederek Konuş - mus, günlerce “devam eden bu konusmadan da mühim bir ki « ib çıkmış. ço Enbüyük dünya faciasının başlıca rol sahibleri üzerinde €- tüdler yaparken müstakbel tarih cilerin en çok, en sık müracaat edecekleri eser bu kitab olacak- Emil Ludovig sormuş, arla - mak istemiş: “ 2 Eski gazeteci, eski avukaf, değerli auharrirle demir elli | kümet reisi arasında ne fark var- dır? Öğrenmiş, ki avukat, gazete- ci, muhârir itisanlara hamle yaptırmak kuvvetini veren iç ale © ve kendisini teslim edebilirdi, fa- © kat hükümet reisinin hareketle” rine hâkim olan iç alevden ziya- de hesabdır. * Sinyör Mussolini 1940 yılı H ın ayının bir sabahında giz Ti istihbarat memurlarının yolla- dıkları raporları okuduktan son: ra içinden gelen hamle alevini bastırmaya çalışarak sonuncu bir hesab yaptı: Fransa yıkılıyordu, onun ar - kasından İngiltere elbette göce- cekti. Böyle bir fırsat bir mille- #in tarihinde 5.000 yılda bir defa bile tekerrür edemezdi. -O günün akşamında Roma © halkı Ouirinal sarayının önünde torlantıya cağınldı ve öğrendi ki İtalya Fransaya harb ilân et- miştir. | /Mamamı 4/2 de) a ssaskena eme san sanansanssasnsasma saree TAKVİM g9 Eylül Kadın çok ince ve nazik bir Üniversita spor teşkilâtı için yapılan hezırlıklar Teşkilât etrafında teraslarda | bulunmak üzere beden terbiyesi umum Tm lüğünden gelen he-, yetle, Üniversite talebe teşkilâtı çalışmağa başladılar Maarif Vekilliğinin kararile önü- müzdeki ders yılından itibaren U- nversitede faal bir spor teşkilâtı ku rulmasına karâr verildiğini evvelce! yazmıştık. Bu teşkilât İşi etrafında Üniver. ve istişarelerde bulunmak üzere şeh rimize gelen Vekâlet Beden Terbi. yesi ve İzelilk şubesi Uumm Müdü- #i Vildan Âzir,, Beden Terbiyesi Umum Müdür Muavini Cemal Gök dağ, Gazi “Terbiye Enstitüsli Beden Terbiyesi şubesi , öğretmenlerinden Ömer icab eden tetkiklere (O başla- mişlardir, Diğer taraftan beden terbiyesi ve spor teşkilâtı Için Üniversiede de İ Fen Fakültesi Dekani ve Talebe Bir Yiği Reisi Profesör Fahir Yeniçayın başkanlığında Birlik Spor Kolu Re. bi Profesör Doktor Sadi Irmak, Hıf #issihha Profesörü Fahrettin o Arel ve Talebe Birliği Umumi Kâtibi Avni Kefeliden müteşekkil bir heyet teşkil edilmiştir. Heyet Ankaradan Maarif Vekil. - İliği tarafından gönderilen zevatla istişarelerde bulunmak suretile Üni. versite Beden Terbiyesi ve Spor teş kilâtı nizamnamesini hazırlamakta. dir. Nizamname esaslarına göre her fakültede muhtelif sporlara sid bi- İrer kol teşkil edilecek ve bu kollar da doğrudan doğruya Talebe Bir. Hiğlne bağlı bulunacaktır. Üniversite namina diğer okullar ve spor teşekkülleri ile yaptlacak (Yer nevi maçlar ve gösteriler Tale. be Birliği tarafından tertib ve idare edilecektir. Fener p-irikhanesi yangını maznu ları beraat ettler Bir müddet evvel, Fener Patrik- hanesinden bir yangin çıkmış neti- cede bir kişi ile 140 ev tamamen yanmıştı, Bu feci yangın hâdisesi. nin mes'ulü olmak üzgre bir müd- dettenberi 1 inci ağırcezada duruş- maları yapılan Patrikhane Sensinot Müessif bir irtinal Piyade alay kumandanlarımız - A sitenin alâkadar makamlarile temas| çiçeğe benzer, kokusunu ancak gölgede bulunduğu zaman verir. Şehir Eilnbe | Birçok hayiler kömür işin (Baş tarafı 1 inci sayfada) göre ayarlamış birçok kimsele - rin kok kömürü istemeleri ve ve- rilen beyannamelerin ekserisinin doğru olmadığı anlaşılması tze- rine bu kararı vermişlerdir. Filhakika kömür beyanname- si doldurarak mahalle birlikle - rine tasdik ettiren bir takım kim selerin evlerinde İktısad. Vekili! İSurrı Dayın emrile alâkadar me- yapılan kon- beyanname lerden ekserisinin hak'kate uy-! madığı, evlerinde kok yakacak| soba bulunmıyan kimselerin de! kömür istedikleri ve bir | sobası! olanların fazla soba adedi gös“ terdikleri anlaşılmı Alâkadar makam İyet karşısınd ir taraftan hi kikate uymıyan beyanname ve-! ren kimseler ve bunları tasdik €- den mahalle birlikleri hakkında İmilli korunma kanunu hüküm - İerine göre takil geçmekle beraber diğer taraftan da hakiki ihtiyaç sahiblerinin kömür ala -| bilmelerini temin için bazı zecri tedbirler ittihazına mecbur kal! mışlardır. Kömür bayilerinin de| bir kısmının sulistihel © yaptığı) İ görülmüş ve bunlara kömür tev-| ziatı durdurulmuştur. Kömür tev zi müsssesesi eldeki beyaname- "lerin muhteviyatını tetkik ve bun ların doğruluğuna kanaat getir. dikten sonra kömür tevziahna İ başlıyacak, bu itibarla s Kaza mi, yoksa yarıla'ılar mı? Sirkeci garı hat bekçilerinden bi- fek Gülhane Parkinin altındaki tren yolunda bir adamın ağır yaralı olarak yatmakta olduğunu söylemiş | tir. Bekçinin söylediği yere giden alâ kadarlar burada hendeklerden birin de 35 yaşlarında kadar tahmin ©- unabiler bir şahsım inlemekte oldu. gunu görmüşler, ağır yaralı olduğu anlaşılan zavalliyi hastaneye kaldir mişlardır. Henüz hüviyeti aalaşılamıyan adamin bir kazaya mı yoksa bir kasde mi kurban git- tiği müddelamumilikçe araştırılmak tadır. İSTER İNAN, İSTER İNANMA Bir okuyucumuz, dünkü ga- Zetelerde çıkan şu küçük ha « vadisi mektubuna ilâve etmiş, «okur musunuz?» diyor: Çay ve kahve beyannamesi vermediğinden dolayı yaka - lanarak hakkında takibata başlanan Tiran Ülkerin muha- kemesi dün asliye beşinci ceza ri dün akşam zabıtaya müracaat ede| vilerdeki Ptahkikata devam etmektedir. ON POSTA Kadın kıymetli bir ağaçtır, meyvasını çocuk şeklinde Fransız düşünceleri verir, fakat meyvanın lezzetli olması kadının tahsilli olmasına bakar. ve Şahısların e sulistimal yaptıkları teshit edildi rin başına kadar halka kömür verilmiyecektir. Ancak İktisad Vekâleti dün a- lâkadarlara gönderdiği bir emir- de, devlet memurlarile yarı res- mi müesseselerde çalışan me - murlara birer tondan fazla ol- mamak üzere kömür tevziine de- vam edilmesini bildirmiştir. Bu memurlar kömür beyannamele - rinin arkasına memur oldukları” nı tasdik ettirecekler ve mües - seseden kömürlerini alacaklar - dır. Diğer taraftan İktisad Vekili Sırrı Dayın birkaç gün evvel şeh rimizde yaptığı tetkik ve temas- lar esnasında, kömür sarfiyatını Azaltmak üzere esazları tesbit ©- İunan tedbirler hükümete arze- iştir. Bu tedbirler arasında bilhassa İstanbulda gece hayı nu iki vaziyele nazaran iki erken bitirilmesi mev- zuubahstir, Hükümet bu tedbirlerin tat - bikini karari elektrik, havaj sarfiyatından azami tasarruf yapılacak, sine - ma, tiyatro, gaizmo ve emsali eğ-| lence yerleri geceleri şimdikin - den bir iki saat evvel kapona- cak, sant 10 veya 10,30 dan son- ra nakil vasıtaları da işlemiye - cektir. Alâkadarlar kömür ihti.| yacını tertiblemek (mevzuunda daha başka tahdidi tedbirler ü- zerinde de yaj . Sokakta bulun: n yara'ı ifade veremeden öldü odam, bille hastaneye kaldırılan bu ölmüş, Hâdiseden malüamtlar edilen ad liye dokoru dün cesedi muayene et- miş, vücudunda yara ve bereizleri tesbit ederek cesedin morga kaldı- rılmasına üzüm görmüştür. Meçhul adamın hüviyeti ve aki. beti etrafında o Müddelumumilik ! mahkemesinde o neticelenmiş, altı ay hapsine ve 20 lira ağır para cezası ödemesine karar verilmiştir. Karar tefhim edi - lince, Tiran mahkemede ba - yılmıştır.» Okuyucumuz hayretle soru - , İSTER İNAN, STER İNANMA! iler Pazar günü Barbaros ihtifalini nasıl kutlayacağız Büyük denizci için zengin bir merasim programı hazırlan- dı, gündüz $ebhir donanacak, gece tenvir edilecek, Halkev- lerinde toplantılar yapılacak Önümüzdeki Pazar günü yapılacak Barbaros ihtifaline gid program alâkadarlarca hazı . İhtifale deniz bandosu ve bir deniz kıtası ile mekteb - “ler, müesseseler ve halk teşekkülleri iştirak edecek - lerdir. Merasim gündüz ve gece devam edecek, gündüz şehir donanacak, gece aydın- latılacaktır. Gündüz merasim saat 10 da, merasim kuman - danı tarafından verilecek işa- ret üzerine deniz bandosu - nun İstiklâl marşile başlıya- caktır. İstiklâl marşını teşek- küller, halk hep beraber söy- liyecek, ayni dakikadasli » manda bulunan bütün vapur- lar düdük çalacaklardır. Bu sırada Barbaros zamanında - ki kıyafetleri taşıyan erler de direğe bayrak çekeceklerdir. Merg müteakib, / sırasile vilâyet, İstanbul komutanlı - ğı, donanma komutanlığı, be- İediye, parti, liman ve diğer teşekküller (türbeye çelenk koyacaklardır. Çelenkler ko- nulduktan sonra iki manga er tarafından havaya üçer el fişek atılacak ve müteakiben Barbarosun ruhunu tazizen bir dakika sühüt edilecektir. Bundan sonra Beşiktaş kay- makamı ve bir deniz subayı tarafından hitabeler irad o « lmnacak, ve merasime niha » yet verilecektir. Gece Barbaros türbesi be- lediye tarafından yapılacak tesisatla ve O projektörlerle tennir edilecektir. Halkevlerinde Barbarosun hayatı, menkibeleri ve Türk denizciliğine yaptığı * büyük hizmetleri anlatan konferans || müsamereler |: lar verilecek, tertib olunacaktır. Mekteb defterleri nasıl dağıtılacak ? Mekteblerin açılması münase- betile talebeyg-lüzumlu defter * lerin kâğıd ithalât birlikleri ta » rafından hazırlanmakta olduğu: nu yamıştık. Aldığımız-'malüma- ta göre defterler birliklerce imal edilmiştir. 16, 32, 48 ve 96 say» falık olmak üzere imal edilen defterler 3-15 kuruş arasında sa! zdeki tılacaktır. in vw A - aadatiğaki mektebler birliklere talebe sayılarını bildirecekler ve bu sayıya göre tevziat yapıla « saktır. ——— Mahküm olan tahsildar 1100 lira ihtilâstan suçlu olup müddettenberi bir 1 inci ağirceza- da mevkufen duruşmasına devam olunan Hüseyin adında bir. tahsil. Srhahten Sstaha? — — —— Avrupada Konservci ik Öğrsnen ilk Türk Çocuğu Bursada Nasıl çalışıyor Burhan Cahid ârınki “Türkiyenin büyük zirai endüstri kaynağı ol - mâösi mukadder Bursada bu is - tikbale temeltaşı olan fabrikalar dan biri İstanbulda reçellerini ve kompostolarını lezzetle yediği » miz konserve fabrikasıdır. Fabrikayı götdüm. Türbe, cami, medrese, sadır - van ve imaret gibi tarihi çatılar arasında fabrika bacaları görmek hayret uyandırmaz. Fakat mo - dem bir fabrikanın eski bir med- rese içinde kurulması dikkate değer. Yalnız başına bu eser Bur sanın mukadder talihini şimdi - den tesbit etmiştir. Konserve fab rikası Bursada tarihi ve mimari değeri olmıyan Eynebey medre- sesi içinde kurulmuştur, Bir za- manlar asker kaçağı softaların gençliklerini çürüttükleri bu taş iduvarlar arasında bugün Bursa- İnih taze sebze ve meyvolarıni çürümekten kurtaran modern bir fabrika işliyor. İki devir ara- sında bir ölçü bu hâdiseyi kaydedobiliriz. İdevir Türkün en genç erkekleri- ni burada çürütüyordu. Bu devir İyeşil bahçelerin teze meyvaları- nt bile çörümekten kurtarıp kon serve yapiyor! Fabrika hâlis Türk sermayesi jile kurulmuştur. Bursanın haki- katleri iyi gören sermayedarları yüz bin fira ile bir limited şir - İketi kurmuşlardır. Ve gene iyi görüşlerinin eseri olârak başına İbu işi Almanyada öğrenen İhsan Anteli getirmişlerdir. İhsan An- tel bizim avukat arkadaşımız Ke İnan Antelin kardeşi, benim de eski bir mekteb arkadaşımdır. Almanyada mektebde ve fabri » kalarda konserveciliği pisirdik - ten sonra İki yıl da İstanbulda meşhur konserve fabrikasının direktörlüğünü yapmıştır. Bu ve 'rimli endüstriyi bizden çok ev » vel başaran gayri Türk unsurlar piyasaya hâkin: olurken Bursa « nin göbeğinde öz Türk serma « yesi ve öz Türk işçiliği ile dünya nın en temiz konserveleri piya- saya çıkmıya başlamıştır. Taze sebze ve meyvaların temiz Türk kız ve kadınları elin- de nasıl ayıklanıp hazırlandığını zevkle seyrettim. Zaten, fabrika- ya daha girerken nafla bir şeftali kokusu ve bahar havası insanı gıcıklıyor. Hemen bütün sebze- İlerin konservesi, şeftalinin kom» postosu, domatesin peltesi yapı- lıyor. O kadar temiz ve o kadar dikkatle yapılıyor ki en titiz bir ev hanımı bu dikkati kendi mut- fağında yapamaz. Üzerinde Butsanın işaretleri- ni taşıyan her konserve kutusu İmuhakkak ki her zevk sahibinin İkilerinde yerini buluyor. Bu fabrika henüz gençtir. Bur İsanın' zümrüd fışkıran oyalari bu fabrikanın bugün üç yöz bin kutuya varan istibsalini milyon- lara çıkaracak kadar zengindir. !Yeter ki bu genç Türk endystri- sine biz de Tağbet edelim. Burhan Cahid İstanbul Borsası 28/9/1842 açılış ç kapanış fiatları Vek Ayüy ve 4 Berlin 100 Dolar 106 İsviçte Pr. 140 Peyola ven İsvap Ke Bic alın ira 24 ayarlk bir gram külçe san v 54 130.70 30365 120375 3116 33.00 .. İkramiyeli “e 5 1938 20— » GEM ABC, 3230 e