21 Eylül 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

z Hergün Fiatlarda istikrar Temin etmedikçe Bazılarının hak, Bazılarının ihtikâr Dedikleri hareketin Önüne geçilemez Ekrem Uşaklığil Bir dostum anlattı: E— Bir hafi svel Bakkala uğ, ramıştım. Pirinç çuvalının üze- rinde fiatının 140 kuruş oduğu: nu gösteren bir etiket gördüm. Bakkal hep o bakkal, çuval « hep o çuvaldır. Fakat merak ol- du, takib ediyorum, sanırsınız. ir köşede otomatik bir saat lenmiştir. Etiketi durmadan seltmektedir. Bu müşahede- yi nasıl izah edersiniz? Muharebenin ilk yılında tanı» dık bir manifoturacı ile konuş - sfüş, ondan işittiklerimi de ay» nen yazmıstım. Dostumun pirinç fiatı müna- sebetile sormuş olduğu sual ba- na bu manifaturacıdan o vakit işitip nakletmiş olduğum hikâ- yeyi hatırlattı, Manifaturacı şöy © le demiştir — Ben eğer sarraf olsaydım her aksam dükkânımı kaparken elimde hangi cinste ne kadar para bulunduğuna bakar, kâr ve zararımı ona göre hesablardım. Helbuki sarraf değil, manifatu- raciyım, Sermayem (muayyen bir para değil, o muayyen para- nın getirip yığdığı su Okadar gömlek, kıravat, pijama, çorap vesaire teşkil eder. «Bu vaziyette ben malımı bi- tirerek dükküânmi kapatmak ka rarını vermiş olsavdım elimde bulunanı mutsd fiata satmıya devam ederdim, halbuki dükkâ- hımı kapatmak d fakat 6 Balm yenii 'ömlk için vere ceğim fiata göre satmalı değil miyim?» Dikkat ediniz. bizi ihtikâr de- diğimiz harekete götüren muba| keme usulünün ilk . kademesin- deyiz, Fakat bu muhakeme usu- lünün doğru tarafı hiç mi yok. Beş altı ay evvel bir gazeteci dostumla; hasbühal | ediyorduk. © Bana takriben söyle söyledi: H “dedik. Fakat hakikatte — Muharebe başladığı zaman depomuzda 20 vagon kâğıd var dr. Bu 20) vagon kâğıd da bize 20 bin Tiraya mal olmuştu. Yıl başı münasebetile bilânço yapmışlar, bana getirerek gös- terdiler. Bu bilâncoya göre kâ- Ta isabet eden vergi borcunu ö- kâr mı etmişiz? Burasi çok “şüphelidir. Zira başlangıçta (o depomuzda mevcud olan 20 vagon kâğıd tü- kenerek o 20 vazonun satın al- ma bedeli olan 20) bin lira kasa- ya girmiştir. Halbuki bü 20 bin lira ilesbugün İzmit fabrikasın- dan 20 değil, ancak $ vegon kâ ğd alınabilir. Biz mevcud para- mizi alarak gazetecilikten çeki- ecek olmadığımıza göre hakikat te 16 vazon zivan etmis, buna rağmen kazançlı gibi vergi öde- misiz, demektir.» Gazeteci dostumun söyledik- leri de bu moktada bitiyor. Ne pirinç fiatınn muntaza- man ve muttariden artmasından şikâyet eden avukat dostumun, ne manifaturacı tanıdığın, nede SON POSTA Resimli Makale: 8 z Vr ar İnsanlar sık sk: olsa bile hakikati görmek kalay aramızda kendi istek veya teme de vardır, o perde bize hakikati ğimiz gibi gösterir. 39 sağlam tramvay valmansızlık yüzünden işiemiyor İdare vatman ve biletçi bulamıyor, tramvayların fazla kalabalık olması yüzünden hiç kimse bu vazilelere talıb olmuyor Tramvay idaresi bandaj, kab- İle ve diğer tekmil malzeme fik- danından sonra son zamanlarda bunlardan daha mühim olan vat man ve biletçi bulamamak gibi bir wüşkülâtla da karşılaşmağa başlamıştır. | Vatmansızlık yüzünden bir! kaç gün içerisinde sağlam tram-| vay arabalarından 39 tanesini depolara çekmek mecburiyeti hasıl olmuştur. Öğrendiğimize manlarda biletçi ve vatman bu- İunamayışının sebebi bilhassa a- rabaların fazla kalabalık olması! dır. Bu sebeb yüzünden hiç el se bu vazifelere heves etmemek» tedir. Halbuki, Tramvay idaresi gerek vatmanlara ve gerekse bi- letçilere hariçdeki emralinden ziyade ücret verdiği gibi ayrıca bunlara parasız olarak da sıcak yemek ve elbise de dağıtmakta- öre son ze İdare nlükadar makamlarla temaslarda bulunarak vatman ve biletçi temini için icab eden te- şebbüslere geçmistir. | e ilk okullarda bu s“bah derslere başlandı Şehrimizdeki resmi ve hususi ilk okullarda bu sabahlan itibaren ye- ni yil derslerine başlanmıştır. doğunlu çocuklarla o ilkokulların talebe mevcudu göçen yıla nazaran büyük bir ferl-lik göstermektedir. Okullarda yer kaldığı takdirde İle- ride 1936 doğumlu çocuklardan da! gürbüz ve yaşından farla gelişmiş bulunanlar Maarif Müdürlüğünün müsaadesile okula alınabiecekler - dir. Tramvay İdaresi okullarin açıl - ması münasâbetile tramvay sefer - lerinde baz! tadilât yapacaktır. ———— mem — gazeteci dostumun anlattıkların- 'dan bir netice çikarmak niyetin- de değilim. Hâdise meydanda- İdır ve bu hâdise gösteriyor ki ifitalarda umumi bir istikrar te- min etmedikçe bazılarının hak, bazılarının ise ihtikâr dedikleri İİ hareketin önüne geçmek kolay olmıyacaktır. Elsen Ülyaklığil “Akşam,, refikimiz ZE — Hahikate hiç korkmadan bakmak lâzemdır, derler, Fakat gene sık sık unutarlar ki hakikate korkmadan bakmek mümkün değildir. Zira hakikat ile bizim nnilerimizden örülmün bir per- olduğu gibi değil, bizim istedi. e Hakikati görmek kolay değildir s LZ HAKIKAT aş Hakikati çıplak olarak görebilmek için insanın her şeyden ön- ce başlıca üç manev: hastalıktan kendisini kurtarabilmesi icab eder. Bu hastalıklardan birincisi aşırı iyimserlik, ikincisi aşırı kötümserlik, üçüncüsü düşünme ile mukayese yapmahta tembel- liktir. Bu şart yerine getirilmeden hakikat görülmez, hakikat görülmeyince de hakikate bakmaktan fayda ulınmaz. Ticaret borsasında gıda madileleri satışı yapılacak Ticaret Vekâleti bu iş için bir proje Öğrendiğimize göre Ticaret Vekilliği şehrimiz ticaret bo; sında gıda maddeleri satışlı pıtması etrafında bir proje hi lamaktadır, Projenin ana hatlar: bir komis yonen tamamlanmıştır. Vekâle- tin tasdikını müteakib derhal »- lâkadarlara satışlara başlanması için icab eden einir verilecektir. Projeye göre ihtikâr ve spekül yonu önlemek için ticaret borsa sına fevkalâde salâhiyetler veri- hazırlıyor satışların da bazı şartlar dahilin- de yapılmasına müsaade edilece- ceği tahmin edilmektedir. Projenin tatbik'ne, aid. emir borsa komiserliğine tebliğ edilir edilmez derhal satışlar için lü- zumlu. gıda maddeleri miibayaa edilerek faaliyete geçilecektir. Gida madelerinin borsada satışa çıkarılmasını müteskib 'cab © dârse yeni bir satış teşkilâtı ih- das edilecektir. Karstan küllüyetli yağ gelmesi bekleniyor Yakında OKarstan külliyetli miktarda sade yağ gelmesi bek- Jenmektedir. Karstali fabrikala. rm hümmalı bir şekilde çalıştığı bildirilmektedir. Bu yağların pi- yasamızda nâzım bir rol oyntıya- cağı ve fiatların bir miktar düşe- ceği ümid edilmektedir. Bugün sade yağ piyasası 400-410 kuruş arasındadır. YE Bir ihtyar kalb sektesinden ödü Anastadiadis isminde ihtiyar bir adam Köprüden Kasımapaşa ya gitmek üzere bindiği vapurda ölmü, Cesedi muayene eden tabibi ölümün kalb durma- sından olduğunu tesbit etmiş ve defnine ruhsat vermiştir. İSTER İNAN, Bir arkadaşımız anlatıyor: «Bir yazıhaneye uğramış- tem, Orasını idare eden arka- daşlar: — Ne içersin? dediler. — Mersi ... «Mersi» olur mu canım? .. Bir sey söyle; Kahve, Dondurma, mahallai tâ acı badem kurabi hanın içinde hepsini lar... Ne içersin? Ne yersin? Ve bir kutu şeker uzattılar: — Almaz mısın? Pek de tok değilim amma, bu ikramdan hiçbirini canım çekmedi. Kahve nohutluydu muhakkak... Çayın çaylığım ispat etmek için bin şahit lâ- zımdı .. Ayı otunu kaynatmış lar, kaynatmışlar... Deondar- ma boyalı ,..Mahallebinin için de süt bir azınlık teşkil edi- Bir kadın uyurken denize düşerek boğuldu Romanya muhacirlerinden E- mine isminde 80 yaşında bir ka, dın Haydarpaşada rilitim boyun da otururken uyuya kalmış ve bu uyku holi emasında denize yuvarlanarak feci bir şekilde bo- ğulmuştur. Cesedi muayene eden tabibiadil defnine ruhsat vermiş- tir. Denzde bir cesed görüldü Dün öğle üstü bir sefarethane- ye aid bulunan birkotra Fener- bahçe açıklarında bir cesed gör- müş ve zabıtayı haberdar etmiş» tir, Cesedin göründüğü yerde a- raşlırma yapan zabıta cesedi bu lsmamıştır. Araştırmalar devam lecektir. Diğer taraftan alivre ediyor. Bini babil eğim giren GİBİ a ek eek e e eleme İSTER İNANMA! yor..: Acı badem kurabiyesi- nin üzerinde sembolik bir ba- dem var... Aylardır. dilim damağım bunları tesbit | etmişti. Artık hepsine karşı da bünyemde bir muhalefet doğmuştu... Cümle- sinden sıtkı siyrimeşiz.» Ve arkadaşınız yazısının sonunda ilâve ediyor: «Şimdi Bizim ekseri gıdalar Özü alınmış; kahvelikten, çay lıktan, kurabiyelikten, mahal- lebilikten, şekerlikten çıkmış... Bereket versin üsareleri ça- lanmıyan, içlerinde bile karış tırılamıyan meyvalar, kavun- lar, karpuzlar var da, tad al- mak kabiliyetimizin değil, bü- fön hazırlanıp satan gıda maddelerinin bozulduğunu a- yerdedebiliyoruz.» İSTER İNAN, İSTER İNANMA! Yaman bir hamam hırsızı yakalandı Hamamda başkalarının anahta- rını çalıp çekmeceler açan ve para cüzdanlarını aşırmağa kalkan suçlu bir buçuk ay hapse mahküm olda Dün Küçükpazarda bir hamam - da garlb bir hirsizlik vak'asi ol . muştur, Sebri adında biri Küçükpazar ba mamında yikanan İki müşterinin dalgınlığından islifade ederek para dolaplarının anahtarini almiş ve yerine kendi anahtarını birakmüş - tır, Diğari çikip giyindikten sonra elindeki anahtarı dolaplara uydur. maya başlamış. Bu vaziyeti gören hamamcıya: 0 Ben içeride uykuya dalmi - şım, hangi dolaba paramı koydu ğumu unuttum» demiş. Hamame! da elindeki anahtarla dolabi bular rak açmış ve içerideki iki para cüz- daninı kendisine vermiştir. Fakal biraz düşünen bamamcı bu dolabın biraz evvel hamama giren iki ar - kadaşa sid olduğunu hatirlıyarak dışarı çikmekta olan Sabriyi çe - elinde Ismaya kalişmişsa da © sırada len zabita memurları hirsizi Ismışlardır. Dün mahkeme huzu. vanda suçlu: a— Benim böyle şeyden habe- rim'yok, 3 buçuk lirada benim pa. ramı vardı, o da meydanda yok'u Mahkeme heyeti suçu sabit gö « rerek Sabriyi 1,5 ay müddetle hap se mahküm etiniştir. —— o Rumen'er pencere camına mukabil incir ve üzüm istiyorlar Bir Rumen firması pencere ca mı mukabilinde memleketimiz - den mühim miktarda üzüm ve incir alınması etrafında alâkadar makamalara bir teklifte bulun- muştur. Rumen firmasının teklifi Tica» ret Vekilliğinçe tetkik edilmek- tedir. Yakında kendilerine bir cevab verilecektir. z | Askerlik işleri| .Akşehirdeki Ma'tepe askerlik lises ne girecek talebeler Beşiktaş As. Şubesinden: o Akşebirde bulunan Maltepe askeri lisesinin birin, ci suslma girmeye istekli olup da şu, bemizce muameleleri cereyan ederferin evrakları meskör okut Md, ne günteril, ms olanların 28/9/9427 tasihinden $/ 10/92 tarihine kadar meklebde bulun. akını şartta, Eiazığda üniversite haftası IBaş tarafı 1 inci sayfada) «— Üçüncü Üniversite haftai sı için Elazığa 12 arkadaş ve dol gun bir programla gidiyoruz. Program Dördüncü Umumi Mü- işimiz Korgeneral Abdullah Alpdoğan ve kiâzığ valisi ile pu habere edilerek gösterilen arzu» lara göre tertib edilmiştir. Elâzığdan bundan evvelki haf talarda olduğu gibi dört çeşid salışmalarda bulunulacaktır; I — Herkesi ilgilendiren me- o dair umumi konferans * r. 2 — Meslek adamlarını ve münevverlerimizi ilgilendiren mevzular, ki münaka- şalı konuşmalar yapılacaktır. 3 — Hasta vatandaşları paras sız muayene ve tedavi edecek, ameliyatlar ve konsültasyonlar yapacağız. 4 — Derslerimiz için ve pre fesörlerin meslegi o çalışmaları için notlar alacağız. Bu maksat la etraf köyleri, Paluyu, T ni göreceğiz. Bilg çalışmaları daima | tırkia bulunduran Milli Şefimiz hafta hareketini çok takdirle kar ulamışlar ve Üniversitenin bu te» şebbüsü münasebetile; w.— İlmi halka ve onun ileri tabakalarına ulaştırıp sindiren bu teşebbüsler kiymetli hizmet- lerdir.» Buyurmuşlardır. Üniversite bundan dolayı bü. yük bahtiyarlık duygularile meş budur.» Elâzığ haftasına Rektör Cemil Bilsel'in reisliğinde iştirak eden profesörler şunlardır: Profesör Fahrettin Kerim Gök ay, Profesör Ali Nihad Tarlan, Profesör Sıddık Sami Onar, Pro fesBör Şevket Salih Soysal, Profe- sör Sedad Tavat, Profesör Ziya- ettin Fahri Fındıkoğlu, Profesör Besim Durlret, Doçent Naşid Erez, Profesör Fahri İrel, Do çent Sabri Esad Siyavujgil, Do- çen Hıfzı Veldet. Profesörler heyeti Elâzığa mu vasalatlarını müteakib önümüz « deki Çarşamba günü mahalli makamlarca tensib edilen yerler de biri umumi ve diğeri mesleki mahiyette ilm? konferanslar ves rilecektir. Hafta 30 Eylül Çar- samba günü Rektör Cemil Bil. sel'in kapanış mutkile sona ere- cektir, Havzada su sporları Havza, (Hususi) — Spor ko- lu başkanı Fuad Pınardağın baş- kanlığı altında, Halkevi gençle- ri tarafından şehrimizin alt ba- şında bulunan «Tersakan» rma ğında su sporları, yüzme müsas bakaları yapılmıştır. 100 metrelik serbest müsaba- kaya 6 kişi iştirak etmiş, netice- de Zekâi Mutlu birinci, ikinci Mustafa Özen, Orhan Bayrak- soy üçüncü gelmiştir. 50 metre srtüstü: Bu müsabakaya 5 yüzücü iş- tirak etmiş, Şekip Oks tay birinci, Fikret Güven ikinci, Mustafa Tanyeri üçüncü gelmiş- lerdir. 100 metre kurbağalama: Bu müsabakaya 7 yüzücü işti. rak etmiş, Kâmran Altan birinci, Halük Kaynar Ikinci, Ömer Ayaz ilcüneü selmislerdir. Adli tıbda yeni tayinler mum müdürlüğü morg müdürlü. ğüne terfian tayin edilmiştir. Kendisinden boşalan adli ta- bibliğe Kâmil Ünalan getirilmiş- tir, Enver Karandan açılan diğer adli tabibliğine Bursa adli tabi- bi İzzet İşçen'in tayini muhtemel Radyo salon orkesirası, 12.50: Saat a, yan, 1233; Karışık program ( PL), 1245: Ajans haberleri, 13: Fasıl heyeti, 18: Sayt ayan, 1888: Bayan okayuen, Bardan fas, 1845: Kadyo dans orkes, tram, 19.39: Saat ayarı ve ajans haber, Seri, 1945: Serbest 19 dakika, 1955 5 Beste ve semafler, 20.15: Radyo gazele, m, 2045: Bir marş ölreniyoruz, 21 3 , 2145: Çiğan ha,