21 Eylül 1942 Tarihli Tasviri Efkar Gazetesi Sayfa 1

Oftuzdürdüncü sene: Sayı- İktısadi Yür Mecmuası İnbisurlar fevkalüde sayısı çıktlı, rük ve İnhisarlar Vekill Ralz Karadeniz öle mak üzere bir çok Protör ve d rirlerin tülün, içki, tuz, barat bakkında dikkale değer makalele G onun yazısı “Vatandaşları : hafif içkiye alıştırmak,, lâzım mıdır ? AHSINI tanımak - fırsatmı bulmadığımız İnhisarlar Ve- kili Raif Karadeniz gücenmesin. ler amma, İklısadi Yürüyüş mec- muasında kendi imzasile yazdı- â© makaledeki «Türk halkını ha. içkiye alıştırmıya gayret et. tiği sözünü kat'iyyen beğenme. dik, Herhangi vekâletin başında b- lursa olsun biz bir Vekildön | içkiyi — azaltmak, battâ büsbütün ortadan kaldır. | mak gayemizdir, hepimiz bu. | nun İçin çalışıyoruz» gibi söz. ler işitmek isteriz. Arasıra gazetelerde bugünkü liğin tahsile himmet etme- inden, eğlenceye düşkünlük gösterdiğindi ye ve ahlük zâlma uğradığ dan şikâyet eden yazılar çıkıyor ve gençlik ahlâkı yükselmezse | memleketin g* ceği — (yüni| eski tâbirle inhitata uğrayaca. gandan) korkusu izhâr ediliyor. Bu şikâyetler de — doğrudur, bu korkular da yerindedir. Dev. icabı olarak bugünkü genç. likte vaktini boş ve kolay ıı_, Şrme hevesi çok artmış, haya- 1 kazanmanın, ruhan müsterih, maddeten müferrah yazamanın | sırrının, bilhassa genç iken ça-| Tışmaktan ibaret bulunduğu ha. kikati hemen tamamile unutul. müştur, Seneye nisbetle bahar me ise, hayata nisbelle de gençlik ©- , İlkbaharda ekinini ekme- da mahtul alamaz. Kışı da is. ter islemez ya azlık veyahut büs. bütün yokluk içinde sanlarda, kendileri tin bahşettiği en büy ye ve hazine olan gençliği ça- | Tışmak ve çalışmıya alışmak ile geçirecekleri yerde istaf ve it. T&f ile uğraşırlarsa, bülün ha. yat boyunca kendilerini hüsrana | Mahküm etmiş olurlar, Gençliğin hayatını tahrip © den âmillerin başında İse içki ge- lir, Bilhassa gençliklerinde bir | kere içkiye alışanlar, daha | ©o menbus itiyattan kurtulamaz. lar. Ondan sonra bütün hayatla. rı, düşkünlük, yokluk, sefalet ve çirkinlik içinde geçmiş olur, hayata ekseriyetle çabuk göz yu- marlar ve ölümleri de çok defa | X azaplı ve korkunç olur, Bundan dolayıdır, ki gençliğimizi yük- | ğın şerafet ve fa. endilerine aşılamak, va- tuna bedenen dinç, ruhan asil ev. Tâtlar yetiştirmek istiyorsak, ilk yapacağımız işlerden biri içki. ye karşı milli maktır, Bu mücadelede rarlarım — tahdit mücadelesin. den kaçınmak hakkını haiz de- Kiliz, Böyle bir mücadelenin ba. şında ise herşeyden evvel res- mi makamlar gelir. Çünkü res. mi makamların ve alâkadarla. rın ellerinde içtimni nizamı mur, hafaza ve milli dertleri iza- le için vasıla çok ve mütenevyi. dir, Bu makamların mektenle. ri, terbiye müesseseleri, köy. lü yetiştime yurtları (yâni frenkçe tübirile enstitüleri) var. dır, Buralarda muntazam ve mü rettep surette bir içki aleyhtarlı. Ba çığırı açılabilir. ve çalışa ça.| » hşa, uğraşa uğraşa mihayet (iç- v ki düşmanlığı) Türkün milli va. |* sıflarından biri haline getirilebi. lir, Bu çok yüksek, çok necip, çok ruhlu ve şerefli bir vazifedir. Garp medeniyetini, bugün hay- Tet ve ibretle görmekte olduğu- muz canavarlığa sevkeden âmil. Terden birinin de içki olduğunu bilmiyen ve itiraf etmiyen yök. fur, Garbin bütün (hıfmıssıhha) ülimleri ve muharrirleri, dok. | torları, içtimalyat mensupları, | Mmüdekkik —ve — mütefekkirleri | Karp medeniyetinin en büyük! Sukut âmillerinden birinin de İçki olduğunu söylemekte müt. Tefiktirler, Yine bu müdekkik Ve mülefokkirleri garp medeni. Yetini nereye girdiyse içkiyi de raber götürdüğünü ve bu su- Tetle girdiği her bakir muhitte, (meselâ Airikanın muhtelif ül- | kelorinde) hir felâket âmili ol.| <. B4 ahide... :Başvekil - İyeti dün akşamki ekapresle Ankan 5182:825 üyüş Başta Güm- eğerli muhar- çay ve kahve Fi... Üç venkli MÜSTAKİL YEVMİ GAZETE Pazartesi 21 Eylâl 1942 Çocuklar tenkitten zi- yade örneğe muhtaçtırlar. Youbert (Şerhi £ nel sahifemizde) 'Telefpn : 20520 Telg. Tasyiriefkâr, İstanbul Büyük bir deniz, hava çarpışması cereyan ediyor Alman denizaltılarile hava kuvvetleri 38 ticaret ve 6 harp gemısı batırdılar Berlin 20 (A.A.) — ll or |geçen müddet içinde Şimal De. duları Başkumandanlığının te inde büyük bir gemi kafilesi liği: Hususf bir tebliğde bildiril İ tamamile tahrip edildikten son- diği gibi Şimal Denizinde bir ge- | ra, zler, 13 Eylülde önemli mi - kafilesine kârşı büyük biri miktarda denix birlikleri refaka. muharebe başlamıştır.. 2 Tem-|tinde büyük bir kafileyi Şimal muz ile 7 Temmuz 1942 arasında T inden geçirerek bir Rus li Saracoğlu Amerika Sefiri ile uzun bir görüşme yaptı Bu görüşmede bilhassa Amerikanın kiralama ve ödünç verme kanunile Türkiyeye vereceği malzeme bahis mevzuun olmuş Moskova, 20 (Radyo: S. 19.15) — — ha Unüyled Presin Ankara muhabiri © g bildiriyor; Birleşik Amerikanın Ankara Se- ri dün. Başveki Şükrü Saracoğlu le sürekli bir görüşme yapmıştır. Bu görüşmede bü nın Kifalama ve Ödüzç Verme Ka- nunu Muelbince Türkiyeye yapacağı yardım bahis mevaau olmuştur. Memduh Şevket Esendal Varnda Van, 20 (AA.) — — Cumhuriyet, Halk Partisi Genel Sekreteri Men duh Şerket ve Birinej Umumi M fettiş Âbidin Özmen, 16 eylâl saat 20 de Müş'dan şehrimize - gelmiişler bududunra vali, gekir hu- dudunda da mıntaka komutanlaığı tarafından kargılanmışlardır. Misafirlerimiz bir kaç gün tetkik- lerde bulunacaklardır. Brezilyada Mihvere taarruz edecek Montevldeo, 20 (AA.) — Brerl- yanın Urügüsy Elçi takında Bre- lyanın Mibvere karşı tanfruza İş- rük edaceğini — güzalecilere söyle- Amerikan Büyük Elçisi Steinhard Elazığda açılacak 3.cü ' Üniversite haftası 13 kişilik Üniversite heyeti | heyeti Rektör Cemil| Bilsel'in riyasetinde dün akşam şehrimizden hareket etti Elâz;ğda «Üçüncü t)ı-.lnyım Haf- n Elâzığda, bundan övvelki hafta- tası> ni açacak olan Üniversite he olduğu gibi, dört çeşit çalış- bulunacağı 1 — Herkesin İlgilendiği mesole- - Ja ya hareket etmiştir. Ünlversilte he- yetine Tiyaset eden — Rektör Cemil Büsel, şehrimizden ayrılmadan evvel ile görüşen bir arkadaşımıza ufudaki beyanatla bulunmuştur: | — Üçüncü —Üniversite — Haftası | için Blâzığa 12 arkadaşla ve dolgun bir programla gidiyoruz. — Bu prı Yam, Dördüneü Umumi Müfeti: Abdullah Alpdoğan Bin sayın valisile teman edi- M UHARİFP ve gayrimu. harip memleketler ara. sında harbin devlet bülçesin. de açtığı gedikleri kapamak için halkın yardımını en az ise tiyen, Türkiyel Bizim silâhl çarafsızlığımız bedava olmuyor. Kendi mali çapımıza göre Milli Müdafaa yılı içinde, büyük ölçüde iç is. tikrazlar yapmadan Milli Mü. dafaanın istediği ağır masraf. arılı bir mali politika takip edebilmiştir. Halk da bunu anlıyor ve hü. kümete güveniyor, En büvük delil, Mi Müdafaa tahville. rinin gördüğü rağbet ve ondan evvel Tasarruf bonolarının ki- sa bir zamanda kapışılmış ol. TASVİRİ EFKÂR (Devam) sahife $, Sütun 1 de) masıdır, Bu da gösteriyor ki Ünivarsite Rektörü Cemil Bilsel| Türk milleti en sağlam ban. manma götürmiye teşebbüs et- mişlerdir. Fena hava gartları ve İbu gemilerin Şimal Denizinde rotalarını çok açıktan geçirme. jJerine imkân veren buz sınırı bu teşebbüsü kolaylaşlırıyordu. (Devamı sahife 3, sütun & de) Amerikan tayyareleri | Bir Japon zırklısile bir kruvazörü hasara uğrattılar Londra, 20 (A.A.) — Vaşing- , uçan lart açıklarında küvvetli bir Ja- pon deniz teşkiline taarruz et- mişlerdir. Bir zırhlı ve bir kru- vanöre isabetler kaydedildiği sa. nılmaktadır, Londra 20 (A.A.) — Guadal. canal'da hava alanını işgal et. mek için Japanlarm sarfettikle. |Fi gayretler boşa çıkmıştır, Sa- | |lomon adalarındaki çarpışmalar | | da hizimi kaybetmiştir. Yeni Gi- İnede Owen Stanley dağlarında hiçbir değişiklik olmamıştır. Mütefik uçakları, buna, Aao. | / ye taarrız etmişlerdir.. — Lord Halifaks'ın hitabesi Şimdi bütün İngiliz milleti |harekete geçmek zamanını bekliyorlar Nevyork 20 (Radyo. S. 21.06). Geçenlerde bir müddet Londra. da bulunduktan sonra Amerika. ya dönmüş bulunan İngilterenin Vaşington Büyük Elçisi Lord Halifaks, Alman — uçaklarının Londraya karşı yaptıkları tah. ripkâr akınların ikinci yıldönü. mü münasebetile Amerikan mil letinç bir hitabede bulunmuş, tur, Büyük elçi hitabesinde ez. cümle şöyle demşitir: «— İngilterede hâleti yuhiye artık değişmiştir. Şimdi hâkim n fikir, eburadan dayanabili. riz» değildir. Boyun eğmeden bir mukavemet tecavüzü vaze. debilirse de zaferi temin etmez. | Şimdi bütün İngilizler, düşma. | Na müthiş zayiat verdirmek için bizzat harekete göçmek vakti. Milli Müdafaa tahvıllerı i SAFA kanın devlet olduğunu biliyor ve onun kasasına yatırdığı p: ranım yalmz en fazla getirmekle kalmadığını, ca. nının, malının, irzinin müda. | faasına da yaradığını anlıyor. Milli Müdafaa tahvilleri, iki taraflı borçların senetleri buk. mündedir, Hükümetin bu tah. viller karşılığı olarak aldığı pa rayı her zaman ödemek bor. cu olduğu gibi, halkın ve bil. hassa Türk topraklarında bol para kazananların Milli Müda. | fan yolunda hükümete yardım | etmeleri de boyunlarının bor. | cudur, | Fakat bükümet, Milli Müda faa tah almak - iktidarına sahip her Türk için bir vazifeden başka bir şey elmıyan bu yardımı, hiçbir kredi müessesesinin ver mediği faizlerle mükâfatlan. (Devamı sahife 8. sütun 1 de) ni az çok satın | Kış yaklaşırken Kafkaslar ve Stalingradda şiddetli çarpışmalar yapan Alman piyadesi siperlerde SDY ORUUK UA Sovyetler Stalingrad'ın bazı mahallelerini geri aldılar Voronej şehrmın sokaklarında da göğüs göğüse çarpışmalar oluyor Rus tebliği Maskova, 20 'ALA.) — Babah tebliğinde dün ye- ©e Sialingrad, Mozdok bölgelerinde — müharebelerin devam etmiş olduğu blldirilmektedir. * Diğer cephelerde mühim değişiklikler olmamıştır. Tebliğ, Sovyet kıtalarının ekseriya göğüs gödüse çarpışmaları halinde şiddetli dövüşlerden sanra Stalın- Alman tebliği I Bertin, 20 (A.A.) — Alman ordulari Başkuman- danlığının tebliği: Terek çevresinde Alman kuvvetleri düşmanın elin- dan bazı müslahkem mevzileri geri almışlardir. Stalingred. kesiminde muharebeler ays; şiddeile devam etmektedir. Bu cephenin şimal kesiminde düş- manın yaptığı şaşıftaık taarrazları akamele uğratıl- | gradın bir çok sokaklarımı temizlemiş olduklarını öll- majşbjr. Vörenej varöşlerinde düymaa Haarrazları kıs- | dirmektedir. mea KöĞÜS göğüse cereyan eden çarpışmalar sonunda (Devemı sahife 4, sütun 4 de) Volkov cephösinde Sinivlano çevresinde Almanlar CDevamı saktfe 8. sütur # de) Von Klayst İngiliz tayyarelerı ölmemiş Munıh i bombaladı Berlin, Londranın | Taarruz eden giliz bomba verdiği haberi | | Klarının 12 si duşuruldu tekzip ediyor Berlin. 20 (ALA.) — Gündüzün tek | cüh mahallerinde ve umuml binalar- .| başına hareket eden kaç İngillr İ da hasar vukua getirmiştir. l İki Sovyet Generali) uçağı Alman toprakları üzerinde te- abali içinde ölü ve yaralı vardır. 'Ta- Sirtla hiryalama uçuşları yapmışlar- |(arruz eden bamba uçaklarından 12 cephede maktal düştü — |47 0ri A SD düşürülmüş- | sini uçaksavar to, tür, Geceleyin İngiliz bomba oçakları (avcılarımız düşürmüş) lerdir. L Aüna '*_':“m'"d'f:jım.., batı ve esnup Almanyanın | döğü İngilterenin kıyısında bulunaa ği: A'man ordular; Baş bası çerrelerine hava akmları yap- | TEdüstri tesislerine göndüzün aa lukı. General Von Klels'nin er mey- p Tv Y A bela” Gel danında Sidöünt dddla eden Reuter| mıştardır. Muhtelif mahallerde — ve | gü gece Sinderland endürlri Lö'ge- ağansı taraYından yayılmış resmi| cacömk Münih gehrinde İnfilâk ve|sine ağır çaple Bomhalap atmışlar. Soryek iddisamin da hakikate uy- : madığım bildirir. FON KLAYST ÖLMÜŞ Londra, 20 (A.A.) — «B.B.C Birimi Alman ordusu kumanda. ni Fon Klayst'ın öldüğü haber alımmaktadır. Bu General, tank mütehasınsı olmakla maruftu, Kursk ve Harkof mu?'.vyı'be!e.. rinde oynadığı rolden dolayı| Hitler'in takdirini kazanmıstı. İKİ RUS GENERALİ DE ÖLDÜ Moskova, 20 (A.A.) — Sov. vet Generallerinden — Kornilof Drugof ile Mişof'un ateş hattıtı. da öldükleri resmen bildirilmek tedir. | Willkie ı Moskovada ı .. G. Saray takımı dünkü maçlara iştirâk etmedı Londra, 20 (Radyo, S 19.45). Birleşik Âmerika- Cumhurreisi Roosevek'in - şahsi —mümessili |Wilkie. bu sabah Moskovaya |varmıştır. - Kendisine Amerika. nın Moskova sefiri A'mı'ı] Stan. ley refâkat etmekt Dün Beşiktaş ve Fenerbahçe takımları arasında yapılan hususi maçtan heyocanlı bir an ATMACA | | Dünkü futbor karşılaşmalarında Fenerbahçe Taksimdi B -üyük Edebi Roman| YAZAN: Peride Celâl İ — C—