18 Eylül 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5

SON e nınMektupları Çeviren: Sadi Irmak Hükümete karşı beş sene kafa tutan bir Kürd beyi ile muharebe Said Bey ya'çın dağlar arasına bir kaleye çekilmişti ve kırk adamın burada bize uzun müdlet mukavemet edebileceklerini an.aiım Ke | Ayın beşinci günü akşamı evvel. rada uzun zaman mukavemet ede Saitbey kalesi 2 Mayıs 1838! ce Reşil paşa tarafından fethedilen bilir. Berekei versin ki kalede kirk Mehmed paşamin seferi heyeti; bir kaleyi; şimdi mubasara edece. değil 200 kişi var, Bu bizim için kuvvetleri 400 asker, 150 at ve se-| ğimiz kale hakkında bir fliçir edin. elverişli. Çünkü evvelâ 200 kişi 40 AGA İEP PM İMIP GP yn POSTA Sayfe 1/1 varsa da bunlara çıkmak ve batar, | kayaların üzetinde bulunuyordu, Gö rin üzerinden göründü. yaları kurmak çok müşküldür, Kürt!rüyorum ki harbde işe ciddi olarak! (o Köşkte sükünet tecssüs edince biz rehberlerim refkatinde bu tepeleri! sarilmak birçok mMelümatin yerini; iki büklüm olarak yüz adım daha her taraftan tirmandım ve akşam | tutuyor, Paşaya öğüd veren baz'ları| İlerledik ve taşların arkasına diz geç vakit pek yorgun bir halde Be.! toplarin Muayyen noktalara yer - çölüük. Bunun farkina varmadıkları dirhan beyin çadırına döndüm, Bu leştirilmesini tavsiyo etmişlerdi. Bu nı görünce Türk çizmelerin müsaa- beyin siyah keçi kılından yapılmış! sabalı erken yanina girdiğimde be.'de ettiği nisbette sürüne sürüne ka. çadırı köpüren bir dağ ırmağının nim fikrimi sordu. İlk gündenberi İenin 25.30 metre yakınına kadar yanında kurulmuştu Böyük bir a-|aysi fikirde olduğumu ve kalenin! vardık. Burasi biraz vekölmiz olsa tepe kuzu kebabı yapılıyordu. Ö-| garbındakl nok'ada israr miiğimi İdi lâğım yapmak için en iyi bir nömüzde uzua silâhları, kamaları, söyledim. Bunun üzerine topçu ba.| yerdi. Fakat bizim lâğımcı bir zaval biçekları ve tabancalarile ve hoş bir | şils mühendis başını benimle bara. (11 taşgidir ki bu işi yapımıya mecbur kiyafetie kırk elli Kürt daruyordu. Ber teklif eltiğim noktaya gönderdi. tutulmuştur. Adamcağız bir Kürdle Bunların ileri gelenleri toprak üs .' Bunlar henüz bu naktayı görmeden birlikle bir mükâfat o mukabilinde tünde a a buldular, Fakât bu e kadar sokuimayı kabul nöbetçi ateşleri yanıyordu, Ve yu.|taya geniş ve dolambaçlı birletti. Bir bulut, ayı örtünce bunlar karida ay ışığında silâh sesleri ge.| yollan veyahud kalenin bemen al sokulmiya başladılar biz taşların liyordu. Pek yorgun olduğumdan tından geçerek (varilabilirdi. Ben üstünden başimizı kaldırarak heye. yemeği yer yemez beyin kürkün5| geceleyin bu ikinci yolun tercih ©-| canla bunları takib ediyorduk. Bir önüme çekerek toprak üstünde uy. dilmesini teklif elihiştim. Mehmed kolumuzu görseler herhalde otuz nö kuya daldım. Çünkü çadırim ve eş- bey İse hakkile çok kurşun yiyece. bolçi birden ateş edecekti, On daki İyem adamlarımla birlikte geride! gimizi söyledi ve birinci yolu tercihika sonra adamlariniz döndüler, ve kalmıştı. İetit, Fakat şunu söylemeliyim ki bu'yer yerde kayalık bulunduğunu ve Gece yarısı uyandım. Kalenin ci-! dolambaçlı yol 600 kadem irtifa. hiç bir toprak ve kale dibinde bir varlarıni dolaştim, Ve paşa gelme.'dadir ve 45.60 derece mevlindedir. kiz topu geçmiyen birinci ve ikinci mek için görmiye gidiyorum. Dik kişiden fazla yer, sonra da 200 ce. piyade 'alaylarınıdan ayırlımş üçer ve yalçın bir dağın orlasında bir ir. taburdan terekküb eder, Bütün bey. Mağin çikişini düşün, Kayaların İs- sur adam kirk cesur adamdan daha zor bulunur. Bize müzahir olan küri ler epeyce den evvel bütün yolları İyice öğren.| Ve yer dik yamaçlar ve kayalıklar. dim. Taarruz hakkındaki görüşüm |la örülüdür. Bu bariyer üzerinden adamı gizliyehilecek bir oyuk bu - Tunmadığını söylediler. Bu gece daha fazla salışamadık e takriben 3 bin kişi idi, Bu kıt'z Ükameli tamamen amudi, Rüzgür- iş yapmışlardı. Ve bir beş senedenberi Babiâaliye kafa tu. ların Sesirile aşinan tabakalar ga - sürü küçük kuleler, müstehkem ko- lan; halktan zorla vergi alan ve bir, yet yüksek bir kale duvarı manza-| vuklar zapietmişlerdi. Bunlar kaleye çok zulümler yapan küçük bir kürt rasmi veriyor, Aralarında kirk adün giden yolları örtüyorlardı, Kürtler prensine karşi gidiyordu. Bizim kı-, mesafe bulunan böyle iki kaya arr. ellerindeki tüfeklerin pek ceki ol - taat yaklaşırken (tarafdarlacından sima Bedirhan beyin köşkü bir gü. masına rağmen mükemmel nişanci. i şöyledir: Bütün toplar sağdaki tepe| geçildi ve gece basinca Kürt küşkü- ve kâr derecede görmüştük onun üzerine çıkarılmalıdır. Köşk bu ta.'ne ilk mermiler yağmiya başladı. için geldiğimiz gibi ihtiyatla dön « rafa doğru açiktir. Kapıları pence.. Köşkün altindan geçerken yântınız--miye başladık. Fakat daha yirmi a. releri görünüyor. Yani hedef vardır. daki çavuşlardan yüksek rütbeli 28.'dım gömeden kulaklarımızın ira. Köşkün avlusu bu tarafa doğru mey bit olduğumuzu anladıkları halde a. fında mermiler vizlamıya baş'adı. vercİin yuvasını andırıyor, Arkada- ki dağ duvarı yüksek olduğundan göm kat katmiş gibi bir manzara reel rağ mdafel dan geldi, Ve bir alay, topçusile be. | varlerile k in tara. saber Dizleyi geçti, Kit'anın bakı . fında çıkılmaz bir yamaç üzerinde dırlar, Hemen dalma geceleyin ha- ireket ederler, gündüzleri kayalar al tında gizlenirler, Ve nerede bir düş başı görürlerse derhal kurşun lari kurşunu bol bol atmak firsatını | kaçırmazlar, Halbuki kaledekiler az ki tepeye çıkarılmalıdır. Eğer kale.'de teslim olacaklardır. İdekiler ürkerlerse ki bunların hiç bi. o Dünkü teftişimden geri geldim. İrisi top görmemiştir. İlk atiş, teslim Paşa yanıma bir Kürt ağasi iki yüz. ' olmalarını temin edecektir, Eğer da, ' başı, iki lâğimet vermişti. Fakat va- İkabll olan yeğâne cepheden ateş den lâğrmet İle önden yürüdüm. Bu açılmalıdır. İdağların en iyi rehberlerinden birisi| yaldir. Ağır toplar garb tarafında- teş açmamaları gösteriyor ki Him bakmadan ve taşlar üzerinde yuvarlanı yuvarlana az sonra ken- dimizi kurtardık, ve vadiye vardık. Paşaya şu teklifi yaptım: Bizim minöre başmı muhafaza etmek ü. man yağdırırlar. Kürtler bedava bulduk. | yanıklı iseler piyade İçin geçilmesi! ziyeti gündüzün görmek İstediğim- zere kuvvetli madenden kabili nakil bir dam yapalım, Ve adamimiz bu sayede çalişabülsin. Bir Kürd bu da. İatryorlar ve iyi avlıyorlar, Dün pek i ertesi sabah , Bir küçük bir kule sivriliyor, insan müdafile. teh rap uzak mesafelerden üç kişiyi vur . telum sali, dör! beş klülle bereber rin buraya nasil geldiğine şaşiyor. bir ağır topu naklediyordu. 140 tas Harabeler üzerinden akan bir men. hemluk diğer bir sal 15 kişiyi ve ba eskiden sarnıçları besliyordu, İ Reşid paşa toplarını develere i mamen Prusyalılerimki. gibidir, Fa. | yüklemiş ve geceleyin nehirden.geç muz bir ceviz ağacinin yaprakları arasından kurşunlar vizlamiya baş- kat çifte bir pamuk dokumasıdır ve | miştir, Sonra uzak mesafelerden via! yeşile boyanmıştır. Atlar ikişer ve ü istikamete kaleyi kirk gün döv- dörder olarak tulamların arkasına müştür. Nihayet Bey teslim olnaş Tadi, Ben bu zamani etrafi teftişle ge. buğlanmıştır. Böylece bütün söva:| ve malyetile beraher eski dostu Sa. içirdim, Çünleli yirmi dört sast sonra Ayın sekizi: Kıtant dün akşam ben olmasam gerek. ni duvara karşi koymayı kabul etti geldi. Ve derhal müzakerelere baş -| Söylediğim gibi Kürtler geceleri Löğimei bunun altina oturacak ve landı. Fakat bunlar pek (o biçimsiz! pek fazla faaliyet gösteriyorlar, bu yüz Kürd kımıldayan her şeye steş “iceneyan ettiler, Evvelâ bütüm toplar sayede yavaş yavaş köşkün etrafına! edeceklerdi. Minör derhal duvarla. İller, Fakat derhal arkasında durduğu Mermisiz olarak atıldı. Sonra teslim! kadar yaklaştılar. Taarrurumuz ba-İrın içli doğru girmiye baçlıyacaktı, Için bir adam gönderildi Bey va. kımından bence en münalb yer Bu adam bir buçuk atşin derinliğe kiz bunu kabule hazırdı. Fakat ken köşkün arkasindaki tepedir. Ebem-'varnca deliğe bir fiçi barut koya di teklif edeceği tartlar dairesinde, miyetli bir baskına uğramadan köş-| caktık ve iş bununla bitmiş olacak. Böylece müzakereler bugüne kadar kün garb tarafmda geçerek 600 -İtr. Runa muvaffek olsmazsak işi. uzadılarj fakat artik şimdi toplar | 700 kadem irlitamdaki e tır-İmize devam etmiye bir mânl yoktu. batması: .2| riler ü iz adım gerişliğinde ve id beye karşi yapılan muhasara bare gk mii olan nehri bir hayvan leetine iştirâk etmiştir, Buna mükü. kaybetmeksizin. geçtiler. Katırlar fat olarak benüz mevcud olmiyan 6 içinde taşlarla sürülerek geçiri” bir redif alayına miralay tayin edil. di. Nehrin sol kenarinda bir karar. miştir. gâh yaptık ve: bunun tertibatını; 7 Mayıs. çoktanberi karargâhta dalma muhafaza ettik, İboş oturmaktan yorularak dün ya- 'Nöbe'çiler pek sevimsiz bir int. |nıma bir tek ağa aldım. Ve Ssid ba yapiyorlar; bunlar karargâh et.| bey kalesine kadar atla gitim, Öğ. rafında yirmi veya kirk adıma bir Teye doğru bir kayanın kenarından! radadır, Yalniz sayisiz zikzaklı tek| Ağaçları deviriyor, dev gibi kaya.|)a ilerlememiz lüzim geliyordu. Kürt| gelmesini istiyor, Simdi ve haşmetli köşkü yük. bir dar patika kalelere doğru tirma. |ları yoldan atiyordu, Veyabud te. dizilerek bütün gece her dakika ha.) geçip beyaz sek irtifada ve tamamen Mehmed paşa kıt'aslle beraber ge- lecekti, Said bey kalesi bin kadem İrtifa. Jtoda bir tepe üstündedir. Bu tepe dağın esas kötlerile tırmanılmaz bir geçidle bağlıdır. Şarki ve garbi ka. ya uçurumlarile çevrilmiştir. Bu w. çurumların cenub tarafı bir vadide birleşir ki bizim karargübimiz bu- . Vadi içindeki yollara ei Kaleni kale ve ta. tepelere çıkarılcaktı, | ie. Güneşi Akşam: On üç okkalık gölleleri. & 240 mandi sona köşkü 240 adim mesafeden! muz söylersem buna İnanmalısın.| kayanın önünden keleye kadar yal. Hiç bir âlet olmaksızın birkaç 5! -İniz ufak tefek erizaları olan 100 rıkla ve insan elile böyle bir şey ba.ladım genişliğinde bir düzlük var, | şarabileceğine . hiç © İnanmazdım.| Benun ötesind; kalenin kapıları gö. per topun önüne yarım bölük ko.| rünüyor. Ve nöbetçilerin o yezintii şuldu, Diğer yarım önden yürüyor. | hissediliyor. Fakat bizim daha faz. ler buna bazir olduklarını *övledi » kerleri yerinden kımıldatılamıyan|ler, Yalnız gec kadar bekleme. Paşa bu plân kabul etti Bugün fazla kurşun atmıyoruz, Çünkü mü. mizle kartalı yuvasından kovduğu-| gördüm. Beni ve elli Kürdü gizleyen ihimmatımız Cezireden yoldadır. Akşam Bütün gün müzakelerle geçi, Seyid bey oğlunu rehin ola- rak teklif ediyor. fakat kaleden ser. bestce çekilmek İstiyor. İkleci bir teldifi bölün köşkünü teslim etmeyi teklif eti, Fakat psw onun bizzat paşs bu kabul sahnesinde hazir bulunmam Için beni cakir,