9 Eylül 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

——-İLİM VE HAYAT-—- Witaminler | Profesör doktor Sadi Irmak V itaminler uzviyette mad-! hatilerin hastalıklara karşı mu ie vitaminin fazlası, diğer vita- de değişmesinin & salim kavemetini azaltır. Göz ilühabıİ minlerden farklı olarak zehir gi- bir şekilde yaraması için gıda iş- meydana getirir ve neşvönemeyı| bi tesir eder. lerinde en küçük miktarlarda azaltır. A vitamini veren ana| OE vitamini: Yağda münhal ve bulunması lâzım yelen uzvi mad madde sarı bir nebati boya olan| hararete mukavimdir. Bu vita - delerdir. Uzviyet muhtaç olduğu «karotin» dir. Karotinden hay -| minin tesiri beyaz fareler üstün- bazı maddeleri kendisi terkib ç-| van uzviyeti - A vitamini yapar.|de araştırılmıştır. Bunun noksanı demez, Bunları hazır bir halde, (A vitamini üzerindeki araştır. lerde gebeliğin (devamına hariçten almaya mecburdur. 20| malar bilhassa fareler üzerinde! imkân vermez. Ve sikıt meydana sene evveline o gelinciye okadar) yapılmıştır. Bu hayvanlara A vi-| getirir. Bütün yavrular ölü do - yvan uzviyetinin hatiçlen yal- tamininden mahrum bir gıda ve-| gar. hiz proteinler, yağlar ve karbon|rilirse meşvünemanın durduğu ve| 2 — Vitamin kaynakları: maiyetleri almak ihtiyacında ol-|bundan maada gışai muhati has-| Bütün vitaminler nebatlar ta- duğu zannolunurdu. Fakat son| talıkları görülür. İnsanda A vita-| rafından meydana getirirler, Yal 20 senenin araştırmaları vitamin) minin noksanı ayni srazı mey -İnız bazı hayvanlar nobatlarda denilen maddelerin hayati obir|dana getirir. ön vitamin olarak bulunan bazı shemmiyeti ha'z olduğunu göt) B vitamini: Antinevrotik İs - maddelerden A ve D vitamini terdi. Vitamin bahsi beşeri mara-| mini ahır. Suda münhaldir, yük-| yapabildikleri (| gibi, C vitamini 3iyattan menşeini alır. Nüfus|sek hararet ve kâleviler müva-| de doğrudan doğruya terkib ede- Sokluğu, kıtlık, harb, hapis, ge-| cehesinde tahrib edilir. Neşvü- bilirler. A vitamini karotincidle- mi seferleri gibi tek taraflı bes -İnema için elzemdir. Noksanı si -İre pek yakındır. Bu madde yo - mecbur eden şartlar al-İnir iltihabları yapar, B vitami -İ şunlar tarafından terkib edilir. tında insanların karekteristik bir |ninin noksanı insanda «Beriberi”| Denizde yaşayan bazı Diyato - takım hastalıklara düçar olduk-| hastalığımı meydana getirir. (Si- meler de ziya müvacehesinde A lar görülmektedir. Ayni neviden) nir iltihabı). vitamini yapabilirler. Bu vitamin hastalıklar hayvanlarda da mü-| oC vitamininin noksanı insanda|ler küçük balıkların vücuduna şahede edilmiştir. Bütün bu arı- Zaların sebebi olarak (vitamin noksanı tesbit olunmuştur. Onun için bu hastalıklara gAvitami » nosen derler, Z Muhtelif uzviyet cinslerinin pek muhtelif vitaminlere ihti - Yacı olduğu tesbit edilmiştir. Gün geçtikçe vitaminlerin sayısı ço * #almaktadır. Biz en ziyade e - hemmiyeti olan vitaminleri ala - Sağız, Ve muayyen bir sınıf uz- Viyetin muhtaç olduğu ve ikinci derecede ehemmiyeti olan bazı * Vitamin, neyilerini anlatmıyaca - ği. Mevzuubahs etmek istediği» MİZ vitamin nevileri şunlardır: AB CDE tejiç 17, Vitamin cinsleri ve muh- yaaa vitamin ihti - > vitamini: Bu madde yağda h Yağı eriten maddelerde mün- » Bunun noksanı gışai mü- ve bazı hayvanlarda skorbut de-| geçer. Bu küçük balıkları büyük nilen hastalığı meydana getirir.) balıklar yutar. Bu suretle vita - İBu ârıza uzviyetin zayıflaması, min büyük balıkların vücuduna ağız gışai mubatisinin iltihabı, geçmiş bulunur. Bazı bakteriyot dişlerin o gevşemesi, kemiklerin müvacehesinde vitamin A terkib şişmesi, cild altında, adaleler al. ediyorlar. Nehatların yeşil yap- İtinda kanamalarla müterafiktir. raklarında daima A vitem'ni bu- D vitamini: Bu vitamin ergos-| lunmuştur, SON POSTA La Havacılılz a Sayfa 3/1 Zırhlılar ortadan kalkıyor mu? ( “Son Posta,, nın denizci muharriri yaz.yor | Z Her harbin ortaya attığı ye- Bi bir silâh vardır. Bu silâh kendini, ilk defa, barh sahasında gösterdiği zaman efkârı umum. yenin heyecanını tahrik eder. Artık o silâh korkunçtur. o silâh yegâne kuvvettir, o silâh harbi kazanacak (o yegâne vasıtadır. Rus - Japon harbinin muhribleri ve büyük harbin denizaltı gemi- leri hep bu tes'ri yaşatmıştır. İşte bu harbin moda silâhı da tayyaredir. Fakat efkârı umumi- ye diğer silâhlara kolay kolay alıştığı halde tayyarelere pek ka nıksayamamıştır. Bunun o sebebi tayyarelerin yalmz cepheler ü- zerinde değil şehirler üzerinde uçması ve bombasını oraya at- masıdır. Busünla bersbr tavya- renin en cok darhesi yemektedir. Bu hal, cilere, o kadar cazib #irii. ki, bir Kesim kelem geti lerini dananmaların lâğvına İkmdar götürürler. * Eğer herhangi bir devletin or- |du, donanma veya hava kuvvet- lerini ortadan kaldırmak kolay olsaydı, şu anda, b'rçok devlet- ler gemilerini bağlamış buluna- caklardı. Fakat bugün devletler bir taraftan hayat memat mica- delesi yaparken, diğer taraftan da donanmanın ne s#“icil alacağı m düşünmek zorundadırlar. Saç erinin ültra vicle yunlarının te- si altında istihalesinden husule gelir. D vitamininin noksanı insanda ve bazı hayvanlarda Rachitis» denilen hastalığı husule getirir. Bu hastalık kemiklerde kireç noksanı ve eğilmelerle mütera - fiktir. Vitsmin D de vitamin A gibi yağlarda münhaldir. Onun İçin uzun zaman bu iki vitamin birbirine karıştırılmıştır. D vi - tamini vöcudda ültenviole şunla- rının tesiri altında husule gele - bileceği için bebemehal gıda içinde bulunması şart değildir. malarmı baksak olursak, isya atılan fikirler sunlardır: 1 — Donanmanım lâğvı 2 — Donanma siyasetine de- var 3 — Gemi tipleri üzerinde ta- dilât yapmak Vitamin A nın mühim mem'a- larmdan birisi de balıkyağıdır. Sütte de muhtelif miktarda A vi- tamini mevcuddur. Yumurtalar içinde A vitamini en çok ördek yumurtasında bulurümuştur. B vitamini * nebatlarda çok vi münşirdir. Bilhassa hububatta bulunur. İnce un 3 vitamini ihti-| | Donanmanın lâğvını istiyenler va etmez. Mayalarda çok mik .| tayyarelerin, bugün, harb gemi. burda Mi sml İlerini batırmala istinad et C vitamini: Hububatın çim . mektedirler, Madem ki tayvars- lenmesi esnasında zuhur eder.iler gemileri batırıyor, © haldi Çimlenmeden evvel mevcud de|bir gün gelecek deniz üzerinde|salar (5). ğildir. Yeşil çimlerde mebzulen| gemi kalmıyacaktır... o İyisi mi TDevamı 4/1 de) (donanmayı kaldırıp bunun mas- rafını bava bütçesine ilâve etime-jhâlâ muhafaza ediliyör. lidir... b — Tayyareler, deniz menfa- Nazariyat doğrudur. Fakat üç atini yalnız başıma koruyama seneyi bulan harb içinde muaz- maktadırlar, Bunun aksi olsay- zam İngiltere | donanmasınm a- dr, Alman hava kusveti, kendi i zaldığını değil, bilâkis çoğaldı. diniz yollarım © koruyabili ğım görüyoruz. Buradan da çizi yngeneteyh donanmanı kardığımız ders şudur: : ” 3 a — Makıad harb gemisinin) 1 Pe” kuvvetinin b batması değil, deniz menfeati.|milletin deniz menfaat sin kaybolmamasıdır. İngiltera.| br ve memleketi nin gemileri batıyor, fakat deniz | sürük! İmenfaati ve deniz hâkimiyeti ( “Son Posta, nın bulmazası 23- ) Bunlardan 30 tanesini hallederek bir arada yollıyan her okuyucumuza bir hediye takdim edeceğiz a emi BA EE gigi 1 — Dünya si, memacılik meike - m (7), Mayret ni, KN z 2 — Bilginin. san 18), : 3 — Göllerde İ bulunur (3), Ak - denise dökülen bir nehir (3), Usak. lik milas 2). 4-— Yemi isim, - ietden O), BE İ haris iyan kamal ti), 5 — Moş om. yan (5), 3 — Yok deği (3). Bir ticaret grinimiz (3). 7 — Tersi gök. te bulunur (2), Araba kullanan (7). $ — Sallamdır (2), Boyada (5). vekili (5). 9 — Damardaki mayi (8), Alan (-İ 5 — Sarki Anadniuda 10 — Sühayların omuzlarında bulu »İ Yıkık yer (6), e le ği 6 — Va çalan (3), Bir tarım üibei (4), MM 7 — Keresle parçaları (5), Bir emir ) 1 — Moe idare eden (5), Orketin bir) sama (8). Gar 4 — Drülkiyet eki (2), Fransa hag bir yer 13), 3 — «Pekis anlamına gelir (4), kt) 8 — Tarım ölellerinden (5), $ — Uzaklık nldası (2), Yan keli 3 — Ekşi bir meyra (5), Numaranın | mimin madeni közm (2), Biz nida a, kısaltılmış yekli (2), 10 — İnsan (4), bazyik eder (5).