16 Mayıs 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

İranda neler olda Neler oluyor ? ç Ekrem Uşaklıgil ems — İranda ne oluyor? Bu suale doyurucu bir cevab ver. Tnenir, bizim için, mümkün olma. dığin: ilk vazife olarak kaydedelim. Yalniz kendi ajansimizin ve yal. niz kendi radyonuzun söyledikle, eni birbirlerine ekleyerek bir defa daha gözden geçirecek olursak der. hal bükmederiz ki, bu komşu mem. İekette olağanüstü bir şeyler olmak tadr, fakat onlar nelerdir? Mesele bu şualin cevabini vere. bilmektedir. Mazinin derinliklerine kadar in. © lüzum yok: ingiltere ve Rusya bu memleketi İşgal etmiye lüzum gördüler ve iş. gal ettiler. Bu hareket Üzerine kral İstifasını verdi ve yerine oğlu geçti. İran İşleri hakkında | düşünmiye başlarken bu noktayi bir bareket noktas! olarak ele alab Hükümdar ve hükümet değişince karş'laşılan Ik mesele işgalin meş Te'aslır İmasi meselesidir. İşgal edi. İen. ile işgal eden arasında müzake. re buşlıyor, haftalarca ( sürüyer, bü arada hükümet değişiyor, yerine baş kas! geliyor ve nihayet müzakere neticelenİyor. Öğreniyoruz ki, sn. aşmayı Millet Meclisi de tasdik et. m iyetn bir durul, İâzim, fakat bu. Bun aksini görüyoruz. Ortaya bir rivayet çikiyor: Kral ile Kraliçenin tayyare ile Köohiseye gittiklerini işitiyoruz. Ri. ayet tashihe muhtaçtır. Çok geç. meden tayyare ile Kahireye gidenin yalniz Kraliçe oldağu, Kralin tenub vilâyetlerinden birinde - bulunduğu «övleniyor. o Derken Kraliçeyi de, Krali da Tahranda birleşmiş bulu, yoruz. Ne olmuytu? Belli değil Kisa bir zaman sonra Tahran. Kürd kabilelerinin İsyan ettiklerini söylüyor. Söyleyen, meselenin biz. zat alâkadarıdır. sözü doğru ola. duk. Fakat ne münasebetle; nerede, ne sekilde? Belk değil. Aradan gene kisa bir zaman ge- gyor, İran Harbiye Nazırinin sesini işitiyoruz? f genislemistir. Hareketin tlmas1 işine bir dost İsk eseri olarak Rua askeri de işti. rak etmektedir, diyor. Hâdiseler üzerinde mütalea yü. Tütecek değiliz. Maksad'miz yalnız kendi ajansımızın ve kendi radyo. mwuzün söylediklerini bir yere tep- Yamaktan ibaret. Bununla beraber düşünmemek mümkün değil Tahran bir vakitler isyanın Kürd kabileleri arasinda olduğunu anlat. mişti. Şimdi söylediği isim Azer. baycand'r. Bu değişikliğin sebebi ne olabilir? Bu da belli değil. Bu arada İngiltere Kralinin bira. deri Dük dö Gluçester Tahzana gi-| Ahesin şerefine İran Krali tara. fından bir ziyalet verilmiştir. Dük dö Gloçemer ba ziyafete bir Pi İzomancıları hukkinda etüdler, bür! lüyor. ismi Sakson aleminin muha - tebeyi zaferle bitireceği , kanaatini izah ettiğini isitiyoruz. Fakat İran Kralı ne cevab vermiştir. bilhassa kendi memleketi hakkında ne ko. nüsmustur? Belli deği. Bütün bunlar. belli olmadığı gibi İsanin hangi kısımlarının kimler ta. rafından ne sekiller altinda işgal edilmis olduğu da belli değil. ban hakkında konuşurken; mi ver kaynaklarından gelen haberlere tabii yer vermiyeceğiz. fakat Life adini taşıyan Amerika mecmuası. nin nasilen İstanbula kadar gelebi-! en 27 İkincikinun 42 tarihi nüshasında gözümüze İlişen br çüm. İe İster istemez hatitımıza geliyor: — İren seferi bu mubarebede şimdiye kadar olanların en akl ve havsle sığmazıdır. diyen Amerikalı meslekdaş düşüncesinde haksız mi- dır, hâdiseler arasinda bundan daha garibi de görülmiyecek mi? O da belli değil e Mas TAKVİM esi — // İİ Fransiz Filosofu La Rovhefoucsuld söylüyor: , “— Ellerinden çıkan büyük hareketlerden büyük gururla | insanlar ekseriya başkasmın şerefini mallanmış. yahud tesadüften İs. tifade etmiş olanlardır. mli Makale: Şehir Elaberleri Külliyetii miktarda kâğıd ve mukavva tevzi ediliyor 250 ton birinci hamur kâğıdı dağıtıldı, basın kooperatifine İmatbaacılara, ayakkabıcılara da ihtiyaçları tevzi ediliyor Kâğd ve mukavva İthalâtçileri (birliği şehrimizin ihtiyaçlarını kar. işilamak Üzere 3-4 gündenberi pi - yesada külliyetli miktarda kâğ'd tev | ziatı yapmaktadır. Şimdiye kadar! 200-250 ton birinci *hamur kâğıd itevzi edilmiş bulunmaktadır. â| gündenberi (o perakendecilere (110) ton kadar ambalij kâğıdı vesilmiş. İtir. Ayrica kutucü, zürfçr've'matba. ac'lara da ihtiyaçlirı nisbetinde kâ- ğid verilmektedir. o Diğer taraftan; Birlik gayrimeşru satışların önüne | geçmek o maksadile okirtasiyecilere verilecek kâğ'dları kestirerek ve şe) kil vererek dağ'tmaya karar ver « miştir. | Basın isthlâk O kooperatifi yeniden ayrlan 100 ton bugünlerde verilecektir. Bu arada ayakkabıcılar cemiyeti nin mürocasti üzerine birEk cemi. yete 10 bin mukavva vermiştir. — e için küğid İngi'iz muharririnin konferansı 18 Mayis Pazartesi günü saat 18 de Eminönü / Halkevinde muharriz ve gazeteci Derek Petmore tarafın | dan «Muasir İngiliz romaninin in -! kişafın adlı bir konferans verilecek! tir. Bay Petmore «Munir İngiliz yük babası şair Coventry Petmo - re'in bioyrafisini ve daha bir çok eserler yazmış, son zamanlarda da| Balkan ve Yakinşark & intibalarını| anlatan «Balkan correspordentu ad İı bir kitab neşretmiştir. Bir çok €- dib ve muharrir yetiştirmiz olan bir aileye mensub ve İngiliz ma - harrirlerile yakından tanışan Pat-| more, HG Wella, D, H. Lawren İ Aldous Huxley; Üohn Galewozthiy Dr. A.J. Crenin; Charles Morgan; göni mwhserirlerin hayatları ve e selerinden bahsedecektir. Konferans mütenkvb kültür film Ter gösterilecektir. Yeni bir doçentimiz Askeri doktorlardan merhum e- albay Ali Riza Noyanın oğlu “1200 bin Tira ayrilmiştir. Kabul edi. “İmi bütçe yekönu 14,712,337 Müddetini dolduran şehir meclisi son içtimamı yaparak dağıldı Vali mec'isin kapanışı münasebetile azalar şehrin şükranlarını bildiren bir nutuk söyledi İstanbul umumi meelisi dün öğ-İmiş bütçe kararnamesi ve mülhak İden sonra ikinci reis vekili Ab - |bütçeles okunarak kabul edilmiş - dülkadör Karamümselin. riyasetinde jtir, toplanmiştir. Geçen celbeye aid za- iü ğ bit okunarak kabul edildikten son- ölçekli Sa şa raznamedeki maddelerin müze. İmagraf yekönu -2,660,000 lira, Da- keresine geçilmiştir. Ruzmamede Tmevend muhtelif en. cümerilör matbatale”” okunatak ka. bul edilmiş, 5 dakikalık bir te müteakib belediye masraf ve mül. hak bütçelerinin tetkik ve müzakere sine başlanmıştır. Bütçe hakkin - daki mazbata madde madde oku” narak baz: o münakasslardan sona kabul olunmustur. Mazbatıda bele-| diye iktsad. işleri için 146995. ev. lendirme İşleri için 17376, sihbat şleri bütçesinde Haseki hastanesi için 314812, Cerrahpaşa hastanesi. ne 319453, Beyoğlu hastanesine 97242, Zeynebkâmil o doğumevine 58420 lira, zührevi hastalıklar teş İkilâri için 1.276.012, veteriner iş - leri için 30,539; fen işleri için 394,138; imar işleri için 106,844: #faiye müdürlüğü İçin 465,504 &. Ta; İstimlâk işleri için 25,716, me. zarlıklar müdürlüğü için 51,712 k. ra; temizlik İşleri için 759.877 bra: swuhtelif o masraflar oOiçin İrülüceze varidat ve masraf yekünü 296,017 Tira, Sehir Tiyatrosu vari. dat ve imseraf yekünü 196293 5. İya, Konservatıar varidat ve raasraf yekünu da 126,312 İra olarak tes. İbit edilmiştir. Bütçenin tayini esa- mi suretile itüfakla kabulünü mü» İtenkib Vali ve Belediye Reisi Dr. Lütwi Kırdar riyaset mevkiine geç - miş ve Meclis müzakerelerine aid zabıt hülâsasi okunmuştur. Vali ve Belediye Reisi zaptın o- kunmas'ni müteakıb şunları söyle- miştir: — Arkadaşlar Bu İçtimatmizla; umumi meclis üçüncü İntihab devresinin dördün- cü yıl Nisan içtimalarını bitirmiş ohuyor. Dört senedenberi her zaman müsaid olmiyan (şartlar içerisinde ve dar imkânlarla başardığınız iş - ler ve yaptığınız hizmetler şehrin şükranina bak kazandiracak bir key fiyet ve kemiyettedir. isahk tabela? Bilhassa riyaset ve icra makamı. e E kei memleket menlanlerinden i sı,İmilhem olarak gösterdiğiniz yar - Beymen yin b İdımlardan ve hiç esirgemediğiniz kalâde masraf bütçesinde yollar ve |müzaharetten dolayi müteşekkir ve köprüler inşaatına 600 bin, Kara .|minmeBardir.. a : köy ve Gezi köprüleri tamirine 100| Hepiniz biliyorsunuz ki bütçemi. bin lira, Barbaros heykeli inşaatı. izi alâkadar eden bazı kanunların na 200 bin lira; istimlâk işlerine |ç'kınasin: bekliyoruz. 100 bin kira, istimlâk borçlarına da| O Ümid ettiğimiz gibi kanunlar çi- kar da bütçemizi bu kanunların i - cablarına göre tadil ve ikmal et - len bütçeye göre vilâyet varidat! 5.902.804; © belediye © varidatilmek zarüietinde kalırsak muhterem (8,909,533 Mra olmak üzere umu -beyetinizi bir kere daha fevkalâde. den içtiman davet edeceğiz. dır. Vilâyet adi. masraf bütçesil O Kanımi mesai devrini tamamla 4.322.089; fevkalâde masraf büt -İyış ofan değerli meclisinize, bu ka gesi 730,815 liradır. Vilâyet men -|yıdla veda eder ve hepinizi en de- zaf yekünu 5,902,804 İira, beledi-İzin saygılarımla selimlarim.» Sai ye masaf yekünu da 9,659.433 li. vadır. a Meclis Şehir İnkilâb müze Nafta Vekili şehrimizde İkürtübianesi talimatnamesini de ba-| Nafia Vekili Ali Fuad Cebesy 21 tadillerle kabul ettikten O sonra|dün Ankaradan şehrimize gele elseye tekrar 5 dakikalık bir fa -|tir. Vekil şehrimizde bir müddet sila, verilmiştir. kadar kalacak ve Vekâlete bağli Üçüncü ceke birinci reis vek'li|müemeselerde tetkikler yapacak - prof fesör Dr. Bürhaneddın Teker, Dr. Besim Tura, Dr. Zeki Zerenden mü rekkeb bir heyet huzurunda doçent Hk İmtihanini muvaffakiyetle ver. İl İmiştir. 1937 de Tıb Fakültesini bi. örmiş olan değerli genç doçenti . İl lmiz, Dr. Nureddin Ali ve Zeki Ze Sori Faruki Derelinin riyasetinde yapıl tır. İSTER İNAN, İSTER İNANMA! ne kart almiş ve bunlari kullan » mıştır, Tabii hu adamin darlık» tan, yokluktan sizlandığını kim. se işi iştir arma, günün bi. rinde yakalandığı zsman 3 yil dar çeşldli maddeler için 63 ta - hapse mahküm edilmiştir. İSTER İNAN İSTER İNANMA! Fırınlar ekmeğe zam istiyorlar Unları kesilen 17 fırın sahibi de itiraz ettiler arttığını, odun fiatlarının çok yüksek olduğunu vesair İmali, ye masraflarının o çoğaldığını söyliyerek narkın yeniden tes. bitini İstemişlerdir. Son piyangonuün Talihlileri - Milk piyangonun 7 Mayıs çeki. işinde büyük ikrümiye kazanan ta. Ehliler belk olmağa başlamiştir.Bu çekilişin büyük ikramiyesi olan 20 bin İlranin yansı Dörtyolda olgara bayi. Mehmed Dinçe. yaris da ge ne Dörtyolda Ziraat Bankası ajans muwwini Cahid Aldanmazla Nik Piyango bayli Hüseyin Özenin müş tereken aldıkları bilete çıkmıştır. 10.000 liralık ikramiyelerden bi. rimcisi Bandırmada tahmil ve tahli. ye hamallarından Rüstem Kivrak, Mürteza Kıroğlu; Akif Arak ve Niyazi Oral adlı vatandaşlara çik - miştir. İkinci on bin liralik ikrami. yenin birinci ve ikinci pazçasinı ka zanan talihliler Ankarsdadirlar, Fa kat isimlerinin meşrini islememekte. dirler. 5.000 Kiralık ikramiyelerin birisi İstanbulda, Beyoğlunda Balıkpaza- rinda Tiyâtte sokağında 23 numa - rada Gevril Gavrilidis, gene Beyoğ lunda Balıkpazarında 8 numarada İ Kara Alioğlu İzzet Ötkara'ya, gene İstanbulda Hamidiyetürbesi sokak No. 7 de Receb Özişe çikmiştir. AYİNİ RUHANİ Peğerimiz Mihran OHANYAN'ın ve, Satın 46 non günü münasebelie 17 Mayıs 942 Pazar günü saat 10 da Beyoklu Bahkpazarında 3 Yloran Er, meni Milisesinde icra edilecek âyinde bütün akraba ve tamyifilarının hasr bulunmaları, rick olumur. Bay ve Bayan Margarlos Ahanyan İLAN Osmarlı Bankasından; Gençlik ve Bpor Bayramı delayılie Osmanlı Bankasınm Gala Merkezle Sebahtan Sebahas Altı kaval üstü Şişhane bir yeni dil rneği: “Mahrukat ofisi,, mm Burhan Cahid ki yeni adlâr aslı ramrma uydunna olduğu halğ öle yatıyor. Çüvkü kayneş Kelimelerin Zi w ça ile ması) bağdaşmışsa frenkçt de çabuk ( anlanabilir. Fakat rabcalığı âdeta sarığı, cübbesi beli olan emahrukat m sonun daki «öfis» şalvar üstünde silindiği şapkaya benzer, Eski lisancılar arbcayı da çığ rından çıkarmışlardı. Arabca kel meler arasında türkçnin hamurü na katışıp kaynamışları, halk di linde kendine göre yer buhmuşlari! pek çoktur. Fakat bazıları asırlar ca söylenip yazıldığı halde ar; salığını kaybetiremişlerdir. onlardan de (wahrukat) tg Bir Kere kelimenin asıl arabca maf nası bi?im kasdettiğimiz mana de Bildir. Biz bu kelimeyi yakacak maddesi yerinde (kullanıyoruz Halbtki kök dilindeki a (yanmışlar) dır. Eğer yeni ter bin tam bir Gürkçesini o yazmalfi icab ederse (Yanmıslar Ofisi) des mek mümkündür! Bunu bir taraf&i bırakalım. Yeni kelimeler bulup yapmakta söz birliği edenler için öyle fırsatlar, hatlâ vazifeler çı « kıyor ki büns calısacık bir †hâ)â (olağanüstü) yü zorla kabul ettirmekte ısrar ediyorlar, (Fevkâ Hide) nin bu garib tercümesine! Türk şivesinde yer olmadığını hig bir muharririn olağanüstü man. zara, olağanüstü kadın diyemiye- ceğini (bir fıkramda o yazmıştımı Bu ve buna benzer tuhaflıklar a Tasında işte böyle (Mahrukst O. fisi) gibi jeadlarda görülüyor ki sıl karşılığı aranacak ve yayıla- cak kelimeler, terkibler bun'ar « dır. Geçen gün gazetelerde bir de (yer depremi) sözüme ilişti. Gerçi iç Anadoluda (depremek) mastai çok göçer. Fakat umumi olarak (zelzele) daha hâkimdir. Aslı yas hancı kaynaktan geldiği holde förkçenin şivesine işlemiş ve halk inmistir. Anlâşiliyor ki inde açık, uysal ve el © verişli bir plân kuramadık. Mana. sız tercümeler yanıyor, lüzumsuz iddialarda ısrar ediyoruz. Sonra böyle ihtiyacın doğurduğu yerde (mahrukat ofisi) gibi alı kaval üstü şişhane terfeibler icad ediyo. © ruz. Hiç olmazsa buna (yakacak ofisi) diyebilirdik. Gerçi bu da (IK hamlede ham ve sert görünür am- © ma (mahrukat) çok daha kısa zâ- ? manda dile kaynar. Eski kanaatimi tekrar etmenin sırası geldi, Dİ isleri zora ve uy- durmacılığa gelmez.. Aklımıza ge- leni değil, şiyemize geleni yap « makta fawda vardır. Karışık prof ram (PL), 745: Ajans haberleri 8: Senfonik Program (Pi), 1330; Saat ayarı, 4333: Türkçe plâklar, 1315: | Ajans haberleri, 14; (O Riyaseticümher banllosu, 14.39: Ankara İlkbahar si kaşularının tahminleri, 15.30; Devlet Konservatuarı galonlarımdan naklen met riyak: 9 umen senfoni, 18.30: Saat ayarı, 18.03: Radye dans orkesirasının her telden programı, Iâ4ö: Radyo çocuk klübü, 1930: Saat ayarı ve ajans bü berteri, 1945: Berbesi 10 dakika, 10.58: Fani heye, 2015: Radyo gazetesi; 2045: Şarkı ve Ülirküler, 21: (Ana esef ler), 2115: Dinleyici istekleri, 21.45: (Şiir ve nesir saati), 2. Radye selen orkestrası, 22.30: Saat ayan, ajans ba berleri ve arsalar: 7.30: Saat ayarı, 133: İstanbul borsası 15/5/942 açılış , kapamış fiatları Anadolu Demiryolu 1 vet 5150