( Londraya göre ) İrandaki harekâtın Türkiyede Lâypziy sergisinde | ark payvonu takdir edildi Berlin 2 (4-4) — 19 ecnebi deve. Hn iştirek etikleri Layipmigde s0nbe- çok muvaflax Olmuş İş ovüuunu teşkil elmektedir. kananınmıştır. BT. gazeteleri muhasamatn tatil | sün takâirini İranın ve bii - İve umumun a Teke ikin çok Yaydalı oldu - e iştirak ye devletler. ke lerinin zenginliği Atibarile vok a'aks ari ettiriyorlar, Telegraphım diplomskık mu - miri Yazıyor: in İrandaki harektt hakk uyandırmıştır. Pavyonların. gi riyasetinin odası #atıri elsi büyük eiçi size Sina cevab vereret gösterilen Missfr perverliğe | tegekkür ederek (sereirin beynelmilel ehemmiyetinden mi aktı Godtlak #OMAMAlE'LüN tile. Ve Keneler e ak alşipden | Emetisi “GEMMÜZ Mtiireree Re e NâyA mahal olmadığını aniyyorlar, |Jeket Brasında yeni yapacak kit Uhanistandaki İngüir midahaldsi. muahadesinin bu dorttuğa Uye ve in palmaamı tarafın menfustini emin or şekide a den ze ig ütarenit şmidini iybar ye müzakerata inal eden Türklerin İagelterein | imla dm bar ve e aç aki seri hareketini iyi karşılıya. memur heyeti mt Sarzedilebilirdi, menn! eylemiğir. Münüslle ki töyle bir hareket Tür. Me Eruz yle bir hareke BOĞAZLAR Din gerllerini nazi manevfula » ahval eski Barb gibi olmadığından bü. han koruyacak. Bununla bera » Türk efkârı umumiyesi İran &5- na İngilizlerin muyaffağ olasığımı yaz- snaktadır. «Fayret..» Sahik Amerika deniz genci Kurmay Sierling'in Ünüed Pres'de çi- mevruu öden An. akşamı Değ sonia set. siyaretirden vendiği bilşük öğle ve - Dutkuna Türk Gcaret ai Genel kurmayı Türkiyenin & Müteveceh bürük bir tehiik dah kalkmaslle emniyetin gettığıni ie görmektedir. Matiz hükümet merkesinin O siyasi A, “elleri itanadlarını tekrar bulmuşa Bira be Ve daha ötelere gelmesini İyi yele görmemiştir. Hakikatte ise © bir endişe von İngiliz - RUS | limayontle sali olmal Mİ Bu deklarasyonda" İngilir ve Rus) Üküimeti eri Türkiye Cümhuriyoğinin “İ mevki iza etmiş olan bir satın bu OL) snanlar demiştir ki; : “Amerikada bir saman çok yüksek bir mak olde j8 yılında vaz uyanan ve buzünün maddi ha- kikatlerini bilmiyen bir adamın dan çıksaydı belki sr bu sat hakikailerden bu 0 is Bdiyorlurdı. Bu endişenin artık ine zall olacağına şüphe yok. ilizler Rusyaya tayyare ve pilot önderdiler İlme — Bovyeb hava es diyelim ki: ira. halinde bulunan devleder ret gemileri yalniz ime #bi olarak Boğar'ardan pi Eğer buzün bu serbes geçilden fade edilemiyorsa bu, Boğazlarda 4 harbler ve şimiliki ahval tr nutuk söyli ann aval, güzetesinin Berlin Mü) jerdeki gibi Kİ aş me minde £ YAPĞIM) Goa yaşıran bir devletin Gemma am minde yarda| det yaren Ml yemi ağtrun ansa üzerinde » Yeni bir tazyik mi? Sm e A Cikan Tacağım ğer bunu vapmnıyorlursa günde bulunanları bun zerdi, vmemesi rbe gi Amerikanın har gendi bileceği bir gizmesi ie ima ohler hakkında da e alina gğrtemektem geri am © mir, Amer »--m harbe girmen. Nan elin emme İl ağ , Haya ür Meter» Meşin mb İçe teme mler : kimlere gecsceğinden kor vi yeni emmi ın İş basına o Yamlacakiz VE İrmet da değillerdi” e — Falih Rıfkı sulh şayialarını| ankara, 2 dramı ib bagnkü) Zi Usta «A. garib sör> bağ ..- en 1 bi isi din sabah açılmıştır. Ber, akisleri (iie mein menim an 2 ĞAM> — iranda mula | ve ee bir gekilde Leşbir den İş vin tabii Londra gazetelerinin baş ai "Türk cüret odası pavyozü en- Gerede, Se? | iştirak öden bütün ecneojer #, mütalealarını hayretle karşılama. ve. değildir. Böyle bir izlen | cekterine kışm Rusyada 100 daklığı uykudan ancaklann daha kuvvetli bir ordu kadar ga. | dır. Buna m uyandırmak için kıza. | Ozların geniş töpruklarında cephe- «Boğuslar mukavdeşine göre hâfdlber türlü haroler » değildir. Ve ne kadar kov. olsun, kafi bir hava Ö5 -İRus snes'liyoi MPİ Tunulmak vu danışabilir-| sereğdüld etmiyecektir. veya meskenler harbe Kusu Telgraf, Telefon Ve RUSYADA KIŞ HARBİ Amerikalılara yöre vaziyet “Alman ordusunun önünde kara günler var,, «Almanya karada tam bir abluka çemberine alındın Londra 2 (AA) — American Republie mecmuzsnda bir ma, kâle meşreden B. John Seoii Şunları yazıyor: «Rusyadak: askeri o harekâtın nevâyicini nazarı dikkate almak, sızın Almanya harbi kaybetmek yolundadır. Almanya Rusyada uğradığı muazzam zayiai muka, büinde hiçbir şey elde edememiş, tir, Kaybettiği teçhizat ve mal. yeme karşılıksız kalmıştır. Bütün bu saylatın yerine neticesi AL manyanın iki cephede harbet , mez mecburiyeti karşuanda kâl, mış olduğudur. Bt, suretle Al . manya karada tam bir sbluka çemberine alınmışlar. Sovyet Or. damından (ziyade O Almanyayı mağlüb eden Rus mailetidir. Almanlar, önlerinde önümüzdeki e mevsiminde çok faai bir hale gelecek olan şark cephesini bula- taklardır. Alcanlar, Rus salerm. Ağustos nihayetinde sona ördire - eeğlerini zannediyorlar ve bu kip seterine hasırlanmamışlardız. Al. A keşf (Okolle iktifa ci » gırka- bulun. durmak meeburiyetindedirler. Alman x Jordusunun önünde kara günler vr. nkâbi Ruslar hAZTdr. den uzak mâhallerde endüstrileri ve malzemeleri vardır Diğer cihetten İngiliz hava taar . razları garbön mütemadiyen tahri » asile getirmektedir. “herjBusada harbi kaybetmek Üzeredir. telezinin ve radyosunun meşriyakle kiri tavazsun etmiğiir. Maamağh Ankaradaki Amerika bü yük, elçisinin İrsna karşı İngütere, tasrrupuna Amesika tar si ba beee bir Bu- epi ça filolar, aahulert|nin müzaherei, etiğini, Türk yrd Mer nurikunda har meseleleri. | yakm yerlerde, uhecebaze “İnetine bildirmiş olduğuna Sie ae pink ve Alınan halkını | mekte imar etmektedi Amerikn uyanın verdiği Himeğ, “4 Dir kış mevsimi daha ge yksek meki acai etmiş o | art GARKS kadar ketu. bakır, | « vekile il daa adem. uyacaktır. Ml mn 'kaşin. | miyeti mubafaza üzere artık uzun müdde! 6 Fin meb'usu tevkif edildi #okholm 3 (AA) — Müfrit gil İcenak grupuna mensad 6 Fin meb - tevkif edömâştir. EŞ Şarkta son harb vaziyeti (aş iaran İ imei sayfada) dilmiş, diğer bir bolşevik balaryası harb harlei bıraktırılmışlır. Almanya! tasadi zararının ehemmiyeii | Askeri | i vaziyet (Baştarafı i inci sayfada) rükacak birçok imha meydan muha, rebeleri yapmış ve Bovyet Rusya or.| Sofya 2 (AA) — Resmi bir mem dısunu gerçi Denüz mağltb edeme, |badan öğrenildiğine güre o Sobranya m3 ve Sovyet mukavemetini "kıra | 09C0s, 3/9 da fevkalâde içtiman daveç mamışs, da ondan pek çok csir aj. | <ÜbMir. > shilipik EE me Iğtinam et .| ,2? Ağüstos tarihinde in'ikad etmiş ER Ri yı aşa, | an asırlar mectisitin 1 “Teşrinler — nihayet, Rusya; velden itibaren bütün zirai mahsnlâtın 3i, nüfus ve iktasadiyat bakımından) müsadere edilmesine müteallik | oian pek çok zararlara uğratmak suretile | kararı, memlekette heyecan cevild 6. bir hayli saramış ve bırpalamıştar.İmiş ölduğundan malbünt, halkım en . Burada blivesile kaydedeceğimiz ba . |dişenini teskin etmek için bu tedbir. m malümat bu mütaleayi daha ziya. e arm zsruri olduğunu Heri de aydınlatacak mahiyettedir: Almanya ile Sovyet Rusya arasın. TM Örfi idare kanunu Ga bundan on hafta evvel harb zü- Ankara, 2 (Hususi — Ör idare hür ekilği zaman Bovyet Rusyanın umum nüfusu yuvarlak hesab i$i kanunda bam “tadiller yapılnmasm - na mütedair olan bir kanun lâyihâs milyondu ve bu nüfusun IM milyo. ra yakın olan kismi Ural dağlarile hasırlanmıştır. Yakında Möelise tak. dire edilecektir, Ural nehri garbindaki Avrupa Rus. yasında, 37 milyon küsurü da bu dağ Derpiş edilen tadillere göre (örfi idare mıntekasmdan çıkanlacak ©. larla bu nehrin şarkındaki Asye Rus yasında bulunmakiz idi. Avrupadaki| lan sul halle 200101 olanlar muayyen bir mahalle sevk ve orada nezaret İhüfusun öçinde, bu defaki harbin ilk altında bulumdurulacaklardır. günlerinde Sovyellerin Oo Polonyada» Turhal tinin 6 milyon kadar olan nüfusu da dahldi. Alman - Sovyet barbinin zuhü rundan, yani on hafladanben Sov- İyetier, Baltık memieketleriile Polon. İyadan aldıkları cem'an 46 müyonluk İnüfusu kaybettikleri gidi eskldenberi kendi mallari olan Bayaz Rusyada, & 6 ve Ukraynanın şimdiye kadar Almanlar tarafından işgal edilen Vİ. iyetlerinde sakin 17 müyonluk bir insan kütlesini de ellerinden kaçır. dılar, Bunların hepsinin yekünu 40 milyon eder. Sovyetlerin bu nüfusun İne kadarını memleketlerinin içeri - ilhak etikleri kısımda bulunan 10| miyon nüfusla büâhere kendilerine Yapteyledikleri üç Baltık hüküme . ve Eskişehir şeker fabrikaları faaliyete geçtiler te geçmiştir. Uşak fabrikası da Eylül ortasında istihealâta girişecektir. Şeker istühsalâtrm bu sene İyi olacağı İlerine makladabimiş olduklarını bU -| yanaiden tahmin miyoruz. Eler, umumi san veçhile mano ——— bu nüfusun ancak küçük tir kısmın. dan başkasını çekememişlerse uu. İmi nüfuslarından ekâlimiş olan bu "aniktarı mühim addetmek Jem ge. Mir. Buna, yanan Sovyet kasiba Ve şehirlerle tahribedzen veya düşme, İza iğrkedilen Sovyet sanayi mer » kezlerini de Wüve edersek Bövyet ik. daha siyade göze çarpar Ve buna göre Sov- İSTANBUL (Baş tarafı i inek sayfada Cehalet ve hakikati bitmemeslik Türrern yılardanberi sevdikle . ri, medeniyet ve demokrasisine hay. ran oldukları Amerikada çiken bir gnzetenin Ti de çok üstündür. Mütlefizler, gar. bi ve cenubi Avrupa iie Libyaya tef, İcik edileni kasım müslesna olmak ü. İspre bu nüfusun temin ettiği kuv - vet hastasının bütün heyetle Sov. yet Rusya üzerine yüklenmiş bulun. maktadırlar. Onun için Sovyet Rusya kiş mev. mine kadar mağlüb edicmese bi - le , ki böyle olacağına dair olan ih, dmaller Sovyet ordusunun çok şid. 'deti mukavemeti dolaywile gilukçe| Bu tahrik edici yazı herhalde bi. artmaktadır - bhırpalanma ve SAFSÜ-İzimki kadar Sovyet dostlarımızı da ma derecesinin daha geniş bir ##Kİ|müteessir edecektir. Bundan emin bü wacağına şüphe edilmemektedir. Hunuyoruz. Taraflardan diğerinin başında bu.| Herhalde Amerika mülleli, Ameri Tunar İngiltereye gelince: Bu da ikilka demokrasisi de bu türlü yersiz 'senedenberi (o uğradığı zarariaydân|münslenleri iyi karşiamıytcak, ön daha fuyla kazanç temin etmiş, ge.İlar da prensiplerfe, davrlerile taban ce gündüz çalışarak bugün oldukça|tabana md fikirlerin tekrar tekrar kuvvetli bir karı ove hava ordusu|yayılmasındaki zarari takdir edecek. meydana getirmiş, iyrica çok kuv .İlerdir. (Radyo gazetesi) wetli olan donanmasile imparator . Ame'ika sefiri Hariciye Vekilimizle görüşme yaptı (Baş tarafı 1 inci sayfada) yaplığı ziyarete büyük bir ehemmi, kuvvetlerini meşgul edecek” çok kuv.|yet vermektedir. vetii bir müttefik bbaline girdiğini| Bu ziyaretin maksadı münhasıran görmekle geniş bir nefes almış oldu.İimalümat almak olduğu beyân ed» Kundan o da kendisini mağlübiyetle bu zararlı yanlardan umduğu fayda nedir? #Tahrik edici yar» Bu kundakçı yazı Türklerle Sor - İyetder arasındaki dostluk münasebet lerini de bozmağa çalıştığına göre a. eaba hangi menfaaliere hizmet edi. yorlar? Bulgar meclisi | Bir kundakçı ile pagan fevkalâde bir) bir gafilin heze- toplantı yapıyor | yanları karşısında bu müluleası karşısında| ayrıca hayrete düşmemek elimizden |ğeri de aleyhindedir. ,, Ülaşlarafı 1 imei sayfama rikmiın sabık denir kumnay başkanı Taşıdığı öfatın ehemmiyetidir ki bıhassı hayret ve teessürü müsib ol maktadır. Geçen harbdenberi dünya. da olup bitenden haberdar görünmiyen bu zekin fikirleri karşmında insan, o Zamandanberi uyku hastalığına müp. telk olup birdenbire bu uykudan bizar olmuş bir kimsenin mahsulü hayatı ile karşı karşıya gelmiş zannediyor. Halbuki ona #öylenecek birkaç sür, #anılabilir ki kendisini tenvir öder ve serapa bala dolu kanssilerin! tashihe mddar olur, Bunu söylemek için de ev. veli onum dediklerini kaydetmez Jcab &der. Emekli Amiral Sterling aşağı yukarı yunları söylüyor: "Türkiye, Almanların Kafkaslara doğru inkişaf eden hh. cymiarı kamşısmda Boğazlar yolum açmalıdır, İyilikle açmazsa bi vol tarılabiir. Ru wücmel mülâhasaya verilebileenir birçok cetabdan nirkâçi surlar olabilir; ErveM: Bofarlârın rejimini tayin & merikanın mes'ul ve salâhiyetli insan larile basit bir temas bütün bir şan, Iş mülaleat silsilesini tashihe kâfi İ gelebirindi. Bu münasebetle şunu da kaydet - mek lâzımdır ki burünkü Amer bugünkü harb karsısında ki karş. lıklı fikir zümresinç uyrüu ların bizi harbe girümesi lehinde, di. ve takviye için Amerika z ana mnaları mi Merin bugün 150 miyon nüfusa ve İlzhtereder mühim miktarda he mm teme 'denimerin “Türkiyenin bitaraflık peer ” Amerikan yardımı da | gelmiyor. Bunda bir smikard yardır.) Amerikada harb ” Etlmiş olduğu Moskovadam bi, teri ii z ö” gök küçük bir mikyasla n|Denilse belki haksız olman, fakat A-İpanlar yukarıdaki parlak (1) fikir - Raya r. İngiliz pilotlarının da nazaran daha küçük kendi öz davasını da çü-|ieri ortaya alan sat gibi kimselerin de, SYA gönderimiş oldukları ba. Bonre bugünkü günde, fBaşlaratı 1 inci myfads) bir sanayi kudretine istinad ederekirülen böyle bir mütalcaya sulkasd | leri ellerine #lmaları ihtimalinden Yöklmektedir. Ki Sovyet hasımlar!ie be) Alman harsiye mezareki mahfele.J parke devam etmekle oldukları an. cehalet ve bâklkati bli- |çekinerek bu aleyhtarlığı yapıyorlar, ———— bir mükavese kabul elmiyecek kadıririne göre, iran hidisele -İyaşıır. demek daha doğru olacak, İsa, kendilerine yerden göke kadar H östün bir durumdadır. Sovyetlerin bü-in hakkımdaki vamyeli üzerinde w - Almanya de müttefiklerinin Avru. (tır, hak vermek lâzım gelir. . itler akın a günkü ihtiyaçlarının da birkaç MPİ yan uzadıya durmağa mahal yokdur. | ya kıtasındaki nüfusları ise 160 MİLİ Harbin dışında ve uzağında bu.) Str kali gamlenin mayriyaine reya torpkio olduğunu sanmıyoruz. Türkiyenin noktai nazarı Türk GA28-| yonu mütecavizdir. Sanayı Kudretle- bir gazetesi elin, | gelince; dularlar memleketinde ra. de bir kundakia harbi başka mem ,Jbat ve huzur içinde yaşıyarak dün. yanın çekiği mihmetleri hususi bir gibi ceridelerden bir parça daha in- söyliyebileceğlmiz kısacık İâf şudur; Böyle bir kundağı söndürmek için Sovyet Rusya dahi ekali bzim ka, dar uğraşmağa mecbur kalacaktır. Kaldı ki ayni gayreti adslet vena safet duygularının körleşmemiş ol. Avfundan emin bulunduğumuz biz. zat Amerikanın göstereceğinden şüp. hemiz yoktur. Hülâsa: Şu iki misal, harbin mahdnd bir çerçeve ve saha dahilinde kalması dilek ve gayretlerinin ması balta » lanmakta olduklarını gösteren sarih örnektir. Ma'kul insanların bu kabil tahriklere kapılmıyacakların: ümd etmek için çok kuvvetli sebebler vardır. Hakkından emin olan ve prensiplerine şiddetle bağlı bulunan memleketimizin bu vadide «sami gay. ret göstereceği şüphesizdir. Miyorsa da, Amerikalıların Almanya.| Fakat bu gayretin her suretle e, ri herhangi bir surette alâkadar gör .İya karşı irarbeden memleketlere yar.) min bulunduğumuz ve vücudile iü, memekte ve İngütere adalarile Lib-İdım için ear ve iâre kanuna muci,| har duyduğumuz ordumuzun !esbin. yada ve diğer mintakslarda bir günİbinee sarfettikleri gayretler Türkler'da göslereceği feragat ve fedakârk, İ ii i iş e gemilere ihti. 1ardar 4 bilmezse öğrelmeliydi. yarı OAMİĞN e Ameflkn denir E*. Ze teisi hava kuvvetleri ML dananmalar.n satile ya. Büdapeşte 3 (AA) — Macar or- dusu gerci kurmay başkanının teb. 18/5 tarihli tebliğin neşrindenbe, ri kıttalarımız 250 ilâ 300 kilomelre derlemiştir. Piyademiz üstün kuvvetlere ksışı mevaffakiyetie neliselenen muhare, İbeler yapmuştır. Son hava muharebeleri esnasında 15 Sovyet tayyaresi odüşürülmüşlür. Bir #ayyaremiz kaybolmauştut, 10 Ağustos'a | Eyidi arasında za. tamız şudur: 11 sübay ve 154 er müş, 37 söbayla 378 er yaralanmış, 31 er kaybolmuşlar, xn yerlerde hareket ve tesirlerini nası) takşid elmekte olduğunu bilmesydi, kendisine nihal gaferi kazandıracak İğzernde tesir uyandırmaktadır. olan . hazırlıklarına ve (teğbislerine büyük bir fanliyede devam elmek - tedir. Her iki tarafın ittihazda devam et. tiği bu sert, tedbirler bae güneşle rürrürm bikâyesini hatırlatıyor ve #ddetle gürliyerek Imaanların arka. sında meleri varsa hepsini çıkartıp attıracağını zenneden rüzgür dü şüncesinin aksine şad oluyor. Onun için bu işin yecüne hal ve teskin anahtarı gibi görünen Sov . yet Rusya harbi eğer harben veya sulhen yakın bir neticoye Ikliran et. firllemezse, bunun ne zaman sona 6 receğini tayin edebilmek bugün için oldukça müşkül bir meseledir K. D. ğa dayandığını da krydetmeden geç. meyiz. Selim Ragıp zama Finlandiyanın Moskova elçisi memleketimizde Kars 2 (A.A):— Sovyetler nezdin. deki Finlandiya elçisi ve 12 nüfus, tan ibaret elçilik erkânı Pazar günü sat 1245 trentle hududumuza girmiş ler, hududda Hariciye memurların» dan Celâl Ziyal ve Emniyet Müdürü Ziya Süer tarafındau karşılanmış - imdir, j