9 Temmuz 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2
RE ai aaa ar Hergün Türkçenin. “gramerini Yapıyoruz saniye dahi terketmiyen Türk yur. du mili kültür cephesinde çok mü. him bir davanın halline teşebbüs etti. Bu dava Him ve irfani bütün memlekete yayabilmekte pek kuv. vetli bir engel olan eski harfleri bi. rakarak yenilerini kabul ettiğimiz gün çıkmıştır. Türkçe eski harflerle yazılırken asırlardamberi gittikçe olgunlaşarak yerleşmiş bir kaideye tâbidi Ya zıldığı gibi okunması da gene zap. tı rapt alındaydı. Kaide sabit ve kaideye uyan imlâ da her kalemde tek çeşiddi. Yeni harflerle eski kaide tatbik edilemeyince Türk diki o birdenbire gramersiz kaldı ve yurdun mahtelif #ntakalarinda yerleşmiş £ telâffuz bir başka kakb aldı Bu meselenin çıktığı o dakikada derhal, cezri bir karar ile halledil- mesi mümlün olamazdı, fokat hal linin bu kadar geçikmesi de doğru değildi. Yeni harflerin kabulünü takib © den ilk yıllar içinde Türk çocuğu mektebde gramersiz olarak (türkçe öğrendi, kaideyi bilmeden doğru yazmiya çalıştı. Gazete, mecmua ve kitabda da birbirine hiç uymı - yan imlâ şekilleri görüldü. ilmi münakaşalar csnasında zama. nin fikirlere biraz daba vuzuh ver- mesini beklemek tercih edildi. Bu dakikada yeni harflerin ka - bulü üzerinden geçmiş olan zaman 12 yıldan fazladır. Bu zaman içinde münhasıran yeni harflerle okumuş olan çocuk liseyi bitirdi, şimdi üni versitededi Artık imlâ bahsinde fikirlere tam bir vuzuh gelmiş sayilir. Bunun için. dir ki, Maarif Vekilliği kükür cep-| hemizde çok mühim bir yer tutan bu meselenin halli için Ankarada memleketin en salâhiyetli söz sahib. İerinin iştiraki ile bir gramer ko -| misyonu toplamış, komisyonun tet- kik ve kararına (o arzedilecek olan davayı da daha evvelinden hazır. lamiştir, Bu hazırliğin ne olduğunu biliyoruz: Ankara dil, tarih, coğrafya fa - kükesi doçenti «Tahsin Banguoğ - us bir gramer tecrübesi yazdı, Ve. killik bu tecrübe üzerine mütehas. lar arasında bir anket açtı, (400) e yakın tenkid, itiraz, yahud tasvib cevabı aldı, iptidai hazırlık işte budur, Ankarada toplanmiş o İan komisyonun yapacağı iş de bu (400) cevabi eleyerek © gramerin esasların! hazırlamak olacaktir. Va- sifesi nazari değil, amelidir, okul larımizi bir an evvel şiddetle muh tac oldukları gramere kavuşturmak. tir, Umumi dil, terim bahisleri bu vazifenin tamamile baricindedir. Bu; böyle olduğu içindir ki ko - misyonun ilk toplanlısında azadan birinin türkçede bir inkilâb yarat. mak teklifi reddedilerek umumi sa. bada kalınmak esasi konulğuştur. Ortaya çıkacak olan eserin ne 0. lacağını bilmiyoruz, fakat ne olur- sa olsun, komisyona memleketin en salâhiyetli mümessilleri seçilmiş ol. duğu için bu eser memleketin eseri olacaktır, şimdilik yapacağımız şey komisyona muvaffakiyet & temenni etmektir... Ekrem Uşaklığıl Fin ve Macar tebliğleri (Baştarafı 1 inci sayfada) düşman hücuma kalkımş, fakat ge ri pöskürtülmüştür. Yapılan kısa çarpışmada, düşman 400 ver. miş ve birçok tank kaybetmiştir. Bizim kayıblarımız ehemmiyetsiz - Birçak bölgelerde, kıt'alarımız, oldukça büyük bir derinlikte hu. dudların ne girmişir. Bir mirter düşman firarisi, bize it hak etmiştir. Macar tebliği Bıxdapeşte 8 (A.A.) — umanvi karargâh Seri Kkal'alarım: lerine devam etm kıf'alar Serehi geçt İsra mensub pişdar kuvvetleri de Sbruca nehrine varmışlardır. S4 ana kadar zayiatımız çok ehemmi. Macar irade, biraz da sebi YAZAN | — Hasan Ali Ediz pe Moskova seliri Rusya ile herbet. ddetle ictinsb ediyordu. Fransanı Kolenkür, mekten şi İlall yılının 5 döner dönme undu ve dire sam lan Napoly İD Kolenikur gene bu mülâkatın. da, Rusyay: nmak için Polon. | 5 ğını bil İ Napolyon Kolenkurun fikirleri. ne itiraz elti ve onları teker teker red ve cerhetti, en unda da: — Dostum, de saslı biri meydan muharöbı senin ballar. dıra ballandıra dan yapı Rus kaleleri, Bu mülâkattan ve Napolyonün bu sözlerinden sonra Kölenkur, İbu sahada hiçbir şey mer cağına kanaat getirdi. İ Rus . Fransız omünasebetleri garib ve karışık bir sahaya g İmişti. Çar Ale zadelerinin bi L , Na- dar yorlazdı. DL| ie : Napolyondan korkı er taraftan « öle ker. retle halletmekte hiçbir mâni gör. müyordu. ! Napolyon prensi vs.) larla harbi göze aldiktan sonra bilhassa iki noklaya dikket etmek izan geleceği kanaat getirdi a) Harb hazırlıklarını o şekil İda, şansın, talihin hiçbir rolü kal. mamalı, zafer mutlaka temir edil. meli idi, b) Şayed Rusys, Napoylonun bütün isteklerini kabul etmez ve harbi göze alırsa, o takdirde, harb mes'uliyetini o Rusyanır yüklemek için el gelen şeyi yapmak lâ: Fikat Napol: rini gayet gizli tutmakta ve Ru ların omümessillerile, sefirlerile yaptığı görüşmelerde daima ak: bir noktai naz leri sürmekt idi. Müöseli Napolyon, 13/May 1811 tarihinde Graf Şuvalof'u Mu. Zuruna kabul ettiği zaman onâ şu| beyanatta bulunmuştu: “Ben Rusya ile harbetmek iste. sirtma her bu düşüncele. i Harbi biraz daha bir casusluk hâdisesi Napolyon isim günü münasebetile yapılan resmikabulde Rus sefirine: “Harb vukuunda bütün Avrupa size karşı seferber olacaktır,, demişti SON POSTA Herkes doğuştun cesur değildir, fakat hayatta büyük tesiri olaca. ğı muhakkak olan bu kuşuru tashih etmek mümkündür, yalniz biraz “Nepolyona ald bir tablo Jmiyorum. Böyle bir hareket cina- yet olurdu. Çünkü bu hareketin biçbir bedefi yoktur. Ben ise çok şükür henüz aklımı kaybetmedim. Polonyayı tekrar ihya etmek için 200000 Fransızı feda etmemin mümin olabileceğine hiç kimse inanmez!, Sonra, döğer bir sebeb. den dolayı da ben harbedemem. Benim 300.000 askerim, bugün, İs panyada o bulunmaktadır. & Ben, mürihasıran sahillerini elde etmek için İspanya ile harbedi Holanda İngiliz mallarınız ne mii olamadığı için tâ dân dgal ed ir. Diğer ettiğim yerle hep bu sebe lerden ötürü işgal edilmiştir. Rus. aramızda münakiğ mushedeye İA yet ettiği müâdetçe Ona karşı| harbetmem için hiçbir sebeb mev. cud değildir.» Napolyon bunları söyledikten sonra, asıl kendisinin Ruslardan çekindiğini ve çekinmek için bir çok sebeblere malik bulunduğunu yaklaştıran Korkak misiniz, se kendi kendiniz. «Ruslar cesurdur, fakat ben on. lardan daha seri hareket etmesin bilârim!> sözlerile, Rusları tehdid elimekiten de çekinmedi. Bunu takib öden devrede inki. şat eden hâdiseler Ruslarla Pı sızlar arasındaki harbi biraz daha yaklaştırdı. 1811 yılın yazında Rus Çarı Aleksandr L harbi gi kabili içtinab olarak görmeği ladi. Fakat şahsan böyle biz hiç te arzulamıyordu. 1811 yık 15 Ağustosunda Kurakin de bulun yon elçiler arasnda kinin de bulunmakta olduğunu rünce tahtındna inerek se | mına yaklaştı ve onunla konuşma-| ğa başladı. Çok geçmeden Napol| yon sinirlenmeğe başladı. Napol-| yonun sözleri yavaş yavaş Rus Çarına hitab eden bir ithamname ilâve etmeği de unutmadı, Fakat 3 İde tamamlamak lâzımdi ki, bura.|9 İSTER iNAN, İSTER iNANMA ! Cenubi o Amerikanın küçük çapta iki devleti arasmda ruha. rebe çikmiş. Devletler küçük çapta olduğu gibi, tabii muharebeleri de öyle. Şimdiye kadar birinin verdiği zayiat bir ölüdür, ikincisininki ise 9, Halbaki Avrupa harbinde söy İSTER iNAN, iSTER INANMA halini akl. Napolyon, Oldenburg 8 sütun 1 de) lenilene bakılırın günde 50 bin kişi gidiyor. Mübalâğa olacak, diyebi'irsi - niz, kendi hensbımıza biz de bu fikirdeyiz, fakat ne de olsa Av- dupalırm bir taraftan (1) öte - kinden (9) zayiatma mal olen Amerika harbine ehemmiyet ve- receğine biz inmimiyoruz, ey 0- kuyucu sen: -İiyi bir 2e' Sİ hayatin, « İyükseek cemiyetin yaradı. Avukat kadın, Mimar kadin, İşte her memle - İkette olduğu gibi bizdede her meslekten kadın var. Kadiri insan taniyan milletimiz ona bir intanin tabii hakkı clan bü- in hakları verdi. Kadın da -tipki. erkek gibi gücünün yettiği, kabili - yetinin müsaid olduğu, dilediği, is- tediği herhangi bir sahada çalişmak #in seybösttir, hürdür. İyi bir doktor, bir avukat, mi- mar veya mühendis, terzi, aşçı, isçi bunların hepains her zaman için ih- #iyacımiz vardir. Siyasi görüşleri, ihtizasları, bil- gileri ile temayüz etmin kadınlarm millet vekilleri olarak Millet Mecli.. simizden w duymak ifüher. bi olan bi za tak sinin güzellikleri, k metleri ölçüsünde alkışlanırlar, İnanışları, buluşları, o mantiklari bâkimleri hayretten hayrete düşü. rerek davalarını kabul ettiren avu. kat kadinlar kiymettir, Herhangi bir bastabğ için çare anyan âşi bulan kadinlar elbette unutulma; Kusursuz bır san'at eserini orlaya koyan” heykeltıraş, ressam kadınlar ün insanlardır. Ruhta büyük akisler yaratan, in- sellerini arkalarından sürükli - n hatib kadınlar ölmez seslerini önlemek doktor üsti “İmbede birakırlar, fakat hepsinden önce, hepsinden evvel cemiyetin ix. tediği, cemiyetin muhtaç olduğu bir *İkadın vardir: Aaa kadin! Biz, doçent kadin, meb'us kadın, doktor kadından evvel tam bir ana, e, yani asil vazilesini, tebii vazifesini bilen, başaran ka - din istiyoruz. ikediğimiz tediğiiniz, ideal beklediğimiz ı, ko - Tayucusunu bekliyoruz. Milliyetimizin. örnek tmillet olma. “İaında rol oynıyan analar her mes - lekten üstün mesleğin sahibi tani - nir ve en büyük hürmetle anılırlar. Üstün, paha biçilmez örnekler olduğundan misali uzak | tarihten degil, yakından, bugünden alaca - ğim: Atatürkü, İnönünü O doğuran analar en büyük eserleri yaratan müstesna san'atkârlar, büyük ka - dinlardir. Bu ruhta, bu kafada, bu güzellik İve yücelikte evlâdlar yetiştiren Türk anaların bize eşsiz eserler veren emsalsiz kadinlar ularak daima ha. tırlarsa, onlarin yüksek hatiralari- nı ebediyetle eş tutariz. Hayatim zenginleşmesi, üremesi, hayatin gözelleşmesi, hayatın: yü- celip, ebedileşmesi için ana kadın istenir. Bahar gelince yapraksız, tomur- cukmuz ağaçlar, Yaz yetişince dallar soğuktur. Meyva ağeci meyvasile, Gül fidan gülile, Her şey kendi verimile sevilir. Kadin, ana olmazsa, meyvasiz, çiplak Bunu islemez. Bundan kâçarsa hiç bir kıymeti ile mahkeme salonlarını altüst eden, | izlândanın İşgali mühim akisler uyandırdı (Baştarafı 1 inci sayfada) Bu, Greenland'in işgalinde sei | sicümhurun ilân ettiği siyasetin man bki bir neticesidir. Bu siyaset İseş Amerika Birleşik devletlerinin garb yarln küresini himaye için kizumlu bütün tedbirleri almak niyetinde olduğudur. Bu işgal neticesinde, İn giliz kıt'alarnın İzlandey! müdafaa Jetmek tashhüdleri kalkacak ve bu | kıt'alar tedricen buradan çekile « cektir. Şimdilik. İzlandada hem İn. İgiliz, hem de Amerikan kuvvetleri bulunacaktır. il Amerikada Vaşington 8 (A.A.) — An rkan kuvvetlerinin İzlandaya ih « raci halk arasindu büyük bir haya ret uyandırmıştır, fakat iyi haber alan bazı mahfeller, elde ettikleri bir takım malümata istinaden böye le bir hareketi esasen beklemekte idiler. İyi haber âlan mahfeller bu tede birin büyük inikâslar doğurabilecös ği intibatm taşımaktadırlar. Çün «, kü İzlanda, Birleşik devletler tars- fından garb yarım küresi sayılan) mıntakanin hududları dişinda kal makta ve Almanların harb mintas kan olamk ilân ettikleri sahaya dahil bulunmaktadır. ! Harb ihtimalleri arttı Tdkyo 8 (A.A.) — Deme ojan« sna göre, Tokyo diplomatik mah- filleri İngiliz kuvvetlerinin yerin& ikame edilmek üzere Amerikan bahriye kuwvetlerinin İzlinday& gönderilmesi neticesi oleruk Al - manya ile Ame: sında harb 4htimallerinin birdenbire artığı fikrindedirler. Japon gemileri Pasifikte toplanıyof Tokyo 8 (A.A.) — Japon istih- barat ofisi, bütlin Japon ticaret gö milerine Pasifikte toplanmak ü * İzere emir bildirmiştir” Japon söze gazetecilere be # yanstta bulunarak oba tedbirid, ve diğer ikti İ e alınmış b İ lunduğumu söyle Harbe doğra Şanshay 8 (AA) — Bir A“ zete muhabirinin” Meşe doğru büyük bir adım atmıştır. Yeni hatlarımız Ankara, & (Hususi) — Adapö# zanndan başlıyarak Boludan geç 4 mek üzere İrmağs, Zonguldak hâk timin İsmetpaşa istasyonunda bir # leşecek demiryolu etüdü tamam # | lanmıştır. imal hattının ikinci kı mini teşkil edecek olan Sonucak i# tasyonundan başlayip Tosya ve O* maciktan geçerek Samsun - Sıva# hattinin Havza ile Amasya arasi daki bir noktasında birleşecek ole ikinei kısmındaki etüdlere de ya # kında başlanacaktır. Bu mintakadat aynlip Kelkit vadisini takiben zurum hattdna birleşecek olan ©* nuncu kısıında tetkiklere devam © dilmektedir. amaaa a yoktur. Milletin - memleketin, kadından beklediği ; Büyük eser, Muhteşem eser, Asil eser çocuktur. İçi, dışı sağlam, İçi, dişi güneşli; Kafada ve ruhta mükemmel ç* cuklar kadinin bulunmaz ziyneti “ dir. Kadın çocuklarının sayasi Çocuklerinin kiymeti ölçüsünde kiymetir, hayat” Meliha Avni aermmsasasusnnanamassnsesesn sone sonmanunasass TAKVİM
