7 Mayıs 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

ğe a Çar üre Hergün Hem harb için, Hem de sulh için Hazırlanmıya Mecburuz özlerimizin önünden Sü ? Muhittin Birçen G ratle zeçip giden vukuat, Siyasi ve askeri safhalarile 0 ka- cap verici şeyler ki imiz bütün dikkatlerini ptırarak” önümüzdeki İelerile biç meşgul ol- Halbuki, o önümüzdeki asi meseleler muyrolar Bunların bâzıları harbin söhuna göre deği- gebilir şeylerdir. Bazıları da bu « gün için değil, yazın için m yeti haiz olabilirler. Fakat, takım meseleler vardır ki bunlar bugün bahis mevzuudurlar, va Sud da hemen böyle olmak üzere- dirler. Bunla etmek, bizim milli bünyemizi bir mikroblarıha açık tatmak demek olur. Geçen gün bu mevzua, birkaç kelime ile temas etmiştim; bugün de ayni bahsi kurcalayacağım. * Müstacel meselelerimizden Biri fiat meselesidir. Bir hayli sene - denberi Türkiyenin muayyen bir fiat politikasına sahib bulunması Yüzumu hakkında çok yazı vaz - dım. Buna rağmen, böyle bir po- Kitikanın takib edildiğine veya ©- dileceğine dair ortada hiç bir alâ- met göze çarpınadı. Bu işle meş- gu! olmaları icab eden mütehassıs larımızın ne düşünmüş veya dü - gönmekle olduklarını bilmiyorum; fakat, bu harb patlamadan evvei- ki devirlerde ihmalinden dolayı ancak cüz'i fenalıklar husule geti- rebilecek olan bu halin veni harb- den sonra fhmalinin ancak külli İenalıklar doğuracağı bence mu- hakkaktır. Geçen gün de söyledi om gibi, Avrupanın muayyen flat tesviyesine doğru bir vakıadır Ticindeki ve ne diğe- rine uyuyor, Halbuki, Türgiye da- ek, bu erden biri olmaz mi? İkinci bir mı dahilinde hacıni hay rimiş olan para kütlemize iş suhası bulmak- tr. muhtelif sebebi tir. Bu arada mühim bir memleket dabilir mutad olan bir takım sanayi larının boşalması, paranın ser kalmasıdır. Bu kalan para, lüzum ve arazi kıymetleri; tını manasız h da gene kendisin racak bir iktisadi bulamıyor. Bu parayı, memlek içinde ve müsmir iş üzerinde mülemadiyen hareket ettirmeği düşünmek lâ zundır. Eğer işsiz kalan bu pa raya bu suretle bir hareket sahası iktisadi hayatı ir. Bilha at mniyetle otu- seviyeleri yüks minin büyümesi muhtelif tarada mübadele hasisskiarı Oyapnuya gok müsaid olur. Bunun sahada tedbirler almak, güne ehemmiyet kesbeden İerimizin başındadır. * günden mesele. Daha pek çok misali ve mesele- Yi ileri sürmek kabildir. İlmi bir makale yazmakta olmadığımız için bunlardan bahsetmejte imkân yoktur. Sade şunu söylemek iste - rim ki, bu defaki harbin iktsadi meselelerini geçen harbin mese - lelerile k hş olur. askeriik ka: $ muharebelerde nasl tamamen; değişmiş görünüyorsa iktısadi hâ-| diselerin #eyirlerine ve inkişafla- rma hâkim olan unsurlarda da yük değişiklikler vardır. Cihan Harbi, altın harbi idi; Bu. harb ise kütlelerin ikt ve emniyetleri harbidir. Ötekin 'nde amil olan nazariyeler ve kuvvet- İerle bu defazinde kâkim olan na-| bi zariyeler ve kuvvetler çok deği miştir. Bu değ i le de, Türki yele Deniliyordu kt için bu, pü) Anibal halkı heyecanla eki! SON POSTA Geçen yıl Fransız radyosu şunu söylemişti: — Bir çocuğ hayatı tehlikededir, bu seroma muhtaçtır. Kimde varsa filân doktora haber vermesi rica edilmektedir. O sırada bütün Fransa 1i'at halinde bulunuyordu, buna rağ - men ayni radyo mıştır. teşekkür ederiz» . Tarihten sayfalar Zehir ziyaleti («Son Posta» nın tarihi ba - hisler muharriri yazıyor) Cenubi İtalya şehirleri Romaya zorla boyun eğmişlerdi; zevk ve rahatlarını, sulh içinde yaşam, even bu halk, kaba ve sert , hâkim tavırlı, harbcu Ro dan nefret ediyorlardı. O vergileri veriy: Ani bal bi ii kiş günü Alplerin sarp ve karlı tepelerinden Tom- bârdiyanını yeşil ve ılık ovalarına iği zaman bütün İtalyada ef. Teri tırlatan haberler çel meral Afrika, oni Golva hı kana hürri dediyordu mahları le yor; onların esir yaşattığı mill kurtarıyortlu” Omun bi? fil tünde dağdan inişi, Bataklsrd. gecisi başlı başına bir mevzudu — Peirler arasından Romalıla ri alıkoyuyor; diğeri almaksızm serbest bırakıyormu: Bunda hiç yalan yoktu. O kış İtalyanın soğuklarına dayanma. filler ö molişti Afrikalı aske ölümler ol fakat “bunlar Anibal çğ i azalımış değii- ni, Seksen bin Romalıdan yetmiş bini öldürülmüştü. Haşmetlü ve mağrur Roma hiçbir zaman böyle korkunç bir felâket geçirmemişti. Mubasara aletleri olmayan An bal Roma üzerine yürüyor; Ron ya düşman olan cenub şehirlerine doğru ilerliyordu. Uzaktan Kapua şehri göründü. Halk, başlarında reisleri ve şehrin büyükleri oldu- ğu halde en güzel elbiselerini giy- mişler; kucak kucak (çiçeklerle, çeşid çeşid ve kıymetli hediyelerle bu kurtarıcı orduyu karşılamaya çıkmıştı. Balearın meşhur okçu ve sapancıları, kenarları al işle- meli elbiseler giymiş olan İspan- yol cengüverleri, yarı çılapk uzun bıyıklı, tolgalı, kocaman kı- heh Gojva kahramanları, uçacak kadar çevik ve dinç görünen Nü- midya süvarileri, Romalılardan k anlamak yan. | aldıkları silâhlarla Romalılar gibi kuşanmış olan Afri esmer de-! likanlılar, birbirinden heybetli bir yürüyüşle geçtiler. Kimsenin burnu kanamıvordu; selâmlı- İ yordu. İki taraf ta çabucak — bir-| irlerine ısındılar Bağlar ve bah- ler ortasında, dünyanın en gü- zel nimetlerini ve en güzel şarabı- ni yeti tisem ee şehri taşkın t hayatına o: düğü: inler, ta leri Anibal çiviliyor; ye yorgun dü. «İmam on üç sene şürdü Bir gün man ön böyledir. Denebilir kt, siyast ve askeri vukuatı kesafetle kaynaşmakta olduğu bir:zamanda iktısadi mmese- İeleri birinci plâna almıya imkân olabilir mi? Unütmeyalım ki, bir taraftan varm harbedeceğmişiz (Arkas sayfa 8 söten 2 de) Romalılar ansızın şehri muhasara etiler; Anibal onlari mMuhasâta- dan vazgeçirmek için Roma üze.| rine yürüdü; lâkin bunun faydası| olmadı. Halk on Üç senenin bütün! meslerini unutturan bedel| © ve) k neşriyatından bir saat sonra şunu söyledi — «Ricamız işitilmiş ve bir saat içinde 20 yer den serom yolları » e Bir çocuk bir memlekettir. s Bir tek çocuk deyip geçmiyelim, devlet, cemiyet, balk teşkilâtı tarafından ona verilen ehemmiyetin derecesi o çocuğun içinde sadığı memleketin medeniyet seviyesini gösterir, yaşamak kabili - yetine malik olup olmadığının ölçüsüdür. kuvvetinin artıp artmıya- | cağının, uzun, yahud kısa bir zaman zarfında eksilip eksilmiye - ceğinin en canlı delilidir. Bir tek meselesi olduğunu, unutmıyalım. çocuk hayatının bir memleket — Tetkikler — ATLANTIK MEYDAN MUHAREBESİ Vaziyet geçen harbde ne idi, bugün nedirP —— YAZAN | Hasan Ali Ediz 5 Üren anyanın Belçika, Tansa sahillerini iş- den Kibaren gg ve bil. Norvag, meydan muharebesi, bütün hizile devam “ediyor. Atlârtik meydan muharebesi tir? Gerek İngiltere, ge- manya bu harbe niçin bu l veriyor İngiltere, zerek iptidat madde bakımından, gerekse gıda madde- leri bakımından, harice, denizaşı- rı memleketlere muhtaç olan bir adadır. İngiltere değil harb şerai- tinde, fakat normal zamanlarda bile, kolonilerinden ve diğer de- nizaşırı memlekstlerden gida mad- delerile iptidai maddeler ithal et- meden yi maz?. Büyük Bri- tanya adalarında kurulmuş olan ve hafif sanayi, çalışabil - mek için, iptidai madde bakımın- dan dış pazarlara bağlıdır. İngiliz adalarının sulh zama nında denizaşırı memleketlere o- lan bu bağlılığı, harb şeraitinde büsbütün artar ve kuvvetlenir, Harbin tabii bir icabı olarak fas- liyetini artıran harb sanayii, dışa rıdan ithali zarari olan bazı mad- deleri getirtmedikçe işliyemez bir hal alır. Bu vaziyet ise, İngilte- Tenin gerek deniz, gerekse kara ve hava kuvvetleri üzerinde tesi- rini göstermekte gecikmez. İşte bugün, İngilizlerin kazaml- masına fevkalâde ehemmiyet ver- dikleri ve adına «Atlantik meydan muharebesi> dedikleri harb, İn gilterenin denizaşırı memleketler- en getirmeğe çalıştığı gıda mad- delerile iptidai maddelerin İngil- tereye gelişine mâni olmak için Almanların denizaltı, deniz üstü ve hava kuvvetlerile va» purlarına saldırmaları, İngilizle- İSTER INAN, Alman cumlarını karşılamalarıdır. Karşi- lıklı olarak bir taraftan Alman denizaltılar, Alman (tayyareleri ve Alman korsan gemilerile, diğer taraftan İngiliz tayyareleri, İngi- liz torpidoları ve silâhk balıkçı gemileri arasında cereyan etnek- te olan «Atlantik meydan muha- rebesi.. baharin beraber en hâd bir safhasına Rirmiş bulunuyor. Gerek İngiliz, gerek Alman menabiinden gelen haberlere na- zaran, İngilizler olsun, Almanlar olsun, bu harbin neticesine büyük bir ümid bağlıyorlar. Hattâ geçen- lerde İngiliz büşvekili Çörçil, irad | ettiği mutuklardan birinde dört! meydan mişti. Bu dört meydan muharebe- sinden biri, İngiliz adalarını işgai| için yapılan harb, diğeri Atlantik meydan harbi, üçüncüsü şim Afrika meydan harbi, veyshu Mısır için yapılan harb, dördüncü sü de Balkan yarımadasında yapı lan meydan harbidir. Mister Çör- çil, bu meydan muharebeleri bilhassa yani İngilte- reyi işgal için yapılan herbin V Atlantik meydan harbinin ha; ehemmiyeti haiz olduğunu ilâve etmişti. Amerika eskeri muharrirlerin- den Filding Eliotun noktai nazarı- na göre, Alman- başkumandanlığı için İngiltere ile Amerika srasin- daki irtibatı kesmek bizzat İngil- tereyi işgal etmekten çok daha mühim imiş, FP. Eliot'n göre, İngi- liz muvasala yollarını kesmek, ne- Scesi meşkök İngiliz adalarımı iş- İrin de ayni vasıtalarla Alman hü. gal etmekten çok. çok daha geri şeri ve da- da- (İSTER INANMA! Son 24 sanat içinde İstanbul şehrinde küçük bir zabıta vak'a. sı oldu. Gazeteler bu vak'ayı geye kaydettiler: Seyyar satici bir yahudi meyitiei bir yahudiyi 4 ye - rinden yaraladı.» Bu hâdisenin küçük bir bâdi- se olduğumu söyledik. fakat yaşlı bir gazetecinin iddiasına bakıla. cak olursa bu küçük hâdise şeh- rimizin zabıta hayatında 16 sene içinde ilk defa olarak vukua gel- miştir, ISTER iNAN, ISTER INANMA ! den bahset-| denizaltıları ha mühim neticeler verebilir. Gene Eliot'un kanaatine göre, önümüzdeki altı ay, İngiltere için hayati ehemmiyeti haiz bir v mandır. Çünkü Amerika sncak bu müdüet içinde harb sanay mi bir hız vermiş bulunacak harb sanayii (istihsaliğe, azami İrandmanını vermiş olacaktır. Şa- yed Almanya bu zaman zarfında, İİngiliz muvasala yollarını kesme ğe muvaffak olabilirse, iltere nin müdafaası imkânsiz bir bal J alınış olur. Bu vaziyete nâzaran bizzat İn- gilterenin müdafaası, sıkı sıkıya o- nun muvasala yollarına bağlı bir keyfiyettir. Binaenaleyh . Alm lar İngilter imal etmek gi İgüç bir işi başarmak için, her sey- den önce İngiliz müdafaasını zâ- yıflatmak o meçburiyetindedirler. İ İngiliz. müdufaasını İise, onun denizaşırı memleketler- den, bilhassa Amerikadan iihal e- deceği harb levazımatının: Bi! nı İsa tayyare, top. tülek ve mermile- rin gelişine mâni olmak, bunları, İ İngiltereye varmadan yarı yolda batırmak demektir. Almanların da bumu çök iyi tak- dir ettikleri birçok delillerden an- laşılmaktadır. ı zami man askeri mahflileri, artan bir şiddetle, tahtelbahir harbinden ve bunun ehemmiyetinden bahset- meğe başlamışlardır. Nitekim man deniz kuvvetleri başkuman- ettiği bir nutukta: «Biz İngiliz deniz kudretini imha etinek mec- buriyetindeyiz!: demiştir. Reder, nutkunun bir yerinde, Almanla- rn, İngölizlerin denizlerdeki kud- ret ve hakimiyetlerini asla istih- faf etrgediklerini de ifade etmişti. * 1940 yılının Tmmuzuna kadar İngiltere, Almanların deniz ku vetlerine Zerre karar ehemmi vermiyordu. Çünkü İngilizlerin ittihaz ettiği (tedbirler, o tarihe kadar Almanlara esaslı bir deniz-| İı faaliyeti imkânını vermiyor-| Fakat Alman ordularmın Nor- veçi, Danimarkayı, (Holandayı, Belçikayı ve Fransız sahillerini| işgalinden sonra vaziyet tamamen (Arkası sayfa 6 sütun 5 te) || ye- | zayıflatmak | İre, kurumumuza bâyan rda AJ-| danı amiral Reder, geçenlerde irani İri Kıskançlık y üzün- den bir ölme tehdid hâdisesi Dün, adliyeye meşhud suçlar kanununa tevfikan bir ölümle teh did davası intikal etmiş, Sultan » ahmed 2 nci sulh cezada duruşma. sına bağlanmıştır. İddiaya naza - ran hâdise şudur: Süleymaniyede Fetvaemini yo. kuşunda 4l numaralı evde oturan Halil adında Biri evvelki akşam ayni yerde 67 numaralı evde otu- van arkadaşı Albdüri m evi İne misafirliğe gitmiştir. Halil. ev sahibi Abdürrahman, karısı Ayşe ve kız katdeşi Faika ile birlikte bir müddet oturarak öteden beriden konuşmağa başla » maşlandır. Fakat bu esnada birdenbire oda kapısı müthiş bir tekme ile ardına kadar açılmış, içeriye Salih adın- da biri girerek, şaşkın bir halde etrafına bökinan Helilin üzerine saldırmıştır, Halfli bir müddet döven Salih, bir ara elini beline atarak bir sus- talısçakı çıkarmış ve: «— Evimi, barkımı yıkacakaın!. Seni öldürmiyeyim de kimi öldü - Diye Halili vurmağa kalkışmış- tır. Abdürrahman, Ayse ve Faika. mn müdahale ve feryadları üze - rine Halil, Salihin &linden kurta- rılmış, vak'a yerine gelen mahal- Je bekçileri tarafından bu müte - caviz adam yakalanmıştır, Dün mevcuden mahkemeye #ev kedilen suçlu Salih, hidisenin se- beblerile vak'anm eğreyanını çu şekilde anlatmışlır: «— Albdürrahmanın kız kardeşi 'aika benim on beğ senelik ka - rımdır. Bundan dört ay evvel bir meseleden dolayı kendisile kavga ettik, evimi terkederek ağabeysi- nin yanına giti. Son günlerde Halilin sik, sık Abdürrahmanın evine giderek bu- rada Palka ile buluşup konuşmak- ta olduğunu öğrendim. Ve dün de kendisini takib ettim. Uzun müddet evden çıkmadığı- ni görünce, içeriye girdim, Bir de baktım ki karımla oturmuş konu- şuyor... Kan beynime hücum etti, onu dövmek üzere üstüne atıldım. Ona bıçak çekmediğim gibi, ölüm- le de tehdid etmedim.» Bundan sonra Abdürrahman, Ayse ve suçlunun karısı Faika şa- dinlenmişler, Salihin i biçak olduğu Kalde odadan içeriye girip H rine atıldığını gördüklerini söy - lemişlerdir. Salihi yakalıyarak karakola x€- tiren bekçilerin dinlenmeleri için duruşma başka bir güne bırakıl - | maştır. Piyango bugün çekiliyor Milli Piyangonun alıncı tertib birinci çekilişi bugün Ani gievinde yapılacaktır. Çe a başlayacak ve 17,30 da nihayet bulacaktır. Çekilişin bütün safahatı Sergievinden naklen Ankara mdy su vamtasile neşrolunacaktır. Büy ikramiye 20.000 liradır. Tevzi ed İecek ikramiye yekünu 360.000 li- raya baliğ olmaktadır. Ç. E. Kurumunun teşekkürü Ç. E, Kurumu İstanbul Merke » zinden: 33 Nisan çocuk haftası münasebe » tde fakir yavrulara sarfedilmek üze. Hayriye Ak. çaboğaz tarafından 30, Galatasaray lisesi sekizinci sınıf talebesinden 1404 numaralı bey Aykut Dahili tarafından 100, Boğasiği Ilsesi dördüncü sim! ts- lebesinden bay Erol Behli tarafından 100, Maliye müfettiş bay Suad Başar tarafından 50 ki cem'an 200 lir ve Beyoğlu Akşam Kız Ban'at mektebi talebesi de birçok giyim eşyasi Veber- rüde bulunmuştur. Fakirlere karşı gösterdikleri bu candan alâkaya ale, ni teşekkürlerimizin bildirilmesini sa yın gazeteniz delletinden rica ede.