25 Ocak 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

Afrika harbi Muhittin Birgen UYU obrukun da iyrali ile meter. İenen İngike tamama, Af, rika barb sahnesi üzerine yeniden dikkati celbediyor. İngilterenin bü- yük bir emek ve kimmetle hazırla'-| Afrika sahnesi için çök | az bir zamanda büyük neticeler el. de edilmesini temin etti. Bu taar ruz nereye kadar gidecek, arka - sından neler gelecek? Ben, masa- x ; taraftar olan. lardan & swnllere verile - cek cevabları ancak İngiliz erkân harbiyesi bilir. Eğer onun iş başın - da bildiklerini, bizim burada, masa başında yazı yazarken de bilmemiz mümkün olsaydı, dünyanm işleri çok garib olurdu! Fakat, gördüğü - bakarak edinebile » <eğimiz basit fikirler vardır ki on. İarı söylerken çok büyük bir hataya düşmek tehlikesi olamaz. Görülen manzara şadur: İngiliz rkünt harbiyesi, bu muharebenğn tezrübelerini pek kısa bir zamanda kendisine maledinmiş ve onu, çölle- re hâkim müşkülüt arasında bile tatbik etmek kudretini göstermiştir. Bugüne kadar elde edilen neticeler kat'i bir muzafferiyet temin etmiş olmamakla beraber, İtalyan duru - şunu o kadar zedelemiştir ki, bu kuvvetin, yeniden bir mukabil ham. le yapabilmesini, hiç değilse ba mevsim için imlkünez görebiliriz. Hattâ değil mukabil hamle, bu - günkü taarruzu muayyen bir hatta tutarak İngiliz ordusunun ilerleme- sine mâni olmak işi bile, artık İtal yan ordusunun elinden çıkmış, olsa olsa bir mevsim meselesi olmuştur: Eğer, Mısırdan gelip Libyanın hu - dudlarmı taşan ve istihküâmları yı - kan askeri kudret, musyyen bir nek tada duracak olursa, bu İtalya or - dusunun göstereceği mukavemetten ziyade, mevsimin zaruri kılacağı bir hareketten ibaret bulunacaktır. De. mek oluyor ki, Afrika harbinin İtal, ya tarafından kazanılması ibtinali ortadan kalkoiş bulunuyor. İstikbal için kat'i hükümler vermek eli - mizde değildir; fakat, bugün görü. nen manzaraya bakarak diyebiliriz İnsan ne kadar korkak olursa ol: SON POSTA sun, elbet kendisinden daha kor Bir köşeye mkıştırlan kedi kaça e Eski hakikat s cak yer bulamayınca kendisini si- kağını da bulur, ayni sekilde en casuru yıldıracak daha cesur da var. dır. Fakat insanın menfaati her iki takdirde de azami hadde kadar kıştıranın üzerime atlar, istediğiniz! elde ettiğiniz zaman o noktada durmayı biliniz, karşınız» köşeye sıkışmış bir kedi veya kılıcı kıran varmaktan çekinmektir. kaya çıkabilir, fazla tamah daima zarar geti irmiştir. LD DENİZCİLİK “| (Siz Kene) ingiltere için günün en mühim deniz meselesi Ticaret gemilerinin sürati davası hayati bir ehemmiyet alıyor (“Son Posta,, nın denizci muharriri yazıyor) nutukla - Ameri - uzveltin o son rmdan sonra kadan O İngiltereye o yapılacak yardım o taraftaslarının o omiktar artmıştır. Birçok mazırlar, eski veya ki, İtalya Afrika barbinin ilk sofha,| yeni sefirler ve razete muharrir sını kaybetmiş bulunuyor. * Halbuki, İtalya için bu harbin bütün manası Afrika üstünde top - İanır. İtalyanın ne Avrupa üzerim- de büyük #melleri ve iddiaları ola - bilir, ne de bu shaada onun oyna mas İâzim geldiği iddia olunabile- cek mühim ve esask vazifeler var - dır. Bütün Avrupada İtalyanın velü, nihayet yardımc: bir roldür. Öyle bir yardımcı rol ki, ifa edilmediği zaman dahi Almanya, karada ken. disine düşen vazifeyi muvaffakiyet. Je başarabilmişti, Onun | İtalyadı gördüğü yardımın en büyük kıy meti, Akdenizde bü filosunu tutmaktan ibarettir nun da bir kara yardımı di deniz yardımı olduğu malümdur. Afrika harbine gelinen, Mihvetin bütün hesabları İtalyanın — deruhde etmiş olduğu vazilenin muvaffa kiyeti üzerine kurulmuş bulunuyor « du. Afrika harbinin, hiç olnazsa bu ciddi safhasında İtalya | tarafından kaybedilmesi, ayni zamanda Afri - kada Almanyanın da mağlâb mev - küne düşmesini icab ettiriyor. Bu vaziyetin parlak olmadığını meğe bile lüzum olamaz. Hattâ, işin vahim tarafları da gözden kaça - maz: Gerek şimali Airikada, gerek Amavudlukta cereyan etmiş olan bütün askeri hareketlerde İtalya or- dusunun seve seve harbettiğine dair alâmetlere tesadüf edilmiyor. Bilâ- kis, bütün çarpışmalarda bu o:du mun, kendi hasmile kuvvetli bir ka. pışmıya teşebbüs etmediğini herkes! görüyor. Bundan dolayıdır ki son zamanlarda Romanın yaptı4 bütün neşriyat, İtalyan askerlerinin ço) siddetle harbettiğine herkesi inan - dırmıya tevzih edilmistir. Bu cihet, vim kaçmıyacak derecede va - zhbir. İstikbal için bir sey söyliyemeyiz. Almanyanın bu Afrika mağlâbiye. tini kabul edip etmiyeceği, etmediği | takdirde, elinde ne gibi müdahale| imkânları bulunduğunu kestireme yiz. Fakat, bugün için görünen va-! ziyet, Afrika harbini sade İtalyanın değil, bütün Mihverin halen kay - betmiş olduğu merkezindedir. Hâ. dizeyi böylece kaydedelim ve onun istikbaldeki inkişaflarını bekliye » Tim. Afrika sahnesi, bu harbin esas sahnesi olnatmakla beraber onun in- kişah ve neticeleri bakımından çok mühimdir. Bu sahayı o kaybetmek Mihver için çok şey kaybetmek de- ektir. i bu mevzu üzerinde pek geniş söz söylemekte, yazı yazmakta ve mü. nakaşa yapmaktadırlar, Bu söz v münakaşaların, hemen hemen i, İtereye yapacak en mühim ardımın hava ve deniz vastalarına inhisar etmekte olduğunda o mütte- Fiktirler, Yardım ne olursa olsun İngiltereye © & malzemenin harb sahasında iş görmeden önce evvelemird topraklarına muvasalatı va. kil — meselesi, yar İdim © edilmesi mühim - dir. Zir Almansann en e. hemmiyetli addettiği harb hedef »| lerinden bir tanasi de, İngiltere ada- deniz — yollarını © kesmek (40) milyon © nüfusunu etmektir. o Yari Oİn. gilterenin Avrupaya karşı yapmak istediği bir ablukaya mukabil Al | manyanın da, muvaffak olsun veyn | olmasın, başka sekilde bir abluka fiksi vardır. Alman d Jun kâmi men bu uğurda kullanıldığını sürü. yoruz. Şu halde Britanya adalarına gelecek veya & cek olnn tank. | zeme, mevaddı iptidaiye vesir yar» | dım vasıtaları böyle cetin bir ablu-| kanın tesirinden korunmak mecbu. rivetindedir. İngilizlerin ne kadar gemisi | batmış olablir? i Nitekim gazetelerin büyük baş. hklarla mevzwwbahs ettikleri yardım meseleleri, ufacık bir köşeye küçük yazılarla yazılmış mühim bir hava- disin görünmesine mâni olmakta- dır. İngiliz ticaret nazırı İngilterenin elinde 1939 dakinin (95 97) si ka.| İdar ticaret zemiri bulunduğunu! İ söylemektedir. Sözün, gerek çıktığı J ağız ve gerekse söylendiği makam zesmidir. Artık böyle bi propaganda için söylenmi gil, fakat bir hakikat olarak bakmalı. dır. Ancak bu adede bakmak sw- retile de, İngilterenin içinde bulun- duğu müşkül feh duru. mu anlamak kabil d ünkü | İngiltere harbin haşndanber; Ho. Tenda, Fransa, Danimarka © vesair ES$ E Bir dostumuz Var ki, maslesef EE lm RE Kafile halind eseyreden İngiliz ticaret gemileri devletlerin kismen veya tamamen, ! bütün ticaret filolerine temellük et-! miştir. Halen Amerikada bulunan Mihver gemilerini bile kendine mal *meğe çalışmaktadır. Burada akla! göyle bir sual geliyor: Acaba İngil- tere, elinde büluman bu yabancı ge. milerin hepsini kaybettikten başka, kendi filosundan da yüzde üçünü mü kaybetti? Yoksa bu memleket bizzat kendi filosunun yüzde üçünü mü kaybetti de elinde yabanc: ret filoları sağlam rı duruyor? $ hesiz bu suallerden birincisi İngil - terenin çok aleyhine bir durum tev- lid eder. Zira yabancı devletlerden İngiltereye kalan şemi aded ve to. najı pek te az değildir. Fakat İ tere, yalnız kendi Alosundan yüzde üç kaybetti da, yabancı filolar elin- de bulunuyorsa, kendi hesabına çok memnuniyet verici bir vaziyettedir, demektir. Coğrafi duram farkları İngilterenin OBüyük OHarbdeki coğrafi durumu ile, bugün içinde bulunduğu durum arasnda büyük farklar vardır. 1914 te Almanya sahile iat itibarile, İngikere. nin ablukasına girmişti. doğrudan doğruya Okyanuslara açı- lan bir Alman limanı mevcud de - ğildi. Fakat bugün Norveç ve Fransa gibi Okyanusu bâkan sahil. lerde, Almanya. üs yapmak imkân- larına malik olmuştur. Bundan baş- ka Almanyanın, Akdenizde, de. nizaltıları bakımmdan kuvvetli olan bir müttefiki vardır. İrlandanm Ak manya tarafından isgal edilmek ih. timali de soğrahi durumu, İngili aleyhine pek ziyade değiştirir. Su halde İnzilizler nakliyat meselesin. de, Büyük Harbe nazaran, daha ti- töz davran, | İngilterenin. bugün, en zivede üze. rinde durduğu mesele de budut. Nakliyat nasıl emniyete alınabilir? | — Uzak emniyeti tersin ede- &ek vasıtalar, 2 — Nakliyeleri yakından emni-| yele alacak vasıtalar, Bunlardan birinciler, be nazaran, inkişaf etm maktadırlar. Nialâm olduğu üzere Büyük Harbde hava silâhı, henüz, inkişaf etmiş bir halde değildi. Ba yüzden vazileden avdet eden de- nizaltı gemileri, limanda büyük bir ferahlık içinde kaldıkları gibi tamir olan veya yeniden inşa edilen ge. eöiler de, hiçbir düsman tehdidine maruz değillerdi. Fakat, bugün ba. valarda yapılan mücadelelerin he » defi en ziyade bu gibi gemiler ol - maktadır. İngiliz tayvareleri kendi ticaretlerine zarar vermek ihtimali olan Alman denizaltılarını, daha inşa halinde iken, herbetmek ems - lindedirler. o Almanlar da © buna mukabil İngilizlerin ufak gemileri ni limanda yakalamak ve imha et- mek istemektedirler, Bugün Almanların elinde, İngiliz öcaretine taarruz için Üç cins silâh vardır: 3 — Denizaltı silâhi. Bunlarm üçüne karsı da İngiliz. ler, konvuva sistemi ile ticaret gemi. lerini muhafaza etmektedirler. Bu sistem şudur? a — Gemileri bir arada seyret-İ yi dört saat sarfında yiyebömişiir e e tirmek. b — Toplu halde giden bu ti- earet gemilerini kendi muhrib ve tayyarelerinin . himayesine £ bırak- mak. c — Sık sik konvevaların geçtiği yolları değiştirmek. Bu sistem memleket çok güçleştirir. Çünkü kafile ile seyretmek < mecburiyetinde o kalan gemiler, yola çıkmak için, birbirle. rinin dolmasını beklemek zorunda kalırlar. Böylelikle, ticaret ölemin- de, gemilerden beklenen randıman . Bundan dolayı İngiltere, siri Hearetini azal Et yiyen kurbağalar bulundu Alelekser Kurbuğaların el yemedi. gi söylenir... Amerikadan gelen bir haber bu mazariyeyi cerheylemiştir. Vaşington © enetitülerinden (birine mensub bulunan doktorlar hayvanlar hakkında tetkiklerde bulunmak üze. 1x0 uzun bir sefere çıkmışlar ve bu seç yahatte çok mühim bir keşific bulun, muşlardır. Heyet, ot yiyen ve Yırtıcı| kaş bir kurbağaya tesadüf etmiştir. Bu yırlıı hayvanın ismi Leptodaciylus Pendndactytus'tur. Çok korkunç bir hayvandır. Zayi - yeli büyük bir başı, çok büyük ve par. lak ve gös bebeği yerine kıpkırmızı şuslar neşreden korkunç gözleri, be- yaz ve kurşuni iekeli derisi, kısa fa, kut çok kuvvetli ve adaleli bacakları, igmden kendi vücudü sesamende koca bir dü bulunan ağm vardır. Bu sefere iştirak eden profesörler. den. biri bu kurbağanın bir opossumu yakalayıp yemesnde hazır bulun - muştur. Kurbağa opcssumun başını yutmıya muvaffak olmuş, fakat bu hayvan, uzun olan kuyruğunu kurbü. danın ayaklarına sıkı sıkıya sarmış. tir. Kurbağa bundan hiç müteessir olmamış, opassumun midesin » de boğulmasını beklemiş, hakkaten de hayvan boğulmuş, kuyruğunu salrrermiş ve kurbağa da onu Yutmı, ya muvaffak olmuştur. Profesör, bu kurbağayı pek müş. külâtla yakalamıştır. Birçok profe - sörler, huzurunda kafesine boyu bir metreyi tecavöz eden bir yılan bıra. kılmış, yılanın ıslık çalmasına, &ç . ramasına hiç de aldırmıyan kurbağa bir kolaymı bularak yılanın başını, boğazını ve bir kısınını yulmuştar. “Tehlikeyi sezen yılan kendisini mü, dafaa için kuyruğunu bir ağacın kö. küne sarıp orada kalmış, oOonu ora 7) Ikincikânun 25, | Almanyanın i Akdenizdeki hedefi (Baş tarafı 1 inci sayfada) de gemilerin Pas-de.Calais'ye diğ geçmelerine mâni olmak istemiş. fs kat bunda muvafiak olamam Halbuki Sicilya boğazı Pas-de.C lais'den 8 kere geniştir, bu boğaz hâkim olmak icin sarfedeceği gay etler. Almanyaya belki ağır zayiat malolacak, fakat Manşa hâkim madığı gibi bu emeline de muval * fak olamıyacaktır. Çünkü bütün ve” ziyetin ana hatları olan esaslı unsur vardır? «Denizlerin hakimiyetin. Alman bombardıman tayyarel# rinin birçek taarruza tey et” meleri deniz hakimiyetinin İsi tede kalmasına mâni olamaz. Pas-deCalsir'nin kontrolünü te min etmek için sarfedilen gayretlef bunun için muvaffak olamamıştır. Ayni sebable Sicilya boğazında gemilerin geçmesine mâni olmak için sarfedilen gayretler de skam& te uğrayacaktır trenleri Londra 24 (A.A.) — Times Zetesinin İtalyan hududundeki hu susi muhabirinin bildirdiğine gö askeri trenlerin geçeceği o yol serbest olması ve trenlerin Gi süratle işlemesi için Romada şid detli tedbirler alınmıştır. Bu yeni tedbirler soyesinde ca bütün hatların serbest kalacaği ve askeri sürat katarlarınn «Mih “9 ver devletlerinin büyük Akd dayretlerinin besliyeceği o Romudii ümid olunmaktadır, 4 Halifaks 35 bin tonluk yi zırhlı ile Amerikaya gitti (Baş tarafı 1 inci sayfada) nin Amerika büyük elçisi Lord lifaks ile refikasmı bugün Ameri ya getiren «George 55 zarbii hakkında beyan olunduğuna #ö! bu zırhlı 1939 Şubatında denize İf dirilmiş ve ba mnıffan yapılan 1939 da denize indirilen beş 2! İnan ilkidir. Diğer zırhlılar «Pripei of Wales», «Duke ol Yorku, «Yi Becer ve «Beatty» dir. ği Bu zırhlılar otuz beşer bin 19 X8 nilâtoluk olup başlıca son model BE pusluk on topla techiz edilmiştir. E topların menzili daha evvelki hlarda bulunan 15 puslek topl menzilinden daha fazladır. Bu zırklıların sürati de 30 milden ladır. Ruzvelt Halifaksı karşılımağa gitti Vaşingtan 24 (A.A) — Renter! Ruzvelt, bu akşam otomobille şingtondam hareket etmiştir. R nereye gittiği bildirilmemişir. Muh İmel olarak sanıldığına göre, Rus İneiterenin yeni büyük elçisi lord lifakz ile buluşmak Üzere Annapoğı gitmiştir. Eğer bu teeyyüd eders” Amerika Birleşik devletleri reisi, İ let relslerinden başka bir şahıs yu salıtında karşılamak Üzere Barayı ilk defz olarak terketmiş Yunacaktır. Mâamafih şu cihet n# rı dikkate almmaktadır ki bir m8 tin hariciye nazırı bir yabanc: büz met nezdinde bu mmületin sün olarak gönderilirse, o zaman © herhalde lsaleltayin bir büyük W İ ji 1) ir 4 a0. : ©... SOFA RE i dan koparmak gin kurbağanın sarf eylemiş olduğu bütün emekler boşa gitmiştir. Kurbağa biç telâş etmeden bekle. miş, yilan boğulduktan sonra kuy Tuğunu çözmüştür. Yalnız yılan, kur. bağunın widesinin isiabından fasla çıktığından kurbağa olduğu yerde kalmış bir metroluk yılanı ancak yır. İngiliz alaylarına verilen garib isimler İngiliz ordusuna mensub slaylar dan birçoğunun ismi vardır. Bu öm. ler alayın vakile geçirmiş olduğu mühim hâdislere atfen verüir Bunlardan başılarımı okuyucuları mize siralıyalım: 1662 senesinde Tancayı kahramanca müdafaa etmiş olan «Royal West Bürrey» alayına bu -Tak'adan dolayı «Pirst Tangerines> Jâkabı verilmiştir. Bugün deniz yollarmı emniyete | bu yüzden, sulh zamanmdaki tice-jBu alay elân ayni likab ile anılmak. almak için kullanılan vastalar iki kısma tadır. R İNAN, karsile birlikte şeker o bastalığına S5 LER ret filosundan ( bir miktar fazla ge. yfada 8 i Şimdi eczahane bir kutu değil, tadır. «Birinci Tanealın jar alayı. (Devamı 8 inci sayfada) iINANMA! bir tek tüp veriyor, bunun için de , müptelâdırlar, yaşayabilmek. için hergün insülin şırıngası yapmak mecburiyetindedirler. Kullandıkları miktar, kullanmak mecburiyetin. de bulundukları miktar iki gönde bir tüptür. Bu dostumuz dün bize şunu söyledir — Evvelce eczahansye gider, herhangi bir reçete ibraz etmeden beheri 5 tüpü ihtiva eden kutulardan istediğim kadar alır ve rahat - 6 — p, iN SP reçete istiyor, iki gün sonra bu tüpü bitirdiğim zaman yeni bir reçete talebinde bulunuyor. Ben de yaşayabilmek için insülin fiatna ilâve olarak iki günde bir, bir doktor ücreti ödemek mecburiyetinde bulu- nuyorum, bunun için kaybettiğim vakit te caba.» zl İhetlini kıt zamanıoda teker teker ve umcak reçete raukabili sat. mak için haklı bir sebeb görülmüş olabilir. Fakat bu anlattığımız vak'a bize gösteriyor ki bu usulde yapılması lâzım ufak tefek tadiller vardır. Biz buna inaniyoruz, ey okuyucu sen: R INANMA! değildir. Amerika Hariciye Nazır Muavinliği Vaşington 24 (AA) — Ruzvel ki hesine müsteşarı Acheson'u 9 ciye nasır musviniğine tayin etdi tir. Acheson İhgütereye her dır. 950 bin liralık ihracat Dünkü ihracat 950 bin kirayı bi muştur. İhracatımızın en büyük © mını Almanyaya gönderilen 350 liralık tütün teşki etmektedir. Dt4 ihracat meyanında, Macaristana tik ve pamuk, Bulgarstana bi İsveçe deri ve tiftik, Yunanstana lık gönderilmiştir. esernrinesoaaasenasınasasssesasasasssasas0i v. 2-1 hs) ss fiği e # KESSREŞSİ p