20 Aralık 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5

© Temaşa hakkında POSTA | diseler o Karşısnd | mühim bir konferans İsmail Hakkı Baltacıoğla, E- minönü Halkevinde verdiği konferansta karagöz, ortaoya- nu ve tulüatın karakterlerini i anlattı İsmail Hakkı Baltacıoğlu (Yeni Adam) mecmnası sahibi İs- mai Hakkı Baltaceğlu, dün akşam #axt 18 de Eminönü Hialkevinde, çok kalabalık bir dinleyici kütlesi buzu - runda, (Karagöz, ortaoyunü ve tulü. alin karakterleri) mevsulu enleresan bir konferans vermiştir. İsmai Hak. kı Baltacıoğlu demiştir ki: «Karagöz hayal oyunu olarak mili bir icnâdır. «Brita> wi #ahadelerime göze ba hayal tekniği €n iptidai meden'lerde dahi meycud.| dur Acaba tarihte Karagöz hakika -. Xi yaşamamıştır. Bence Karagözün| rijinalilesni onun tekniğinden ya -| de estetiğinde aramalıdır. Yuştur. Ezcümle; perde, Karagözün Perde ovunu olması süretlere düzlük, Prof pastetif bu kılı ve primitif! Bir pifetik karakterlerini kazandır - Yüstir, Sonra Karaşözdeki ışık tek - Bili, gölge ve renk değerlerile birlK-| eömlerine malik bulunan bir kadına deliklerden ioaret güzellik gesadüt etti. Fovkalâde güzel, fevka - Mde sehhar olan bu kadının a te ikti İmkânlarını kasandırmıştır. Karagörün en temelli karakter Tihden biri de, «Tayyı mekânı Yal oyununda mesafe ve mekân yok. İir. İkinei bir hususiyeti de «komik» olmasıdır. Karagönde üç türlü komık Vardır; 9 — Hareket komiği. Karagöz oyununun temeli dyaloğ. - Karmeözü tiyatrolaştırmak yanlış Ür. Bunun gibi canlı karagöz Oy- Mütmak teşebbüsü de yanlış ve ba - Yakıdır, Bizim Karagözü diriltmek te. ye v medi ve derhal bu kadınla evlenmek m e Ma ailece Gedikçörlkie Ortaoyunuza gelince; bunu munasib | BiDAyet verdi, Muhafaza edilmesi meselesidir. “Çörçiller,, ailesinin tarihinden Beruta aid yapraklar > el İngiliz Başvekilinin dayısı Çörçil Bey! Albay Çörçil bir aşk macerası yüzünden Berutta yerleşmişti; bugün de orada yatıyor BOBSTİL İyi yaka Büyük şehirlere çok uzak bir ka- sabadaki orta mektebin müdürü İs- tanbuldan gelen gazetelerde oku- muştu: «Maarif idaresi, talebenin bobstil kıyafetle gezmelerini menetmek ka- rarinı vermiştir.» Havadis; nakillere, terfilere mid olmasa da gene maarifi etmesi dolayısile onu da ederdi. — Bobstil kıyafet te ne olsa ge- rek?., Diye düşündü, bildiği fransızca, ingilizce kelimeler beyninde bir res- mi geçid yaptılar: — Bilemedim. ; — Çocuklar aranızda bobetiğaj ilen kıyafetle mektebe gelip gi, ler vardır. Yarmdan itibaren guvilii bu kıyafetle mektebe gelen oliçlei kapıdan içeri alınmıyacaktır. K © cıya emir verilmiştir. ar Talebeden babeti! kıyafetle gari tebe gelen olursa içeri alman vak tembih edilen kapıcı düsünmüs — Bobsitil ne olsa acaba... ladım... i gelen demek olacak , 8 nci wnıftan 467 Kaya fakiğaili çocuktu. Babasının eski elbisesi başka giyecek hulamazdı. Pan get Bun paçam yerlere kadar uzamırd icin, annesi kesmiş kısaltmıştı, Oİtaiğ d » Bu estetik) dota büyülemişti. Şarkın efsaneyi gü. bir takım kültürel zaruretlerden doğ-| Ha. | | il 1 — Espiri komiği, 2 — Ses komuğı,| FX Çünkü ailesi onun bu izdivacı. rından vazgeçirmek için ailesi tâ Be. Berutta Maurice Barrös sokağında, Dali Memorical Hal) arkasında, çök - meğe yüz tutmuş evler arasında, ya-| beni otlarla tamamile mestur eski vel küçük bir mezarlık vardır. Bu mezarlığın bir köşesinde bir kü- cük âbide görünür. Bu, «Çörçüllerin uile mezarlığıdır. Çörçil Bey! Bu mezirlikta medfun olanlar v6. yanında şimdiki İngiliz başvekili Ves ton Churehil'in dayım ve Lord Ran. dolph Churehil'in biraderi, İngiliz er. dusu zabitenından (albay Charles - Henry Churehli Bey vardır. Malborougü dükünün torunlarıa - dan birinin Lübnan toprağına defne. $ndeki yağ. | fümesine sebeb olar bir aşk macera. sıdır. Siyasi bir vazifenin Ması zımnında seyahat eylemekle (o buluman albay ra buraların fevkalâde beğendi. Bu güzel yerler, giirane dekorlar onu A. zelliği onu teshir etmişti. Dünyanın en güzel gözleri Albay Charles - Henry Churehil gâ nün birinde Şama gitti. Bu Şam se - yahali strasında, dünyan ep gözel Marcbe 'Toumbargi idi. Albay Karanmı vermişti: Bu kadm e evlenecekti! Hem de ber ne paha. sına olursa olsun!... Her ne pahasına olursa olsun!.. de. ni hoş görmüyordu. Albayı bu kara. ruta kadar iki emurahhas, gönder Anud bir adam olan Sir Charles - İngiliz başvekili Vinsen Çörçüin da yısı miralay Oharles.Henry Ciurehfii! «beyin bir resmi (Bu resim kızı Kema! Şohab hanım nezdindedir) Berulta Maurice Barris sokağında Lübnanlı Çörçilerin aile mezarlığı bab bey de, «Rozin., o meşhur Emir ziyaretler sırasında matmazel Ma - rie - Antoimette oBaffery (adında küçük bir Fransız kız İle ta - nıştılar. Kısa bir müddet sonra se - vişmeğe başladılar. Aşkı izdivaç ta - xib etli, beraberce Beruta (o geldiler, Berutlular onu babası kadar seviyor. lardı. Babasının bütün mümtaz has, ietlerini şahsında toplamıştı. At meraklı idi. Bühassa yar at ları beynelmilel | şöhret kazanmıştı. , Fakat.. Winston pek büyük bir der. de, bir hastalığı müptelâdır. Dehşet. ki surette kumara düşkündü. O de retede ki kendisini tamamile kumara! Kaptırdı. Ve. mütemadiyen kaybet meğe başindı Bu arada «Valery» ve «Sylvia» ad - larında iki kın olmuştu. Fakat bu Ksların dünyaya gelişleri onun git - tükçe bozulan manevi hayatı üzerinde hiç bir tesir icra edemedi. Kara günler... Winston har vurup harman savur. mağa devam ediyordu. Kumar yüzün. den, varını yoğunu sattı ve mecbu - ren yerleşmek üzere ( İskenderiyeye ! geçi İskenderiyede de tai (o büsbütün ters gidiyordu. (o Hastalandı. Beruta, nemşiresi «Gülnar» a giti, Ve hasta, hifi birdenbire arttı ve orada bayata gözlerini yumdu. Lütmanda Malbo rough - Churehiil mezarlığına def - settiler. Karım, pek çok meşakkat çektiği şehre avdet elmek istemedi. Kızı «Byiviâ» bir gün gerek büyük babası, gerekse babasmın mezarları. ni siyüret eylemek üzere Beruta gel - di. Babasının köşkünü, evini gezdi. Cebeli Lübnanın tabii ve emsale güzellikleri onun Üzerinde büyük te. haneyle muallimlerin arasından ay- Şemsettin Saminin İügatinde a- radı:. — Bulamadım. Lârusta aradı: — Bunda da yok. Bir İngilizce lögatinde aradı: — Yok vesselâm. Ben bir çare- sini bulurum. * Müdür, öğle vaydosunda mual-| İmleri topladı. İ — Bayanlar, baylar.. bugün pos- tayla İstanbuldan gelen bir gazete- de maarif idaresinin talebenin bob- stil kıyafetle gezmelerini menetmek kararmı verdiği yazılıdır. Karar her balde bize de tebliğ edilecektir. Fa- kat mademki bir kere karar verik miş, biz bir an evvel tatbikına baş- İıyalım. Sınıflarınızdaki talebe ara- sında bobstil olanlar mevcudsa, ya- rından itibaren bu kıvafetle mekte- be kabul edilmiyeceklerini, sokakta görülürlerse de erralandırlacakları- nı kendileçine hildirirsiniz. Muallimler yutkundular: — Bobstil de nedir? Diyeceklerdi. Fakat hem müdür- den, hem de birbirlerinden utandık- lan için hiç biri cesaret edip sora” madı. Esasen müdür de, herhangi bir suale maruz kahnamak içir bir ba- kat kadıncağız, pek iyi herablafsii dığından biraz Fazla kesmiz, pal, 2 lon Kayanın topuğundan dört eşi mak yüksekte kalmıştı. Cekete'imdiiğ #l varmamıştı. * 4 Bobetil kıyafetle mektebe gelede' yasağı ilân edildiğinin ertesi (gü 467 Kuvayı kapici çen — Bobwtiller mektebe girritaşi ler. & Bobetillsrin mektebe elimmilağ cakları haberi kasabada © yayığneli İ olduğundan mekteb kapısında çok merakh toolanmıstı. Beri arasnda, bir İstanbul muhbiri de vardı. Meraklılar: — Bobetil demek buymuş? Dediler. İstanbul © gazetespsği muhbiri 467 Kayanın çekti, * bal gazetesine bandı, . fotogriği altında su satırlar vardı: i «Filânca kazada, bobstil moğ, giyinenler pek çoktur. Resmini $ karıya koyduğumuz, vesaire, #ire... * i İstanbulda fotografa baktılarığı gi — Tam bobetil b — Cekete bakın ne kadar ğü ve bol... Hele pantalon, babi panıalon bu kadar olur. Moda göl rilmişti. * Muallimler sınıflarda söylediler: talebeye sirler yaptı. Berutta yerleşmeğe ka -| sew rar verdi. Hâlâ Beruttadır, 0. Tuğral vi” ipi Tim e. G 1 467 Kayanın fotoyrafı bir fat YENI İki yaşında b'r yavru boğazına fındık kaçarak öldü Beşirin torunu Emir Abd Sadettin İğahab de, cEdma» Einir Hali Beşir Ahmed Bellâme e, «Mende. ve «BR. milis de Emir Beşirin torunları Je er. lendüer. Oğluna da Winston adını Henry Cburehill kararından vazge. İhmal edilen kadın.. Şehremininde oturan Bahriye 3s - minde bir kadının 2 yaşmdaki kızı Aysel, dayısının getirdiği fındığı Bir genç kadın kocasından şikâ-| addedilen kadın, müsahabesi aral İNİN yeçi, derdi, ve çoklarınınkine bem-|mayan kadın, kendisinde meyez ON zer ve İki üç satırla hülâsa edilmesi) hasletleri göstermeye muvaffak ok. gfadle söyliyecek olursak ipteai birleBürcü Ebu Haydar» köşkü!.. te değil, belki estetik mamasle| albay Charles - Henry o Churekili, Wwtif bir tiyatro nev'idir. Orta OYu.| ,Bürcü Ebu Haydar» da güzel bir köşk koymuştu. İ Vefatı... Mw garbin büyük rejisörlerinin var - Mik istedikleri en eri bir tiyatrodur Başhen karakterleri: 1 — Meydan Üratrası olması, 2 — Sahnesiz 3 — Kiözetm, 4 — Tukista dayanması, p O Primitif anlayışa uygun olması, ie > Aktörlük dehasına en büyük mev me Tulüataılığa (komik! 40- iralamıştı. İki Kı çeli, ahırlı, şadiryanlı bir köşk... O 1, muhteşem bah.) rTanm en güzel binalarından biri... Yeni evliler bu köşke yerleştiler, Ona herkes «Bey» demeğe başla - işi. «Musayyihiyes mahallesi (sakinleri hep onunla meşgut oluyörlar, ve ter.) tiyatrosuna gelince: Bu, sahne -İkalâde bir hürmet gösteriyorlardı. Kaan ve süflörlü akli tiyatroya Me Türk üymtro dehasının yaptığı hastaları tedavi ettiriyor, Gakirlere g.JAXTAYUNN > peg rp gksülümeldir. Tultatlar sahne Ve) inden geldiği kadar muavenetien ge. 7€r* İnsütcreye geçi Meneyi Şereceye indirmişlerdir. A) ehemmi. İli esbirisi ve hareket komiğine ve - Miniş olmasıdır. Tuldatçılıkta başta İcik olmak tizere aktör berşeydir. Ürk temaşam tam ilmi bir tetki. Yü bi tutulursa onda tiyatronun bü. hak'kati bulunacaktır.» İumun bu konferansı alâka Yük edilmiştir. kabul etmekle değerini ikinci don Posta,nın edebi romanı: 36 «Bey» herkese iyi muamele ediyor, ri kalmıyordu. Bhuvara'da göniş arsalar satın ala- rak Adeta bir şato inşa ettirdi ve. bir çiftçi hayatı yaşamağa başladı. Çocukları... İza Albay Charles . Henry Churchill İton babası gibi sözünün Bu aşk izdivacından yirmi sene son. velat etti. Vefata senesi 1800 dır. Lübnandaki Winston! Charles - Henry Churebil'in bütün tabiatlarına, âdetlerine çeken Wins - eri olarak yetişti. Babasının vefatı Gzörine, mi — rTasından mütevelid meseleleri bal ye Miras, silenin ihtiyar möteri tarafın. | dan kendisine aynen tevdi edilmipi! Fakat, Lonâradaki Çörçü ailesi efra - dı, esmer renkli, siyah gözlü ve İn - gilizceyi şarkllar o gibi konuşan bü «Çörçil» i pek soğuk bir şekilde karşi. yerken boğazına kaçırmış ve tka- narak nefes alamamıştır. Çocuk, derhal Gureba hastane- sina kaldırılmışsa da, yolda ölmüş- tür, Cesedi iwnyene eden adliye ta- bibi Enver Karan, morga nakline zum görmüstür. Hâdise etrafında, ikst yapılmaktadır. Araba ücretleri artırıldı Şehrimizde nakil işlerile uğraşan n- rabacılar, hayvan yemi ve diğer mad. delerin pahalılaştığını ileri sürerek, a Taba nakli Ücretlerinin artırılmasını istemişlerdi. Belediye reisliği, ba müracaati tet- kik ederek, arabacıları haklı bulmuş ve halıhazır vaziyet dolayısile araba mümkündür. Diyor ki: mamış olan kadındır. & — «Akşamları eve döndüğü za-| oOkuyucum Bayan «C. Ci» buro man bana hasrettiği zaman nihayet) bilecek, kt beş dakikadır. Sonra soyunur, ma- RİE el Ortada bir anlaşmama, bir gimsizlik, bir karşılıklı görmüyorum, mesele herhalde biri? ince olacaktır. Tashih ve telâfi p» dilebilir. * sasının başına geçer. Elde cetvel, kurşun kalem ve pergel çalışmaya koyulur. Her zaman derhal çıkarılması lâ- zım, acele bir işi olduğunu sanma- Çizilecek haritem yoksa | ro- man, yahud gazete okumaya dalar,| (Bayan «S8. Sa © l sanki ben avde yokum...» Mektubunuzu düşünmeden yağ” Hayret ettiğim nokta, genç kadı.| mışsınız, bu mesele hakkında «iğ iş nın ifadesinden anladığım tahsil üs-| on binlerce kişinin okuyabileceği bi iü dür. garete sütununda nasl cevab vet — Niçin, diyorum, bu genç kadın) bilirim? Hasust adresinize | yollâ kubahatin kendisinde olduğunu an-| mak, mektubun bir baska ele geğ lsmamıştır. anladıktan sonra da va-| mesi ihtimali ile mabzurlâ olabilii fakat «postadan alınmak üzeres e& p v ? benekli ” yaya gelmişti. Kızlarından «Gülnar», Çörçül Beyin beş kızı bir oğlu dün -İladıler. Winston bu soğukluğa aldırma - o sıralarda Barutta Osmanlı Banka .|d. OLondradan çok (haşlanmış - #ınm müdiri bulunan Emir Selim Şa.İ. (Aileler onezdine* vaki (o olan evvel sana sükünet lâzım. Sana söy- liyecek sözlerim var, çok (o mühü sözler. Nesrin bir söz Korku ile büyüyen bir çift çocuk) reket yapma fakat muztarib yü- gözü doktorun gözlerini aradı ve)zü, bir saniye zarfında, deruni bir nakli ücretleri tarifelerine yüzde (20) nisbetinde bir zam yapılmasını kabul etmiştir, den korkuyor ve ölmeden evvel se- ninle evlenmek istiyor. ylemedi, bir ha- Ziyetin mlahma teşebbüs etmemiş” sir? Zira: İmal edilen kadın. canlı heykel izdivacına müsaade etmiyor. Korka- rm ki onun çok ağır sözlerini dinle- mek, birçok hakaretlere tahammül etmek mecburiyetinde kalacaksın. vab istemek te hatırınıza gelmemeli miydi? TEYZE bakanlara hayret verecek kadar d& rin ve meyus bir mana vardı. Otomobil hastanenin Okapısındi durdu. Doktor Nesrini gizlice tetkii Nakleden: Muazzez Tahsin Berkand Duanda, salonda doktor bekli- Nesrini görünce bir gece içe- yüzünde vukua gelen deği- — Ölecek mi? — Vaziyet vahim amma ümid: | da kabil olduğu kadar çok "kalmak | ğırmış, kararım ona söylemesi. Huk siz değil, Sana doğrusunu söylüyo: acımaktan kendini menede-| rum, 'i | Gözleri kıpkırmız ve şiş, ren- Ele adaklar solan ve tit a immeyar ği Bağınayal gine kab & Zavallı yavrum, ne kadar iz Sekiyorsun. Şöyle yanıma otur . Ayakta duracak halin Nemin saşlırı bir tavırla dokte- Sabina oturdu ve biraz evvel sorduğu sual: tekrar etti: © öldü mü? kizim, v2 — Teşekkür ederim. Attık onu görmiyeceğimi hissediyorum. — Yamlıyorsun yavrum; seni almağa geldim. Beni Selim bey yol. dı. Müthiş bir çığlık. Nesrin yerin. den fırladı doktorun koluna sarıldı. — O mu? Sizi o mu yolladı dok- tor? Bu »ö bana acıdığınız için, bir sadaka kabilinden söylemiyor musunuz? Benim iztırabıma merbha- met ettiğiniz için avutmak istemiyor musunuz? Beni aldatmayın doktor, ediyo- | Allah rızası için beni aldatmayın. |lamıyorum. İşte scan Vichy'ya pe VE #imalp ayy | tarda har 5 zayıf bir ses sordu: — Beni oraya götürmeden evvel ne söyliyeceksiniz? o Vuktimiz dar değil mi? Dakikalar sayılı değil mi? Ben onu mümkün olduğu kadar w- run bir zaman görmek, onun yanın- istiyorum. Beni burada niçin tutu- yormnuz? — Kızım beni dinle ve bilhassa sikünetini muhafaza et, Öyle nazik dakikalar yaşıyoruz ki hepimizin s0- gukkanhlığı elden birakmemamız lâzımdır. Cesur ol yavrum. — Merak etmeyin doktor, bun- dan böyle ne olursa olsun, ne İşitir- sem işiteyim, kendime, sinirlerime hâkim olacağım, muhekeme ve mü- vazenemi kaybetmiyeceğim. Söyle. yiniz, sizi dinliyorum. — Selim vaziyetinin çok vahim olduğunu biliyor. Bunu senden «ak- riyetini idrak et- ışıkla parladı. Ellerini birbiri içinde kilidliyerak basını önüne eğdi. Du- dakları bir şeyler murıldanıyordu am ma bu sözleri ne apnesi, ne de dok- tor işitti, onlar bir başkasına aiddi. — Selim arkadaşı Hulki beyi ca- ki bey derhal lâzım gelen muame- İeleri yaptırmağa gini. Biraz evvel bana hastaneye telefon etti, işin yo- lunda olduğunu ve aksam snat al- tda nikâh memurunun geleceğini hildirdi. Eğer sen razı olursan he- ven gidelim. Biz orava varıncaya kadar onler da gelmis olurlar, Na- wİ yazı mısın yavrum? Nesrinin gözleri, ona bu garib mali soran doktonm yüzünde bir saniye dolaştı Yüzünün çizgileri sertleşti, hemen verinden fırlıyarak: — Haydi gidelim, dedi. — Dar kizm: şunu da öğren-| hergünkü gibi boyamıştı, melisin: Helide hanım oğlunun br) gözlerinde, muztarib k Diler, zünü yıka, arkana bir sokak el giy... değil, her zaman tanıdığı ve bildiği dramın son perdesini oynamak ü- zer giden üç kişiyi götürdü, bu üç kişiden hiçbiri yolda ağzını açıp bir hepsi kendi düşüncelerine müşlerdi. tirmiş, yüzünü ve dudaklarını | leştirmeğe karar verdiğini işitm ; hergii a b me rr — O ağır sözlere, hakaretlere, | ediyordu. Genç kızın hareketleri & hattâ daha beterine Jâyıkım ben... | Zırlarmış, bütün vücudü sertlesmiğ Ben Selimin annesinin yerinde ol-| ti. Klabi ve sinirleri kalın halatlar sam, oğluma, velevki İstemiyerek, | bağlanarak gerik aki... bu Bale getiren bir insanı son mefe-| İki kadın salona girdiler, doktot sime kadar affetmezdim. z hastanın yanına çıktı. Onun halini — O halda haydi git yüzünü gö | değisip değişmediğini görmek v8 ie onu nikâh merasimine hazırlamak yanına girdiğin TA: satiyordu. Onun yanından aynleği man © tenin bu muztarib yüzünü! saat olmuştu. Bu altmış daki Vk müddet, ağır bir hasta için çel ehemmiyetli idi. Doktorun kendilerini | salonda bekleteceğini anladığı zaman Naşs rin buna itiraz etmek istedi. O, hes men Selime köşmak, onu görmek 5'Ü çin sabırsızlanıyordu: çünkü onun nazarında en mühim olan nokta bu idi. Nişanlısının kendisini hâlâ see © zesmis, ek ei Nesrini görmelidir. * Otomobil bastaneye bu müthiş tek kelime telâffuz etmedi; o kadar gömül Nesrin doktorun tavsiyesini yeri- | mekte olduğunu ve bu aşkım NN