10 Aralık 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5

> . TISADİ TETKİKLER -J Hâdiseler | Karşısında Eski ıstılahlar dana valisi Faik Üstün, res- mi daire, kaza ve nahiyele- re gönderdiği bir tamimle; yazılar- da omanzuru sami, huzuru âli» gibi yabancı istılâhların kullanılmama - sma iş. Valinin yerden göke hakkı var - dir. Lisanımıza kene gibi musallat olmuş, ve senelerdenberi defantla istiskale uğradıkları halde bir tür- Ii kalkıp gidemiyen bu gibi Osman- k bulaşıklarile Söz Arasında Harb zamanlarında lavanta satışı artarmış İ Cik il Balkanların tabii 1 servef kaynakları Yazan : Hasan Âli Ediz mi tcen yazımızda Balkanların z Nitekim |giliz - Franuz sermayesile işlenil - — Bilmesi olur zu, hürmet ifas de eden bir kelime, bir tabir kul 5 lanmak icab etmez mi? ) Bence icab etmez... Hem icab Şöğ) İ ettiğini farzedelim: «Yüksek kate nan uydurma ıstlahından hürmet manası çıkaramıyorum da... Konuşmamız devam ediyordur İstidada imzanız var, bu im « ği zann üzerine de «aşağılık» kelimesi sini yazsaydınız. tazaman (artırmaktadır. 1934 yılında 147 bin ton mahsullerind. köy iktimadi- demir ih-| mektedir. pulaşıklarile o mücadele etmek) — e Aşağılık» kelimesini mi? . ardan bahsetmiş RA ekilen İz SL halde ba mükder 1937) Yapanimanda antimuan made - e | eymen erek çeneye harley Gişe bıraktıkları yere gelenlere de dik -) — Bence yüksek katına da bü Alkanlar, kat etmek icab eder. * Günün birinde, vekâletlerden bi- tabii servet kaynak -' demirin © 50 sini Almanya çek - kadar garib. Balkanların başlıca tabii servet dan fevkalâde zengin | mektedir. Bana karsılık da Yuna, - boksittir. kaynaklarından biri * Fesi tersine evirip giymek nasıl : abint parçandır. Balkanların ta-| nistan mamul demir ithalâtmın 56) O Yugoalavyada, a) e a N 5 Ker kaynakları, henüz lâyı -| 63 nü Almanyadan yapmkatadır. | boksit madenine, bilhassa Adriya «| | yine yazılmış bir istida görmüştüm.) inkılâb addedilmezse, yazıda dat GEN * Üğlertik ve zahire ihraç edilme! | Yugoslavya bakır madeni cihe -İtik sahillerinde rastlanmaktadır. Yu) | İstidanm basında şu cümle vardı: | emanıtı reyi âlileridir. arizem - agi halde, bugünkü vaziyetle - tümden fevkalâde zengindir. Bu sa-| goslavyadaki boksit madeni, takri- Ea Vekâleti yüksek katına dir, elbakir, min gayri liyakeniii ge ii bile, gene batır: sayılacak bir hada Yugoslavya, Avrupada, Sov-| bt olarak 100 milyon tondur. 1937 Tesadüf beni istidayı oyazanla| huzuru samilerinen gibi | tabirleri, dedir. İ yetler Birliğinden sonra ikinci gel İvılındaki boksit istihsalâtı 358 bin karsılastırmıstı. Kendisine sordum: türkçeye çevirmek lisan inkılâbı sali v3 kö memleketleri içinde ta mektedir. Fakat istihenl tekniği ip “İton; 1938 yılında, 410 bin tondu. — ilini vekileie kitaben yal deği Ba gibi tabirler, Osnüği 1" Ya sata gelen Yugoslavyodır. — | tdisi olduğu için, elde edilen bakır vada elde edilen slomin - i Sir nil beiben İyi setli si seli Ni, Sonlavyada zengin kok kömü-| mikderi, memleketin tebii zengin - yük bir kısmı Almanyaya | acağınıza, bir müdüriyete bitabenlli zihniyetinin süklüm püklüm ye 3 ei İ mevcuddur Toprağın | Köne nazaran çok mahduddur. | ihraç edilmektedir : yazsaydınız... a... müdüriyeti orta! hundan doğmustu. Bugünkü vakarlı, »da Yunanistanda boksit madenine katına mis diyecektiniz? gizli bulunan taş kömürü ih-| O Memleketin en zensin bakır ma dinç Türk ruhu, ne kendinden bahs lag mikdarı 45 milyon ton |denleri Moravekaya Bonovim ve) birkaç mıntakada rastlanmaktadır. eke e e e Şaşırmıstı. sederken, Yil Kikan edilmektedir. 1936 yılında-| Bor mıntakalarmdadır. Bor mta - Yanan bokükleri evmf emi zn sarfiyatı artar... Ba, tecrübe ilo| — Müdüriyeti umumiyedes kü :|| çLAyık olmadığım belde aldığın ihenhi bir Fransız ir. Bu mwntaka - on banna “© 6| sabit olmuşturl.. Bunları söyliyen, dünyanın en| Ray sür östihsali 451 bin tonu bul-| kasında bakırın ha, İ sirketine verilmi oslavyadaki Linyit kömürü daki bakır mad Yuz Üye çük makamlar da vardır, onlara hi- tab edilecek olursa «zemin katına» diploma» diyerek söze baslar, ne ğa müsaiddirler.. Yunanistanda top- 3 le: “e Jai rak altında gizli bulunan boksitler, 85 milyar tone yakındır. 1938! nisbetinde bakın; © 2 nisbetinde) 50 milyon ton farzedilmektedir. | 9eshur lâvantacısı olan bir Fransız-| denilecek öyle mi?.. «Aşağılık, köleniz» tabirinin altı i Yaz hit kömürü itilen & 1030 nisbetinde gümüşü) 1935. kmde Yupanitandaki bak: 2 m Mi ma) İetidayı yazin, yazdığımı kendi! ca imzasmı atar. tonu bulmuştu. ihtiva etmektedir. sit istihsalâti 10 bin ton iken, bujYa sahib bulunmaktadır. Müesicse-| 2. ox beğenmemişti üsünüp, ir bakımından Belgeler) © Balarltarda bakır mahduddur. | mikdar 1938 senesinde 150 bin to-| inin şubeleri, ajanları dünyanm her|“* Per arar benim değil dedi ere me ez : vyaya nazaran daha mü -| İstetistiklerde görülen | rakamlar,|ns kadar yükselmiştir. İstihsal tek. | 'arafma yayılmıştır... b kei dee bel e A ban da İM, bir vaziyette münhasıran teerüha £ mahiyetindeki | niğini biraz daha iyileştirmek sure -| o Harbden evvel müessesesi dün-|9i yle yanılıyor, dediler, ben| icab ediyorsa, osmanlıca o düşünüğ; İp Titandaki tas kömürü iMüYatı| araştırmaları ifade edet. Bulenriz -|tile Yunanistandaki boksit östihsa -| yanın her tarafı ile sıkı ve daimi te-|de yazdım. Fakat her halde bir $eY| türkçe yazmaktan da o kadar sa © kağ, milyon ton tahmin edilmek -|randaki bakır arastırma isi, kısmen İstmi senede f milyon tona cikar -| masta idi, Günde birkaç defa: San-| yazmak lâzm. kınmalıyız. Üy İni Üİ Bulgar hükümeti tarafindan, -İmak kabildir. Bu takdirde Yunan | tiago, Honkong, Ümdiburnu, Bae) . — ,...... Vekületine» deseydi - 9 oi ji nek da 4 milyar ton tahmi İmin de bir Fransız şirketi tarafın - | boksit istihselâtı dünya istihsalâtı -|ncs Ayren Hindistan, Malezya, Sir Galolirle) smet ulüşi © i Maygtedir. Bulgaristanda kömürİdan yapılmaktadır. nın “ 25-30.na baliğ olabili Moğolistan ile telgraf muhaberesi —4 Li ij! € yatılan paranın <mikdarı! © Kurşun istihsali bakımından Yu -| | Yünanistandaki baktit madenle. | yapardı. pi “gd 8 d Mİ yiver levadır. gorlavya, Avrupada birinciliği isgal |ri kismen Yunanlıların, kırmen de| Müeseesesinin merkezi Fransanın 9 j #03 ariana 1937 yilindaki ektedir. Yurosla kurşun | Ahmnn ve İngilizlerin elindedir. o Jen güzel mıntakalarından biri olan un ari | yor mu İ ı 4 i 000 ton Tinyit kömürü: 118) Sahanl işi, umumvizii> İngiliz ser -| Ç Balkanlarda altm mahdud mik-| Alpen Maritimesde Grassededir. ; smile Emini 2 402,000 ton) mayesinin elindedir. Buradaki kur- epi Gg LA Gramede munzzam (bahçeleri, ” Y al ein sen madeni, “ 95 kursun. “5 5.2 'etrola gelince, bütün arastırma-| serleri vardır. Burada yetişmekte N i Sn tanda Finkovu riva etmektedir. Yaşar -|larm zekmen, yukanda saydığımız olar ecekler e kete lise) Gemilerdeki tabakların | Horoz dövüşüne taraftar we öğ e e. ibi, | bvyada kurmn izebesi için munz -| Balkan memleketlerinden hiç birin-| yanın her tarafında pek büyük şöh- sayısı z reisicümhur MA p inka üzerine menfi birl zam bir fabrika kurulmus bulunu /|de cemalı bir petrol kaynağı bulmak ret kazanmıştı ağ n j İM yapmaktadır. Yamaninanda) vor. Bu fabrikanın senelik Setihanl mümkün olamamıştır. Mesele hakkında son derece şa -|, Büyük bir tram- gz L# Gamz sene - yit kömürü iatihsali 250 bin| tabiliyeti 12 bin ton kadar hesab) Yunanistanda yükerk evsafta| yanı diller veren bu mü, | satlantikte yok ler evvel Küba - da reisiciimhur olmuştu, Horoz dövüşlerine ta - raftar olduğu ve bu (o dövüşlerin / Eeçmemektedir. İthal edilen , an m mikdanı senede | milyon Ky, bulmaktadır. Yunanistandaki kömürü ihtiyat 46 milyon ton * tahmin edilmektedir. Yuna- edilmektedir. zımpara tozu madeni; Bulearistan- Bulgaristanda da kurşun madeni da br bulunduğunu da kavdede- mevcuddur. En kesif olarak bulun- Tim Burmazdeki tuz memlehaların- duğu ver, Yunan hudadunda, Ro | der senede 20-50 bin ton deniz tu- cular için birçok tabaklar ve ça- tal kaşıklar vardır. Fakat bunların sayın ne kadar tutar bilir misiniz? esesenin sahibini biraz dinliyelim. Dünyanın zübdesi ,.. h «Yeni lâvantalardan birinin şişe- ? y dop dağlarındadır. Baradaki kurşun | 2 istihsal edilmektedir. Bulgarirta-| sini elinize alırnnız, evirir çevirir -| Bu tarzda gemilere bu kabil eşya-bu KE VI |» kömür mıntakaları:| sike mın diğer. bir memlehasından xılda |, , “,”7* aranız vik i irinin | bir nizama | tâbi DANİ Yamanlanıa Elan tlmin edilmelidir. Çevberin in |7-8 bin ton kaya tuza ekle edilir. sini beğemiminiz ve masanin üze -|len san. müreerelerden. irinin| çırıl” bak - Ye aramdadır. İİ itiberile fakir olan Bal |'we Yeniden koyarak: müdürünün © söylediğine söres| kında © yaptığı ; İdeki kursun nisbeti 15.23; cin. ömür iibarile fakir olan Bal 60:000 tabak, 40.000 fincan ve “Ni vyada demir madenleri, 3 olarak Vareşde bulunmak - v : aradaki demi edenleri tak | 0-100 milyo: Gİ Sağ eilmektedir. Bura Man ede demir cevherinin vasati vrf 1 74 43 dür. Bu halitanın için vd 3 nisbetinde bakır da mev - r. r im cevheri *tbarila ikinci de- İİ Ma elen mntaka Lülivedir. Bu- 2 Kİİ Sap demir cevherinin demir rerah- İİ İsi, Yanari olarak 45 dir. Ya - Yada yıllık demir intihselâti, Yılında 180 bin ton; 1938 ye- 11 yo bin ton; 1939 yılında “Y, 9 tondur. 1 İS, #orlavya demir madeni eihe - J, ön uk zengin bulunmasına / buda lenen demir mik uddur. Yu vyada de- İkra fabrikaları cok iptidat ve ill âfidir. Bu fabrikaların büvük ng Krup müessesesinin elin - Bale, Zenikte toplanmaktadır. İl ön, Serisi anda demir cevheri, Ya- İieYTaya beta daha azdır Hİ aritandaki demir madenleri divarile Bologovestte buhun- Na gir. Bulgar demir cevherleri - , Mini tikleri saf demir mik - MN 4565 arasnda tehevvül e Yı EM itanda en mühim demir 4 vi Serifos adasındadır. Bu - ie emir madeni, Makedonya - (| b *İeponezde de demir cev - i rl tadır. Yunanistan- e ii sanayii — bulunmadığı i bütü irler ih - ' Mm ün demirler ktadır. Yunanistan son ko nisbeti “ 6-9; bakır o nisbeti 0,4-0,7 dir. Bu madenlerin sene- Fk imtihan! kudretleri şimdilik 50) bin tondur. Madenin isletilinesi, bir) Alman şirketine verilmistir. | Yumanistanda da, asa gümüş) ve altınla karısık olarak, bircok yer- lerde i vardır. Bu ara- da, Yunanistanm bircok ııntaka - larında çinko madenine de rastlan- maktadır. Yunanistandaki kurşun madeninin cevherinde: © 7 kur - zun; © B,5 çinko; © 16 demir mevcuddur, Yugoslavya krom madeni cihe - tinden de fevkalâde zengindir. Fa- kat bircok sebebi-r dolavısile, krom istihselâtı pek mehduddur. Bulgaristanda da krom madeni mevcuddur. Yunanistanda krom medeni, Bul- garistandan daha fazladır. Yunaniş- vanda 1937 yılında istihsal edilen krem mikdarı 30 bin tonu bulmus ba, Bunun 20 bin tonu Amerikaya, 10 bin tonu da Almanyaya ihraç e- dilmisti, Balkanlarda nikel © mahduddur. İyi evsafı haiz nikel ancak Yuna - nistanda eörlmektedi:. Yunanistan nın basla nikel madenleri Atalanta muntakasında bulunmaktadır. Yu - nanistanda, toprak içinde gizli bu - nan nikel cevherinin mikdanı, tak- vit «Tarak 500 bin ton tahmin edil- mektedir. 1937 yılında Yunanistan- | daki saf nikel istihsalâti 2 bin tonu bulmuştu. Yuposlavyada anlimsan istihsa - Wi da kabank bir yekün tutmakta- dır. Buradaki antimusn madeni, İn- kan memleketleri icin sudan istih - sal deilen eneriinin fevkalâde bü - vük bir ehemmiyeti vardır. Yuyoslavyada su enerjisi ihtiyatı! 3.500.000 beygir kevvetinde ola rak hesab edilmektedir. Halen isti - İnde edilmekte olan su enerjisi 250 bin beygir kuvvetindedir. 1936 yr lında Yugoslavyada 616.500 kilo - vat kudretinde 790 elektrik istas - yonu mevcuddu. Yugoslavyadaki e lektrik sirketlerinin sermayesi 670 inilyon dinarı bulmaktadır. Yunanistandaki su enerjisi, 250 bin bevgir kuvvetinde olarak ka - bul edilmektedir. Yunanistan, 1936 yılında iki Amerikan sirketile bir mukavele aktederek Ahelos şehrin- deki elektrik enerjisinden | istifade haklarını bu şirketlere vermişti. Bulgaristanda memleketin elek - triklestirilmesi işi kismen devlet ta- rafından, kısmen de hususi serma - veler tarafından o basarılmaktadır. Devlet bu maksadı temin için 20-25 milyon leva mikdarında bir serina- rmış bulunuyor. | | Balkanların başlıca iktisadi! hu - susiyetleri, bu memleketlerin (zirai bir mahiyet tastmalarıdır. Yuroslav- ya, kismen istisna edilirse, Bulga - (Devamı 7 ng sayfada) Aşkla oynanmaz! Romanımız bugün 7 nci dam demir ihracatını mun- 50.000 Lira ss Yakı olaca, Lb — Ne güzel şeyl. Deyip geçersiniz... Elinize akp bıraktığınız bu mini- nk şişenin acaba neyi ifade et- i biliyor musunuz?.. Şişenin imalindeki mesaiyi bir ta- rafa bırakalım... Siseye ve ihtiva eylemekte olduğu lâvantaya cazib, reklâma elverisli bir isim koymak, icin günlerce, bazı kere haftalarca İncil, Tevrat, eski şnirlerin eserleri, e tarih kitabları vesaire karıştır” dı Bir lâvanta sinesinin ihtiva ettiği lâvantanın bedeli ile işsiz bir milenin bir aylık bütçesi tenzim edilir... Bu lâvantava bir ekokun, #terkibn diyenler vardır. Fakat bunnn en hakiki ismi ne lâ- vanta, ne koku ve ne de terkibdir... O, #dünyanın tam zübdesidi «Dünyanm züldesi: O tabirine hayret edeceksiniz belki... Fakat, bu yerinde kullanılmıştır. Bu lâvantarı vücude getirmek ne demektir bilivor musunuz? Dünyanın her tarafında, her fk- liminde, beyaz, sarı, siyah insanlar günlerce uğrasırlar, günlerce didi - nirler... Asyanın büyük sehirlerinde süzülerek mesafe kateden fonk adlı kavıklardan tutunuz da, büyük si - lerler, güze! yolen vapurları ben bu kokuların asaslarinı teskil o edecek olan maddeleri tasırlar. Harb münakalâta sekte vurdu, is- tediğimizi alamıyoruz... İsliyecek maddelerimiz vok veva pek a7... € 8 ncı sayfada) ini bir propagandalar intihabını temin gös yirmi bin bardakmış, iki tesadüf arasında t > —— İ İç Anadoludan bir mektub aldım.( İpekli kumaş dairesinde dolaşıyor. bilmem ne kadar evvel çıkmış bir fık.'dum. Camekânları tetkik e mesul rum münasebetle yazılmıştır. Beni bir hanım gözüme dişt, tanıdım, Big bir hayli düşündürdü. Müsnade eder. şüphe yok, o da beni tanıdı, fakafi seniz bu mektubun bir kısmını size) tanımamazlıktan geldi Onu dx DU de tekrar edeceğim: | iğ ll e. e > İstanbı celişün z Ji güzel, ne nefis bir genç kızı , im Kara İmdi ise ne hale girmişti, derhal göz. tarar m İlerimin önüne onun annesi geldi, buji seal geler siye RR EE iz Yü intel kan olmiyensE; GE ye —. ye günlerce ÜŞÜNLÜE.| a iş olduğumu batıradım, SAZINI La gp iii kat işte 2) sene sonra tamamen ona Açik hava a amaa beke )berzemişti. Bu eski aşmayı murlaşiğ geçiyordum. Gözüm mukabil ika -| genemek için hemen oradan çekildim. metlen gelen bir hanıma takıldı. Çok| Bu iki tesadillün üzerinden çok u. gözcü, çok sarif giyinmişli ve son GÖ-İsu. br zaman geçti, dün göğe rüşümüzün Üzerinden 20 senenin KEÇ- gelen bir Bon Posta nüshasında OKU miş olmasına rağmen derbri tanıdım, yucularınısdan vermiş olduğuz İgayri ihtiyari eklerimiz birbirine ka -İyuz nasihati okuyordum > tekeBeii İvaştu, gençliğimde wsaktan sevdiğim.! sacağınız genç kızm ima, DELİ bir aralık kendisile evlenmeyi de dÜ-| gine dikkat ediniz, onların yüzlerinden şünmüş olduğum bir kadındı. Ka -İgenç kızın şu kadar sene sonra alaca, huştuk. Bu muhavere esnasında be-İğ: hak görmeniz mümkündür. diyor pim bir sunlime. muhatabımın söyle) dunuz Hemen tasadüflerimin örimej Dir cevab vermesine sebeb oldu: İsini hatırladım. Birineisi için de içime — «Rvet yalnızım. Çocuğum yok.'de bir ac: duydum. Teyze haklısınız# N Ve böyle oluşu benim için belki daha Ben bu mektuba herhangi bir müta. Gl ibi ii, çüinkti kocam sanırın iyı bir baba les ilâve edecek değilim. rai olmıyacaktı.. ve içini çekti, Ayrıldık. TEYZE Tali 1G WO ze kad WE Mi Ma; manım. |». k m olacak.» eee ll eski m nenni kN, İ, Z cebnde Muhakkak MİLLİ PİYANGO' WUN 1947 Ytfağı öileri vera *