5 Aralık 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

Hergün Bulgar Hariciye Nazırının beyanatı Yazan; Muhittin Birgen ulgaristan hariciye nazın tarafından evvelki gün Bul- r meclisinde yapılan beyanat, bu omşu memleketin şu seralarda bir MİSF unsuru olmaktan tevakki 6- hakkındaki | tahminlerimizi Türkiye ile Bulgaristan rasında Balkan muharebelerini ta | » İyi komşuluk müna.| mahiyetini daima muhafa- olduğuna göre, bunun baş- ii olmasına da halen sebeb Zaten her iki memleket rbirlerile olan bi ve Bu Türkiye gay e) aset tutmuş bizi in hakları veril- İE tasfiye edilmiştir ME tasfiye esnasında, dürüst ve temiz İ olduğunu bilir: Bi alâka ar eden k na ve bu hi İNİ iklerimizin Mi İtiraf etmeliyiz ki, İl son yirmi bes sene Bulgaristan zarfında, nde ted fiyeni yaptı. Bu tasfiyenin ruhu sw- adadır: Bulgaristanı, haklı ole k rudlar haricinde ağırlık fevkin- de müfrit bir büyüklüğe sötürmek va hasin nasyonaliz-! ii yeni Bulsarlık tedrici surette İyusturdu. sıktı ve hattâ tahrib etti Buştin bu memleketin idaresi artık İÜ gavri mes'ul bombacı komitecilerin ellerinden cıkmış, dünyanın ne ok dur anlamaya kadir münevver wİsarlarm idaresi altına eirmistir Ruleraristanın bugünkü akilâne siya- İseti, iste bu tasfiyenin eseridir. * Ancak, bu siyaseti, sade bu tas- İfiye ile izah etmek kâfi değildir. Bütün memleketler gibi, Bulgarista- in da uzak ve yakın, haklı veya haksrr emelleri olmak tabidir. Bun- Mİ ların derece derece tatmini için, İİ Bulgaristan, zuhür eden fırsatları kaçırmayı isteyemez. Fakat, bu İsfırsnt» bir serabı. bir vaha zennet- imek tarzında bir fırsat olmamalıdı. Bulgaristan böyle bir görüş galâtini (Cihan Harbinde tecrübe etti ve bu tecrübenin ağır cezalarım hâl Ni ikiyor. O zaman Bulgaristan: siyasete sevketmis olanlar, müfrit nasyonalistlerdi. Bugünkü Bulgaris- tanı idare edenleri o zamankilerden ayıran mühim nokta da buradadır: #Bugünküler «fırsatı kacırmıyalım!» diye, Bulyaristanı veni bir ateşe at imaktan ictinab etmek lâzım geldi ğini iyi biliyorlar. ll i Bulgaristanın bugünkü İN TeMihver: siyasetidir. Sofya e muharebe borsasında «Mihver» ME Taksivonları üzerinde ve bunların a leceği» tahminine göre bir önü yaparken de bütü bu ise b maktan tevakki Günün birinde bu aksiyon- iların düş ii görünce onlar sat- makta ve baska aksiyonlar üzesine oynamakta tereddüd etmiyecektir. Her düsen aksiyonun oyuncuya bir zarar getireceğini Pulgaristan opek| diyi bilir. Bunun icabında zara- Tin az olmasını meği de unut- muvor, Bulparistan sivasetinde iti dal ve basiretin hâkim O olduğunu söylerken bu bu tarzda anlamak Tâzım erldiğini ilâve etmeği de &- beya- matı ile su günlerde biraz daha vu- zuh kesbeden Bulgar siyasetini tet- kik ederken şu noktaya da dikkat edebiliriz: Bu memleketin en yakın K temelleri Yunanistan Oüzerindedir. Yunanistan da bugün en çetin bir İmilendele içinde bulunuyor. Eğer Bulgaristan delicesine fırsat arasay- ik bezün © fırsat mevcud demek, sr o bu yoldan gitiniyor ve itidal ; sükünetini tercih ediyorsa bu, pu dakikada Mihver aksivonlarınm harb ve siyaset borsasında sağlam bir krrmet teşkil ettiğine inanma masndan ileri gelir, Bu mülâhazaları #öre, bugünkü Bulgar sükünetini, Mihver aksiyon- Tarımın borsadaki İM İmevktini tayin mından bi yar olarak ta mütelen | edebiliriz; bu mivarm gösterdiğine nazaran, bu aksiyonlar, halen, Fransanın ye kılma devrindeki krrmetini muha- fara etmekten uzaktır. Eğer böyle olmasaydı, Bulear haricive oOnazın şimdi büsbütün baska bir dille ko- nusurdu. Muhittin Birgen Sağır ve dilsizlerin konseri İstanbul sağır ve düszler cemiyeti orkestrası ik © konserin; önümüzdeki SON POSTA Resimli Makale: Amerika meçmuslarından Saturday Evening Post'un bir nüshasındaki Ki hikâye şu şekide başlamaktadır: — Bir rövelver sesi ortalığı kaplışan sükütü yırtmıştı, 2 — Haddi zatihde basit olmakla dan hiç de basit olir da Monuview otelinde vukua gelmişti. TİYATRO Şehir tiyatrosunda: Bulunmaz uşak Bulunmaz uşak İ, M. Barrie'den ter. cilmedir. Müteroccin Mefharet Er - &n'in bu ikinci tercüme eseri Şehir tiyatrosunda temsil edildi. Mevmun ana hatlarını yazalım: Bütün insanların müsavi oldukla. rını kabul eden Lord Loam ayda bir kere bir müsavat günü tertib ediyor. O gün de hizmetçiler lord sitesinin da- vetileri oluyorlar. Başuşak Orichtan, lordun fikirleri. ne muarızdır. Uşak anayla uşak ba- badan dünsıya gelmişir. Kendi de uşak olmuştur; lordun baş uşağıdır. Bununla iftihar eder Ondan aşağı) uşaklar da mevcud, hattâ o uşaklar. dan daha aşağıları da. Lord, iptidai bir cemiyelie uşak - İefendi bulunmuıyacağımı iddia ediyor. Başuşak bu iddiayı doğru bulmuyor. iptidal bir cemiyette de gene efendi, gene uşak vardır. Orada da bir kuv- tetli insan çiksr, efendi olur, diğefleri de onun uşağı onlurlar. Lordun seyahatte yata batmış, Jord, uilesi başuşak ve bir hizmetçi, hâli bir İadaya çurmışlardır. Aralarında bece- kli olan uşaktır, İki sene adada kalıyorlar, Bu iki sene içinde aileye lâsım gelen ber şe. uşak temin ediyor. Lord ailesi onun uşağı olmuşlardır. Hattâ eski uşağın sordun kibirli kızile evlenmek istemesi jİaüe için bir saadet telâkki ediliyor. Fakat bir gemi geliyor. Hâl adadan| kurtulacaklar. Uşak gene uşaktır, lord gene efen-| dan Saarlouis karşılarına didir. Kurulmuş bir cemiy cud, cemiyetin şunun bur ne aykırı gen taamülleri, olablir. Fakat bu nizamı yıkıp yeni bir nizam Burmak &rzu edilen meli iceyi verecek mi? Bu umum! çerçive çinde hususiyet ârstden ikinci bir çerçive daha mev - cud... O çerçive de muharfirin ya - şattığı bir İngiliz lordu, etrafı, uşak. Isrı görünüyorlar. Az bir değişiklikle trajedi olabilecek bu eser için ağır komedi demek doğru olacak. Muharrir, fikirlerini seyirciyi İsıkmadari, adetâ eğlendirerek sunuyor. Tercüme iyidir. Kulağa yabancı ge- len. ıstılâhlar yok, Birinci ve üçüncü perde dekorlarına, elbiselere, aksesüvara ehemmiyet ve. rüdiği yeknasarda göze çarpıyor. Tevuat gu suretle yapılmış: Iord Loam: Hadi Hin. Lord Brocklehurst: Suavi Tedü; Ernest Wooley: Avni Diligi; John Treherne; R. Kemal Arduman Criehton: Talât Artemel Deniz sübayı: Celâl Balkır Countes of Brocklehurs: Neyire Ertuğrul Til Mary Lasyonby: Nevin Ak . m fil ye Ödiherin Laseby: Samiye Güvener Lady Agatha Lasenby: Cahide Fuher: Neshe Becerikli Tweeny: Melâhat İçli HA&, salonda mükemmel, fakat hâli aday! lord olarak yadırzadığı gibi'aktör olarak da yadırgamıştı. Ta. lât başuşakla muvaffak oldu, ve bil. hassa üçüncü perdenin sonunda ese zin ruhuna uygun el hareketi seyirci, İSTER İstanbul vali ve belediye reisi doktor Lâtfü İrand arasında) 65,000 asker #detleri| olan, beraber, vereceği neticeler bakımın. yacağı anlaşılan bir hüdise Temmuzun ük kaftasın- | Askeri Tetkikler | Fransa neden bu kadar çabuk mağlüb oldu? arbeden milletler ve dev- Kbiyet daima ayni ihtimal ile mu- kadder olmuştur. Yalnır galibiyet ve mağlöbiyetin şiddet dozları ek- seriyetle indirilen darbelerin hız ve ağrrlıkları ve gösterilen o mukave- metlerin devam ve peklikleri nisbe- tinde değişir. Fakat tarih, nice kah- raman muharibler büyük şef ve kumüandanlar yetiştirmiş Fransa gi- bi 42 milyon nüfuslu, yüksek mede- niyet ve kükür sahi ir mill (10 Mayıs ilâ 24 Haziran 1940 rasında) yalnız 45 gün gibi pek sa bir zamanda uğradığı pek büyük ve tamam askeri hezimet derecesin- de ve hızında bir “harb bozgunu kaydetmemiştir, Fransanın uğradığı müthiş askeri mağlübiyetin derecesini anlamak i- çin, Almanya ile Compidgne orma- rında mütareke imza ettiği anda, onun elinde, Fransa savaşının baş» ladığı 10 Mayıs 1940 da Fransız ordusunu teşkil eden 100 küsur tü- menden yalnız "© 7 sinin kaldığım hatırlamak kifayet eder. Demek ©- luyor ki Fransn 10 Mayıs ile 24 Ha ziran arasındaki muharebelerde as- keri kuvvetlerinin © de 93 ünü kaybetmiştir. Filhakika savaşın 30-| nunda, onun elinde, bir dereceye| kadar harb ve mukavemet edebile- cek kabiliyette yalnızı yüksek Au- vergne eyaletinde (cenubi Fransa- da St. Etenne ile Clermont » Fer- kal. muştı. Bunlardan başka Majino hat- İtrnm şimal kısmında yani Lüxem- İburgun cenub batımında Longüyow- kadarki İ bölgenin müdafaasına memur olan 10.000 kişisi kalmışnı, (1) tamam ol- general inhizam pek müthi; muştur. Weygand ile kat? mağlübiyetine karar vererek hükümete, (mütareke istemekten başka bir çaresi olmadığını söyle- dikleri zaman artık, değil galebe çalmak hattâ memleki herhangi bir köşesinde herhangi bir muka- vemet kurmak imkânı kalmamıştı. Fransa, 1870-71 de dahi pek ağır surette mağlâb olmuş ve hattâ im- parator üçüncü Napolyon bile Bel- çika hududundaki Sedan bölgesi: de, en son faal Fransız ordusile bir- likte Almanlara esir düşmüştü, Bu harbde Paris te zaptolunarak Ak man orduları 185 Km. daha garb- da, Le Mans şehrine ve daha ileri- giderek, Fransanın gerilerde () Ba rakamlar Fransız erkânı. harbiyesinin son zamanda neşrettiği tarihçeden alınmıştır. lerin yerinde alkışlarını kendi üzetin- de topladı. Arni ile Rafık Kemal canlandırdık. Yarı üpleri muvaffakiyete yaşattılar. İNeyire Brtuğrul sahneye çıkmadan evvel bahsedilen ve hayalde yaşatılan kadın olarak sahnede göründü. O ka. dinim konuşacağı tarada kon Lordun kibirli kız: Nevin Akkaya, bayat değişikiğile değişen insan ru- hunu tavırlarile pek mükemmel iade etti, Cahide, Melihat. Barsiye, Nezihe, Bunyi, Celâl erine düşen vazi feleri yapıyorlardı. İsmet Hulüst iNAN, Kirdarın, vazifeye başladığının üçüncü yıldönümü münasebetile gazetelerimiz vali ve be- tarafından vücüde £ getiren, körler)| lediye reisinin, iki sene içinde başardığı işleri, gösterdiği enerjiyi mem ISLER AN: İr Fransanın | ISTER S.E R İnsanların çoğu dinlemekten Ziyad beraber onları diniemiye sevketmenin gayet basi Bözün başlangıcında meraklarım söylenecek sözü dinlemekte büyük bir bundan sonra hikâyenizi anlatmıya mamasına dikkat ediniz ye €n kuvvet delili cümlenin sonuna saklayınız, ve ekserisi milli kuvvetler seklinde vücud bulan bir ihtiyat ordusile bi- le muharebe etmişler ve bunu da mağlüb etmişlerdi. Fakat Fransanın manevi kuvveti bu muharebede ol duğu gibi büsbütün kınlıp yok ol | mamıştı. O zarnan, işgal dışmda ka- lan eyaletlerde serbest Fransızların rane-tireur adile teşkil ettikleri milli çeteler Alman işgal kuvvetle- rinin yan ve arkalarını vurabiliyor-| lardı, Ayni zamanda büyük Fransiz vatanperveri avukat ve meb'us L&- on Gambetta da vilâyetlerde muka- | vemet yuvaları ve mıntakalanı teş- kiline muvaffak olabilmişti? Elhasıl 1870-71 de, Fransız ordularının! nizamı mev.! İ, ordu kumandanı general Condö-| Metz ve Sedanda sanlarak esir ol-| i-İnin, en son cephanesizlikten, teslim! malarına ve sonra teşekkül İ milli ve ihtiyat Fransız Görülüyor ki Fransanın uğradığı | de mütenddid muhareeblerde boz-| eden kuvvetleri guna uğratılmalarına rağmen Fran- sa son dakikaya kadar ayakta du- ruyor ve galib düşmana mukave- met etmek ve onunla uğraşmak için kendinde maddi ve manevi kudret buluyordu. Bu defa ise, Fransız or- dusu o kadar seri bir surette mağ- ib ve imha edilmişti ki, Fransızlar darbenin şiddetinden az zamanda serseme dönmüşlerdi ve Almarla- rm garbi Fransa sahillerine ve ce- nub vilâyetlerine kadar memleketi yıldırım Hozile işgal | ettiklerini görünce de maddi ve manevi ma- kavemet kudretlerini bir anda kay- bedivermişlerdi. Fransarın, geçen Büyük Harbde olduğu gibi, bu disinin ve müttefiki İngilterenin o sonsuz kuvvet kaynaklarına daya- narak daha başka türlü bir canlılık ve mukavemet göster: du. Para, denizlere hükimyiet, ipti dat maddeler, insan kaynakları ve üstelik Kanada, Hindistan, Afrika ve Amerika onlarda veya onların tarafında idi. Geçen 1914:18 har- bini kazanmış orduları ve tecrübeli sübay ve generalleri vardı, Üstelik Fransanın doğu hududları müstah- kemdi. İstihkâmlar daima az asker- le büyük kuvvetlere karşı müdafa ya elverişli oldukları için o orduyi büyük bir hareket serbestisi temin edebilirlerdi. Elhasl zafer ve gale- be için lâzım olan her şey müttefik- lerin tarafında bulunuyor gö: yordu, Buna rağmen Fransanın 45 nuniyetle kaydettiler. Bu arada « li ya konulari serlevha şudur: «Valimiz bugün üç yaşına basıyorlu INANMA! iNANMA! e söylemiye o meraklıdırlar, bununla 4 bir çaresi vardır tahrik ediniz, müteakiben de onlari faatları olduğuna ikna ediniz, ne sörün çok ürü. günde, bir ölü gibi yere serilmesi cidden hayret ve meraka değer bir hüdisedir. Bu sebeble herkes 8or- muşlu ve Oöğrenmeğe çalışmıştır: Fransa neden bu kadar çabuk mağ- lâb oldu?! Fakat Alman kara ve hava ordü- lan, yalnız Fransız ordularını de 7 ay evvel Polonyanın da askeri kuvvetlerini hemen ayni usullerle! ayni şekilde mağlâb ve imha etmiş- bi. Gene bir ay evvel Danimarka ve Norveç te bir yıldırım hız ve dar- besile Alman deniz, hava ve kara ordularınm istilâsna O uğramışlardı.; Bütün bunlar mütt, lerin ve bil| bassa Fransanın gözlerini açmalıy-| | dı. Denilebilir ki, eğer Fransa yedi ay evvel Polonyada cereyan eden müthiş hâdiselerle yakından alâ- kah olarak bunlardan lâyıkile ibret dersleri alabileydi onun başına bu derecelerde büyük bir mağlâbiyet| felâketi gelmezdi. Onun için biz de, bütün dünya ile beraber, Fransanın İneden bu kadar çabuk mağlâb ol duğunu araştırmalıyız; ve bunu yal- nız merak ve heyecanlarımızı din dirmek için değil, kendi selimeti- iniz için, geçmiş tecrübelerden ders almak ve ibret edinmek maksadile yapmalıyız. Bu yazı serilerine başlamamız| işte burun içindir. Fikrimizce, Fran- anın neden bu kadar çabuk mağ- lâb olduğunu araştırmakla ayni za- İ manda Almanların Polonyada, Nor- veçte, Holanda, Belçika ve da elde ettikleri zaferlerin sırlarını du keşfetmiş olacağız. Bu sebeble pek büyük ve zor bir mevzu üze- İrinde çalışacağız demektir. o Ancak| İbu hususta muvaffak olabilmek için İlâzm olan sartlar ve esaslar yok gi- bidir. Bir harbden ibret alınacak tecrübe derslerini tamam bir suret- te çıkarmak için her seyden evvel o harbin kusursuz tedvin olunmuş bir tarihi | lizimder ki, bu kitab he- iz bu kadar ve az bir zamanda o- m değildir. Bu sebeble bizim başlamamız haddi za- bir cür'ettir. Fakat için- de bulunduğumuz hal ve vaziyet bize beklemeği değil, bir an evvel hareket etmeği emrediyor. Onun için okuyucularımın o bu yazılarda görecekleri | birçok (eksikliklerden dolayı beni affedeceklerini ümid| ederek şu çetin fakat lüzumlu ve hatti zaruri işe başladım. Biliyorum ki, bu iş yorucudur; yorucu olduğu kadar da nankördür. Fakat ne olursa olsun, simdiye ka dar çıkabilmiş resmi tebliğlerle, ba-| zn kıymetli rapor ve yazılara daya- narak bu tetkiklere giriştim. Eeğr bunlarla Fransanın neden bu kadar b olduğunu izah ede- için bazı faydalı neticeler çıkarabi- Brem pek mes'ud glacağım. Taksilerin zam teklifi reddedildi Belediye, benzin, lâstik ve yedek parçaların fiatlarının arttığını ileri sürerek zam istiyen, motörlü kara nakil vasıtaları sahiblerinin müraca- | | de on nisbetinde bir zam yapıldığı- nı gözönünde bulundurarak, bu tek-| Taksi ücretlerine yeni bir zam yapılmıyacaktır. Vatan» refikimiz de doktor Kır- yafet verileceğini yazdı, fakat ya- ie rağmen talilnizin Sözün kısa Selâm... Kelâm... a abilida | bir O odeeiz vardı. meziyetlerile, BESİ disini hepimize sevdirmişti. ED kın bir dostumuzmuş gibi hi, işlerine bile alâka gönterirdik. O bundan memnun olurdu... Og. Bir aralık, oğlu askere gi bası ona ne kadar düşkün idi ie fasız çocuk da babasına katşt 9 rece kayıdatzdı. 5 İki üç ayda bir, lütfen bir meki yazar, biçare odacımız o me aldı mi, artık © gün bayram GiSiİ Biz, böyle bir mektubun geldi farkında olur, sorardık: brahim ağa! Oğlun De 9 vor? Okun oküne buruşmuş EEE miş kâğıdı elinde evire çevire 9 vu cevabı verirdi — Selâm.. Kelâm. alt tarafı bt Se İbrahim ağanın o vakit e ladığı bu beş kelime, totaliter der letlerin su birkaç yıllık tarihlerini güzel hülüsa eder! vi Nutuk, resmi geçid, nutuk! Hleğ i o devlet der zelenlerini, cicili bicili ünifen e içinde, bes. yeteri» demek kak i vorlarmış gibi bir jestle ellerini mn elk vaziyeti; BRİ süz. Hangi gazete koleksiyonun! vi nstırsanız, vüksekten atan, > bebsiz bin bir tehdid sav”, hülüsası: #Var m bana yön kan'n dan ibaret bulunan sütü” İİ tun nutuklar okurumuz. selâmlar. acavib arıvh keli yene bunlar, hep unlar! Gar ki: Yeni veni mukallidler süre anlar da ayni yola saprvor ve İbis is temam oldu sanıyor gi İcinde yasadığımız asrın vadan ve gösterişten zivad& pall Renk renk gömlekler, çeşide Sar e m hayrine matuf filiyar #9“ gör mu, İnsanların palavra 1 terite ancak bir raddeye kads' teharımil birle lmdağmu kimse mars gi Günün biri i nan müverrihi 1940 harbinin “a sasını yaparken, milletinin © #ö'ygi M e hakkında şüphesiz #9 La ni "el mal bu hafta geliyo” Finlandiya ile aktedilen a anlaşmasına göre, ilk parti © pi önümüzdeki hafta içerisinde “GE mize gelmesi beklenmektedir. iğ dile lecek emtia arasında kâğı fabrikamız için fazla miktardğ loz bulunmaktad KA diya tarafından gan ek ee yasasının açılması beklen Bu suretle ilk parti olarak Fİ yaya 150 bin kilo yeni tütün sevkolunacaktır. PencereleriniZi kapayınız # Pencerolerinizi hiç dışarıya mayacak şeküde kapayıniZ. Fakat 'Talinizin kapısını şefi yet girebilecek tarzda sralık nız, Pencereyi kapamaX ie kâğıd, tali kapısını aralık P' mak için de bir Mi laa kâfidir. Geceleri baştan aşağı Si ad # & Ki Ğ : 5 ii # parlıyacağı gün yaklaşıyor. yangonun ikine çekilişi 7 nundadır. O gün 3 liralık letle 40.000 lira kazanabili Minize karşı dönünüz, Ons © virmeyiniz. Bunun için de hniz. Bir Mi Piyango Üümüdlerinii ve istikbalin! tabilir, "3. ii 5 — 0 ü iz HE Z EE e A 77 ER TELE Flim ERİR İF 73 # Ti z mi 7 İ EZ |