5 Aralık 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Haraçcı Kardeşler İzmir ve Ankarada olduğu gib! İstanbulda da büyük bir M 0 B İ L Y E » Mağazası açblar. Salonlanıu bir defa görünüz. Adres: Fîncancılar Rızapaşa yokuşu No. 61 İZMİR ANKARA • İSTANBUL J 17 nci yıl sayı: 5864 V ! 5864 I umhuriyet Uludag ve Avrupa tip pe Pastörize edilmiş, sıhhî, mugaddî,"" en dayanıkh Türk peynirleridir. Her yerde ısrarla arayınız. efimizin Yüksek Bir Hitabesi İSTANBUL CAÛALOĞLU ^ P Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, lstanbul Posta kutusu: Istaobul Na 246 PBrŞGIIibS 5 BİrİfiCİkânUfi I 9 4 Bursa süt tozu fabrikası Inınü, yeni mezunlara millete hizmetin veciz bir izahını yaptılar Siyasal Bilgiler Okulunda Arnavudluk cephelerinde dün akşamkî harekât vaziyetini gösterir harita Yunan kıt'alan Ayasaranda kapılarında Cephenin kilidi vazifesini gören Ergiri şehrine hâkim tepeler de zabtedildi Atiaa Â, (aa)..ı..Atjr(a. tedyosunun haber verdiğine göre Yunan ordusu Aya Sarandaya iki kilometre kadar yaklaşmış bulunmaktadır. Ayni radyo, merkezî mıntakada, kilid vazifesini gör mekte olan Ergiri şehrinin şark kısmuıa hâkim bulunan iki mühim tepenin de Yunanlıların eline geçmiş bulunduğunu haber vermektedir. Piyasanın tanzimi için muhim tedabir Koordinasyon heyeti, döît Yekile ithal ve ihrac eşyasına fiat koymak ve kontrol etmek salâhiyetini verdi Ziraat Bankasında bir Fon tesis edilecek Bazı mubayaat için de tahsisat ayrıldı Ankara 4 (Telefonla) Buğday fiatlannın tespiti yolunda hükumetçe kararlar ahnmakta olduğunu bildirmistim. Buğdayın müstahsılden iübaren un haline gelinceye kadar bütün safhalarında azamî satış fiatlannın tespiti bu kararlar cümlesindendir. Diğer taraftan çavdar, arpa ve yulaf fiatlan hakkında da kararlar verihniştir. Bu tedbirleri muhtevi olan 6 kararname yarınki Resmi Gazete ile neşrolunacaktır. Bu tedbirlerle Toprak Mahsulleri ofisinin rolü de genişletilmektedir. Diğer taraftan bu güıı neşrolunan 62 mımaralı Koordinasyon Heyeti kararile Maliye, İktısad, Ziraat ve Ticaret Vekillerinden mürekkeb bir heyet millî korunma kanununun 29uncu maddesine istinaden lüzum görülen ithal ve ihrac maddeleri için fiat tayin etmek ve bu suretle tayin olunan fiattan fazlaya ithal veya noksana ihrac yapmayı meneylemek salâhiyeti verilmiştir. Vekiller Heyeünce kabul edilen diğer bir koordinasyon kararile de: 1 Hükumetçe akdolunan mukaveleler veya ittihaz edilen tedbirler dolayısile bir malın dahili satış fiatile harici satış fıatı arasında fazla kâr olduğu takdirde millî korunma kanununun 27 nci maddesine isrinaden bu fazla kârdan Ziraat Bankasında bir «Fon» tesisi için Maliye, İktısad, Ziraat ve Ticaret Vekillerinden mürekkeb bir heyete salâhiyet verilmiştir. Ziraat Bankası Fon hesablarmın miktar ve vaziyetini her ayın ilk haftası zarfında Ticaret Vekâletine ve Başvekâlet koordinasyon bürosuna bildirecektir. 2 Ziraat Bankasında bu suretle teessüs edecek Fon* lann millî korunma kanununun 27 nci maddesi hükümleri dahilinde suret ve mahalli sarfı Koordinasyon heyetince kararlaşhrılacaktır . Koordinasyon Heyetinin 74 sayılı kararı da şudur: Millî korunma kanununun 26 nci maddesine tevfikan Ticaret Vekâleti hesabına ve Ziraat Bankası emrine haricden otomobil, kamyon ve diğer naldl vasıtalanna mahsus lâstik mubayaası için dahi 350 bin ki cem'an 850,000 liraya kadar bir kredi tahsis olunmuştur. Milli Şefimiı Beuieumhur Inönünün Vekillerle görüşürken alınmış resimlerinden Ankara 4 (a^a.) Siyasal bilgiler •Mülkiyo okulunun kurulufunun 84 üncü ve yüksek tedrisat müessesesi oluşunun 63 üncü yıldönümü, Cebecideki okrul binasmda büyük törenle kutlanmıştır. Reisicumhur Ismet Inonünün yüce huzurile şereflendirdikleri bu mera ulgaristan Hariciye Nazın Gospodin İvan Popof Sobran simde Büyük Millet Meclisi Reisi, Başya meclisinde Bulgar harici vekil, Vekiller, meb'uslar ve içlerinde siyasetini izaha çalışan bir nutuk sdyle muhtelif devlet devairi erkânmdan bir çok seçgin zevat, eski mezunlar, okumiştir. Yeni dunya harbinin aldığı şckillun profesörleri ve talebe hazır bulunler onünde Bulgaristanın çok nazik bir muştur. mevkide bulunduğunu takdir ederiz. Bu Tören başlıyor vaznetin zarurî bir icabı olarak Bulgar Törene talebenin okuduğu İstiklâl Hariciye Nazırının çok ölçülü konuşmasını pek tabiî buluruz. Bununla bera marşını müteakib direktör Emin Eri ber Bulgar Hariciye Nazın hükumetin şirgilin bir hitabesile başlanmıştır. EBulgaristanı harb haricinde tutmak, hür min Erişirgil bu hitabesinde Millî Şefin Reisicumhurumuz demişlerdir ki: ri\et ve istiklâline itinah bulundurmak müesseseye karşı gösterdikleri yük Arkadaşlar, sijaseline ehenuniyet vennekte devam sek ve kıymetli alâkaya minnetlerini Siyasal Bilgiler okulu memlekeeltiğini belirtebilmiş ve Türkiye ile bi arzeylemiş, Mülkiyenin eski ve yeni timizin idare hayatına her sene teraflık, iyi komşuluk ve dostluk müna durumları arasında mukayese yapmış seçme uzuvlar yetiştiren en kıyscbellerinde istikbal için daha büyük ve bir mesleki m.ektebden beklenen metli müesseselerimizden biridir. gayelere işaret ederek, ilk Mülkiys inkişaf beklediğini açık sdylemiştir. Diğer büyük ilim müesseselerimiz Bulgar Hariciye Nazın Tiirk Trakyasın mezunundan bu günkü Siyasal Bilgimezun verirken ve tahsillerini bitiler okıılu talebesine ka^ar. bu müe« daki askerî tedbirlerin t e d a f ü î marenleri hayata çıkanrken onlara hiyetinden haberdar ve ümid ederiz ki seseden yetişenlerin halka hİTneti şiar serbest mesleklerde de calışmak edınmiş olduH^rını tebarüz ettirmiştir bıından e m i n de bulunuyor. imkânlarını veriyor. Fakat bu müNutuklar Zamamn ve vaziyetlerin nezaketleri esseseyi bitirip çıkanlar, daha ilk Direktörü takiben, okulun en eski £özonünde tutulmak şartile Bulgar Hagünlerde kendilerini devlete vakriciye Nazırınm nutkunu umumiyeti ve mezunlarnHan Ordu meb'usu Ahmed fetmek kararile işe başlıyorlar. Serbest hayatı en zayıf ihtimal olaözü bakımından daha ziyade memnuni İhsan Tokeö~ heyecanh bir sesle duyrak gözönünde tutuyorlar. Önıüryetle karşıladığunızı saklamıyacağız. Nu gularım ifade ve b?zı kıymetli hatır3lerini millet hizmetine bağlıyorlar. tuk, Majeste Kral Boris'iu meclisi açan îarını nakletmistir. En e>=ki mezundan Memlekete faydalı olmayı maksadhitabesine bir e k gibidir. Yani daha sonra. mektebin son sınıf talebesinden lanna uygun buluyorlar. Baslıca ziyade sulhcudur, ve Bulgaristanı harb İsmail Soysal arkadasları namına gü resmi idare mekanizması içinde vahailesi dışında tutmak arzusunda daha zel ve heyecanh bir nutvkla büvükler' zife alıyorlar. Bu bakımdan bu ziyade s a m i m i d i r, ki Bulgarista tevkîr ve tebcil ederek sözlerini şöyle müessesenin hususiyeti ve kendinın emniyetile hakikî menfaati burada bitirmj":tir: Bu topiantımıza şereflerin erı sine mahsus şeref ve imtiyazı var: olduğunda da şüphe yoktur. kıymetlisini bahseden yüce huzurunuzdır. İvan Popof Türkiyedeıı bahsederken. Milletin hizmetine girerken da, biz, bu günkü Sivasal Bileiler okusöılerine bir Ud kelime ile <Arasıra nalu talebesinin de bizden öncekiler gibi Arkadaşlar, hoş sesleri akseden» Tiirk matbuatuu vatan ve millet kaygusu ve vatanla r Büyük bir milletin hizmetine girkarıştırauştır. Biz bu sözlerden dost gemilletin necat, itilâ ve selâmetini kâfil TArkası sahife 3 sütun 5 tei çinmek ihtiyacında olan komşu memlebiricik vasıta olan Cumhuriveti havaketler matbuatına düşen vazifelere bir (Arkası sahife 3 sütun 2 de) işaret manası çıkarmağı ve ihtann ayni zamanda Bulgar meslektaşlanmıza da şamil olduğunu anlamağı tercih ederiz. Zamamn Bulgar Hariciye Nazırmm nutkuna hâkirn olan azamî dikkat ve ihtijatta açık görülen büyük nezaketi çok defa Bulgar gazetelerinin gözlerinden kaçabildi, ve onlann gelişigüzel yazılan zaman zaman ve bizzarure bazı aksülâıneller doğurdu. Temenni etmcli ki komşu momleketler hassasiyetle meşbu havayı dalgalandırmaktan sakınsınlar. Bulgaristanın Dış siyaseti Millî Şefimizin nutukları Yunan tebliği Atina 4 (a.a.) Salı akşamı neşredilen 38 sayıh Yunan tebliği: Pogradec mıntakasında şiddetii muharebelerden sonra Yunanlılar yeni tepeler işgal etmiş ve esir almışlardır. Cephenin sair kısımlannda muharebeler, Yunanlılar lehine bazı terakkilerle devam etmektedir. Bombardıman tayyarelerimiz düş man kollarına ve geride bulunan depolara hücumlar yapmışlardır. Büyük yangınlar çıkmıştır. (Arkası sahife 3 sütün 3 te) " T ü r k Milleti çok ince görüşlüdür, vazifede ideallerle çalışmak lâzımdır „ Demir Muhafızların silâhiarı alınıyor! Bükreş 4 (a.a.) .Havas» Hükumet neşrettiği bir beyanname ile halkı, üç gun zarfmda silâhlarını teslim etmeğe davet etmıştir. Bu emırname hıiâfma hareket edenler 6 ay hapisten beş sene ağır hapse kadar tecziye edilecek ve bunların ayrıca malları da musadere olunacakta. Lejyonerlerin şefi Horia Sima, bu emirnamenin Demirmuhafızlar da dahil olmak üzere bütün Rumenlere şamil bulunduğunu beyan etmiştir. Son günlerde cereyan eden hâdiselere sebebiyet veren birçok kimseler tevkif edilmiştir. Profesör Yorga ile Magreanu'nun katilleri idam edilmiştir. 1dam edilenler meyanında Pluesti Polis müdürü de bulunmaktadır. Kısmî zabıta vazifeleri Vekiller Heyetinin bir kararile Örfi İdare Komutanlığına devredildi Ankara 4 (Telefonla) lstanbul. Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, Çanakkale ve Kocaeli vilâyetlerinde ilin edilmiş bulunan örfî idarenin devamı müddetince ve örfi idare kanununun ikinci maddesine tevfikan 2559 sayılı polis, vazife, salâhiyet kanununun 6 nci, 13 üncü, 14 üncü, 18inci ve 21inci maddelerile 8inci maddesinin D ve 9uncu maddesinin F fıkralanndald va/ife ve salâhiyetlerin Örfî İdare komutanhğına devri Vekiller Heyetince kararlaştırıldı. Valimize Matbuatın ziyafeti Birkaç söxle İşgal edilmemiş mıntakalarda çıkan bütün Fransız gazeteleri birinci sahifelerinde onun resmini bastılar: Haıikulâde masum ifadeli bir yüzü var. Yalnız saadet vadeden koyu renkli gözlerinden insanı yumusatan, eriten bir ha tihar heyecanlan içinde göğsüne basva yayılıyor. Dudaklannda, mesledici tığı bir kahramandır. Hikâyesini kısaca okuyalım: 14 hazibütün güzelliklerile ilkbahann tebessüranın cehennemi andıran korkunc samünü görüyoruz. atlerinde. Georgerte'in gönüllü olarak Bu bir güzellik kraliçcsi değildir. İçi hemşirelik yaptığı seyyar hastane, acene düştüğü felâket uçurumunda hâlâ le geri çekilme emri alıyor. Cephede böyle şeylerle uğraşsaydı, Fransa hak panik havası. Nakliye kollarile piyade kında kimse en hafif bir ümid yükünü taburlan, piyade taburlarile topçu birbile taşımak zahmetine katlanmazdı. Ne likleri birbirine girmiş bir halde, geri bir güzellik kraliçesi, ne de bir varyete çekilmekten ziyade bozgun halinde kayıldızı olan Georgerte Gargyll, yarah ve çarken, etrafa ölüm saçarak müthis bir bedbaht Fransanın Legion d'bonneur ni gürültile ilerleyen tank ve tayyare akınşanile mükâfatlandırarak sevinc ve if lan arasında, arkadaşlarının emniyetini Bulgaristan cenubi Dobrucayı anavatana ilhak etmekten pek memnundur. Bundan dolayı mihver devletlerine minnettarlık izharını da tabiî ve zaman icablarma m u v a f ı k bulursak da bu hususta mubalâğaya düşmekten komşularımızı tahzir etmek isteriz. Dobrocaııın Bulgaristana iade olunması için diğer Balkan devletlerinin nekadar çalışmıs clduklan Bulgaristanın meçhulü değildir. Esası Belgradda kararlaştırılan bu isin tahakkuku sadece bir müddet teahhur etmişti. Eğer hâdiselerin seli vaziyetleri altüst eden bir sür'atle teakub eimeseydi Dobruca meselesi Balkanlı devîetlerin elinde Rumanyamn nzasik» ve simdiki şeklile gene ve çoktan halledümiş bulunacaktı. Tarihi bir hakikati tespit etmis olmak Georgette larda... temin için şurada burada bazı Fransız topçu ve makineli tüfek kıt'aları son gayretlerile çarpışıyorlar. İşte bu kıt'alardan birinin başında dört beş neferin yaralandığını gören Georgette, kendisini ölümden kaçıran otomobilin içinde daha fazla duramıyor. Tarlada ölümle pençeleşen vatandaslaruıa yetişerek o cebcnnemi andıran ateş yağmuru altında onlann yaralaruu sanyor. Bu küçük hikâye benim zihnimi açtı. Artık Fransannı kurtuluşunu Petain'in kiyasetine yahud De Gaulle'ün maharetine bağlı görenlere hak vermiyorum •Fransa kurtulacaktır. derken bunu her şeyden ziyade Georgette'in bakışlannda okuyorura. Cemiyet sevgiiinin insiyakile panldavan o tatlı ve ılık baktş . N. YUNUS NADİ [.Arkası sahile 3 sütun 1 de] Vaümiz Lutfi Kırdar, Örfi İdare Komutanımu Korgeneral Ali Rıza Artunkal, diğer davetliler arasında... (Yazısı 3 üncü sahifede)