30 Kasım 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5

lr Askeri vaziyet (Baştarafı 1 inci sayfada) | mi Zamanda, arazi ile mevsim | i her iki taraf için ancak; | <recede mahzurlu ve zararlı emen müşkülâlı yenmek tin şiddet ve zorluklarına Mü öimek hususunda Yu - la İtalyanlar ayni kabiliyeti idiler şöphe yok ki, iin mağlübiyetinn £ sebeblerini doğr, <ihetlerde aramak lâzim ve kün ye du. Onun için İtalyan - Sel, an harbinin şu ilk safha - muvaffakiyetsizliklerine da- kle sazphıklarını ve kışın çe - Vi sebeb benmet bu an, doğrudur. okan * lirumdı ki, Yunanklara ii kler gösteren yüksek dağ anlara eğilsinler ve birden- Bi İcierek yollarla bezensin - lm Yananlılar. üşütüp ıs Yağ, Yolları çamurlatan kar ve ie, otlar İtalyanıları görünce be - Yay, Kebahhür ederek yok clsunlar| ki, Hineşe tahavvül etsinler. Şüp- Mak; Yi,bs takdirde dağ ve kı kb unanlılar için zor ve fakat)” âşipmlar için kolay olacak, zafer *men İtalyan silâhlarına güle- Halbuki vukuat tersine ce - ti eler aksine çıktı; |A ların ve ayni kışın ve şiddetlerine Yunan- vi ee ettiler va engelleri Milyarlar İtalyanlara çabuk yo- İri; dağların yük sn derinliği onların başımı | Mali ve gözlerini kararttı; ek Ürker Ve kıp onları ü tu: ölüm de gözönünde teces- Naz ad verince ri'ntten başka çare a Trablus harbinde büyük bir SON POSTA Matbaacılık beşyüzüncü senesini idrak etti | Matbaacılığın babası Gütenberg'in | hayatına kısa bir bakış Hikmet Nisan Başı ezilecek ejderha Bir masal söylerler; «Bir varmış, bir yokmuş, başlı bir ejderha varmısın Şimdi bu masal bir hakikat oldu. «Binbir elli bir ejderha var Bu binbir elli ejderha, | Harbden sonra bir köşeye firsat bekliyordu. Seneler geçt manya - Lehistan harbi başladı. Binbir elli ejderha da sindiği yer- den meydana çıktı. Yediğim şekere elini sürdü. Giy- diğim elbisenin kuma: dini sür- dü, İçtğim ilâca elini sürdü. Uzun urun yazmıyayım. ihtiyacım olan binbir eşyanın bin yerinde de onun | el izlerini gördü. İpi tutan ellerini de kıracaklardır. Onun bir elini kırdılar, bir elini! Fakat neye yarar... Ozun daha kıs daha kırdılar, bir elini daha kırdı-İrılmadık sayısız elleri bulunacak ve lar... Fakat elleri bir tane, iki tane, | yarın, öbürgün şw veya bu eşyaya beş tane, on'tane değil kit. ihtiyacımız olunca, kırılmadıkı elles Hükümet karar ve sile onler kavnıyacak: Sokaklarda anıklar & — Benim elimden alacaksınız, 0- hususi meskenlerdeki ışı İpun için ne istersen vermeye mese İenecek bursunuz, diyecek bir elli ihtkâr ejderhasının birkaç elini kırmak kâfi değil. Orun bir an evvel bası ezilmeli ki, bütün elleri birden meflâc kalsam, İn öböreün herhansi es © esvayı onun sağ kalmış ellerinden birinden ak maya mecbur kalmıyalım, lememi leşi İhanın binbir elinden birinde idir imden alacaksın, g- e istersem vermeye meg yedi Dedi. Geceleri sokağa (çıkarım, Bir ceb lâmbasi ve pil lâzım oldu. gittim. Ceb lambası va e elli ejderhanın bi Ca Yazan: LE — Benim elinden alaraksın, g- Dun İçin me İsteşsem Verineye meç bursun. Dedi Bura eminim: Binbir elli ejderhanın, ğdı, mavi boyayı, ceb ir bassın, İsinde intşar ettiğinden, bugün Türk matbaacılığı Zil inci yaşın» girmiş oluyor. Fakat bu tarihten çok evvel İstanbulda Musevi, Rum ve Ermeni İmatbasları tarafından kitab basi - İm Musevilerin 1492 tarihinde İs. İpanyadan Türkiyeye bicretleri ema - nda beraberlerinde mataa geür - İdikierini müderris Galanti bey «Türk. r ahudiler» ünvanlı eserinde Gene muhterem muharrir öre matbaa mucidi Gü - 50 de üX tecrübelerini e Avrupanın matbaanın bu - anda, İstanbulda| On beşinci asnn Ok mafına kadar fenni satantin me olduğu bilinmediği için, insanlar o vakte kadar kitabdan| mahrum idiler ve yazı yammasımı öğ. rendiklen sonra, uzun zamanlar ya - larını, toplu bir halde kitab şeklinde basmak çaresini de bulamamışlardı (0) Büytk bir cehalet içinde yaşayan | İsak ecdadımız, öğrenebildiklerini « -| İğından ağına öğretmişlerdi. O vakit -| Tr okuyup yazmak ancak rühban ile hocalara ve dn Öğretenleze inhisar Jetiğnden, başkaları yazıya aid iş - ni onlara gördürürlerdi, Bu mü - wer tabaka, Kur'an, İnci t gibi mukaddes kitabları ay » Gütenberz Iarca uğraşarak elik yazarlardı. ger. fk oldu ve kitab basmağa de pek eski çağlardanberi Babilon veli. Bu kilablara adını koymad e mahkük Kendisine mid ük basmaları e de, bun . /Zitablar olduğu kal sa da, hayatını yazanların ona nis - el bet eltikleri kıtablar meyanında bir|,mmyan Bevand İncil de 1448 senesine aid bir Lakrim silmine ve 1451 . 1480 arasında bamlan iki ki.',, yazılmıştır. | İstanbulda tabi zikrettikleri görüümekledir. Gene Ermeni o malbaasını da Apk ilk ortaklık o zamanında «47 satırlık yanda Savaslı bir Ermeni “lİneil. samında nefis bir eser bastığı yendik mat nda “(banta sid “İve biihare yeni ortağı olan Pfeter malümatı elde ettikten sonra 1567 ta. İle barmağa muvaffak olânğu «32 s0-İyiinde İstanbala gelen Apkar, bir , İtirlik İnetlsin de o devir içinde bir #8. mataaya Tüzumu olan Alât ve ede - heser telâkki edildiği anlaşılmakta - yatı da beraber gelirmiy, fakat bu! dır. eşyanın ne olduğu anlaşılamadığın . Matbaacilik bu şekilde günden efine| dan şüpheyi mmucib “olmuş ve Apkar ilerlerken, Holandallar, Giltenbere'in tevkif edilerek hakkmda tahkikata İtebı makinesinde tatbikine muvaffak başlanmıştır. Neticede bir cürmü gö lolduğu yenilikleri, Harlem'de Bülü -|rülmediğinden serbest bıral pan Laurent Cöster namında İ'r va. serhestiden istifade de tandaşlarından iktibas ettiğini deri matbaasmı kurmağa muvaffak ol sürerek, bidayetse ihtirâ, şerefinin Os muştur. Bu matbaa Kumkapıda, bu - Pencerelerimi örtmek için âğıd binbir elli e der. hanın binbir elinden birin i, den alacaksın, nun için ne İstemem vermeye mec- 33 kitab basılmıştır. Bu| “ m ilk sayfasında Bani saltanatının ibaresi oOdbra - esim ve yazıları var idi arı, tabaatin esasını pres makinesi ve müteharrik hurufat teşkil eti nazarı itibara alınızan, bu san'atlen barle tutmak icab eder, Gene 0 de - virlerde ağaç üzerine hakkedilen ka. bartma basmaların iş ve san'ej bak mundan doğrudan doğruya ) hk tanhde yakından ilişiklikleri teza. hir etmekle beraber, devir ve inki şaf bakımlarından tabaat tarihinin ük fastını teşkü ettiklerini söylemek de hakşinasiık Olur. Bu itibarla, on) beşinci asrm bidayetinde mürekkebe bulanmış ve kabartma bir gektide o. i © yulmuş tahta levhalarla bas'an LA. ez i pisi ui zi Zİtince gramerler, dinl ve ahlâki kitab.| dan olsaydılar, bizleri selsikek lar, Papanın «A? ve Gufran: name. ve imha edebilirlerdi, Çün. Ji #59 eserler, matbaacılığın en ee. ki binası olarak gösterilebilir. vacımız. oluran, Tai npulleri boyamak için! & ım oldu. Almak için .İ gittim. Mavi boya binbir elli ejder- Bunları biliyor mu idiniz ? 7 Ako! fıçısında idam | | İngiltere kralı dördüncü Hanri- nin oğlu Klarans dükü ha- öl mah- EE Şa NETE ALAN Telsiz telefon Telli telefonla konu- yulduğ konusulan telefon otamo- Ford, otomo- asının ve sevkülceysinin zâ-| seti ve neticede dedi | net suçil, cezasına küm olmuştu. zaman bili içinde iken bu telsiz telefonu, bizden elli misli üstün ok a silâh, vasıta ve mü- lari da bol idi. Bizde ise ekle, pek'az yiğit sübay ve buka bir sey yoktu. Tütek| sayile atmak mes- fel ki ii ad bie arkadaşımız anlatıyor-| yle *R ve zırhlı otemebille mü - Ne ir kaç taburluk bir İtalyan ei Tra umgarb veya Bin "Tiede, bir iki Türk sübayile ke erinin kumandamnda, bu-| Gla 50 ve nihayet 100 yerli- ti rr ve tahkikat başlar yy SYahınd başka matler geçirilir. Nihayet az taarruz yapılamadanı ak Ni akları. Bu sefer de mifreze arm karanlıkta buralarda ya- tey diye hareket mevzüine mvdete Ian eserin az masrafla çok miktardalda AÂvignonda tabante aid an gönen Gütenberg namında bir Al. İman, tetebbuları le müvaffak olur. Gütenbere, Ma -| yene şehrinde doğmuştur. Doğuş ta. rihi kat'i değ'ldir. Hayatı ve nasl ye. İmumiyetle kabul edildi. Bu itibarla veİmü mürherbetle, bir kaç gündenbe. | mini azdır. Ailesi Mayansın zengin ve k, , hakiki büniridir. İşte o tarihte Krssi| kaları bar tabakasına mensubdn. Avam ta | vadisinde doğan bü san'at bütün » İbakasınm siyasi mücadeleler netice .|rupayı yavaş yavaş sarmış ve beya . şehrine hicret etti. O va berg henüz genç yaşında bulumuayorilur. ve carcilikla iştirni ediyordu. Mat .| ; İbaacılığı icad etm rihine tesadif eder, ta kalıplarla resimler kalıplara oyulmuş baskı tatbik olur na Aidiyetini inkfir etilerse de, 87 78. gün mevcud olmıyan Burp | Nigozos man sonra bu şayia da kendili#finden kilisesi akrretlerinde teessüs etmiş - 567 de Hana ai tir kitab, 1528. * Bu giti san'atte, reşri mailub o .İzayi oldu. Gene bu sıralarda Pranaa.|y 8 -İde bir dun kitabı, 1589 dn da Ayinle. ide edilmesinin, insan zekisının in .Jrübeler yapıldı. 1444 den 1446 ya ka İre mahsus bir kitab basıldığı kat'i - işafına büyük hizmeti olacağını da./dar devam eden ve Procope Waldfog.İyetle zannedilmektedir. bel namında bir kuyumcu tarafından) Bugün muhakkak olan bir e#v var. yapılan bu tocrübelerde bazı muvaf-lsa, o da insan dehasının ihtrâ et . fakiyetler elde edildiyse de, bu ada -İtiği bütün icad'ardan hiç birisi min vaktle Gölenberp tarafındanİzekâsinın neşir ve tamimine Tnatb yapılan tecrübelere vâkıf olduğu u -İkadar âmü olmamıştır. Bu sildönü . 1438 da giriştiği uzun tetkik ve sonra bu meseleyi hal tabantinir! Beyamdda «Şehir ve İnkilâb vex - müzesinde (o balkın ziyarene! açılan kilab müzesini germek, herkes| icin medeni © ve içtimai bir borçtur, Sirasinırg sırdan, htelif safhalar geçirerek| İstikbalin meçhul hududlarına doğ . Güten -İbagünkü tekâmül devresine varmış -İru ferlerken, masinin de büyük ha - kilmtlerini ihmal etmemek Di hâli değildir... sene « iştaline datr de mütemmim maltmatiher şeye rağmen Gütenbere Av.| inde galebem Üzerine * Bide ük matbu kitab 1729 Belediyenin et motörü denize indirildi takriben 1440 ta.| Ondan evvel tah. ve bazan da yazlar vamtasile Fakat bu iş orda a pri. Tabidir ki bu anlatış - kalay olmadığı gibi bir çok zamana biraz karikatürle, azıcık m e. sanılır; fakat da mütevakkıfdı. General İlik hurufat da peak ve mukave Tahtadan yapıları a hatıralarını okuyan her |metli değildi. Bu #lbarla dökme hel a hakikate ve yakıaya )ler vieude getirdi. Gütenherg 1440 A» Büyük Harbin bidayetin.|yansa döndü. Orada uryan ordumunun çoğu Rus wdudlarna ayrılmış oldu- an lalvan hudurilarında kalan we İtalyan ordusuna naza - bır” azkık idiler. Buna vağ - van ordusu onlara bir şey 9 ve harbi Avusturya top- makledememişti. Bunun ve İtalyan ordusunun yi manevi kudretsizlikle - erkan bidayetinde İtalyan u- Ri lan enanal Kodorun kadar ül ça et, Biriken ve vü- Day bir kimse izaha o mükte- 2 Ni vi duman manevi boruklukları- NŞ a viyasi parti ve siyasi ce- bak Yarattığı antimilitnrist A lirda aradığı gibi İtalvan dğie e e ve generalleri in rine lâyık olma - zat ve rabıtmızhğa “e 3 azlığma ve bunlarin elele mpi sistemindeki yoleszluk - “ ol tit . Bu suretle lâ ini çoğu terfi ediyor- ellerin neticesi rüibenin 7 bisbetinde vehamet pey- m ve bundan ordu için Jarar hasıl oluyordu: «K. yüksek mevkie çıka i iyilerini gayet vel liklere giriftar etmek « dolayısile | kadrolarda. | ie mi harbiye reisliğine ge - . Fakat büyük lar ol - Er ekin kifayet ve “değildiler, dronanın bizzat| p »l kurmay baskanı bu- ük Harb ordusu fim, mutlaka onlar yazalın ye nakledildi | Mediha hanım bura mâni oldu: | rudan doğruya konustu netmiyorum. Bos yete ihtiyar dadıy İmiyorman kızım, Halide hanımın oğ-| bal dun etmenize tahammül ettim unultun | fakat artık düramem, sizinle bir o-İmin ol anne; bana selince, bir da-! bütün hususi hasta | kika farla duramam. Ne kadar iztı-! isminde birde ortak olara baayı kurdu. Basılan & sonra aralarında zuhur eden bir hâ - dim Faust, Sehoilfer adında birin! ortaklığa al - dı ve bu mühim icaddan koyuldu zamanında basılan bu ük Xitabin iz. mi da ne olduğu anlaşılamamıştır. vallı Gütenberg, büyük bir muzaya. ka ve yoksulluk içinde bulunma: rağmen diğer bir ortak bularak yı baştan, bir maibaa kurmağı muvai. inci kitabdan müteakib, sermaye sahibi olan serikini işden çikararak Peter istifadeye Faust - Gülenbere şirketi mündericatının Za - bilinmediği gib eni (1) Mathaacılık: Sekm Nüzhet edebi romanı: «Son Postayı Gece yarısı ünlemi deyümüm e lere hastaneler cevab mi verir sa- sn? Hem, o müddet zarfında »elki doktor gelir. İster misin biz okaklarda iken o gelsin. 17 Aşkla yncnmaz! böyle Dektor vim. Pir sey yapalım anne; kolu bağlı duramam. sant kaçta gelecek, bu dakika- nse varsa © doktor meşguldür. Kim bilir bir o- Muazzez Tahs'n Berkand değil Nakleder: Halide hanımlara telefon edece- nete“ — Ya ben, ben nişnalın da “dü ün lecek miyim? Birka y mıyacak mıydım? Bu bana onun) onunla yanında bulunmak hakkını vermez| peratör, bir Tontgenci bulmak, on- İlan derhal hastaneye getirtmek, y. fakat bu da-|talıya lâzım gelen muayeneleri yap- kikada F İlmmak için ne kadar zahmet çek- ün, ona hürmet et İmiştir. Gece varmı böyle bir kaza mı kim düşünüyor? İile mesul olmak kolay mıdır sanı- ei ediyor? İ yorsun? Eminim ki doktor bizim de Becek hal-| merakta olduğumuzu unutmamıştın re kadar na-| ve Selimin işini bitirdikten sonra i dinledim bol | derhal buraya gelecektir — Sen doktorun geleceğine €- ini biliyorlardır. Kızının mümkün ole bu faciadan uzak kalın, kadar istiyen j mi? — Verir yavrum; re — Doktor Halide hani lalide hanımın acisini dü- zan r şeyden haberleri olacağını elâşa düsüreceksin. za Mai — kt mun yanında olduğunu mobile stlar, N Selimin | neleri dölaşır ve nihayet onu bu-İrab çekmekte olduğumu, bağırma- ina nsan | — Doğru. O halde telelon ede-| Babası, su ret ölmek iste- düğün oğlunun arzusuna bırakmıştır. içinde boğulmayı tercih ettiğini bil dirmiş, bunun üzerine başını « 1 İdol bir fıçıya batırmak suretile bo- İğup öldürmüşlerdir. Piramid -P.ron us | | Priamid is“ verdikleri | Mar ehranıla - rının hakiki is mi Piremustur. Piremus Misir sanında yüksek manasına gelirdi. 7 da a ai İ yanın her mdetâ telli telefonmuş gibi açar, o tomobili durdurmadan o Londrayla, Parisle, Büenes Ayresle kontuşur, Kahve diyarının kokusu kahve San- Santos memleketidir. tos kahveleri tarafına sevkedilir. Santosa sefer yapan ger lerde çalsanla Sanlosa yüz kilo- metre mesafeye yaklaşıldığı zaman kahve pi söylemekti kokusunu ÖSNGLİSLERİİ © Okuyucularıma cevabi arıma ceyablarım Harb zamanında evlenilebilir mi, evlenilemez mi? diye soruyorsu - İnuz. Düşünmemiş göründüğünüz pok- », bizim Allaha şükür harb içinde olmadığımız. harb içine girmemek için de çalıştığımızdır 20 nci asrın en karanlık ve en fırtmalı günlerinde yaşıyoruz, ya « rının bize neler bazladı etmek mümkün deği men her şey olacakmış gibi dav - Tanmak, fakat hiç bir sey olmuya - cakmış gibi bütün hayatımızı mu - tad çerçevesi — içinde tedvir etmek vazifemizdir. Su halde bedbin ol »| mayımz, diyeceğim. Düşünmemiş göründüğünüz ikin- ei bir noktaya daha işaret edece - Harb içinde değiliz. fakat barb İğimi görmüyor musun? Ellerime) bak, tırnaklarım etime baltı, par- maklarım kan içinde kaldı, böyle iken maddi bir acı duyamıyorum. Ağlamak istiyorum, ağlıyamıyorum. Boğazım tıkanıyor, boğulacağım. Benim ne kadar sinirli olduğumu, İ vahsi bir huyum olduğunu bilizsin ânne: şimdi bir şey kırmak, bi: hırpalamak. — başkalarının da nimle beraber azab çektiğini gör me kihtiyacını duyuyorum. Halbuki yanımda sen varsın anne, Ne yapayım, senin gibi © sekin, munis, yumuşak bir huyum olma mıssa kabahat benim mi? Sen göz yaşlarını icine akıtarak rztirab çek- mesini biliyorsan? o Halbuki hen İvahçi bir hayvan gibi azab çekiyo- ci kurgununu kendime sıkardım. Ne olur, bunu sen vap anne; sonra ortalığa istediğin hikâyeyi anlatır. a ri : Nesrin kendi pm İiçinde olsaydık, gene teredd kol et. mek erkeğe değil, kıza düşetdi, zira genç kızlıkla, genç kadınlığı syzan köprüyü geçecek olan odur, Ekek hayatından bisaz daha istifade et miş olmak sandetine erecek, kız isa tereddüde düşecektir. Genç kıza söz Zi teşvik ettiğinden dolayı teşekkür etmeniz lâzım, Bay «B.A.» yar —i değiştir — mek mümkün müdür? sunuz Muhakkaktır, cevabını verece 8 ğim, yalnız hayali hakikat yapacak azim, irade, sebat herken!» buluna maz, Sonra bu da Raki binizin size yardım etmesi lâzime Kendi kendisini gene kızın gözün £ den düşürecek hareketleri, çilgin < lıkları yapmak suretile, TEYZE kat Mediha hanım derhal yet onu kolundan çekti ve sert bi rin dedi, sen ne yaptığını ne söylediğini bilmiyorsun “ar Eğer #sabını bir parça teskin etmez ğe muvaffak olamazsan yarın sabah hastaneye gidip nişanlını gö: kuvvetini bulamıyacaksın, Çal şar ivan Üzerine uzan, £ö rini kapa, bir iki dakika uyu... — Anne — Hayır, swi, beter oluyorsun, Konusma, sesini isitme artık, — Anneciğim! Nesrinin seni biraz evvelki he metini kaybetmiş, yumusamış, çeken kücük bir kızın sadarna Zemişti. Onun bu değişikliğinden ladeyi fırsat bilen Mediha hansi! dan çekerek onu divanın nüne kadar getirdi. Genç kız o ki dar bitkin ve vorsundu ki bilsiheeğ yar dizleri büküldü, başı yastıklai gömüldü ve birdenbire mirleri pevseyerek, aksamdan! ilk defa boğanndan bir hcl cıktı sarula sarsıla azlamağa —N sörledikçe dah k m a