25 Haziran 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

Bu harbden Alınacak dersler Yazan: Muhittin Birgen ..# A) rek için uyanık duran insan lar ve milletler için, hayatın ve hâ- disclerin her safhasında ve her tezahüründe öğrenilecek ve ibretle bir tarafa kaydalu - nacak çok şey vardır. Bununla beraber, ta- rihin hiç bir devri, kendisin yük derslerle dolu olarak bu kadar b miş di © kadar şeyler gör zerinde ayrı ayn düşünüp hepsinden ayrı bir ders kitabı yapmak lâzım gelse, kosko- ea bir kötübhane vd bulurdu. Bir zamandanberi söylediğimiz gibi, | dünya hayatı büyük bir istihale içinde de rin bir inkılâba doğru gidiyor. Bu inkılâbı adım adım takib etmek, bu esnada zihi yarlamıya çalışmak her ferd için bir vazife olduğu gi- bi kütle halinde her millst ve devlet bu - günkü hâdiselerden bir takım neticeler çi - karmak farz haline gelmiştir. Meselâ, delim: Görüyoruz ki bugünkü harb, artik bir insan harbi değil, bir teknik ve malzeme harbidir. Hangi millette teknik kuvvetli v malzeme bolsa harb meydanlarında rol oynamak da onundur. Sulh zamanında geniş askeri teşkilâta malik olan millet de- gil, nüfus itibarile kalabalık olan millet de değil, sanayi bakımından, malzeme bakı - mından kudretli olan millettir ki kolay ve| ii surette harbede' Tr, | , bu bir derstir; bunu iyi öğrenmek ve milli kuvvetlerimizi bu dersin göster diği istikametlere doğru harekete geçir mek de bizim için lerimizi yeni bir anlayışa göre a; bunlardan bir tanesini Eski v hikmet ifade eder: ellden naz, o da vaktinde de ettiği hikmeti herkesin kolaylıkla & hyabilmesine rağmen, birkaç kelime ile © nun manasını genişletmek faydasız değ dir. Bununla atal, mak istemişlerdir sen, bayat mü - cadelesinde kuv etrafına ka: takil, kendi kendine ayakta dur kafanla düşünen ve kendi ayaklarınla yü - rüyen bir insan olmak istersen mu bulunmaz yı hakikati 4 müs - laka, ken!) dine lâzım olan şeyleri kendin tedarik ede-İyına do bilir vaziyette bulunmalısın!» için de ayni derecede ve hatti daha ziya. | de doğrudur. Bir millet müstakil olmak is- terse, kendi cirmile müten ası icab eden bütün kudretleri ken ratabilmek mevkiinde bulunmalıdır. lâ, harb, bir malzeme harbi ise mutlak maizemeyi bir millet kendi elle melidir. Bunun fayda; olan silâhla harbetmenin fenal kaldırmakta değildir. Bir s#ilâhı, bir bir makineyi iyi kullanabilmek için, bunu baska milletten satın almak kâ| mer, belki , sade aleti bir milletin Yap miz bir aleti, bir makineyi iyi kulla Hele bunların kütle halinde. ku icab etti; aman hiç kullanamayız. Her si , her alet, ab eder ancak bunları bir kıymettir onların fenni alelii her makine, sırlarını iyi tanımak, yakar sahasında hiç olmazsa ameli bir takım müktesiblere um gelir. ne mekteble nasında haki b buur veya melekeler e de askeri talimi böyle şeylerle |xa Bu kadi k var- İm: & de zaten buİotmüş kerin ayni a ük bir mesgul olmamıs diğer k Teti kullanış tarzlarında bü dır; bir harb kazanmak d fark ile ifade edilebilir. * İngiltere ile Fransanın bu harb esnasında çektikleri müşkülüu görüyerez.- Kanada -/* dan, Amerikadan, Avustralyadan malzeğir gelmesini beklemek mecburiyetinde bulu-|da Jos8 Geta: etler, takriben üç çeyrek asır - |maştır. BUA fas nan bu danberi sanayii Almanyaya bırakıp da da- ha ziyade maliye kazancı ile İundan gitmenin ne kadar yani duğunu şimdi çok güzel anlamışlardır. İl - den gelenin öğün olmadığını ve bilhassa, bunun vaktinde bulunmadığını en iyi anla mış ve en acı hissetmiş imemleket Fransadır. Şimdi görüyoruz ki Fransanın Amerikaya vermiş oduğu siparişerden İn - giltere istifade edecektir. Eğer Fransa, son muharebeleri daha bol malzeme ile yapmış olsaydı belki de ticelere varabilirdi. Hiç unutmam, harb henüz B. hududları içine girerken, hir aksı radyosunun acıklı bi larına hitab et lara diyor ki: var, Bu işe vâkıf ol ikanın | Paris dille Fransız kadın - tir. Radyo, kadın -) Tansanın şoföre l “ ihtiyacı | n İadınlara geri hiz - metleri tevdi edeceğiz. Vatana faydak ol mak istiyen kadınlar filân sinler». Daha o akşam, bu sözl in Fransanın müşkül mevki nu anlamıştım, Çünkü, e malzeme değil, bu malzemeyi kullanmıya kadir mütehassıs unsura da ihtiyaç vardır Kendi kendisine malzemeyi az yapabilen Fransada elbet mütehassıs unsur da nok- san olacaktı, Fransa, harbi bu azlıktan ve noksandan kaybetti. Türkiyenin bu haibden ön çek dikkatle almas icab eden derslerden biri de budur. Bugünkü buhran geçip de tekrar sakin ve ere müracaat et zam başkumandanı | mermi Brauhiç Pr uk m , kendi İmiş yarak, Ferd için çok doğru olan bu söz, millet | yı SON POSTA Resimli Makale: arikinde de meşhur olan Fran Fransuva düşmanlarına esir düştüğü zaman annesine yaz - istesna Telâfi edilmiyen tek kayıb sW mz kk birinci İnsanda kudret, vardır, yarın yek © edilmeleri mümkü: larak.» de n | Bugün içinde telâfi kuvvet, servet daima labilir, Fakat kısa bir müddi r. Bunun için bir tek şart: Şeref ile cesa- dir. İ İ İ | ybedilmemesidir. Alman orduları Başkumandanı Alman © orduları de - idir, ve bir süva- neralinin oğlu 2 anin en »den bi m8 yi n müddet erkânı harbiyede çalış - ark! Pruiya istihkimları onun ese dir, Ordunun motarize kuvvetlerini de ah eden od eh buturanır * zengin olan karısı bir hâkimin genç ve w dünyada n r bulunduk arak isbat eyiiyeceğiz: en adında ayağında yaln devreye muvaffak a zarlı bu iye Bu ları ; dikleri kadar bağ Onlara Aksam olü: Hughes £ içinde 276 defe ir terzi| Ha çöcirmeğe Yeri. n geçenlerde ör beş defa altı defa da Bunda 8 — Lahrador'da oturan aya olmak Üzere & ir inde ve b abiilik hisseyler Durmadı. Mikırdı söylemek rekorunu ra adında bir Breriivah kır, a 44 sad” konuşmuşlar. 8 — En ihtiyar kadın tayyarecilerinden M aşama yo -İAlice Richard .ki seksen yaşındadı bir şey ol-/u i e pilotluk şahadetname: #fak olmuştur. 9 — Carlo Rimini adında yirmi bes yaşında! İbir İtnivan genci B karnayı bir oturuş m normal hayata kavuştuğumuz yamna inşal- lah bu dersi büsbütün başka ne -İ ya unutnyalım ve milli ha-| ta buna göre bir inkişaf istikameti ve «| € Muh t Birgen rel İSTER iN , fakat se ötomebilin ünü gün ediyoruz, pek sıkışınca kırılan Dah ice terakki etti, Bu rak bizde bi ihtiyaçlara pe biliyoruz, yalnız pahalıya malol İSTER or, bazan IN râk eyliye lar Başı ağrıdığı vaki değil midir ? Aleksandr Dür eserlerinden birinde bir Bu içinde yalmız mevcuddu.> ran şöyle me vardı: i K aztırab da ç eser hakk tenkidde bu cümleye temas Bir mün dü — «Boşluk içinde ıztırab bu MU?» Demişti. Tenkidi Aleksandr Cevab verdi: O müne rıdığı h söyleyin, başı vaki değil midir? Boşanmalara karşı bir Hind tedbiri an dabi dikkat nazar- Hindular, kendilerine na bir çare bu bir şeydir. O ikna eylemek , gu çareye e bir gün bütün tinden itibsren bir odads başgösteri ilan - ürakaşılar ie da ni, karde: ra bağıra dc le AĞIZ bir tabi yere se. & birbirile barışmakta dadır ki bu ictimaa iş Hindular, iman g mi mükermmelen tıkamaktadır. olunca tıka çıkarılmaktadır. » ferah ferah içini boşalt - kulakla Aksa, | 25 1858 Resmi vene 1940 SALI AN “FİSHER yi vermekten biraz şey, bu vaziyette hiç kalma- uya baka - parçanm yerlisini şükür, son 20 sene içinde makine sanayii k iyi karsı koya - da matlüb aetice- AN, İSTER Fakat ey oku > İKangra feliketi vukua geldi ngi mürka bir otomobilin satılmasına Takla atmakla şöhret | Bulan birgenç kız 77 Amerikada g 7 1 / #n mühim sir j dan biri de Prsiser ismindezi 1 rad en çok alkış to yan genç artis vada attığı taklek lerle o meşurdur Bunları o yaparke de hiç ellerini kal, Jar, aktadır. Zelzeleleri evvelden haber veren adam i Peştede oturan Ed. Pede ir Amerika ecenlı sismograf Bu adam zelzeleleri hisseylemek hassasına malik almıştır. d bulunmeak- tadır. San Fransisko zelz Imiştir. Doktorlar or ediler, Fevka $ olduğundan masada bir şey keşfe- | yasi Tesinden kurtul 23 yaşında fken bu hassasnı fa İ miştir. O vakit 1891 senesi idi. Japonya İmüthiş zelzele vukubuk | r Ed. Peder | on o vakit içindek emiştir. 4 Nisan 1905 hat ederken bu hi rihinde vapurla sey dı. Onu deniz ta İvermediler. Fakat o «Dikkat ediniz... Ço! kubula bir şey vu- ii | | Yüz bin lerce halk öldü. Ed. Pederson artık San Fransis yerleşti. 18 Nisan 1908 tarihinde bu koca İsehri baştanbaşa yıkan hareketi arzden birkaç gün evvel ayni şeyleri e inanmadı, Fakat o, der San Fransikko şehrini terketti gün sonra şehir yıkılmış bulunuyordu şlarım tenvir eylemek İstedi 1908 senesinde Londrada idi. Yeni bir zelzele olacağını hi; inanmadı! Fakat 28 Kânumuevvel 1908 tarihinde İ- ku. İtalyada meşhur Messina Zelzelesi buldu! Ed. Pederson ancak buluriduğu ve muntakada vukua gelecek zelzeleleri haber vermektedir. i ona âlimler bile itimad ediyor şehir INANMA! uzak kalıyor. Şimdi bizim için yapılacak tikbal için ders almaktır. Bundan sonra her müsaade vermek için iktarda getirtilinesini şart koşmak bilir.» İ zelzele olmuştur. Halk korku geçi cu Ben: iNANMA! 25.000 isi | özün kısası Gelecek harb N &. Ekrım Talu vvelisi seneye kadar, kiminle otüe EE istikbale dair konuşsam: — Gelecek harb yaman olacak! diyore du. Fen o kadar ilerledi ki ri geçecek ordular | biribirlerini | yenemedey yıllarca | çarpışacaklar. Geçen harb dörlü sene sürdü idi; geleceği en aşağı on yıl de» va medecektir. » Eylülde zavallı Polonya tecavüze gün hep bu kanaati taşıyorduk, ttının önünde yerinde sayan Alf» kuvvetleri, karşı karşıya! haftalare kviye ettiler — Fen yaman şeyl dedik. Kan dökül » müyor amma, sinirler bozuluyor. Bu vetli olanlar kazan u vaziyet böylece yıllarla sürüp gic r. M On beş günde marka, b günde Holânda, Belçika, bip iki haftada dn Norveçle Busuretle bütün hesabları K rimiz cılk çıktı. Allah verse de, harab « memleketlerin kalkınması da bu kadar ağ bir zamanda mümkün olsa! Ne oldu lenlere ve sakat kala oldu. Şimdi buna nazarar, gelecek Barbiy müddet ve şiddetini kolayca kestirebiliriz, İnsanların silâhlanın daki bu bız ları böyle gider takbel h hafta içerisinde “bağlayıp Bükmelmek mümkündür. iğer taraftan bu seferki hark takım hakik Bunlar meyi ği, irade birliği, ideal birliği aşta geliyor. Bundan sonra, istikbalde arasinda hiç kâzın ayağı hiç de ö d sum # mi bite sanlara k zarın efradi hülâf olmiyan ve fenne imafi sem “Calm Türk - Rumen ticaret anlaşması dün Bükreşte imzalandı zafer, eden milletlerindir! -G vel tüneli yarın açılacak İzinir 24 (Hususi) — Münakalât Vekis li General Ali Fuad Cebesoy Çarşamba gü- nü İzmire gelecek yeni yapılan Aziziye tünelini bir nutukla açacaktır. Vekil not » w müteakib ilk trenle tünelden geçecek Bu suretle Karakuyu hattında: yataklı vagonlar ay şalışmıya başlıyacaktır. Almanya bir Avrupa ekonomik bloku kuracağını tekzib ediyor Berlin 24 (A.A.) — D.N. B. ajansı bil- diriyor: Nevyork Post ce Sunday Dispatek gazete - leri, Chicago Daily Newüs gazetesinin ma- habiri Leeland Dtowe tarafından verilen bir haberi neşrediyorlar, Bu babere göre Führer Fransa ile mu - tabık kaldıktan sonra, İngiliz - Amerikan jJ ekonomi blokuna karşı koymak üzere bir Avrupa ekonomi bloku teşkili için bir Av- rupa konferansı içtimaa çağıracaktır. İngil tere ile Sovyetler Birliği bu bloktan hariç kalacaktır. Bu hususta salâhiyetli Alman kaynağın- dan verilen malümata göre bu haber san - sasyonel haris bir Amerikalı o gazetecinin uydurmasından başka şey değildir. Ve âşi- kâr hedefi Almanyanın Rusya ile ve İspan- yol Amerikas ile olan münasebetlerini boz- maktır. Dikilide dört zelzele oldu İzmir 24 (Hususi) — Bu sabah Dikili. birer dakika fasılalı olarak t defa miştir İzmir. Valisi Ankaradan döndü İzmir 24 (AA. Meni kârada dulunmakta Etem Aykut — Bir mü: An. olan Val dün akşam şehrimize dönmüştür.