10 Şubat 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
Belgrad dönüşü general Metaksasın beyanatı “ Sıkı bir surette müttehid olduğumuz halde harb ası ihtimalini gözönünde bulundurmıya ve sulhe hizmet etmiye azmettik,, daş DA 9 (A.A) — Metaksas dün öğle -| Harbe sürüklenmenin önüne geçsek SON POSTA Sovyetler Almanyaya i zahire vermiyorlar | Bern 9 (A.A.) — Sovyetler Birliği, A manyanın umduğu zahireyi vererek yar- dumda bulunmak şöyle dursun, bu zahi- renin. Almanya tarafından Avrupa cenu- bu şarkisinde mübayaasına bile engel ol. duğu söylenmektedir, Filbakika, Carrere del Tecibo gazetecinin Berlin muhabiri- ne göre, nakliye vesaitinin çok fena La ralt içinde bulunması ve Finlândiya har- Yeni sulh teşebbüsü netice verebilir mi ? (Baştarafı 1 inci sayfada) tinin diplomatik yollardan muhtelif bi - taraf memleketlerle istişarelerde bulun- duğunu bildiriyordu. Birbirini tuttuğu farzolunun bu ba - berlerden Avrupaya sulhün gelmesi ih- timalini sezmek istiyenler yalnız bir ci- hetten haklıdırlar, Filhakika (o Avrupa- nın bugün yuvarlandığı derin ve karan- lık girdapta bir aydınlık ve bir tutamak aramak pek tabiidir. Avrupanın tered - düdlü ve muğlak durumu kadar vuzuha © Japonyanın muammalı durumu Yazan: Selim Razıp Emeş zakşafk işlerinde Fransa le Ja- ponya arasında mütemadi bir ih. tilâf mevzuu vardır. Son zamanda, Ja - ponyanın bazı fiili hahreketlerile bu ih - tilâf bir hayli nazik bir safhaya girmişse ihtiyac hisseden hiç bir şey yoktur. Fa -İde henüz vahim olmak istidadını gös - #onra Selânikten buraya gelmiş ve bütün Pire ve Atina halkı tarafından al. ştar. ve nie Selânikten hareketinden ev- a Butuk irad ederek şöyle demiştir: Mig) > Gis si bazı anlarda harb fırtınasına sü- lenmemiz tehlikesi bile baş gösteri - yor. Bizi kurtaran ve bizim harbe sürük- emize mâni olan âmil, başımızı eğe- me yatamaktansa başımız yukarıda öl - için vermiş olduğumuz karardır. So- dahi her halde işin içinden herkesten hür met ve riayet bekliyebilecek isısanlar gi- bi çıkacağız. Belgraddaki mesaimiz, mu- vaffakiyetle neticelenmiştir. Bu mubaf - fakiyet, orada toplanmış olan bütün Bal- kan devletleri mümessillerine aiddir, Hiç bir devletle mücadele etmek istemiyo - Tuz. Hiç kimseye fevalık etmek arzusun- da değiliz. Bilâkiş kapımızı antanta da- bil olmıyan devletlerle Tuna Pavzası devletlerine açık bulunduruyoruz Sıkı bir surette müttehid olduğumuz halde kat Bay Ruzveltin bu teşebbüsü Avru - Paya muhtaç olduğu mesnedi, ziya ve vuzuhu yani bir kelime ile sulh ve is - tikrarı verebilecek midir? Esaş itibarile reis Ruzveltin garbi ve orta Avrupanın dört büyük devletine bu- susi bir elçi göndermesile muhtemel bir sulh teşebbüsü arasında ehemmiyetli bir fark ve bir mesafe vardır. Ruzveltin hu- susi elçisi Amerikaya dönüp de getire - ceği rapor bir sulh teşebbüsüne müsald bi, Almanyaya vâdedilen malların tesli - mine imkân bırakmadıktan başka, Sovyet ticaret ajanları da, Romanya ve Yugos - lavyadaki zahireyi ve nakliye vasıtala - rımn ağırlığınca altın mukabıli elde et - mektedir, Finler bütün taarruzları püskürttüler termemektedir. Hâdise şudur: Hindi Çini ile garbı cenubii Çin arasında bir şimendifer hattı vardır ki Yünnan Çin €yaletini kateder. Bu hattı bir Fransız şirketi işletir. Fakat demiryolu, mahiyet itibarile beynelmileldir. Ötedenberi Ja- pon hükümeti ve Japon askeri kumanda heyeti bu hat vasıtasile OHindiçiniden mill Çin kuvvetlerine silâh ve mühim. mat nakledildiğini iddia etmekte, Fransa hükümeti ise bu iddiaları reddederek yana kadar harbe mâni olacağımızı 8 yi lemiyorum, in mâni olmağı arzu edi- ve un İçin olanca gayretini da, süeceğiim. Benim söyliyebileceğim gu- barb fırtınası ihtimalini gözönünde bu - lundurmağa ve sulhe müzaheret etmeğe azmettik. Ayni zamanda her zaman mev- cudiyetimize ve milli istiklâlimize riayet edilmesini istemeğe de karar verdik, ( 1 A mai inci sayfada) Helsinkiden Stokholma gelen haber - lere göre Ruslar dün Finlândiya müdafaa hatlarma girmeğe muvaffak olmuşlardır. Finlândiya ve Sovyet askerleri bir müddet göğüs göğüse çarpıştıktansonra Kızıllar Püskürtülmüşlerdir. Sovyetlerin zayiatı götülürse Amerika ancak o zaman sulh| tekzib edip durmaktadır. Son zamanda lehinde bir tavassutta bulunacaktır. Bu|bu vadideki Japon gazeteterinin neşriyatı halde Welsin Avrupadan Amerikaya ge-|bir hayli ileriye gitmiye başlamış, hattâ tireceği intıbam ne olabileceği ehemmi-| silâh nakli hususunda milli Çin büküme- yet kesbeder, Bu intiba sulhün lehinde) ti ile Fransa arasında gizli bir mukave « mi, aleyhinde mi? lenin mevcudiyeti dahi ileri sürülmiye Fakat bundan evvel mevzuubahs dört | başlanmıştır. Vaziyet bu safhada fken Ja- büyük devlet reislerinin hakiki fikir ve/por hava kuvvetlerine mensub otuz ka- kasdlarını Welse açıp açamıyacakları me|dar tayyare, bu hat üzerinde seyrüsefer Türk - İngiliz dostluğu Geliboluda ölen İngiliz askerleri namına yapılan Türkiyede abide üzerine Londra iştirak 9 (Hususi) — Türkiye büyük etmiş olan General Jar Hamilton Herbde Geliboluda ölen 29 uncu fırkanın m için yapılan merasimde hazır bay, Müftü Aras, bu münasebetle Tür Yrağını ölen askerlerin âbidesi üzerine Ya üzerinde şu ibare yatmış bu Şmanca harbeden ölülerine ihaf edilmi Büyük E'çimiz n gönderilen bir Türk bayrağını rekzetti elçisi Dr. Rüştü Aras ve Gelibolu harbine bugün «Holi Trintiş kilisesinde, Umumi İngiliz ve Fransız askerlerinin istira - bulunmuşlardır. kiye tarafından rekzeylemiştir. Tunuyordu: Bu bayrak, iki tarafın kah - gir. ği vi Rüştü Arasın bitebesi iy büyük elçisi bu münasebetle kısa bir hitabede de bulunmuş ve de - N lsterin olarak yatnbilirsiniz. Çünlel fedakârlıkl bey , |nin Finlândiyada! Dün karşı karşıya harbedenler, buğün yan yana bulunuyorlar.» Birleşik Amerika yeni bir sulh teşebbüsüne zemin mi hazırlıyor ? İtalya, Bastarafı 1 inci 1 sayfada) siyaret Fransa, İngiltere ve A'manyayı pere Welles, bu memleket. let e tetkik edeceği gibi, dev- ar, <lile de görüşmelerde bulunacak - We is, yapacağı bu te venüln. maslar Mİ e tekliğ ileri sürmiyecek ve her | Birişmiyecektir, Wells'in, âvdetinde eği zap a da sempati ile karşılamakta ve kendisinin is- tiyeceği her türlü izahatı vermeğe ha - ar bulunmaktadırlar. İngiliz İşçi Partisinin sulh şartları Londra 9 (A.A) — İngiliz işçi partisi, harb hedefleri ve sulh şartları hakkında aşağıdaki beyannameyi neşretmiştir: İşçi partisi Nazi taarruzu karşısında müttefiklere tamamile müzahirdir, Çün- © gönderilen “bir Türk! Salı ve Çarşamba günü Sovyet zayia -İ selesi vardır. Her ne kadar Wels intiba - tanın 3 ilâ 4 bin nefer miktarında olduğu İlarını yalnız Ruzvelt ile Hulle söyliyecek tahmin edilmektedir. ise de bazı hükümet reislerinin ihtiyat ve Roytere Brükselden gelen bir haberde, | içtinabları kabildir. Bununla beraber vaktile Mannerhaym hattının inşaatına Çemberlayn, Daladye ve Hitler eğer ha- iştirak etmiş olan tekaüd general Bado -| kikaten derhal sulh lehinde iseler tabisti uw'nun, Belçikadan Finlândiyaya hare <İile bunu saklamıyacaklardır. ket ettiği bildirilmektedir. Alman ajansının haberi simdilik yalnız tatlı bir hayal seziyoruz. Helsinki 9 (A.A.) — D. N, B. ajansı Gerçi muharibler kapışmış değillerdir. bildiriyor; Kara orduları da entakt duruyor. Üstelik Resmi mehafil, Kareli berzahındaki| geçenlerde Nazilerin Lehistanla Çekos- | Mannerhaym hattının yarıldığına dair lowvakyanın yeniden ihyaları, Avusturya olarak ecnebi memleketler radyolarile veliçin pilebisit gibi bazı sulh maddelerini rilen haberleri tekzib etmektedirler. propaganda ettikleri havadisi de ortada Muharebe devam eciyor dönmüştür. Bununla beraber bugünkü va | © Helsinki 9 (A.A) — Royter ajansı -| ziyette sulhün değil memul, hattâ müm- ususi muhabiri, Sov- | kân olmadığı itikadındayız. Çünkü ortada yetlerin Mannerhaym hattına yaptikkları | sulh dinliyecek ve dinletebilecek | bir İaarruzun devam “ettiğini haber vermek-!kimse yoktur. Muhasımların başları de - tedir, Finlândiyalılar, hattın en zayıf nok!nizde ve havada dik iken sulh olur mu? tas telâkki edilen Summada bile kah -İ Sulh olmak için mutlak bir tarafın ya ramanca mukavemet göstermektedirler. | pek yorgun düşmesi veya yere serilmesi Diğer birçok cephede Sovyet tazyiki de-| lâzımdır. vam etmektedir. Ancak Bay Rüzveltin hususi elçisini Bir Sovyet fırkası müşkülât içinde | Moskovaya göndermeğe lüzum görme - 11 gündenberi, Kuumo civarında, Suo-| mesi dikkate değer değil midir? İngil - imusalminin 40 kilometre cenubu şarki -İtere ve Fransa Almanya ile sulhe Tazı ©- sinde muharebe devam ediyor. Bir Soy «|lunca Sovyet Rusyanın acaba kabuğu - yet fırkasinın bu noktada, müşkülât için-| nun içine çekilir gibi kendiliğinden eski de çırpındığı zannedilmektedir. yerlerine dönüp gideceği | farzolunuyor Şimal cephesinde, Finlândiyalılar, her |da, onun için mi Moskovanın fikrine mü- biri takriben 100' kişiden mürekkeb bir|racaata Yizum görülmemiştir? çok Rus müfrezesini imha ettiklerini söy-| o Her ne olursa olsun bu yeni teşebbüs lemektrdirler. ten büyük ye kat'i bir netice beklemek Fevkalbeşer bir irk ve dolayısile sulkü yakın görmek henüz Fakat maalesef biz bu güzel arzularda Fiz Rüzvelt ve hariciye nazırı Hall ta , (kü barbi esarete tercih eder. Londra 9 (A.A.) — Finlândiyaya gi - den İngiliz emele partisi heyeti reisle - mevsimsizdir. Onun için bu nevi teşeb- büslere ahcak şimdilik lüzumlu ve ehem- ğe çetik edilecektir, İşi partisi şu kanaattedir ki, ancak Al| bugün ve aftan hariciye nazırı Hull de, manya Çek ve Polonya milletlerine hür-)rinden Noel Barker gazetecilere yaptığı Arsen, Singtonda verdiği bir beyanatta, |riyetlerini iade ettiği ve Çekoslovakya | beyanatta Finlândiya ordusunun büyük Bi m bitaraf devletlerle gayri res | Ve Polonyadaki asker ve polislerini geri | kahramanlığını tebcil etmiş ve demiştir kanduğu diplomatik istişarelerde bu - aldığı takdirde müttefikler Almanya ileiki: Du söylemiştir. sulh müzakerelerine girişmelidir. Avus-)| o Finlândiyalılar fevkalbeşer ırka men- Bitaraflar nezdinde tarya milleti, Almanya ile beraber kalıp! sub bir millettir. Dört ordunun muhtelif Hull, bu istierelerin her b kalmak istemediğini serbestçe“ beyan |dört cephedeki harb'erine bizzat şahid al. Sulh teşebbüsü mahiyetind er hangi bir) edebilmelidir. Alman milleti de dahil ol-jdum, Finlândiya askeri mağlüb edilemez. Bi, münhasıran bi 8 olmadıkları-İmak üzere bütün milletlerin haklı men-| Pakat düşmanın adetçe ezici faikiyetine İâatlerinin korunulacağına dair Alman |binaen Finlândiya yardıma muhtaçtır, Ve li amalar gözile bakabiliriz. er H. E. Erkilet Garb cephesinde kanlı bir çarpışma oldu Paris 9 (Hususi) — Bu akşam neş- redilen resmi tebliğden anlaşıldığına . . tnerii etmiş va Welle; jBilletine teminat verilecektir. işten ğe deniliyor ki: , Her türlü Alman tecavüzüne mukave- met etmek için iki milletimiz yalnız mu- jayyen bir devre için birleşmekle kalma - malı, ebedi olarak kardeşlik etmelidir. Amerika - Sovyet Rusya Vaşington OX(AA) — Sovyet hükü - Yeeti, Birleşik Amerikanın kendisi ile Yeniden münasebet tesis etmiş olduğu rada Birişmiş bulunduğu £ taahhüdleri El yerine getirmiş değildir. anderbergin Sovyet Rusya ile diple- hazırı muavininin Ayrupa i Sayabati ni bir sulh teşebbüsü ile alâkadar Beli mektedir. Vaziyet Wellesin avdetinden sonra tavazzuh etmiş olacaktır. İtslyayı ziyaret Londra 9 (Hususi) — Amerika harici Ye nazır muavini Wellsin, 17 Şubatta Nevyorktan Avrupaya müteveccihen ha- reket edeceği bildirilmektedir. Wells, hiç kimseye hitab miş hiç bir mesajı hâmil bulunmamakta ve ken- me cer sebetlerinin kesilmesi talebi - disine de hiç kimse refakut etmemekte.) <eveben âyân meclisi hariciye enci - Mi j Mehine göndermiş olduğu mektubda Hull de, | Pu Tütalenyı serdetmektedir. ğ Hull, bu hele rağmen Amerika hükü- metinin Sovyet Rusya ile olan diplomasi münasebetlerinin tamamen Sovyetlerin Welis, ilk olarak İtalyayi cektir. Welisin seyahat ede ayni va purla, Ruzveltin Papa nezdinds tayin et. Fransaya da hitab eden bu beyanname |2ım gelen yardım da hava hücumlarına kendisine mutlak surette yapılması lâ - koyacak silâhlardır. Tayyare ve tank zayiatı Stokholm 9 (A.A.) — Ecnebi ve bil - hassa İngiliz tayyarelerinin Finlândiyaya gelmiş olması tesirini göstermişe benzi » yor. Filhakika Sovyet hava kuvvetleri bu son günlerde hâreketlerini mühim su - rette tahdid etmişlerdir. Ruslar harbin bidayetindenberi (308 tayyare, 600 tank, 3 küçük harb gemisi, bir denizaltı, 203 ağır top, 1294 mitralyöz, 552 kamyon, 1560 beygir ve iki baraj ba- Tonu kaybetmişlerdir. a, sında bulunmakta olduğunu ilâve et - mektedir. Vaşington 9 (A.A) — Diplomasi me - bafili, Hullün Sovyetlerle olan diploma- si münasebetleri hakkındaki mektubun eşbabı mücibesinin aşağıdaki mülâha - göre, bugün garb cephesinde hayli ha- raretli bir faaliyet kaydedilmiştir. Alman hatlarma baskın yapan bir Fransız keşif kolile Alman askerleri a- rasında kanlı bir çarpışma cereyan et- miştir. Her iki taraf da zayiata maruz kalmıştır. Alman (oölülerinin sayısı Fransizlarınkinden fazladır. , Cümhurreisi Löbrön. bugün ilk de- fa olarak garb cephesindeki İngiliz as- 'kerlerini ziyaret etmiştir. Löbrön. be- rabörinde İngiliz kumandanı Lord Gort olduğu halde İngiliz kuvvetlerini göz- den geçirmiş ve akşam tekrar Parise dönmüştür. İY Almanların iki tahtelbahiri daha batırıldı (Baştarafı 1 inci sayfada) ha batırılmıştır. tiği ilk mümessil de İtaiyaya gelecektir. Londranm vaziyeti Dondra resmi mahfelleri, Amerika ha- riciye nazir müavinini Birleşik Amerika tarafından tanınmasın- dan evvel Litvinof tarafından verilmiş © lan garantilere Sovyetler tarafından ria- n bu seyahatini) yet edilmesine bağlı olmadığı mütalea -|halini almas. Ticaret gemilerinden müteşekkil bir kafileye hücum: teşebbüsünde bulunan bu tahtelbahirler, bir İngiliz distroye - tarafından batırılmışlardır, zalar olduğunu beyan etmektedir: Amerikada komünizm aleyhindeki hissiyatın mütemadiyen artan bir kuvvet yapan bir katarı Çin topraklarından 60 kilometre kadar içerilerde bombardıman etmiştir. Bu yüzden pek azı Fransız ol - mak üzere yüz bir kişi ölmüş, yüz yirmi dört kişi de yaralanmıştır. Çin meselesinin hal ve tasfiyesi için garb demokrasilerile daima teşriki me - Sai etmek arzu eylediğini beyan eden Ja- ponyanın bu sözile bu hareketini telif eylemek elbette ki kabil değildir. Nitekim bu tezadı nazarı dikkate alan Fransa hü- kümeti Japonya nezdinde hâdiseyi pro « testo etmişse de mazlesef bu protesto, şimdiye kadar müsbet bir netice verme- miştir. Hattâ Japon hariciyesi, bu mü - nasebetle noktai uazarını daha vazihleş- tirmek için Yünnan Fransiz şimendiferi» nin askeri zaruret yüzünden bombardı - imân edildiğini ve bu gibi zarüretler ta- İhaddüs ettikçe Japon o kumandanlığının i merkeze baş vurmıya lüzum görmeden İserbestçe hareket edebileceğini bildir » miştir. Bu ifadenin ihtiva eylediği ağır mana gözden kaçmıyacak derecede sa - rihtir. Bu sebebledir ki Fransa hükü » meti, hiç bir vesile yokken sadece bir nis za çıkarmıya matuf gibi görünen bu ha reketlerden bihakkin endişe etmiye bağ- lamıştır. İngilizlerin Tien-Çin muntaka « sına karşı devam edegelen taadd! bare « kâtına munzam olarak Fransanın Hindi çini hududlarına teveccüh eden yeni Ja - pon tehdidi, garb demokrasilerini, Uzak- şark vaziyetinin gün geçtikçe nazikleşti- fine ikna etmektedir. Bu hal böyle de - vam ettiği takdirde bunun aksi tesirini Japon - Amerikan münasebatı Üzerinde hissetmek bir zaruret olacaktır. Zira A- merika, Japonyayı serkeş gördükçe onun- la münasebatını mümkün mertebe tahâiğ edecek ve bu hal, belki bir gün, çok va- him bir vaziyet doğuracaktır. Japonyanın vaziyeti, Uzakşarkta, elân bir müamma olmakta berdevamdır. Selim PR agın Emaç saanen ay sana anan sAN ENA Fransız meclisi dün gizli iki toplantı yaptı (Baştarafı 1 inei sayfada) gün öğleden evvel ve sonra devam © 'den hafi bir toplantı yapmıştır. Sosyalist lideri Blum'un talebi üze- rine yapılan bu hafi toplantı, Fransa * da yirmi senedenberi ilk defa olarak vuku bulmaktadır. Celseye yarın da devam edilecektir. Alman ajanlarının faaliyeti Meclis, bn sabah henüz âleni celse- sini akdettiği sırada. başvek!l Dalad- ye söz larak Alman casus ve Gestapo ajanlarının Fransada (gizli faaliyette bulunduk! ve İngiliz - Fransız dost ak gayesile bazı vatan - daşlara mektublar gönderdiklerini söy lemiş, bu kabil faaliyete karşı en çid- detli tedbirler alındığını bildirmiştir. ! ! Kaliforniyada zelzele San-Frans'ako 9 (A.A) — Kaliforniya da yeniden zölzele olmuştur. Zelzele, bü yük bir panik tevlid etmiş ise de hiç bir hasara sebeb olmamıştır,
