18 Ocak 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

| 5 ' Ho'anda ve Belçika hududlarına doğru yapılan A'ma askeri nakliyatı yolcu trenlerinin intizamını bozdu sı ve Holânda hududunda 18 Alman fır. kası bulunmaktadır. Şimali şarki ve ce- nubu gerbi istikametlerinden Ho'ândaya taarruz etmek için her şey hazırlanmış. tır. Alman tahaşşüd mıntakasın: ziyaret eden müşahidlere göre Limburgun karşı- sında müteaddid motörlü kıt'aler bulun- maktadır. Brüksel, 17 (Royter) — İyi malümat âlan mehafilin kanaati şudur ki, buhra- nır geçtiğini söyliyebilmek için daha bir iki gün beklemek lâzımdır. Fransada komünist mekuslar Meclisten Alman hududu, 17 (A A) — Westpha-| Ve'den bitaraf mıntakalara gelen yolcu- mütemadiyen yapılan Alman askeri Bakliyatı yüzünden birkaç kere yolda beklemek © mecbüriyetinde kaldıklarını beyan etmektedirler. Umümü Harbde Alman saflarında çar- Pışmış olan bu yolculardan biri bu kadar sa bir zamanda bu kadar çok kuvvetin hâkledildiğine şimdiye kadar şahid ol Madığını söylemiştir. Emin m alınan haberlere Göre Belçika hududunda 70 Alman Sovyet Rı.syanın isveç ve Norveçe karşı vaziyeti Paris, 17 (A.A) — Havas: Diplomatik! Mahfelter, B, Molotofun 31 Teşrınisvvel- de birdenbire Finlândiyaya karşı aldığı hattı hareketle dün, İsveç ve Nurveçe arşı ittihaz olunan hattı hareket arasın is müşabehet görmektedir. sVeÇ gazetelerinin Berlinden slarak Yaydıkları bazı haberlere göre, Almanya garb devletlerinin yeni yeni bitaraf mem- leketleri garanti etmelerine müsaade ve| Müsâmaha etmiyecektir. Bu haberler, Alman - Sovyet iş birliğinin inkişfa et- mekte olduğunu gösterir mahiyette te- Yikki edilmektedir, Dolmabahç:deki İzdiham Hâdis-si davası İzmit, 17 (Hususi) — Dolmabahçode- ki izdiham hâdisesinin o muhakemesine buğün devam edilmiştir. Mahkemede Sâ- Hh Kiliç bulunmamıştır. Eski Emniyet dür Muavini Kâmran, avukatı İrfan Şakir ile gelmişti. Vanda ifadesine mü- Pacaat edilen Abidin hâdiseye halkm tekrar tekrar Atatürkün naşını ziyaret #tmek istemesinin sebeb olduğunu, kap” Yi kapanmak için emniyet âmiri Lâtifin #mir verdiğini, kapıyı kimin açtığını bil Mediğini, gerek Salh Kılıcın, gerek dmranın bu müessi? hâdisede hiçbir if Mal ve dikkatşi dığını . bi miştir, Müddelimumi Hamdi Doğu ikamet) Bülarımın meç si i be? İş hul olması delayısile he- adeleri gır şahidlerden €8- : namıyan 1 mi js a “ p üfettiş Aziz Namı, posta müvezzii Kemal Mutlu ve Yarık, komiser muavini iin Ali Kralın iksmetgühları- ER it edilerek ifadelerinin alınması- ul ea, e eniştir. Mahkeme bu talebi ka- ii, <derek davayı 12 Şubat Pazartesi gü-| 1e birakmışı İ Son Dakika: dı hakkındaki projenin heyeti “İhakkındaki lâyiha encümenlerden geçe- “İrek Meclis Tuznamesine alındı. terdedildiler Paris, 17 (A.A) — Havas: Meb'usan meclisi dün öğleden sonra, komünist par- tisine mensub bazı meb'uslerin meb'uş- luk sıfatlarının kaldırılması hakkındaki projeyi müzakere etmiştir. Meb'us Tixier de Villancourt, komü- nist meb'usların, meb'usluktan iskatının kâfi olmadığını, esasa da varmak lâzım geldiğini ve bir casus'uk merkezi teşkil eden Sovyet büyük elçiliğinin ortadan kaldırılmasını istemiştir. Jurnal gazetesinin meb'usan meclisin- de Hitlerciler bulunduğu hakkındaki id- dialarını mevzuubahs eden hatib bu me- sele hakkında bir dosya tertib etmiş olan zatın bu dösyayı askeri makamatâ ver- mesi lâzım geldiğini söylemiş ve bütün hainler ezilmelidir, komünist olsun, Hit- lerci olsun fark yoktur, çünkü, Hitler ve Stalin ayni seydir, demiştir. Paris, 17 (A.A) — Meb'usan meclisi, komünist meb'usların meb'usluktan tar- umümi yesini iki reye karşı 521 reyle kabul et- miştir. Gedikli erbaşlarının maaşları Ankara, 17 (Hususi) — Gedikli erbaş- larının maaşlarının tevhid ve oteadülü Yarın görüşülecek lâyihanm aldığı son şekle göre asli maaş o'ârak çavuş on, Üst- çavuş on beş, başçavuş yirmi, başgedikli yirmi beş Hira alacaklardır. Terfi için a8- gari müddet her rütbede dörder sene 0- lacaktır, Asgari müddeti iki misli geçir diği halde kadronun müsaadesizliği hase- bile terfi edemiyenlere her rütbede bir defava mahsus olmak üzere mafevk rüt- naaşı verilecekti Dost Fransanın yeni yardımları Fra sız Cümbhurreisinin riyasetinde yüksek bir yardım komitesi kuruldu Ankara, 17 (A.A) — Aldığımız ma- lâmata nazaran, Anadolu felâketzede- lerine yardım toplamak üzere Fransız Reisicümhuru Albert Lebrun'un riya- setinde Fas sultanı, Tunus beyi ve Fransız imparatorluğuna mensub bir çok yüksek zevatın iştirakile yüksek i bir komite teşekkül etmiş bulunmak- tadır. Diğer taraftan Fransız hükümeti evvelce yapmış olduğu beş milyon franklık yardıma ilâveten yeniden on ilâ 12 milyon frank arasında bir yar- dımda bulunmağa karar vermiştir. Dost ve müttefik Fransanın ve ©- run yüksek reisinin, Türkiyenin bü- yük felâketi karşısındaki bu âlicenab hareketleri, bütün Türkiye muhitle- rinde çok derin İntibalar uyandırmış ve büyük hassasiyet ve minnettarlıkla karşılanmıştır. İngilterede yardımlar Londra, 17 (A.A) — Türk - İngiliz yardım komitesinin reisi Lord Loyd tarafından radyoda yapılan hitabe ü- zerine, Saint-Thomas hastanesine bih- lerce paket gelmiştir. Bunlar Türki- yeye sevkedilecektir. Rüştü Aras, irsalât toplamaya me- | mur olanlara teşekkür etmiştir. 24 ssenasena sesmasama omre 00 sev smme same LU10A0A sam amman vava sar Mal iğ isveç Hariciye Nazırı Finlândiya davası bizim davamızdır, diyor Stokholm, 1T (A.A.) — Mecliste bugün İsveçin harici siyaset sahasında ve bil hassa Finlândiya muvacehesindeki vazi- yeti hakkında müzakereler cereyan et» miştir. Hariciye nazırı yaptığı beyanatta bü- tün İsveç milletinin Finlândiyaya müza- heret arzusunda müttehld olduğunu bil dirdiklen sonra demiştir ki: Siyasetimizin ana hattı bu olmalıdır. Finlândiyanın davası bizim davamızdır ve İsveçin istikbali Finlândiyanın #stik- baline bağlıdır. Siyasetimize hâkim ol mast icab eden istiklâl ve bitaraflığımızı muhafaza etmek azmimizdir. F P X İsviçrenin yardımı siyaseti tahekkik ettirmek mümkün ola- > i maz. Muahedeler'e #aavvün eden bu va- o on fapenin sediri PE e) e AA KARI JE an klelmelc an ini ai air bildiriyor: mwwi tehlike | savvsturulduktan sonra mütekaid general meb'uslara ziyafeti Ankara, 17 (Hususi) — Alman sefiri Fon Papen mütekaid general meb'usları yarın akşam yemeğine davet etmiştir. Milli Müdafaa ve Nafia Vekilleri de da- vetliler arasındadır. Zelzele felâketi üzerine Irak Meclisinin Millet Mec'isine telgrafı Ankara 17 (A.A) — B. M. Meclisi: ç — Sovyetlerin Finlândiyada yeni bir ric'atleri (Baştarafı 1 inci sayfada) atmışlardır. Bir Sovyet tayyaresi düşü- rülmüştür. (AA) Sovyetlerin ric'ati Haparanda (İsveç - Fin hududu), 17 (A.A.) — Ruslar Ladoga gölünün şimal kıyısında ric'at ediyorlar. Laponyada hedefi Salla olan muhare- beler devam etmektedir. Sovyet kıt'aları Fin müfrezelerinin çemberini oyarmaya çalışıyorlar. Muharebeler sıfırın altında 40 derece soğukta cereyan etmektedir. Ladoga gölünün şimalinde Sovyet kıt'aları acele ric'at ettiklerinden birçok malzeme, ezcümle top ve 29 hücum ara- bası terketmişlerdir. Bu acele ric'atin başlıca sebebi başka taraflarda da olduğu gibi, Sovyetlerin is- tfade ettik'eri yol üzerinden irtibat ve iaşe fikdanıdır. Fin kıt'aları halen Salla istikametinde ilerliyorlar ve Kusuyu istirdad etmişler» dir. Sovyet tebliği Moskova, 17 (A A.) — Sovyet Tebliği: 16 Kânunusanide, Mourmansk, Ukta ve Repola mıntekalarında keşif hareket- Jeri olmuştur. & ALE e Balkan birliği konseyinin toplantısı Yazan: Selim Ragıp Emeç E toplanacak Olan Balkan Birliği dâimi konseyinin bu top- lantısı, hâdiselerin aldığı mahiyet ve İn- kişaf karşısında büyük bir ehemmiyet al- maktadır. Çünkü her hangi bir şekilde o- Jursa olsun harbin cenubu şarki Avrupa- sına inmesini önlemek (mevzuubahstir Balkanlı olsun, Tunalı olsun; menfaatle- ri bir veya zıd görünsün; pek çok küçük memleket bunda alâkadardır ve hayati eemniyetleri bunu âmirdir, , Coğrafi mevkileri itibarile menfaatle- rini telif etmek güç görünen birçok mem- leketler, umumi! selâmet bakımından, be- raberce hareket etmek ve söz birliği yapmak mecburiyetindedirler, Garbi Av- rupa matbuatının neşriyatına bakılacak olursa, gün geçtikçe daha iyi tebellür et- mekte olan tehlikeye ilk hamlede maruz bulunan memleket Romanya olmak icab eyliyor. Besarabyanın işgalile bu işin bi- tebileceği kabul olunamaz, Bingenzleyh, tehlikenin, o tarikle Balkanlar ve Tuna havzasına yayılmasına tabiatile İntizar eylemek lâzımdır, Bir müddettenberi ce- nubu şarki Avrupüsında göze çarpan hö- milyon İsviçre Rumenler bir “Majino,, hattı vücude getirdiler * Karol hattı ,, tesmiye edilen bu istihkâm silsilesi z i Sovyet Rusya - Po'onya bududisrında yapı dı ç Vondra 18 (Hususi) — Mükgegn Biriliyor: 1938 senesi Eylülünde | lanmış olan Romanyanın ilk mü, Matt: ikmal edilmiş bulunmaktadır. ilen bir istihkâm sistemi, Karpatlar mın- «sındaki nehirlerden istifade edilmek | yâcak evsafı haiz bulunmaktadır. * Ruzvelt müttefik'erin yeni tayyare si 'arişlerini tetkik etti lele tarafından Amerikaya verilen | A el rini üç mis'ine çıkarmak! ; tn İnşas İ Şilan tekli, cümhürreisi Ruzvelt ile ha, |caklardir. ne nazırı Morgentâv ve askeri erkânın hi pimli yapılan bir toplantıda tet- Si üttefikler, tayyare siparişlerini 8000) sübayı da yetiştirilecektir. Vaşington 18 (Hususi) — İngiltere ile) töneye çıkarmışlardır. Bunların #ikbahara kadar teslim edileceği anlaşılmaktadır. Bu taktirde müttefikler, ilkbaharda ni tesri etmek üzere ya» | Muaz?am bir hava kuvvetine melik ola - İngiltere daha şimdiden 30 bin kişilik yeni bir hava ordusu vücüde getirmek -İfından batırılan üç İngiliz tahtelbahiri tedir. Ayrıca ilkbahara kadar üç bin hava | mürettebatından 109 kişinin öldüğü an- inin bugünkü toplantısında Irak Meb . Jusan Meclisi Reisi tarafından hareke! ârz felâketi dolayısile B. M. Meclisi Ri. yaseline gönderilmiş olan aşağıdaki telgraf âlkışlar arasında okunmuştur: B. M. Meclisi Riyasetine: Aziz komşumuzu musap kılan felâ - ketten fevkalâde müteessir olan Irak Meh'usan Meclisi tatili takib eden ilk bil - suretile Sovyet Rusya - Lehistan - Ro -| sesinde kederli hissiyatını Ekselân- manya bududunda vücude getirilmiştir. A Romanyanın bu ilk müstahkem hattı, Kra'a izafeten «Karol hsttı, tesmiye e.| Sütitank maniaları da ihtiva ettiğinden, | Türk milletine arzı taziyet eylerim. İher hangi bir şimşek harbine karşı ko - s'ın'za iblâğa karar vermiştir. Meclis namına Ekselânsınıza ve asil Bu telgrafın okunmasını müteakib, Meclis, Divanı Riyasetçe karşılık ve - rilmesini tasvib ederek ruznameye geç miştir. Batırılan İrgi'iz Teahtelbahirlerinde 109 kişi öldü Londra, 17 (Hususi) — Almanlar tara- Taşılmaktadır. raretli siyaset faaliyetinin sebebi bu ol « duğu gibi, Balkan Birliğine dahil mem « o | leketlerin hariciye nazırları tarafından Be'gradda yapılacak olan toplantıya atfe- dilen ehemmiyet de, ahvalin olmış oldu- Zu bu nezaketten ileri geliyor. Balkanlı müttefiklerile arasında mev- cud olan itilâf bağlarını koparmamakla İberaber kendine mahsus müstakil bir si- yaseti hariciye takib eylemek isler görü- nen Yugoslavyanın bu hareketile, bu bir- liğin temellerinde çatlaklar hâsıl olabi- leceği sanılmıştı. Bu indi kanaati takvive Petrozavodsk omıntakasında, piyade cüzütamları arasında çarpışmalar devam etmektedir. Kareli berzahinda, hafif topçu kaydedi'miştir. Geniş bir cephe üzerinde düşmanın İs- tikşaf höreketi, büyük zayiat verdirmek suretile geri püskürtülmüştür. Sovyet hava kuvvetleri keşif uçuşları yapmış ve birçok noktada demiryolu il- ateşi tisak mahallerini ve askeri hedefleri ae Gl Geni iştir. eden bir nol "ekoslevakyanın Ee EN Almanya tarafından hak edilmesi idi, 3 Sovyet tayyaresi İsveç topraklarına | Her pe kadar Balkan Birliği ile Kücük İ- indi tilâf vekdiğerinden ayrı şeyler o İdiseler de, sivasi bakımından ve bazı öhvalde, Helsinki 17 (A.A.) — İsveçde Luleo | yekdiğerini destekledikleri göze carpmı şehrini bombardıman eden üç Sovyet|yor değildi. Maamafik bir'ik, bütün bu tayyaresi İsveç topraklarında mecburi |sarsıntı ve tahavvüllere rağmen mevcu- Fİ İdivetini muhafaza etti. Sayed, önümüz- bir iniş yapmışlardır. — 5 > deki ay'ar icinde azasından herhangi bi- İsveçin yardımları rinin çekilme teşebbüsüne kıyam eyle- p K ira. | Memesi takdirinde - ki buna ihtimal ve- Stokholm 17 (A.A.) — Kralın bira: İ ekemmlnininii. oieze NM li deri Prens Charles söylediği bir nu -İk.gav temndi edecektir. tukta İsveç Kızılhaçının Finlandiyanın | Balkan Birliğinin tesekkil! hedefi ma- emrine bir milyon 250.000 kuron hazır |lümdur. Fakat ahvalin a'dım sekil, ii tir. İl ün bu hedefi elde bülundermak 0'mal pilin ei a LE la beraber. her sevden evvel, Balkan va- te Finlandiya için toplanan iane mik —İ ımadasında sulhün idamesi gibi mühim tarı sekiz buçuk milyon kurona baliğ|bir maksadı da temin evlemektir. olmuştur. Şimdiye kadar Macarların Transilvan- Londra 17 — İsmini gizli tutan bir ya, Bulgarların da Dobrice üzerinde iddia şahıs. Finlandiyaya bir yardımda bu -İedege'dikleri büzt hukukta ısrar ev'eme- lunmak üzere. bugün Fin sefirine beş|leri gibi müessif bir vazivet hadis o'ursa, bin Era vermiştir. teewiirle sövlemek lâzımdır ki, bu dev- letlerden tekib elemeleri beklenen asil sviçrenin Finlandiyaya yardım ko -|daima mümkündür. Cenmbu sarki Avru» mitesi, Finlandiya sefaretine yarım|oasnda eöze carnan mühim siyasi faali- franklık bir çek ver «| vetin baslıca hedeflerinden biri, İste böy- (Devamı 8 inci sayfada) miştir Sabahtan Sabaha 7. . .. Fikir endöstrisi Edebiyat mevzuu Üzerine çok konuşulan bir hafta geçirdik. Şimdiye kadar ol. duğu gibi bu münskaşalar da hiç İz bırakmadan eriyip gidecek. Edebi iddialar tatlı rüya gibidir. Gözler ışıkla karşılaşmen hayal olur ve kervan yürür. Bu münasebetle fikir ve edebiyat âlemine yeni giren ve kendinde bu mesleğe istiad gören gengerle biraz konuşmak İsterim. Edebiyat sadece bir ruh ve fikir mevzuu değildir. San'at ta yalnız bir heyecanım ifadesi değildir. Bu mevzu artık cemiyetlerin pamuk, krom, kömür gibi iptidai maddeleri haline gelmiştir. Halk tabakalarının ihtiyaçlarına cevab vermek ve milli davalarda fikirleri toplayıp yürütmek 'çin bu maddenin muhtelif terkibleri. ne lüzum vardır. Hâm bir demir cevberi kırk ikilik toptan jilet bıçağına kadar nasıl işlenirse edebiyat ta gazete sayfalarından şaheser mısralara kadar işlenebi. ir. Aradaki Fark bir ihtisas farkıdır. Edebiyatı böyle madde larak tanımamız | lâzımdır, Bunu inkâr edersek devrimizin şe'niyetini idrak etmemiş oluruz. İnsanlar. düşünme kudre'ini buldukları gündenberi edebiyat davasına düşmüşlerdir, On do. f kuruncu asra kadar bu dava ferdi kabiliyetlerin esaretinde muhtelif şekiber, is. tikametler alarak ham bir halde yürüdü, İçtimai inkilâblar ve zümrelerin teşek. külü devri başlayınca edebiyat ta biraz işlendi, Romantikler, matüralistler türe. di. Umumi fikir seviyesi yükseldi ve genişedi, Buhar ve elektrik kuvvetlerinin san3yie tatbiki cemiyetlerin, hayatını, yaşama (şartlarını, fikir ibtiyaclarını de, Biştirdi. Artık roman ve hikâye, gazele muayyen zümrenin değil bütün cemiyetin aradığı bir mola oldu. İngilterede Walter Seote gibi muharrir'er işe şiirle baş. ladıkları hâlde hikâyeciliğe, romancılığa, hem de tarihi romancılığa döküldüer Fransada Dumas, Zola, Balzac ve daha sonra Proust gibi edib ve o muharrirler halk ve cemiyet ruhiyatını deşen estiler yazdılar. Böyle böyle edebiyat artık ferdi kudretin, deruni raşenin ifadesi olmaktan çıktı, Halk tabakalarının fikir ihtiyac. larına cevab veren bir endüstri haline çeldi Ve bugün cemiyetin her seviyede v8 her düşüncedeki tabakaları için çalışan fikir fabrika'arı meydana çıktı, Her fab. kanın bir sistemi vardır, Mançisler “fabrikaları İnce işlenmiş çelikten silâh Ya- parlar. Liyon fabrikaları ipekli kumaş çıkarır, Brükselde örümcek ağı kadar İnce dantel yaparlar. Rozental barcıâlem çanak çömlek çıkarır. Bunlar gibi edebiyati umumi çerçevesine çiren fikir fabzikaları da kendilerine ve müşterilerine Gör? Şiir, roman, hikâye, fıkra çıkarızlar, Hepsi sürüyor. Yanız iüks malın müşterisi azdır ve nazlıdır. Piyasaya atılanlar her şeyden evvel bunu kayramalıdırlar. Zira meşhur sözdür, Müşterisiz meta zayidit,