27 Eylül 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Sovyet kıtaları Slovak hududuna doğru ilerliyorlar Garb cephesinde yeniden nisbi bir sükün hüküm Garb cephesinde Paris 26 (A.A) — 26 Rylül sabah tebliği: Düşman topçusunun Deuxponts mevklinin doğu cenubundaki faaliyeti devam etmiştir. 25 Eyldl gündüz avcı tayyarelerimiz Alman avcı tayyarelerile birkaç defa muharebeye ir. Paris 26 (A.A) — 26 Eylül akşam tebliği: Düşman topgwu «İki köprü. mevkiinin oenub mıntakasında ve Pirmasens'in cenu- bunda faaliyette bulunmuştur. Şafakla beraber düşmanın Sautar cep - besinde teşebbüs ettiği bir baskın hareketi tardolunmuştur. Topçu düellosu Paris 8 (A.A.) — «Havt& Son üç gündeki harakâttan, kuvvetli müf- rene baskınlarından ve topçu faaliyetinden sonra, «İki köprü; nün şarkında garı huğu- dunun heyeti umumiyesinde yeniden nisbi bir sükün hüküm sürmeğe başlamıştır. Yal- mız «İki köprü de faaliyet mevcuddur. Düşman topçusu, dağlık Haardt ormanının garbında birbirini takib eden tepelerden ve vâdilerden mürekkeb mıntakadı Fransız kıt'alarının mevzilerini ve arkalarını döy - mektedir. Bir haftadanberi garb cephesinde Bakeri harekâtın büyük ekseriyetinin icra e- Aldiği yer burandır. Fakat, bu, karşı kar - gıya bulunan iki taraf kı'alarının vaziyetin- de bir değişiklik yaratmamıştır. Mevzuu bahsolan topçu düellosu vo mahalli çarpış - malardır, Her iki taraf ta buralarda bir ta- burdan yfiksek askerle herhangi bir harekât yapmiş değildir. Alman tebliği Berlin 26 (A.A) — Tebliğ: Batı cephesinde, mahdud topçu fasliyeti ve İleri müfrezelerin bazı hareketleri kayde- dümiştir. Beş Fransız tayyaresi ve iki tane unu yere bağlı balon düşürülmüştür. Diğer bir Pransiz tayyaresi de hava dati topları - Alman askerlerine verilen 10 maddelik 8mirname Berlin 26 (A.A) — Alman matbuatı, haro- de tukib edecekleri bastı hareke; hakkında Alman askerlerine verilen on maddelik emir nameyi neşretmektedir. Bu emirnameye güre, fecay'de bulunmak yasaktır. Her ssker harp edebilmek için üze- rinde üniforma olmak lâzımdır. Binacna - leyh sivil elbise İle harbe iştirak edemez. Teslim olan hiç bir düşman çeteciler ve ca- suslar da dahli olduğu ha'de, öldürülemez. Çeteciler ve casuslar mahkemelerce teczi- ye edilir. Esirlerin eşyası a'lâhlar va plânlar müstesna olmak üzere <indilerine bırakla- caktır, Dum dum mermiler kullanılması ya- #aktır. Kızılhaça, sivil balka ve bitarat top- raklara tecavüz edilemez. Esir olan bir Al man askeri ancak ismini ve rütbesini bildi- rir. Kıtası ve Almatıyanın askeri, siyasi ve iktısadi vaziyeti hakkında söz söyliyemez. e Bir volcu tayyoresine oteş edildi, bir yo'cu yaralandı Amsterdam 26 (A. — Bir Holânda yol- eu tayyaresi, Helizolandın yimatı garbisinde meçhul bir deniz tayyaresinin hücumuna uğrumuşur. Tayyareys mütesddid Kurşunlar daabet etmiş ve ağır sirette yaralanan bir yolcu, tayyare Amsterdânı varmadan ©v - vel ölmüştür. Sovyetl “rin Romanyaya örüdükleri asılsız! y (Baştarafı 1 inci sayjada) Askeri hâdiseler olduğu ve Sov- yet hududunun kapatıldığı haberle 23İ ri de tamamile uydurmadır. İki mem- $ İeket arasındaki eski hudud normal İ mündkalâta açıklır. Rus - Rumen münasebatı kabi bitaraflık esası ü - zerine devam etmektedir. Resmi mehafil, Molotof tarafın * $İ dan Romanyanın Moskova elçisine gecenlerde verilen bitaraflık dek rasyonunu hatırlatmaktadır. Esa - sen Polonyadaki Sovyet kumandan - ları Rumen hudud kumandanlırına ? karsı tam br bitaraflık arzusu izhar ; etmişlerdir. : sürmiye başladı Şark cephesinde Moskova 26 (A.A.) — Kızılordu kur - mayının tebliğinde, ordunun 25 Eyiülde de hudüd hattına doğru ilerlemesine de- ivyam ederek Suvalki, Goniondz, Opalin, j Dubenka, Komarof, Lavrikof, Pemda gaiçiki, Poageiçikai, Ribeik, Revbnik ve Kozilov şehirlerini işgal ettiği bildiril - mektedir. Sovyetler Slovak hududunda Uzsok“Polonya-Macaristan hududu 26 (A.A.) — Rus kıt'alarının yarın sabah buraya geleceği bildirilmektedir. Rus kıt'aları bu suretle bütün Polonya - Ma- car hududunu ve Slovak hududunun da 25 kilometresini tutmuş © olacaktır. Alman tebliği Berlin 26 (A.A.A.) — Tebliğ: Doğuda hudud hattırıa doğru ilerleme normal bir surette devam etmektedir. Yalnız aşağı San'ın doğusunda dağınık düşman müfrezelerile müsademeler vu- kubulmuştur, Alman Leh esirlerinin â- dedi 2 bine baliğ olmaktadır. Şehre kar- $ı harekât başlamıştır. Alman kıt'aları Mokatovski kalesini işgal etmişlerdi; ———— miz tarafından düşürülmüştür. Zigirid hattı hakkında bir İngiliz gezetesi ne diyor? Londra 28 (Hususli — Garb eephesindeki harb harekâtın, mevzuu bahseden «Daily Herald» gazetesinin askeri münekkidi, Fran- $iz kuvvetlerinin muvaffariyetlerini tebarüz ettirdikten sonra, sözünü Zişirid hattına İn- tkşi ettirerek diyor ki: — Bu hat, söylendiği ve tahmin edildiği kadar derin ve geçilmez bır mânla değildir. Bühassa, Zigirid hattinin Ren nebri geri - sinde bulunan tihkâmları, hattın diğer ak- samına mayaran çok daha sayıfltir. Almanlar burada, tablatin vücnde getir - diği korunma imkânlarma güvenmişlerdir. Çörçil: “Alman denizaltı filosunun onla birini imha ettik, diyor (Baştarafı 1 inci sayfada) imkânını bıraknuyacak #urelie o bozmaktır. Eğer İngiltere Almanyanın harb endüsir! sinin işlemesine zaruri olan iplidal mad: E getirmesine mâni olabilirse, Almanyanın muhasematı uzatmak kabiliyetini filen felce. uğratmış olacaktır. Bununla beraber cok fazla nikbinliğe karşı nazarı dikkati celbet- mek isterim, Pilhakika, Almanya ithaline mecbur olduğu iptidai maddelerden muhte- Mf miktarlarda stoklara malik bulunuyor. Binaenaleyh iktisadi harb nezaretinden seri neticeler elde etmesi beklenemez. Çemberlayn sözlerine devamla demiştir ki: -— Biz ve Fransa gerek kend'mizi, gerek bütün dünyayı Alman tehlikesinden kurtar- mak çin harbe girdik. Ve İki milletimiz bu maksada erişmek yolundaki azminde her za- mandan ziyade müttehittir. Çemberlayn, Romanya basvekii Kâllnes- konun katli hâdisesine de temas edetek, Ro- manyanın uğradığı elim ziyaı Kiydetmiştir. Londra 28 (A.A) — Avam kamarasında be yanatia bulunan bahriye nası: Churehili de vapurları kafile balinde ve harh gemilerinin nezareti altında gidip gelmelerinin tatbika konulduğunu ve Alman denizaltılarımız. ten kili hareketinin de mütsmadiyen inkişaf e$- tiğini söylemiş ve demiştir ki: — Harbin ilk on beş günü içinde batırılmış olduğu bildirilen ağrı veya yedi Alman de - nizaltı gemisi, Alman drnizala filosunun on- da birini ve faal hizmette Bulunan kısmın da dörtte birini ve be'xi de üçte birini teş - kil eder, Teştinleyvel sonunu kadar Alman denizaltılarına karşı mücade» eden kuvvet- lerimiz üç misli artmış olacaktır. Hatbin Uk haftasında 3 bin, ikinci hatta) Sında 6 bin, üçürcü haftasında 2 bin ve son allı gün içinde da 4000 toyl'italuk gemi kay- bettik. Halbuki harbin ilk haftasında kay - bettiğimiz malların mecmuundan 6 bin ton!- lâto fazla Alman eşyası müsadere ettik. Alman denizaltıları şimdi bitaraf gemi - leri bizim gerellerimize tersih ediyora ben - iyorlar. Tegbirlerimiz'n, *esavüzlerin ge — hişlemesine mâni olacağına kanliz. Sonra kaybettiğimiz tonllâtolerı telğfi için yük bir Wenat prografiırn tevessül ettik. Vapurlar basit bir tarzla ve süratle inşa olunncaktar. Londra 45 (A.A) — Bahriye mazırı Ghur- ehill bugün Avam Kamazosinda İngiliz t - eayel vapurlarının akşersinin denisallı ve tsyyare hücumlarına Karp kendilerini mü - dafan edecek bir surette silâhiandırılmış ol- duğunu bildirmiştir. / İtalyanların Endişeleri Roma 28 (A.A.) — «Havas» : Göttikçe daha ziyade muhakkak bir mahiyet arzeden bir cihet varsa, o da Sovyetlerin Polonya Galiçyasi - $ le Ukranyasını istilâsmin İtalyan İ mahfillerini lakayıd bırakmadığıdır. $ Sovyet rejiminin, büyük İt fastleri olan Tuna ve Balkanlar ya - kininde yerleşmesini görmek, Roma- da endişeler doğurmaktadır. Bu sebeble burada vaziyet, büyük bir dikkatle takib edilmektedir. İtelvan gazete muhabirleri de, yaz- dıkları yazılarda, OKızılordunun iş - gal ettiği şehirlerde alınan tedbirleri tebarüz ettirmekte ve birdenbire Sov £ yet rejimine tabi bırykıları halkın mu $ kadderatını kaydeylemektedir. | : ! : elli Doktor, eczacı ve kimyegorler için tekâmül teürisatı Bir enstitü ile bir mekteb kuruluyor Ankara 28 (Iususi) — &Sıhhat Vekâleti merkez hıfzıssınha müesseseleri hakkın - daki kanunun Uzası ve Olmhuriyet Merkez Sıhhat Enstitüsü ve Hıfzısıhha mektebi teş- kiline dair bir kanun projesi hâzırlamıştır, Bu projeye göre merkez hıfzusıhha müesse- sesi, Cümhuriyet Merkez Hıfmesınha vües - sesesi, Cümhüriyet mektebi üainı alında iki| kısma ayrılmaktadır. Sıhhat Vekâleti memleketin muhtelif znn- takalarının sıhhi ihtiyaçlarına göre ayni İşleri yapmak üzere şubeler açabilecektir. Merkez Hıfrıssıhha Enstitüsü halk hifrs- #ıhha şartlarının aslah ve inkişafına ve her Devi hastalıklarla mücadeleye yarıyacak sıh. hi v: fenni araştırmalar yapasadtır, Urüml ve Içtimui hıfzissıhhaya, sair sıhhi! mevza - Jara dair konferanslar tertib edecek, neşti- yat yapacaktır. Hifzıssıhha mektebi Vekâletin göreceği lü- zum Üzerine tababet şubeleri, sınıfları ve mensubları ile eczacı ve kimyagerlere ve sıh- hat memurlarına sıhhi, fenni ve Idari vazi- felerine İd ümüm! ve nazari tekâmül ted - zisatı yapacak, konferanslar tercib edecektir, Bu memur ve müstahdemler VokAletin lü- zum göstereceği zamanlarda bu tedrisntta hazır bulunmuya mecbur olacaklardır. Tekâmül kurslarına iştirak edeceklerin yal masrafları ve kursta bulundukları müddetçe her türlü masrafları Vekâlet tarafından te- min edilecektir. Vekiller Heyeti dün toplandı Ankara 26 (A.A) — Vekiller Heyeti, bayün #nat 18 de Başvekâletle Başvekil doktor Re- fik Saydamın riyasetinde bir toplântı yap - mıştır, Parti grukunda dünkü müzakereler Ankara 26 (AA) — C, H. Partisi Büyük Millet Meclisi grupu umumi heyeti bugün Kanın riyasetinde toplandı. Rüznamede yalnız Manisu meb'usu Refik İneenin Büyük Millet Meclisini. eski zabıt- tekriri yardı riri vermekteki maksadını izah etti. Büyük Milet Meclisi muhterem reisi Ab- rülhallk Renda zabıt meselelerine möterilik İriyaset makamının noktal nazarını isah bü- İ yurdular. Birkaç hatib ayni mevzu üzerinde fikir ve mülalea beyan ettikten sonra takrir sahibi Refik İncenin bu meselenin riyaset diranınca etraflle tetkik edildikten sonra bir iterlif yapılmasını mübeyyin olarak verdiği teklif takriri reye kondu ve ittifakla kabul olundu. Rüznamede başka mesele mevcud olmadi- Bindan saat 16 da celseye nihayet verildi, Irak Sadabad paktına sadık i. Bağdad 26 (A.A.) — Başvekil Nuri Paşa radyo ile neşredilen bir nutuk söy- liyerek Avrupa anlaşmazlığının son inki- saflarını anlatmış ve Irakın bir taraftan İngiltere ile olan ittifakına diğer taraf- tan Sadabad Paktına sadakatini tebarüz ettirmiştir. Nuri Paşa, ayrıca, Almanya ile dip - İomatik O münasebetlerin (kesilmesinin memlekette hasıl ettiği iyi akisleri kay- deyliyerek Arab nasyonalistlerini Irak siyasetinin omuvaffakiyetine (çalışmaya! davet etmiştir. 126/9/939 saat 15 de reis vekili Hasan Sa t larinin yeniden tabi ve tevziine dair ani İlk defa takrir sahibi kürsüye gelerek tak- |” Almanya ve : bitaraf devletler Bir İngiliz gazetesi Nazi şefleri arasında ihtilâf çıktığını yazıyor Londra 28 (A.A) — Daliy Ekspres gaze - tesinin Kopenhaşdaki muhabiri, Nazi şef - İleri arasında ihtilâflar zuhur ettiğini kay - dediyor. Bunlardan biri Göringie Amiral Reader a- rasmda, amirallik kayıdsır ve şarisız de - nizaltı harbi kararından doğan ihtilâftır. Bu harb, üstüste iki Finlândiya ve bir İsveç va- puru.battıktan sonra bitaraf şimal memle- ketlerinden Almanyaya doğru olan ihracatı esaslı bir surette tehlikeye düşürmektedir. İsveç vapurunun batırılması, İsveçte büyük bir hiddet uyandırmış ve İsvec hükümeti Al- manyaya bütün demir ihracatına nfhayet ve. Hileceği tehdidini ihtiva eden şiddetli bir nota göndermiştir. Mayin tarlaları Bere 26 (A.A.) — Basler Nachrichten gâ- zetesinin Stokhölmden aldığı haberlere göre, Alman harb gemileri, Örsünd ciyarında İs - veç sularında mayin tarlalarını mtdtiş su - rette genişletmiştir. Bu mayin tarlaları, ha- len eskisinden iki misli olmuştur. Fransızlar ne diyorlar? Paris 28 (AA) — Havas: Bu sabahki gazeteler, M4 sest zarfında İn- giliz ilmanlarına ald kereste yüklü üç İsveç ve Finlindiya ticaret, gemisini batıran Al - man bahriye nezaretinin beceriksiz hareke- tini bilhassa kaydediyorlar. Marcel Pays, Exeslalor garetesinde: «Bu tehdidler Slovakya, Polonya, Macarla- tan, Romanya ve Baltık memleketlerini Mos- kovanın emrine birakan Almanyanın Sovyet- ler Birliğine karsı gösterdiği mutavaatla ga- rib bir tezmd teşkil eyi sedire diyor. Le Jowmal gazetesinde Salat - Erler, Al- manlara, ba suretle demokratlara hizmet ettiklerinden dolayı teşekkür ediyor. Slovakyada isyan çıkmış Berne 26 (A.A) — Aynı zamanda katolik ve sösyalist imebafile geler haberler yalnız, Bohemiyada ve Moravyada değil. Slovakyada da Wyan hareketleri vukubulduğunu teyid, eylemektedir. | Almanlar eski başvek'i Beran, eski Prag belediye reksi Senki, eski polis müdürü Denki gibi siyasi şahsiyetleri tevkif etmişlerdir. Ayni zamanda bilhassz Pisende &koda fap- rikası amelesinden birçoğu, işi baltaladıkla- rından Golayı kurşuna dizilmişlerdir. Fransada komünist partisi feshetildi Paris 28 (A.A.) — Bugün öğleden| sonra Reisicümhurun Tiyaseti altında toplanan kabine içtimama Dahiliye Na- İzarı komünist partisinin ve bu partiye bağlı bütün teşekküllerin feshi hakkın- daki emirnameyi Reisicümhura imzalat- muştar. Üzüm müstahsilini korumak için hükümetin verdiği karar İzmir 26 (A.A.) — Yeni Asır gazele- sinin yapdığna göre, hükümet, üzüm müstahsillerini korumak için tarım sa - tış kooperatifleri emrine bir milyon li - ra vermiştir. Bu müessese kooperatifle- re ortak olmıyan müstahsillerin de mal larını glacaktır. Mübayaa fiatı İzmir bor- sas'na göre hesab edilmiştir. Mübayaat Sakaltan Sabaha | Almanya elit, altmış yıllık taze bir i Yeni yeni şehi fade etmesini bilen san'at Almanyayı yapmıştır. larını kurtarmıştır. Bunun içindir ki İğinde eski halini bulmuştur. Geçen Birgasile no Bale geldiği düşünülürse kahir hava füoları (göklerden ateş manya istllâvın, tsarruzun ve harbi Sanayileşen Almanya bu süyede sürütie ve geniş mikyasta mamur Yeni fikir ve yeni teknikle kurulduğu Için, Avrupanın en genç ve imodern mem- Jeketi olmuştur. Eskiyi bozup yenilemek e'hi ağır ve yıpratıcıdevir geçirmemiştir. A*- man şehirclliği Avrupanın en üstün şehirciliğidir. Modern san'at, her şeyden isti - Yelike © Âmerika bir jest daha yapamaz mı? Yazan: Selim Ragıp Emoş - Alnız şu veya bu milletin deği, bü- tün dünyanın ve bu arada bütün medeni âlemin menfaati, esasen mevalüoş - miş bulunan bugünkü harbin bir an evvel nihayete ermesini görmektir. Bu, açıkça sÖy- lyelim; medeniyetin istikbali bakurundan bir zarurettir. Bunun aksini istemek 18, ba - bir mazur görülsün; bir dalâlettir. Almanya Lehistana tecavüz etmekle fena bir hareket yapmıştır. Bu, bir hakikattir. Paka: ba devleti bir'çıkmaza sökmüş olanların da bu fena hareketin müşariki olduklarını ida edeceklere karşı verilebilecek, mak bir ce- vab bulmak müşküldür. Demek ki büyük bir mes'uliyet hissesinin Versay rejimini yaşai- mak istiyenler de olduğunu Meri sürenler, davalarında tamamen haklı olmasalar bile ortaya attıkları muadele ile her halde mü- him bir meseleye ve hiç şüphe yok. çok elddi bir yaraya dokunmuş oluyorlar. Bir İtalyan gazetesinin de iddia ettiği gibi Fransa ile İngiltere, Almanyayı mağlüb et- mek için üç hareket tarzı ihtiyar edebilirler veyahud bu hareket tarzlarındna üçünü bir- den tatbik etmiye çalışmakla gayelerine u « laşmıya çalışabilirler: 1 — Almanyayı iktisadi abluka ile yere sermek istiyebiirler. 2 — Zigfrid hattına taarruz edebilirler. 3 — Bitaraf bir memleket yolile Alman - yanın taarruz edilebilecek zayıf noktalarına darbe indirebilirler. Görünüşe nazaran Almanya harbi birkaç gene devam ettirebilecek ilk madde svokla rına maliktir. Bunun haricinde tatbik ettiği otarşik iktısadi sistemle şark komşusundan her istediği maddeyi temin edebilir, Şu hale güre, birinel silâh matlub neticeyi vereceğe benzemez, Zigirid hallına yapılacak bir taarruzin Ai- )manyays girmek yapılamıyacak bir şey de- Bildir. Her müstahkem mevk!i aşmak İçin ol- İduğu gibi bunun icab ettireceği malzeme ve bilhassa insan fedakârlığını göze aldık.an sonra bu müstahkem hat ta pekâlâ yarıla - jbilir, Fakat bu smeliye başarıldıktan sonra geride kalacak kuvvetlerin bu muvaffaki - yeti matlub derecede İstismar edebilmeseri şüphelidir. Esasen birçok askeri mütehas - sıslar, şimdiye kadar hep bu nokta Üzerin- de durmuş ve hep bu fedakârlığa nazarı dik- kati celbetrmişlerdir. Geriye, bitaraf bir memleket hududunu tecavüz ederek Almanyaya taarruz etinek kalır ki bu hareket te İngiltere ile Praraa - nın şimdiye kadar İlân edegeldikleri pron - siplerle mutlak surette mütezad bir şey oluyor, Kaldı ki böyle bir taarruzun verebileceği ne- ticeyi peşin olarak tayin etmek te mümkün değildir. Şu hale göre bu harb. garib bir ma- hiyet alıyor, demektir. Bundan evvel de bi- münasebe kaydettiğimiz gisi medeniyelm a- tisini elddi tebikelere maruz bırakan bu harbe, bir kolayını bulup, bir nihayet vermek umumi menfaat meselesldir. Bu işde, bitaraf bir vaziyette bulunan devletler için ve bil hassa Amerika için ifa edilebilecek çok se - refli bir vazife vardır. Bundan evvelki me - sajlarının gördüğü mukabeleden öesaretsiz. lenmiyerek relsleümhur Rooseveltin bir defa daha sulh şansını denemesi çok yerinde bir hareket olacak ve neticesi ne olursa olsun, bütün dünyanın minnettarlığı ile karşja - nacaktır, ei Ragıp Ena Leh Cümhurreisinin istifası şayiaları Lordra 26 (A.A.) — Reuter: Polonya ajansı, Reisicümhur Moş - cieki'nin istifa edeceği ve yerine Pade - rn geçeceği hakkındaki haber - İ <i harbin farkı Medeniyetin eseridir. 1870 harb'nden sonra Milli İngalâdla tamamlamıştır. 1870 den 1914 de kadar kırk sene imar görmüştür. kurmuştur, Endüstri, nüfusu muayyen sitelere teksif eder, olmuştur. tam manesile commode bir memleket 1914 harbini düşman topraklarında yapan bu mamur Almarya, istilâ çibi yıkıcı bir Afete uğramadığı için yalnız snâhlarını kaybetmiş asil hayat ve relah unsur- ağır bir Versay sulhüne rağmen (oyirmi yü Büyük Harbde bir Alman köyünün bile ba- “âh olmadığı malümdur. Bugün Varşova gibi büyük ve eski bir çehrin harb ka - düşman Istilâsi görmenin ne demek olduğu l anlaşılır. Fransızlar Verdün hattına kadar düşman ayaklar altında kalan şehir 1 ve kasabalarını yirmi yılda eski haline getiremediler. İşte dün böy'e bir istilâdan, ağır hava hücumlarından masun kalar bugün harbi kendi topraklarında kâbul etmiş bulunuyor. Havalarında beyanna - me atarak dolaşan İngiliz baya kuvvetleri henüz bir bomba atmamışlardır. O Almanya kusmağa başladıkları zaman o mamur Al - kendi topraklarında yapmmaın ne demek olduğunu anlamakla gecikmiyecek, ve muhakkak ki bugün Alman erkâniharbiye- sini düşündüren de bu elim £ zarurettir, Burhan“ Cahid