TELGRAF HAB Fransızlar, Sarbrüken şehrini iki taraftan ihata ettiler Garb cephesinde Şark cephesinde (Başta (Baştarafı 1 inci sayfada) man hava karargâhını çarpıştıktan sonra inuntazam rle'at hare- iketi yaparak yalnız Varşovanın cenubu gar- | bisindeki Polonya kuvvetleri! temas etmeğe İdeğil, ayni zam Lodsu de istirdad et- İmeğe muvaffak olmuştur. 'arşova ordusu muvaffakiyetle netloele- nen birkaç çıkış hareketi yapmıştır. Alman hava kuvvetleri fı 1 inci sayfada) tamamen tahrib Fransız tebliği Paris 13 (A.A.) — 13 Eylül s tebliği: topçusunur. al gündüz iki taraf lar muvaf- Al zaltmışlardır. Varşova, 13 (AA) İetratındaki harb mıntakaia üküm sürmüştür. Varşova garnizonunvn da motörlü kıt'alar; birki miş ve üç düşme, Hava hücumlar yareleri, bava kuvvetle tunmuş merkezi dımı ile Po- hücum yap- b eylemiştir. Almanya tay- «ikiden Mareşal Pilsudskinin fka- olan ve halen müze bulunan Belve- der saraya bombalar atmışlardır. Sarayda le denilmektedir: «Düşman topçu kuvvetleri bütün ge- ardır. kuvvetleri lerdir, akşam böyük bir faal Paris 13 (A.A) — tebliği: Kıtaatımız, dün ve evvelki günler zar fında zaptedilen mevzileri takviye et - mektedir. Deniz kuvvetlerimiz düşman denizal - tlarına karşı şiddetle harekette bulun.| maktadır. Havanın muhalefetinden dolayı tay - yare faaliyeti az is 13 (A.A.) — Havas ajansı bil diriyor: Cephede, Rhh olan kısımda rebrucke'u rafında iki mühim ilerleme tir. Bu taraftan Sarrebrurl dzski Varndt ormanını kın Sar Alman tebliğ Barlin, 13 (A.A) — Ordu başkumandanlı- ğinin tebliği: Şimal ve cenul yil günü, düşm etmiştir. Praeymslin iki tarafından ierliyen Alman kıt'aları Sambor ve Jalorovu almışlardır. Sü rat moförlü kıt” owa kadar gelmiş- lerdir. Radomun cenubunda çember içine alınan Polonya grupu artık n «sir ve baro levazımı Kutno civarında #r beş Polonya fırkası le Iki süvari Uvasınıa cenuba doğru çemberi yarmak için yaptık» ları bütün teşebbüsler silim kalmıştır. Varşova Lodz'u al'ık diyor Varşova, 19 (A.A) — Bu sabah neşredilen Polonya resmi harb tebliği, Lodz şehrinin İ Polonya kıta'ları tarafından geri alındığını İd eylemektedir. Tebliğ ayni #amanda, Poznan ve Pomor- zede irtii kesilmek tehilresinde bulu- myâ ordusunun da Polonya ku- i ile irtibalı yeniden tesis etti- #ini bildirmektedir. Diğer bütün cephelerde de Alman İleri hareket'eri durdurulmaşutur. Berlin ise Hitlerin Lodz'da olduğunu söylüyor Berlin, 13 (A.A) — Hitler, cephede yap- kta olduğu teftişe devam ederek bugün za gelmiştir. Almanların zayiatı Zürih, 13 (AA) — Emin bir membadan bildirildiğine göre Almanlar, Polonyada ağır raylata uğramışlardır. Zaylat mikları neşre- dilen rakamların fevkindedir. Ölülerin ve yaralıların miktarı askeri makamlar tara- ndan neşredilen rakamların o kadar Üs- Hindedir iri, doktorlar ve hastabakıcınr kâ- fi gelmediği için birçok yaralılar bakımanı- lik yüzünden ölmektedir. kollarile çi 3 un seri imhasına devam 'den Moselleye taraftan da h sında Lab'lies'i nehrinin sol sahilinde kâln 2 kilometrelik bir cephede ve oldukça de. rin bir saha üzerinde bu mıntaka ele ge- girilmiştir. Cephenin garb mü: da Alman - rruz hareket durulmuş ve Fransızlar dün bu mıntakada ilerlemiş tir, Bu hareketlerin en mühimmi, Alman- ların mukavı ağmen La Bilesin sok si erlemedir. Bu mmlakada düşman topçu ateşile ve tay- yare hücumlarile mukabelede bulun . muğtur. Fransız hatları üzerinde birçok hava muharebeeri cereyan et Alman tebliği Berlin 13 (A.A.) — Umumi ka bım garb cephesi hakkındaki tebi gürkisinde kâin olup iki Fransız bölüğü- nün yerleştiği Birmberg tepesini geri al miştir, Diğer mıntakalarda ehemmiyetsiz ön. cü müsademeleri olmuştur. Alman topraklarına karşı hiçbir hava taarruzu olmamıştır. Almanlar şehirleri tahliy. devam ediyorlar 13 kadınlar şehirden ayrılmağa mecburdur. Bundan başka Achen'de vöcudleri el zem olmıyan erkekler de şehri terket » muhtardırlar, İngiliz propaganda kâğıdlarım okuyan Almanlar idam edilecek Kopenhag 13 (A.A.) — Amsterdam - dan gelen haberlere gi »giliz tayy 5 5 İreleri tarafından atılan propaganda kâ - etenin Alman - Holanda hududun-| g kurken o yakalaramların hapis uhabiri şunlar » elsnektedir am cezasile tecziye edilecek - 19 yaşından aşağı (o erkeklerle bi Alman halk edilmiştir. Alman ordusuna verilen emir: “Mukavzmeti kırmak için her vasıtayı kullanın | (Bastarafı 1 inci savfada) Mültecileri taşıyan bir tren bombardıman edilmiştir. Vazıh şekilde Kızılhaç işareti taşıyan bir'tren bombalanmıştır Eki ikinci raporunda ütica ettiği tamamen müdafaasız bir kasıbanın bugün dört Al- Man tayyaresi tarafından bombardıman edildiğini, 11 kişinin öldüğünü, 40 kişinin ağır surette yaralandığım bildirmektedir. Leh hükümetinin protestosu Lehistan hükümeti bugün bütün ım tayyarelerin! tahliyesi bugün öğlede: caktır, G ve hi n leri neti bul milleere bir beyannarıs göndererek Alman açık şehirleri ve sivil halı bombardıman ettiklerini bildirmiştir. Tebliğin metni Berlin, 13 (AA) D. N. B. ajansı, Führerin umumi karargâhından bildiriyor: Alman ordusu başkurgni Po bik eğilen harb usulünün, Varşovanın Lah kuma! an ettirilerek halk arasında zayiata sebeb olun 1 hakkında emir ve- rilmesinin insani olmadığı dirkale alarak, Leh mukavemetini kati olarak kır- mağa kı Buna binaen Alman ordusu başkuman, Terek bütün vasıtaları kullanma! Bu tedbirle i A dı 1 Hazar, , Leh mukavemetini kırmağa imkân ve- ulara emir vermiş a değil, tamumen Leh hükümeti. Leh kadınlarının kahramanlığı Brüksel, 18 (A.A) — Frankfurter Zeltung ismindeki Alman gazetesi, işgal edilen Leh #ehirlerinde silâhlı Leh kadınlarının ekseriya Alman askerleri üzerine ateş ederek öldür- düklerini teslim ediyor ve diyor ki: >- Alman askerleri hiş şüphesiz buna mukabele etmekte ve bu suretle birçok Alman Aileleri yeni felâketlerie karşılaşmaktadır, eli ei Ruzvelt kongreyi fevkalâde toplantıya çağırdı on 13 (A.A.) — B, Ru t 5; ti fevkalâdı ing Ottava 13 (A.A) — Mü lâp olduğu takdirde İn | Amerika devlet- İerinin Kanadanın toprsk tamamlılığını garanti edeceği hakkında kat'i bir vâd o Jarak telâkki edilmektedir. Çemberlayn yüksek harb meclisine giderken şemsiyesini götürmedi iy, gazeteler, Fransız - İngiliz yüksek meclisinin dünkü toplanltısı hakkında bu lunmakta ve Çemberlâynin e 15 Eylülde Berehteskadene giderken yaptığı gi- bi bu sefer gemalyesini götürmediğim kay- deylemektedirle, Dally Express gazetesi Çemberlaynin bu sefer Iitlere karşı açılan amansız bir barb azmini takviye etmek üzerç seyahat ettiğini Times gazetesi, yüksek haro mı verdiği kararın tesirleri sonradan görtül &ini yazmakta, Fransayı İ reden ayır- mak için sarfedilen gayretlerin boşa gittiği ni Nüve eylemektedir. Çocuklar Bükreşten çıkar'lıyorlar kreş, 18 — Bükreşte hava hücumlarina karşi ne lacağını ö bir alınmıştır. Tramvaylar kül rengine boyan- mıştır. Gazi mn ma» nakli | halka mi halleler! v 4 çocukların vilâş için hazırlıkl, ar yapılmaktadır. Fransada harb kabinesi kuruldu (Hususi) — Bir müddetten - be derpiş edilen harb kabinesi bu akşam nihayet kurulmuş ve Cümhur. reisi Lebrön'ün tasvibine iktiran etmiş itir. | Yeni kabinede (o büyük bir değişiklik yoktur. Duladye, başvekâlet ve milli mü- dafaa nezaretinden başka, hariciye ne - zâretini de deruhde etmiştir. Eski hariciye nazırı Bone, dahiliye nâ- zırh lvka ve bir de esliha nezareti ihdas e - dilm getirilmi: | l ştir. Jorj Perno abluka nözeretine| ir. VAZİYET (Baştarafı 1 inci sayfada) ice şimendiferine vardıklırına ve cenutda| dağ tümenlerile Sam»c: ru ilerlediklerini, seri kı” ge kadar gelmiş olduklu Keralik Radon cenubunda £ iş olan Leh fır! ktadır. He va etrafında toplana ların etrafı #iddetil im sadır. liğlerine göre Kutno Leh ortusu cenaba doğ- ru bir yarma hareketi yaparak Loda. almış- lardır. Pakat Almanlar Lorizun ellerinde bu Ivaduğunu bildirmektedir 27. Naam. oradaki Leh fıccoları tararndan| #aptedilmesinde hiçbir favda yokti Bunlar haricinde Ainanların Vistül veya San nehrine karşı bi: hazsketleri olmadığı gibi asıl Leh ordusunun da herhangi taarruz bir har?ket Alman hara faaliyeti de azalmıştır. Bu Hi. barla Lehjiler veziyetlerini düzeltmek, şimal ve cenuböan kendilerini en tehdid et- mekte bulunan Almar. ibatalarına karşı ted-| almak hususunda bu sükünetli günler- ade edebileceklere'r anlar sivil halkın askeri harekâta Seğ- vik edildikleri iddiaslle askeri veya açık ol- İduklarına bakmıyarak Leh şehirlerini bam- İbardımana karar veradı yorlür ki ba, cihan efki manlar aleyhine pek bakı olurak ni bir sebeb Leşkli edecektir. H. E. Erkilet 4 Leh tayyaresi Rumen topraklarına indi | edudikle | gelerek Kutno | tâhrike İbunun önüne tedricen geçiln ina isyin edilmiştir. Ayrıca bir ab.'Y İhududlarına sevkedilmekte olan seferber İŞimal devletleri bitaraflık Sulh teşebbüslerine ingilterenin cevabı bir tebliğle ilân edildi (Baştarafı 1 inci sayfada) Fransadan İki devletin sam bir görüş bir- liğine malik bulunduklarını bir daha öğren- miş olmanın verdiği kuvvet ve cesaretle dön- düm. Ayni zamanda şunu müşahede ettim ki Manşın iki tarafında bulunan milletler ârmin ve mapeviyatın cn yüksek hadlerine Li lar, ansızlar da İn- gilizler gibi sulhsever bir milettirler, Fakat onlar da bizim gil KE E Na KE m ME © Mevcud harbde bitaraflar , Yazan: Selim Ragıp Emeş htiyar Av tehlikesini: upanın temellerini sersmak gü büyük kasır; dişinda kalmış bir sakin memleketler vaz Her harbde olduğu gibi bunda da, bu mem leketler efkâr, umumiyelerinin gösterdikleri gibi | İszahüratın #muml Eymir ü sonu- | husule getirdikleri şüphesiz Jar yerine getirmeye azmetmiş bulu- | hârbde bitaraf bir va memleketler, umumiyet etmiştir. Şimali memleketleri kı Me almış bulunan tarifle, taayyün İN bundan sonra sözü harb Avrupada o İskandinavya ordusunun göster- Ikten sonra| demiştir ki: Bugün harbin sıklet merkezi elin şark| cephesinde bulunuyor. Almanlar bu esphede gok faik hava ve kara ordularile hücumlar- İratlıklarını kuvvete mürnacaa? 4 dafaa elmek kararile cakların » Yalmz bu üç mem- mahiye: itibarile az, nden farklıdır. Felemenk devleti, an'anevi siyasetine k kendisine veril « mek İstenen gara; kabul etmemiştir, e uğradığı tak - adan müzaheret vâ- da, bu devlete tecüe tevecei anlar bu maksadlârir misli namesbuk Bir gı ii ve bu mukavemet Fakat ediler, Leh matla mukave- devamı ©di- di almışlardır. Alma, Yüz etmemeyi kabul & İsviçrenin bitara! kanunu ah saslarına tevfikan mu Harbin başlangıcında bii ri davet eden İ Garb cephesine gelince burada kuvvetleri bati, lâkin emi #edirler. Bu fhti; deki vaziyeti yişin muaf! kiyete doğru dır. Garb cep vardır, LA etmemişler: Fransız Üerlemek- ket 9 cephe- mafih bu flerle- unu ve muvaffas ar, r hayli tereddüd- aziyeti de, Yran- kuvvetleri de rekâta iştirak a kuvvetlerimiz apmakta ve kiy- dırlar, peyda eylemiş İpanyal dahili ha: İyanın da müessi 'bi Alman - gören Pran- üz misakından dolayı bu olsun, sebeb İtalyaya ge - tam İngiliz donanması. | hi hareketi iŞ Leh de e olursa olsun, titihak etmiş | lince; bir mütabukat halinde siyasi faaliyet göste ren bu hükümet, elyevm fili bir bitraflık muhafaza etmektedir, Macaristan da ayni vaziyettedir. Fakat, son günlerde, tapka gi - memleketleri grupu, yari İsveç, Nor * veç, Felemenk, Belçika, Danimarkanın bi - araflığına benzer bir vaziyetin Balkanlar » da da ihdas edilmek mesini temine ma» tut bazi siyasi teşebbüsler müşahede olun maktadır. Bunların os netice vereceği bili- emer, Yugoslavya ile Bulgaristan İstiklâl lerine ve tal me zarar vermediği iddlasile gene müsadelenin dışında kalmayı h eylemektediri, langicta Alman denizalti rimizin erini dığı günlerde fani nan ve mecmu hacimleri 1.100.000 *onllâ- toya baliğ olan icaret gemileri harb başladıktan anmamız sayesinde kısmen batırılmış, kısmen de limanlara a1-| #ınmaya mecbur edilmek suretile denizler-| den silinmisler, bu suretle Alman deniz tica-| Memleketin reki felce uğratılmıştır. ir şey söylemiye lüzum yoktur, Çünkü bu Başvekllin beyanatını mütenkıb müzake- | durumu, X at Başvekil Re- reler başlamış, fik söz alan partisi Hderi ösünden tarif Grinvud Lehi dar nee; burada, Japon- larak ve onu hesabdan hariç tutarak sulh | Yanın durumunda baris bir istikamet deği - yapılmıyacağına dalr başvekli tarafından |#İKİİğİ meyli var. Bunun sebebi, gene Sovyet niyetle karşılamıştır. | Rusya - Alman ndemi tecavüt mizakıdır. Ja- İponya da Avrupa harbi haricinde kalaca - Bını bildirmişti Bu arada İngiliz - Japon muallâk meselelerinin haline gayret ettiği de göze çarpmaktadır. Birleşik Amerika dev- leti de üzerine mazarları çeken mühim bir küvvettir. Fakt Teisicümhur Roosevelt beş Eylülde : : : yaptığı beyanat ile Amerikayı harbden w - mamalarına dair emiş vermiştir. E- Yak tutmıya çalışae ve Avrupaya asker mir bu Umanlara Aamule gölüren yollamıyacağını, bunu bir vazife bildiğini ilerir ildi İsöylemiştir. Şu halde Sovyet gemilerine de şamildir. rim İ Mevcud harb, şimdilik mevzii Askeri tedbirler İte kalacağa benzer. Şayed lüzumsuz tahrikât Moskova 13 (A.A.) — D. N. B: İhti - ve Ihtilâtata meydan yerilmezse. çağırılması devam Salim Ragıp (e ediyor. Moskova sokaklarında ve istas - - yonlarında trenlerle Sovyetlerin garb| Parti Müstakil Grupu toplandı Ankara 13 (A.A.) Cümiruriyet IHalk Partisi Müstakil Grupu Reiz Ve - killiğinden: Sovyet gemileri İngi'iz limanlarına uğramıyacaklar | (Baştarafı 1 inci sayfada) | kıyafette ve silâhh kıt dir. Bu kıtmat & se itimad göste at görülmekt k bir sükünet ve nı yor, mesel: sini görüşüyorlar Kopenhag 13 (A.A.) — Norveç, İsveç, Finlandiya ve Danimarka başvekil velge eb ri önümüzdeki Pazartesi Me ve Salı günleri Kopenhazda toplanarak Hariciye Vel Parti harbin ortaya çıkardığı bitaraflık mese-| sunun gi O m lelerini tetkik edeceklerdir. ler iyidi bakta GN Bu konferansta, bu dört memleketin hanım tam b ken hareket etmesi için icab e -İetmistir.. SE birlerin derpiş edileceği zanno .| Halk Partisi Müstakil Gu ylül 1939 tarihinde saat 15 te vekili Ali Rna Tarhan'ın reisliğin- toplanarak hükümetin, Başvekilin isbeki beyanatında ifade edilen ve Sabahtan Sakahi Harb mizahı fe ve espri kanarak yumuşatmak hitabet san'a- Harb devrinin ilk nutkunu söyliyen Mareşal Göring Tak kan ve duman içinde yaşıyan Alman milletini gıcıklamak piri yaptı; ik olduğunu söylüyorlar. Gerçi bolluk içinde değiliz. Fakat az yes Siyasi nutukların sertliğini 1ât1 tinin hünerlerinden Sayılır, bu kaldeyi hatıri için şöyle bir « naktan kurtulacağımızı neden söylemiyorlar.» zah, iâtife, espiri yerinde olduğu zamn bir yığın eldeli esetin yapamadığı ma- v iyeti temin eder. Karikatüriatin manalı bir çizgisi, mizah üstadının ince bir fikri bazan kütlenin ruhunda öyle aklsler birakır ki en müsbet propaganda YAxI « arı bu tesiri yapamaz, Fakat bu o kâdar güç bir hi ir ki yerinde olmadığı takdirde tamamile men! reaksiyon yapar, Hele harbe sokulmuş, ha: ol. muş bir cemiyetin ruhi bünyesi bu tarzda espirilere asla mütehan ir, Şişmanlamak veyahud zayıflamak ferdi ve ihti; harekettir. Bunu ekmeğini ka ile yiyen bir cemiyete maletmek onun hayattar, m a r r etmektir. yattan beklediği en tabil haklarını ik Bükreş 13 (A.A.) — Cernantzi'den bildirildiğine göre dört Leh askeri tay - yaresi Leh - Rumen hudud muıntakasın- da karaya inmiştir. Rumen makamları İbu tayyareleri müsadere etmişlerdir. Tayyarelerin mürettebatı bir temerküz skampına sevkedilmijlerdir. Mizah, eğer bir ruhi balet'n felsefesini yaptığı espiride mut timai iztırabda bi etmiş oluyor. Realitelerin çarpıştığı devirde mizahın vazifesi her zamankinden daha naziktir, <PBuzhan Cahid iade edebilirse olur. Maresalin lak bir felsefe ararsak bunu ancak Almanyanın duyduğu ig“ abileceğiz. Nazi ilderi bu espiri ile kütlenin duyduğu aöıyı ifşa