13 Eylül 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Leh ordus u bir şehri Almanlardan geri aldı Garb cephesinde (Baştarafı 1 inci sayfada) Dün akşamki tebliğde tasrih edilen cephede ileri hareketi devam etmektedir. Düşmanın bilhassa topçu kuvvetleri şid- detle mukabelede bulunmaktadır. Paris, 12 (A.A.) — Huvas tebliğ edi. yor: Dün gece Fransız kıtaatı Alman top. raklarında işgal ettikleri topraklara yer- leşmekle iktifa etmişlerdir. Elde edilen neticelerin ghemmiyetine rağmen mevzüubahs olan harekâl fer'idir. Bunun en bariz vasfı şarkta geniş bir| çephe üzerinde gayet sarih bir tarakki kaydedilmemiş olmasıdır. Mazinafih bu harekâtta mezkür mıntakada O tahaşşüd etmiş bulunan kıtaatı heyeti u4yumiye. si iştirak etmemiştir. Harekâtı piyade Da takviye ettiği keşif müfreze. yaj ir, Mevzwubahs olan harekât mühim bir endüstri merkezi olan Sarrebruck'ün ha- fifçe şarkında cereyan etmektedir ki, bu suretle bu mıntaka sağından hafifçe çev. rilmiş oluyor. Diğer taraftan Stere mıntakasında Moselle boyunca cephenin garb münte. Haşımda Almanların gösterdikleri taarruz hareketi temadi etmenuştir. Bu hareket ufak bir çarpışmadan ibiret kalmıştır. Fransız öncülerinin Sarre ile küçük Vos. gesler arasında cephenin merkezinde yaptıkları hereket ile mukayese edile. mez, Alman tebliği Berlin, 12 (A.A.) — Ordu başkuman. danlığı tebliğ ediyor: Garb cephesinde, Sargemuend ile Hernbach arasında devriye kolları müsa- demeleri olmuştur. Alman topraklarına karşı hiçbir hava taarruzu vukubulmamıştır. Denizlerde reti 9465 tonluk İnverliffey vapuru bat. mıştır. Mürettebatı Amerika bandıralı! Stewart vapuru; tarafından kurtarıl mıştır, Dört İngiliz ticaret vapuru, denizaltı. Iarın hücumuna larını, fakat kurtulmağa muvaffak olduklarını hikâye etmektedirler. Fransaya sevkedilen İngiliz kıtaatı Londra, 12 (A.A.) — Royterin Paris. teki muhabiri bildiriyor: İngöliz İıtaatının Fransaya çıkması çok gizli bir şekilde ve sükünetle cereyan etmiştir. Bununla bereber iyi malâmat alan mahfellerde mühim miktara İngiliz tayyarecilerinin modern ( tayyarelerle Yransaya geldiği ve kıtaatın da çıkmakta lduğu bilinmekte idi. Göçen harbdeki tecrübelere göre İngi- Miz kıtaatınm ihracı Içın icab eden hazır. lıklar dikkat ve ihtimamla yapılmış, li. manlse civarında kamplar tesis ve iaşe leri temin edilmiştir. Acele depolar ya. pılmış ve askeri hastâheler hazirlan. mıştır. 1914 de olduğu gibi vagonlar dolusu İngiliz askeri Fransadan geçmekte ve a halkı bunları alkışlamağa koşmak- ar, Almanlar hudud şehirlerini boşaltmakla meşçul Amsterdam; 12 (A.A.) — Holanda ga. zetesi Massbode, balı Almanyası şehir ve köylerinin tahliyesi, hakkında şu satır. ları yazıyor: Almanlar Sarrbrück'ü ve Treves'i bo- şalttılar. Açhen ve bütün civar bölge de ayni âkbeti bekliyor. Buraların tahliyesi muhtemel olarak Çarşamba günü yapıla. caktır. Gazete bu malümalı verdikten sonra bu tahliyenin trajik maliyetini tavsif etmekte ve yaya gidenlerin , ki adedi binleri buluyor - 15 kilogramlık bir tor. ba nakledebildiklerini, çünkü bavulun yasak olduğunu bildirmektedir. Sarrebrück'lulara gelince, gazetenin istihbarına göre bunlar öç gün üç gece elbiselerini çıkarmadan yürürnüşlerdir. Achene birçok yaralı gelmiş ve sivil, lere yalnız bir tek hastane kalmıştır. Bir Finlandiya vapuru battı Londra, 12 (A.A.) — Köopenhardan Royter ajansına bildiriliyor: Pinlendiyanın 2795 tonluk Olivebank vapuru bugün yüzen bir torpile çarpa. rak batmıştır. Mürettobatını teşkil eden 21 kişiden yalnız 7 si kurtarılabilmiştir. İzmirden ihracat İzmir 12 (AA) — Limanımızda bulun - makta olan İngiliz, Holanda ve İtalyan va- purları dış memleketler için mahsul yük - lemektedirler. Dün İtalyan bandıralı Bos - for vapuru Rodostan limanımıza gelmiştir. Bu vapur Triyerte için mahsul yüklemekie- Londra, 12 (A.A.) — İstihbarat neza.! bildiriyor: Şark cephesinde (Baştarafı 1 inci sayjeda) Vistürün şarkında tahaşşld eden | Leh kuvvetlerine karşı Alman motörlü kıt'nları #arafından yapılan hücumlar da püskürtül- müştüz. Almanların cenubdan San nehrini geç - mek üzere yaptıkları teşebbüs de akim kal- miştir Alman tebliğleri Berlin 12 (A.A) — Alman başkumandan- lığının tebiiği: İ Polonyada erreyan etmekte olan büyük meydan muharebesi, Vistül'üin garbında ne- #leslenmek üzeredir. Osnubda harekâtis bulunan Alman kıta - atı San nehrinin ötesinde şark istikametin- de süratle ilerlemelrtedir. Dağcı müfrezelerimir Przemyel'in cenu - bunda Chrow'a varmıştır. Düşman Zvorlen. Radom ve Lysagorr dağ ları arasındaki mirtakada silâhlarını tes- hı 4 fırkanın malzemesini Iğtinam edecek- tir. Esirlerin sayısını şimdiden “tesbite İm- kân yoktur. vistül'ün şark sahilinde hücum arabala- rımız Varşova'nm eenubunda dördü 21 san #imetrelik olmak üzere bircok top ele 38“ girmistir. Kutno civarında ihata edilen düsman kuv- vetlerinin. muhasara” hattını cenub istika- metinde yarmak için yaptığı ümidsiz teşeb- İbilmer akim kalmistir. Düşman amsıki İha İta edilmiş bulunmaktadır. Viztürün şimalinde Alman kıtastı Medin kaletine yaklaşmaktadır. Çok şiddeti! bir muharebeden sonra düş- İman Varşovanın şimali şarki muntakasın - İdan da atılmıştır. Alman kıtaatı harbederek ve düşmanı ta- kib eviiyerek Varsova - Bialystak demiryola nu geçmiş ve önel kıtanta Varşova - Liedice Yuru aşmıştır. etim — DNER ajansı tebliğ e- iyor: Mİ hava ordusu, Kutno - Lodaws ve İ Krosrilenzles - Hobal - Jostynin civarında ta İhaseüt etmiş bulunan Polonya Kıtaatını mu- vaffakiyetle bombardıman etmiştir. Kıtastımız Praga demiryolu müsellesile Varsovadan Radyizin 'Thuazez, Sledice ve Debilke giden demiryollarına taarruz etmiş- &ir, Bu istasyonlar yanmaktadır. Demirşolları münakalatı durdurulmuş, yol ile ftisak noktaları ve köprüleri tahrib olun muştur. Polonya hava kuvvetlerinin müda- faası gitalde zayıflamaktadır. Her türlü mukadl tasrrusa mâni olmak için Alman hava ordusu Polonya piyadele- rine de faarrız etmiştir. Rödek, Deblinluck ve Lemberg ta; meydanlarına yapılan hava taarruslarında 34 Polonya tayyaresi tahrib edilmiştir. Ha- va muharebelerinde iki tayyare âtişörülmüş tür, Berlin, 12 (A.A) — Polonyada Narw meh- ri üzerindeki Lomea mevkii düşmanın çok şiddetli bir mukaremetinden sonra Alman kıtaatı tarafından zaptedilmistir... Berlin. 12 (A.A) — Ordu başkımandan - Uğı tebliğ ediyor: Alman kıtaatı. Pozen ve garbi Prusya vi- âyetlerinde asağıdaki sehirleri işmel etmiş- tir: Poren, Thorn, Gnesen, Hohensalz, ve - salr mahriler. Bı mintakadakt eski Alman ararisi be- men hemen kâmilen tekrar Almanların eline gecmis bulunuyor. Varşova muharebeleri Almanlara endişe verivor Bale, 12 (AA) — Berlinden «Basler Naeh- riehten» gazetesine gelen haberlere gört, ealâhiyettar Berlin mehetili Varşova etra fındaki harekâtın Alman ordusuna ciddi zav!a* verdirmesinden endise etmektedir. Çünee Alman orduları gerisinde çeteler ve münferid Polonya asker grupları mütema - diyen teşekkül etmekte ve Almanların ge - rilerin! vurmaktadır. Alman zaytatı Amsterdam, 12 — Alman matbuat ü kan ölüm flâtlarına bakılacak olursa Po - lonyada en çok zayiat veren Alman kuv - vetlerinin haya kuvvetleri ve zırhlı birlik” der olduğu asleşılır. Şnrk cephesinde şimdiye kadar ölen Al - man askerinin sayısı 12-15 bin arasında tah min edümektedir. Varşovada barikadlar yapılıyor Aaja 12 (A.A) — Riga'dan Basler Nach - riehten gazetesine bildiriliyor: Varsovada sivil halk eski tramvay araba - ları, şimendifer vagonları ve bombardıman- lardan yıkılan binaların tuğlaları ve diğer enkazından beriksölar tesisle meşguldür, Leh hükümet merkezi Remanya hududuna mı nakledildi ? Amsterdam, 12 (AA) — Buraya gelen ha- hetlere göre, Polonya bankasının altın mev- eudü Romanya hududunda kfin Senlatyn'e nakledilmiştir. Polonya hükümet merkezinin de oraya gitsiği zannediliyor, karşıisyan çıktı Bratislava, 12 (A.A.) — Harb başla. dıktan sonra Alyanlarıa Slovaklar ara- sında sık sık çıkan hâdiseler gittikçe art. maktadır. Bu hâdiseler Almanyanın yap. tığı istilâ ve ilhaklardan harbde istifade edeceğine zarar gördüğüne delil addedil- mektedi ir. 4 Eylülde cepheye gönderilen bir Slo. vak alayı isyan etmiş, alayın zabitan ve efradı Polonyalılara karşı hârbetinekten imtina etmişlerdir. Bu alayın silihlerı alınmış ve Bratis. lava kışlasşmda hapsedilmiştir. Geçen Pazar gönü Slovakyanın kükü- met merkezine bağlı bulunan Adrâiş ka. sabasında viddi karışıklıklar olmuş ve | Slovaklar: «Almanlar ve onların Fübrerleri için harbetmekliğimize hiçbir sebeb yoktur» diye bağırmışlardır. Nümayişçiler AL man beledive dairesinin önünden bağı- rarak geçmeğe devam etmişlerdir. Bu hâdisevi müteskib bir baskın yapılmış ve Alman makamları birçok kişileri tev. kif etmişlerdir. Bir hâdise, variyeti ve hekiki mahiye. tini tenvir etmektedir: Alman topçularının Slovak tayvarele- rini düşman zannederek yanılın üzerle. rine ateş edebilecekleri behanesile Slo. vak askeri tayyarecilerimn uçması me- nedilmiştir. Hekkette ise bu tedbir bir çok Slovak tayyarecilerinir uçuşlardan istifade ederek kçtıkları için ittihaz ©. dilmiştir. Sovak askeri teyvare teskilâtınm şefi miralay Ambrus, istifa ederek gizlice Slovakyadan çıkmıştır. 5 (Baştarafı 1 inci sayfada) sinden Zigirid hattma yapılacak taarru. gun tesrii ile Polonyaya daha müessir bulunulmasının bu müza- kerelere zemin teşkil ettiği muhtemeldir. Şark cephesinde : Varşova ve şimalinde Lehlilerin bir mukavemet grupu teşkil ettikleri bir em. rivakidir. Fakat Almanlar Varşovanın şi- meli şarkisinde Lehlilerin şiddetli mu. kavemetlerine rağmen, cenuba doğru biraz daha ilerlemişlerdir. Almanların Bug nehrini geçip geçemedikleri henüz smünazaalı bir messledir. Lehliler ayni zamandâ Varşovanın 55 kilometre şimali #nde bulunan Modin kalesinde mu. vwemet etmektedirler, Lehlilerin Var- govanın 90 küsur kilometre garında Kotno etrafında Almanlar tarafından Vistül rie'at hatları kesiimis bulunan bir ka: Alman muhasara çemberini şimdiye kadar yaramamışlardır. Fakat Lehlilerin Poznan ve Pomejde mahsur bir gruplarının bu Kotno grupile birleş. i bu sabah alınan radyo haberlerinden anlaşılmaktadır. Diğer takriba 4 fırka. lık bir Leh grupunun dahi Radon - Zwa. İen hattı ile Fysagora dağları arasınoa muhasara edildiği tahakkuk etmekle ve bunların silâhlarını teslim etmeğe başla. dıkları Alman tebliğlerinden anlaşıl, maktadır. Fekat bunlar haricinde Leh ordusunun Vistül - San nehirleri gerisi çekildiği ve burada bir mukavemet hattı vücüde getiremğe muvaffak olduğu te. zahür etmektedir ki bu da Lehistan için yeni ve hayırlı bir vaziyet yaratmaktadır. vi . E, Erkilet TİME Bİ Amer'kalılar 16 milyon kilo tütün alıyorlar i A.A.) — Yeni Asir gazete- ii Kr Amerika firmaları vasat bir hesabla Türkiyeden 16 mili kilo tütün satın alacaklardır. Fransız re. jisinin de ihtiyacını memleketimizden iemin etmek arzusunda olduğu bildir.l. mektedir. a araman aaa anna ea aaa saanen Hariciya Vekili Partide izahet verdi (Baştarafı 1 inci sayfada) cereyan eden elyasi ahval ve yakınlar ü- gerinde ve bugünkü siyasi mesallin her #afham hakkında uzun izahat ve beya- natta bulundu Bir çök hatibler ayni mevzular Üzerinde fikir ve mütalen be - yan etmişler ve hükümetlen birçok nok- talar hakkında sualler sormuşlardır. Bu suallere Hariciye Vekili ve diğer alâkadar Vekillerimiz cevab vermişlerdir. Umumi heyet memleketin müdafaa ve emniyeti için olan Kararları ve siyasi tedbirleri memnuniyete çeylen görmüş ve hükümetle grup arasında tam bir (e- sanüd olduğu bir daha tezahür etmiş - tir. Hükümetin Izahatı müttefikan Grup- gr tasvib olunduktan sonra saat 1845 te celseye nihayet verlimiştir. | | | Kanadaya tecavUz ederse Amerika harbe girecek (Baştarafı 1 inci sayfada) Bu teklifi evvelce reddetmiş olan kon- gre azalarının görüşlerinde, Leh . Alman Karbini müteskib büyük bir (tahavvül husule geldiği ve efkârı umumiyenin de demokrasi taraftarı lemayülleri nazarı itibara alınarak, bu defa ambarkonun kaldırılması lehinde bir karar verileceği anlaşılmaktadır. Bu takdirde İngiltere ve Fransa, Ame. rikadan istedikleri kadar silâh, tayyare ve mühimmat satın slabileceklerdir. Bundan başka, Almanya ile hali harb. İde bulunan Kanadaya karşı herhangi bir tecavüz vukuunda, Menroe kaidesine göre Amerikanın da harbe gireceği mu. bakkak sayılmaktadır, Alman tahtelbahirleri Amerikan gemilerini tehdid ediyorlar Paris, 12 (Hususi) — Geçen Cumar. tesi günü bir Alman tahtelbahiri, İrlan. da syhilleri açıklarında bir Amerika ti. caret gemisi durdurtarak, badema Al man tâhtelbahirleri tarafından verilecek emirlere İtaat edilmediği takdirde, A. merika gemilerinin de batırılacağını mezkür gemi süvarisine bildirmiştir. Fransadaki içtima (Bastarafı 1 inei sayfada) Konsey azaları arasında ber hususta tam bir görüş birliğinin mevcud olduğu Hi ıssa ehemmiyetle tebarüz ettirilmek. ir, Toplantıyı müteakıb Çemberlayn ve İLord Çetfild tekrar tayyare ile Londra. ya dönmüşlerdir. Fransız başvekili Dalsdye ise, meclis reisi Heriot ile görüşmüştür. Fransız Başvekilliğinin tebliği — Paris, 12 (A.A.) — Başvekâletten teb- edilmiştir? Bugün Fransız toprağında bir yüksek konsey toplantısı ovukubulmuş'ur. Bu toplantıya İngiltere namına B. Çember. Yayn ile milli müdafaa telif ve tanzim nanrı B. Çetfild ve Fransa adına da B. Dalağye ve Gamelin iştirak etmişlerdir. Fransa İle İngilterenin bütün kuvvet ve kaynaklarını kendilerine empoze &. dilen harbi karşılamağa hasrütahsis et meleri hususundaki kat'i karar ve azim. İlerini bu toplantı tevid eylemiştir. İki memleket, topraklarının istilâsına karsı fevkalâde bir kahramanlıkla mukavemet eden Polonyaya ellerinden gelen bütün Elti yapmağa azmetmiş bulunmakta. İngiliz parlâmentosu toplanıyor İ Londra, 12 (Hususi) — Parlamento iyarın toplanacaktır. Başvekil Çember. Jayn Avam Kamarasında, harb vaziyeli hakkında izahat vececektir. tı nesini teşkil eden nezaretler bu kararın haricinde olup, Londrada kalacaklardır. Hükümetin heyeti umumiyesinin nak. M kat'iyen mevzuubehs değildir. Şimdi. lik, yalnız 7-8 bin memurun Londradın ayrılacağı anlaşılmaktadır. Fransız ve İngiliz başvekillerinin top- Jamtıları hakkında Londrada bir tebliğ neşredilmiştir. Bu toplantıların teskub edeceği anla. şılmaktadır.. / Li © Gözler niçin garb Cephesindedir? Yazan' Selim Rarıp Emeç A - Leh harbi başlıyalı ancak o. (üç gün oluyor. Bu müddet nda Alman ordusu Lehistanın mühim bir kısmı” Di işgal etti, Bu hal, bu ordunun yüksek bir. teknik ve mühim bir kuvvete sahib olduğu- na delllet eder. Buna mukabli daha dün Dir. kuvvete ve vasıtaya malik bulunan Lebli - lerin gösterdikleri mukavemet te küçük gö - rülmemek lâzım gelen büyük bir fedakâr - lıktır. Lehistan, (o hiç şüpbesiz, bir . harbi yapıyor ve ber istiklâl O harbi yapan milletin umumi sempatiye mazhar (Olmasi kadar tabi bir şey yoktur. A Bu büyük tazyika, varlığı uğrunda göğü geren Leh milleti için her bır dakiksrn bü- yük bir ehemmiyeti vardır. Çünkü Alman orduları, Lehistanı bir an evvel mağlâb e - dip harb harici çıkarmak © için büyük dir. gayret gösteriyorlar, Bugün, harbin in. ağırlığı Lahistanın Oüzerine yüklenn Müttetikleri için, bu yükün bir an evvel hafifletilmesi bir zarurettir. Fakat Lehistana yardım yapabilmek için garbi Alman hu « dudundan başka bir geçid bulunmadığı ve bu geçidin de, şimdilik pek kolay aşıla mıyacağı anlaşıldığına göre Lehistanın gö mesi lâzım gelen yardım ihtiyacı elbette &f fazlalaşıyor. , Fransa ve İngiltereye düşen vazife, müte- verrld bir halde bulunan ve bütün man ordusunun ağırlığını göğsü Üzerinde hisse den bu memleketi bir an evrel bu ağırlık « tan kurtarmaktır. Fakat nasl? İşin pif nok. tasi işte buradadır. İngilir donanmasının. bugünkü mayn barajlarına rağmen Baltık denizine girmesi mümkün olamıyor. Bitaraf © memleketlere karşı bir hareket yapması ÖR mevsuubahs değildir. O halde? Vaziyet, bu şeklile bir çıkmazdadır ve bu sebebledir ki garb cephesinde Fransız - İn- giliz ordularımn kombine bir yarma hare- İketi yapmaları bir zaruret haline geliyor. Bu | ordular her ne bahasına olursa (olsun bu harekete teşebbüs etmek mecburiyetindedir. ler. Bütün gözlerin şimdi garb cephesine dikilip oradan bir hareket (o beklemelerinin sebebi ve hikmeti işte budur. Balim Razı Emeç : o Polonya işaretini taşıyan iz Alman tayyareleri 2 Sovyet toprakları üzerinde Varşova, 13 (Pat ajansı bildiriyor) — Jonya işaretini hâmll bazı tayyareler rı düşürülmüş ve pilotlarının Alman 6 ğu tesbit edilmiştir. Kont Ciano Alman sefirile görüştü Rome, 12 (A.A) — Kont Clano bugün Ak | manya büyük elçisi Mackensen'i kabul et ir. Be Amerika yeniden 500 vapur. yaptırıyor Washington 12 (AA) — Amerika Ticare filosunun artırılması için tanzim edilen Or senelik program mücibince yeniden beşyü vapur yapılacaktır. i Sauna san vnsunassn yasanan ouyanunan vana ananurunsasan sanasaan sanma sanan sansa cas asesasssassyassususasanasusunan Sabaktan Sabaha Seyirciler Frarsayı İtalyaya bağlıyan Semplon yolu açıldı. İtalya vapurları Akde nizde mutad seferlerine başladılar ve İtalyadaki Alman askeri heyeti Berline döndüler. Bu üç haberi İtalyanın ilân ettiği bitaraflığın fili netice. Jeti olarak kabul edebiliriz. İtalyayı Almanyaya bağlıyan siyasi ve askeri ittifaklara rağmen bu bir emri vakidir. Daha üç ay evvel Roma sokaklarında Tunus ve Korsika sesleri işitilirken tukları halde Frarsadan Tunus ve ittifakla oağlı olduğu Almanyadan bugün Almanya ile Fransa harbe tutuş - Korsikayı #tiyen İtalya askeri ve si) is ayrılmıştır. İttifakların sadece o menfaz üzerine kurulmuş birer ticaret mukavelesinden dahs ileri gitmediği meçhul olmamakla beraber bu netice belki garib görünür, Fakat İtalyayı Almanyay& bağlıyan ihtiyacın, bugün artık mevcud olmadığına göre Romanın sükün va emniyet içinde alış verişine bakması pek tabiidir, Almanya Avusturyayı ilhak etmezden evvel bu ilhakı İtalyaya kabul et » tirmek için Almanyanın ne kadar tazyik yaptığı henüz unutulmuş değildir. O zaman "Tirol geçidlerine toplanan İtalyan ordusunu tutan İngilterenin b iMakı terviç etmesi değil miydi? İtalya Akdenize bu kadar yaklaşan Almar yanın günün birinde Avusturyanın kim temin ederdi? Bir Akdeniz devleti olmak mevki varisi sıfatile Triyesleyi o istemiyeceğiş de İtalya için tutulacak yol ancak Akdenize hâkim devletlerle dost olmaktı. İtalya bir an için Al. © manya ile birleşerek bu hâkimiyete nihayet vermeyi düşünmüştü. Fakat İn. gitere ve Fransanın ellerini çabuk ri İtalyayı tıpkı 1914 de olduğu gibi tutup silihlanarak vaziyeti ıslah etmele, Almanyadan uzaklaştırıverdi. İtalya suretle Akdenizde hürriyetini temın etmiştir. Harbin heticesinde eğer A' turya yenider hayata doğarsa bu da İtalyanm kara hududlarım temin cek, Şu halds İlalya için bu harbe seyirci kalmaktan daha olabilir? Burhan Cahid |