30 Haziran 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9
Haftanın Karikatürleri e Yapan: Orhan Ural e Salamon — On günde beş defa beni çağırdıklarına göre bayan bu senenin modasını dikkatli takib ediyor. — Merhamet bayım, ne üstte kaldı, ne başta! — Fena mı be, herkes seni spor geziyorsun, zanneder. » Taksilerin muhtelif renklere boyanmasına müsaade edildi - — Otomobilin çok güzel amma rengi neye kan kırmızı? — Ne yapayım, hergün Maslaktan geçiyorum. İskambil pek eski İskambil kâğıdını d edildiği mem leket Hindistandır. Chatto adında bir İngiliz aliminin keşfine göre, iskambil, pek eski bir zamanda Hindistanda oy- nanılan ve Ghendgifeh denilen bir kâ- İd oyunundan doğmuştur. Bu oyun, on ikişer kâğıdlık sekiz se- riden mürekkeb kâğıdla oynanırdı kâ- Eıdın birden ona kadar olam, bugün bizim k larımız gibi «saye idi. si de «surat» idi. Bu Iki surat- tan da biri «şah», diğeri de «vezir» idi, Bu sekiz seri, (bizim maça, kupa, İkaro ve sinek dediğimiz dört serimize mukabil), staçs, «kılıç», «hilâl» ve ilâh gibi bir takım eşya şeklile ayrılmıştı. Bu Hind kâğrd oyunu da, dört ordü- dan teşekkül eden çok eski bir Hind satracından alınmıştı. Binaenaleyh en eski kâğıd oyunu, bir talih oyunu ol - madan evvel, satranç gibi bir harb o- yunu idi. * Oyun kâğıdı. Hindistandan Avrupa- ya, Arablar vasitasile gelmişti. Arab tüccarları tarihin çok eski zamanların- da Hindistanla münasebette bulunur- lardı. Bu yüzden kâğıd oyununu Öğ - renmişlerdi. Orllardan da, kendilerile ticari münasebette bulunan İtalyan ba- zirgânlar almışlar ve Avrupaya getir - İmişlerdi. | En eski İtalyan oyun kâğıdlarının a- İdı «naibi» idi. Hindistanda vezirlere ve daha ziyade hükü naiblerine #na- ib» yahud «nevvab» denilirdi. İlk Hind kâğıdlarındaki vezir tasviri hatırlanır- sa, biraz evvel söylediğimiz intikal pek aydın anlaşılmış olur. İlk yan kâğıd oyunu, «nâibi> ler, İ bile öğretilmiş basit akar vu idi. Hindistandaki şek i eni bir takım tasvir- İler #âve edilmişti. «Sayı» 'ı kâğdlarla beraber ortaya bir İtalyan oyun kâğıdı çıkmıştı. * Or beşine! asırda bir Floransalı ta - İrafından yapılmış bir deste kâğıd bu Tunmuştur ki onar kâğıdlık beş seriden, yani elli kâğrddan mürekkebdir. Bu beş seri, aMabenin ilk beş harfi ile işaret - lenmiştir: A. B.C.D.E. Gene bu üsırda, İtalyanlar «naibi> adımı berâkarak oyun kâğıdma «Tarok- ko» adını verdiler. Bunların da en e#- kisi Venedik Tarokkosudur. Bu kâğd oyunu 78 kâğnd He oynanırdı. Bunlar- dan 56 sı, her biri hususi bir işaret ta - şıyan dört seriye taksim edilmişti. Her seri birliden onluya kadar on «sayı» ile dört «surat» tan mürekkebdi: Kral, kra atlı (şövaliye), uşak (vsle). Ge » n 24 kâğıde gelince, onların hepsi, yukarıda bahsettiğimiz surat lardan müteşekkildi. Yalnız bu surat -| lar, diğer suratlardan daha büyük sa -| yılırdı. Bu münasebetle onlara —Atü — Attuti denilirdi erine taksim edilmiş O - dlarda serilerin işaretleri şunlardı! “İkumar oynamağa, zafer kadar Sayfa 9 tarihinden bir yaprak bir oyundur, fakat matbaanın icadile dünyaya yayıldı 1) Kup (Mukaddes şarab küsesi)» yâ" hud kalis (keis); ki bizim bugün kupa dediğimiz şekil buradan gelmiştir. 2) Spada (iclıç) bugünkü ispati ilk şeklidir. 3) Danari (Bir Roma akçesi dinardan gelme). Karo, dinari dediğimiz şekik İBu para şeklinin bozulmasından çık * | mıştır. 4) Bastoni (Baston, İde sonraki karamaça © i Bu dört şekil, o zamanki İtalyan iç « timaf sınıflarını teşkil ed rdu: 1 — Kupa, rühban sınıf. 2 — Spada; zadesin nafı 3 — Danari; burjuazi 4 — Bastoni; halk. Bu işaretlerin bu esas şekillerini bo- zarak bugünkü şekillerini , Fransızlar vermişlerdir: Iı — Kör - Kalb 2 — Trefi — Yonca 3 —— Karro — Çerçeve, dört ki 4 — Pik — Mızrak ucu, ok ucu. Almanlarda ise bu dört seri şöyle ay« relmiştır I — Kalb 2 — Asma yaprağı 3 — Çıngırak 4 — Meşe palamutu * iniğ sopa), bu şekil UK. ya Fransada iskambilin, oyun k nın halk arasında Y Kral Altınet Şarl'ın zamanında ıştur. Bu kral tacennün etmişti. İk buhranlarığal İsonra zararsız bir deli olmuştu. Hü * kümdarı eğlendirip oyalamak için çaldı İlabanlarından birisi ona kâğıd oyunüm nu öğretmişti. Sarayın ressamlarına krala mahsus altın dızlı ve muhtelif renklerle boyanmış oyun kâğıdları yap tırılmıştı. * Kâğd oyunu, a7 bir zaman mark si bir talih, kumar vasıtası.oi * nemi 1397 de, Paris şehri kâhya sı köp oyununun bir ihtiras bali ğını görmüş, bir niza mname ile Mi ee etmişti. 1400 de si? li i lerin toplandıkları yerlerde m. ii Tadi. 423 ve 1429 da, oyun kâğrdları, halka uzun vöz ve DA sihatleri mütenkıb ateşe yakıldı İlk oyun kâğıdları, ressamlar fars fından elle yapılırdı. Onun için gok pan halı idi. Herkes tarafından tedarik edis lemezdi. Ancak büyükler, prensler yap tırtabilirlerdi: 1420 le 1430 a ne hâk usulünü kâğıdları biraz â Hr oldu. Matbaanm ice düşürdü. rasında şimşir üzeri bulunmasile OYUN aha kolay tedarik edin elin ik € Ve o kadar çılgın bİB Kolomb, m8 n meşhur uzun rken, tayfaları, eskimde iskambillep dan sonra b: iptilâ gö: lad sin diye bakır levhalardan yaptırttılar. : * Oyun kâğdlarındaki lince, oyan kâğıdı tarihinde pek çok değişiklikler gösterir Bunlar bazen (Devamı 11 inci sayfada) tasvirlere ge &
