14 Mayıs 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 10

10 Sayfa TBaştarafı 8 inci sâyjada) "dım görmüş, bir çok âsyanları onların sayesinde bastırmış. Onlar gibi inkı - lâbeı mı bilmem fakat onlarla bir ol - mayı akıl ettiğine bekılırsa çok kur - haz. Stalin ve arkadaşları, Japonyanın As yada imparatorluk kurmak istiyeceği - ni, yıllarla evvel tahmin etmişler. Rus- yada geçirdiğim on yıl içinde Rus ge - mel kurmayının, Rus menfaatleri bah- sinde Japonyayı o muvaffakiyetsizliğe düşürmek için meler yaptığını gördüm. Mançur boyunca, Avrupa hududunda yapılan müdafaa batının bir eşi uza - hıyor. Avrupa Rusyasından tamamen ayrı, kuvvetli bir «Uzakşark ordusu» organize edilmiş. İçinde en mütenevvi ve *rerimli kaynaklar gizleyen bu top - rakların Japon taarruzundan korunma- $i için elden gelen yapılmış Uzakşark ahalisinin Sovyet Rusya - dan nefret ettiğini, ilk fırsatta Japon - yaya kucak açacağını iddia edenler yan Luş düşünüyorlar. Amour ve Chilka boylarında, Baykal kenarlarında yüz - lerle Rusla tanıştım. Çoğu Sovyet re - jiminden memnun olmasa da bu reji - mi Japon tahakkümüne tercih ediyor. Sarki Siberyada 17 yıl evveline kadar süren Japon işgalini unutmamışlar. Ja-| ponlar Surada o kadar sert davranmış- Jar ki uyandırdıklar: nefret daha ne - siller nesli söneceğe benzemiyor. Chilka'da orta vaş bir maden ârayı- cısı anlatıyordu: İşgal sırasında bulun- duğu şehrin yanıbaşına bir Japon gar- nizonu yerleşmiş. Askerler dinlenme saatlerinde şehre bakan tepeye çıkar, şehir sokaklarında dolaşanlara nişan a“ İırlarmış. İsabet ettirince sevinçten kı- rılırlarmış. İşte bu nevi vak'alar şark Siberyasi halkını, komünist olmamak - Ta beraber, Rusyadan yana çıkmağa teşvik etmiştir. m Beynelmilel hâdisatın inkişafile bir- teşen Rus ihtivatkârlığı Japon emelle- rini Sovyet Rusya topraklarından Çi - he çevirdi. Çini istilâ, Japonyaya U - zakşark lâdan daha kolay göründü. Çünkü: Rusların Mançuri hududu gibi| belki de dış Moncolistanda da kuvvetli | bir müdafaa hatları ve büyük bir tay- yare filoları var. Japonlar Çin harbi plânını hiç şün -|nin istilâsına bağlamış bulunuyor. Rus koruyabilmek için Büyük Britanyanm besiz vıllarla evvel hazırladılar. Bu plân Çin pi: htını, limanlarını, de - miryollarını, mühim nehirleri ele geçi- rerek Cin hükfmetini yıkmaktan iba - rettir. Cin kıt'larının muvakkat sayı- Jabilecek mukavemeti önünde moder bir askeri kuvvet bunları büyük güç- Tüklere düşmeden başarabilir. Çin hükümeti sinden süne içeriye vak endisinin komünistleri sıkış - tırdığ rının, hattâ Çinlilerin çoğunun. adları- nı bilm evaletler Cin devletini Korumak uğrunda vypılan muharebe -İmemis #eniş topraklarınn inkişafı i - Rusya, "rin Jeak eden zamanı kazan'vo! İere mevdan oldu. İnsiltere i © Hergün: Banka mı? Devlet dairesi mi? afı 2 nei sayfada) 242 müt ar fara- Imi bir tetkik nur; alâkadarlar bu tet- (Baş olmak için el fından yapılmış bu #k neşredilir; kikler üzerinde tenk'c mi yaparlar; on- Bugünkü Rusya, Japonya ve Çin daha harbe iyice hazır değillerdi şını gi l mak üzere Çine müzaheret ediyorlar. | Zaten ic vilâvetlere sığınan cek yok komünizm hâkimiyeti has görülemiyordu. etlere kadar itildi. Çokla -|halk tabakası larafından kabul edil - neticesinde aks! sabit oluncaya ben bugünkü banka sisteminin bizim sa- nayi hareketlerimizi idare için tatbik e- menfaatleri icabı, bu Çin hükümetinin Çindeki Japon hâkimiyetini tehdid et- tiği müddetçe devamını istiyorlar. Lâfzan Çin kontrolunda bulunan merkezi Asyanın bu uzak illerinde aca» ba şimdi neler oluyor? Belki de Rus Asyasında olup bitenlerin ayni... Sa - hilden, nehir ve demiryollarından mah rum bırakılan Çin; otomobil yoluna ve şimendifere kavuşmak için iç vilâyet - lerini yabancıları açmağa mecburdur. Bu çalışmalara şimdiden şimalde Rus- larm, cenubda İngilizlerin yardımile başlandığı bile söyleniyor. Gazeteler Sinbiang'in Rus himaye ve yardımı ve bir şimali garbi Çin hükü - metinin idaresi altında bütün bitişik Çin vilâyetlerine bağl#nacağını haber verdiler. Dış Mongolistan nasıl komü- nist Mongollarm kontroluna girdiy bu mahalii hükümet de büyük bir i timalle, Çin komünistlerinin nüfuzu al- tına girecek ve Çin komünistleri çok geçmeden Moskova genel kurmayının talimatına kulak vermeğe başlıyacık - tır. Demek ki Rusyn; ihtilâlden önce ol - duğu gibi şimdi de Asyaya yayılmak - ta devam edecektir. Gerçi bugünkü Rusyanm bambasks bir idare şekli ve yepyeni fikirleri vr. Fakat Asva İm - paratorluğu kurmak lüzumunda eski Rusya ile bir düşünüyor. Asyah Stalin; yapılabileceğini yap - mak için, yü Asyava çeviriyor. Avrupanın her tarafı medeni, mağrur; her tarafı insan, rekabet ve kin dolu... Buna mukabil gerNs vilâyetlerin, yor - gun bir Cin hükümetinin yanıbaşında- ki Rus Asvası hemen hemen boş, faz- la olarak tdbii membaları yakın sene - lere kadar akla #elmedik derecede zen- #in... Yeni bir imparatorluğun kurul - ması için herşey var. Ben orada iken Ruslar bu imnaratorluğun temelini hazırlıvorlardı. J#oonvanın fazyiki Üs- ne Mançuri'den çekildik! zaman Fa - kat bir sene sonra, ayni tazyik kendi - ni Sarki Mongolistanda Rusya meydan okumayı bi ya geriledi. Bugün Japonya bütün istikbalini Ci- > Japon - lara göre bu; imparatorluğun selâmeti demektir. Fakat ne olur ne olmaz teh- likeye düsmemek icin Taponvanın ba » i teşebbüse büsbütün sar - bu hükü- mete ondan başka da yardım edebile - Rus vardım; Çinde vaktile diye bir türlü Buvün her sınıf mis bulunuyor. Bu fırsattan istifade e den Rusva; Asyadaki bomboş ve el dı tenkid Kadar İyi bir tetkik ve objektif hır debileceğimiz en iyi bir teşkilât prensi- Pi olduğunu zannediyorum. Noksanımız başka taraftadır: Etüd, kontrol ve plân, Her şeyden evvel bu noksanı izsle edıp işlerimizi derin bir tetkikten ve mühem. dan sonra herkeste objektif ve müsbet bir takım rler teşekkül eder; nihavet bunlara bakarak doğru kararlar vermeğ? imkân olur. Böyle yapmaksızın, sırf süb- Jektif fikirlerle ve ortada yapılmış hiçbir) me bir kontroldan geçirmedikçe, başlan. rin, be velriğa Mirçaç Cezai e gşreniie i boğüp yenilerini Kurmaya lima Ki. insan vardır! kalkmak yalniz yanlış olur. Bahsettiğim diye bütün bir sistemi mahküm etm ek | ek e vE * 5 1 Z i ntrolâa gelince, bunun da, en| katiyen doğru olamaz Modem bir ikte-| | yeegitle iki e peki ve iktıead bileceğine kani değilim, Bas lie iel da olsa iktisadi teşkilâtlanma işle rın b ye de sokulma' Türk - ingiliz işbirliği nasıl bir kıymet ifade eder ? Doğu Akdenizde şimdiki nizamın değiş- Memesini istiyen devletlerin bir tehlike karşısında anlaşıp birleşmelerinden daha tabii bir şey olamazdı; bu devletler Tür- kiye, İngiltere ve Fransadır, Türkiyenin, Egede ve Doğu Akdenizde 1500 Km. den fazla sahilleri ve İzmir, Antalya, Mersin gibi ehemmiyetli liman- ları vardır, Cenub ve Doğu Anadolunun yenin münakaşa kabul etmez esaslı men- faatleri mevcuddur. Bütün Akdeniz. İngiltere için, Hindis- tanın kısa yolu olmak itibarile, asırlar. danberi ehemmiyetini muhafaza elmek- tedir. Fakat İspanyada olan yeni değişik- sü ve Akdenizin kapısına hâkim bir İn- ak çok zayıflatmıştır. İs- Pan; we adalarile Sardunyadaki totaliter hava üsleri bir karbde Batı Ak- denizi hiç olmazsa seyrüsefer itibarile tir. Bundan başka Meltanın, Orta Akde- nizde, İngiliz hâkimiyetini koruması pek şüphelidir. Onun için bir Akdeniz har- binde İngilterenin, ilk zamanlarda, Akde- nizi boydan Doya bir yol olarak kullan. maktan vazgeçerek ve icabında Cebelüt- tarık boğazını yalnız dışından abluka ile iktifa ederek Büyük Britanya adasının Hindistan ve Mısırla olan omuvasalasını Afrikanın cenubundan yani Babülmen- deb yolile idame etmeği göze alması Jâ- zam gelecektir. Böyle bir alde Süveyş kanalile Mısırın müdafaası bilhassa büyük bir e- hemmiyet kazanır. Mısır, askeri bir dev. let ve kuvvet olarak henüz pek zayıftır; çünkü İngiltere bu memleketin büyük bir ordu sahibi olmasım tabiatile istiye- mezdi. Gerçi şimdi burada mümkün olan alelâcele yapılıyor ve Mısırda İngiliz ka- İra ve hava kuvvetleri kabi! olabildiği ka-| dar arttırılıyor, fakat ne de olsa Mısır, Sudan ve hatlâ Filistin İtalyanın Libyası cihetinden bir islüâ tehlikesine maruz- dur, Kezalik Süveyş ksnalının hava bom- bardımalnarile yıkıntıları ve dolayıs'le |muvakkat kapanmaları uğraması da mümkündür. İşle bütün bunlara karşı İkoymak ve Süveyş yolunu açık bulendu- İrarak icabında Mısırı, Sudanı ve Filistini Doğu Akdenizde Türkiyeye, Türkiyenin yardımlarına şiddetle muhtaç olduğu meydandadır. Kezalik Fransanın da bir 2 Suriyedeki durumunu sızın pek güç Bize gelince, Akdeniz sahillerimizi bu denizlere hâkim bir donanma sayesinde en iyi bir sureti koruyacağımız pek ta- büdir. Bu donanma ise İngiliz Akdeniz filolarına Türk, Yunan, belki de Sovyet Rusya kuvvetierinin katışmasile hâsıl olacak bir Doğu Akdeniz armadası. dır; buna sulh armadası demek te caizdir. İşte böyle kuvvetli bir arınada ile Türk kara ve hava kuvvetlerinin Doğu Akde. mizde işbirliği, pek muhtemeldir ki, bu. ralarda solhü kor ye rağmen Akdenizde harb kuvvetler sulhün te bu olursa © ve fakat haksız yere taarruza uğrıyanların lehine tees- $üs etmesini temin edeceklerdir, Görülüyor ki Doğu Akdenizde bir Türk - İngiliz işbirliği her şeyden evvel Batı Akdenizi Fransız donanmasına bıra. karak Akdeniz İngiliz donanmasının D9- Bu Akdenizde tah ine imkân vere- cek, bu da bu dolaylarda sulkü istiyen devletlerin ve kuvvetlerin bir araya gel. melerini temin edebilecektir, Türk - İngiliz anlaşmasının ilk bir He. ticesi şimdilik bundan ibarettir. Fakat biz ümid ediyoruz ki Türk ve İngiliz Başve. killerinin hab mda ni ievleneçek ve birer Sovs| İ yaptığım tecrübeler bana şu fikri İ miştir ki bu gibi işlerde bir taraftan yapı- — cı, diğer taraftan da kontrol ve âcele karar.) madık İ setleei bir meselede esaslı tetki Tar verm Her dir 1 insanların gözlerine 2 hir kısım insanlar var meğe, amazlar, Nİ zin bir a fn med a düşman oldukları gibi. Öyle Zannediyorum k nin sistemine karşı göstdrilen aleyh #» Tabi Ratip Türkoğlu . Sirkeci : Viyana cteli sıram. Na, 25, Kat , | Kafkaslardan, Yur | Babülmendebe k ya ve Fransiz anlaşmelarile tak- viye edilecek olan tam bir Türk - İngiliz ittifakı tâ Transilvanya, Di ve . Libya ve n ülke ve a. yet ve istikiğii lanlârda, millet tabii himanı olan İskenderunda da Türki- likler Cebelüttarıkı, bir İngiliz deniz üs- İde yapılan düğünlerde ne kız, ne de er-| oluran Örer Gülün idaresindeki ara - İran Veliahdi en Son Yukarıdaki resim İran Veliahdi ve ze hususi dairelerine girerlerken Tahrana tarafından muvaffakiyetle çekilmiştir. B aid en son resimleridir. Halk ne diyor ? (Baştarafı 8 inei sayfada) cak şey tabi ki bir düğün bahanesile karı | kotanın dostlarını birbirine tanıştırması- dır. Masrafa gelince bunun aile bütçesine uygun olması şartlır.> © Bay Rahmi (Bomonti): «— Düğün taraftarı değilim. Çünkü biz| de düğün nedir bilinmiyor. Düğün bir; onu beraber tes'id etmek içir bir araya toplamak gayesile yapılması lâzım gelen bir şeydir. Ben İstanbulda büyük oteller kek tarafını tanımıyan bir takım insan - ların bayağı bir baloya girer gibi gel - diklerini, orada yeyip, içip sarhoş olduk- larmı gördüm. Hiç davetsiz geler bu mi | safirlerden başka davetle gelenler ara -| sında da bir düğüne değ'l, bir umumi ba- loya gelmiyecek kadar içtimai terbiyeden | mahrum olanların bulunduğuna şahid ol. dum. Görgüsüz bazı ailelerin düğün yap- mağa kalkışmaları acıklıdır, diyebilirim. Hem ailenin bütçesine zarar vermekte, | hem de kendilerini cümle âleme kepaze etmektedirler. İzdivaçlarda içine en ya - kın dostlarımı alan bir aile tarlantısı yap mak taraftarıyım. Hattâ gelin isterse bu toplantıda tel duvak da taksın. Fakat o o- tellerde yapılan davetiere benim pek ak- lum ermiyor. H.H. Bir araba 7 yaşında bir çocuğa çarpı Karagümrükte Karabulut sokağında U i ba, Beşiktaştan balık gelirirken 7 ya-| şında Melâhale çırrpmıştır. İ Melâhat vücudünün muhtelif yerle- | rinden yaralanmış Beyoğlu hasta - nesine kaldırılmışt in büyük demakra rile ve muz ve en eski ve kıyım dastur Sovyet Rusya ile devam ede- çek olan kat'i anlaşma müzakerelerinde bem Türkiyenin en son menfaatlerini, hem de onun müstakbel büyük sulh vezi- esasına dayalı tam bir sulh ve siikün te. sisine yarayacaktır, Türkiyenin v büyük ehemmiy. e ciddiyeti olduğu muhakkaktır; çünkü bu karar icabında bize bazı ağır külfetler | yükletecektir. KüMetsiz nimet olmaz, fakat nimetin kül i yeni kararın pek psikolojik bir unsur vardır. fet derecesinde olması Tâzım; felarinin o muvaffakiyetle o görülmesine yardım edecek vasıta ve sahaları temin hususunda bir an gaflet etmiyeceğinden eminiz. Bu emniyet ve itimac Türk | milleti ve Türk ordusu istikbale ve inu» kaddersta tam bir sükün ve vakar ile| bakabilir. H.E, Erkilet ze iki muhasımın durumunu anlattı... Bunlardan biri İngiltere, Y*” ni dünya denizlerinin en mühim £€* çidlerini tutmuş ve hasmını kendi â* olmâsayd dar müşkül bu k zam bir donanma yapmalı çin ikinci bir yol da Atlantiklere Almanyanın Amerikayı Ve ZEvcesinin resimleri veesi Prenses Fevziye düğünü müteskiP giden Anadolu ajansının foto muhab u resim, Veliahdin ve zevcesinin düğün” Almanya, İngiltereye karşi harbedebilir mi, ne zaman ve nasıl'eder ? (Baştarafı T inci sayfada) pek a İailenin yakın dostlarır., yani © ailenin se»| sömeez A vincini paylaşabilecek insanlar: meş'ua | r92isine hâpsetmiş... Diğeri de ve 8 bir hâdise etrafında beraber sevinmek ve| Ya... Büyümek istiyor, müstemleke tiyor, imparatorluk istiyor ve bu gi teklerin ancak deniz yolile geleceği Kani... Binaenaleyh Almanya taarruz, İ8* Hiltere de müdafaa edecektir. Alman” yanın coğrafi durumu bu kadar önun için büyümek bu &* lar meşakkatli OL durum” a bu fena r ğ u tashih etmek ne Führerin tehâid dol nutuklarile ve nede muazzs'n ordü le mümkündür. Almanya pek mun$ Orun Ağ deniz devleti w böyle ike darıltı ik olan büyük bir ttifak etmektir. Hakikat ıl evmez. eenazansöocsseoon oransal İlân Tarifemiz Tek sütun santi, —— Birinci sahife 400 kari İkinci sahife 250 » Üçüncü o sahife 200 » Dördüncü sahife 100 » İç sahifeler 60 » Son sahife » * Muayyen bir müdder sarlınd! fazisen mikdarda ilân yaptıra” lar ayrıca tenzilât, tarifemi istifade edeceklerdir. Tar, “Yi ve çeyrek sayfa ilânlar için # bir tarife derpiş edilmiştir. Son Posta'nın ticart inler” sid işler için şu adrese müri edilmelidir: