26 Nisan 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

26 Nisan Amerika neden büyü SON POSTA kara ve hava orduları vücude getiriyor? Hedefin Orta Amerika ve Cenub Amerikası üzerinde hegemonya tesis etmek olduğu iddiaları ortaya atıld: Harp gemileri Tarfayı: Bu azörleri bir irleşik şimali Amerikada yapı - tında, daima kara ve hava kuvvetleri çi. hetile harbe hazırlıksızliktan bahsolun .| kü “ö halde, donanmaya çok dil uzatıl . il çünkü, Amerikan cihangirliğinde bu Pe her vakit, geniş bir kullerılma 4 ma bulmuş ve o nisbette inkişaf etmiştir. Ördü için, malzemesinın Büyük Harb » Yarim otoma. şevk siniz 8000 bulun. EİN bir yılda ancâk 5000 tane ağ a a Piyade topu olarak Ame - Se ia düsunda yalnız 24, 15 santimetre. b ğa olarak ta keza ancak 4 aded mev. Sin am &öylenir ve Yalnız 20 orta ve dala İf zırhlı arabanın bulunması; zırh Mi an hiç bulunmaması, hafif ma- i tüfek, gaz maskesi ve ilh... sayıla. çtan pek az olduğu ve hülüsa Bilin işi techizat, malzeme ve hattâ #efeşeat bulunmadığı, ynillt sanayiin dv bi $inin de lâyıkile hazırlanma - tah ÇE siddetle tenkid edilerek gi'- haç yar ikada efkârı umumiyenin Sn ve kazanılmasını çalışılır. tenkiii etleri için çok daha geniş king, €Tde bulunulur ve bu silâh bakı kullay PAN <tamamile gayri kâfi» tabiri N tr. Paket donanma için bula bu- Semi sayi deniz nezareti makamlarının Birbirg, Yâsı meselelerindeki fikirlerinin büki pe, Pek 42 uyduğu söylenir. Hal - likte şimal Amerikanın bugün 229014 yesim 1024 de Amerikada #iladelfiyada çekilmiştir. Ç' rada göstermek tedir. Bittabi bunların yerine yenilerinin konulduğunu unutmamak lâzem! İngi eni; Nİ lan silâhlanma propagandala - Me ie ile derik olan deniz kuvvetleri, seferbörelikte orduları yetecek | AMERİKA 1938 de İnşada ve 1939-40 yılları imajı a hizmette kabul edilmiş için düşünülen hane Tika: Sayı Ton Bayı Ton yı To Uçak gemisi 15 464300 8 210000 2 yş Ar ies 5 0 2 M0 O — 3 afiş yp ör 7 161200 1 10000 (O — ei Müş, vaz ” 140500 6 4000 4 24000 Özal 108 143970 2 62650 8 12800 51 55620 6 2200 8 11600 ME İNGİLTERE ek yer nl. 5 418700 7 20 71200 Alie ray 7 159950 : 161000 sak KARİ uya 13 İY ey ano 4 Mühyy,vezör 4 Am) İŞ durmadan artırılmaktadır. Şimali rikanın deniz kuvvetlerinin bugün- genel durumuna bir fikir yer edinmek İçİn aşağıdaki cedvele bakarak bunun da- | ha aşağıdaki İngiliz donanmasile bir mu- -| kayesesi kifayet eder: Amerika için deniz kuvvetinin ehem - mMiyeti daha istiklâl muharebeleri esna” larında belli olmuş, 1812 de tekrar İngi tereye karşı anlaşılmış, 1861-65 iç harble 1898 zapt ve istilâ harbinde tebarüz et - maya sahib olmak için, 1915-16 Büyük Harb senelerinde tarafsızların deniz hak. ları meselesinden, dolayısile İngiltere ile kendi arasında çıkan ihtilâf kadar, hiç bir $ey tahrik ve teşvik etmemiştir. Amerika İngiltereye muadili bir do - heee mi > İngiltere 3 - tarafa al ve yeni keskin deniz zilâhinı, başlıca — ir letrafında kullanmak istediği görülür! 1. Monroe hazariyesini himaye için; 2. Çin- de açık kapıyı temi ile; ii e kle, in maksadile; 3. Tota » rinde ve nihayet İspanyaya karşı açtığı | Monroe yani Ameril Ameri lılara aid olduğu eğ yere e mali Amerikanın bilhassa son seneler dış politikasında mühim bir yer tuttuğu aşi. kâr sezilir, hattâ, kara ve hava kuvvetle. rinin yeniden tesisi için büyük bir hızla ve geniş ölçülerde yapılmakta olan tes - üğe çıkarılmış denizali, muhrib, Hhat propagandalarında adı söylenmek- #izin, sık sık «bir mülecaviz millet, ten bahsolunuyordu. Bir «mütecaviz» mev - cud olduğuna göre, yalnız birleşik şi - mali Amerikayı değil, ayni zamanda bü- tün Amerikayı ona karşı müdafaa etmek ihtiyacı tabiatile kendini gösterir, Nitekim Ruzveltin, Eylül, 1988 de, Bir. leşik Şimali Amerika - Kanada hududun. | ? da yeni kurulan bir köprünün merasi » minde «Amerika-Kanada dostluğunu, Ka- nadaya taarruza cür'et edecek her bir düşmana karşı, elde silâh müdafaa ede- ii Fakat Amerikayı büyük ve en *İ ceğinis söylediği ve bu suretle İngiltere. Dgiltereninki kadar kuvvetli bir donan | nin bir dominonu olan Kanadayı garanti ettiği hatırlardadır. Fakat, o zaman biz- zat Kanadada bile, bilhassa buraya hü - cum etmeği kurmuş düşmanın acaba kim olduğu hayretle sorulmağa başlamıştı. Filhakika Kanadaya, şimali Amerikaya ve nihâyet Amerikaya hücum etmeği ta- sarlamış bir düşman var mıdır? Ve varsa acaba bu kimdir? Yani şimal? Amerikayı bugün, kendi müdafaasma yetmesi icab öden, donanmasından başka yeniden ka- rd ve hava orduları vücude getirmek için bü derece büyük meblâğlar sarfına seyk- eden hedefler acaba nedir diye düşünme- mek mümkün değildir! Evet, hem de insanlık tarihinin şimdi. ye kadar görmediği bir hız ve ölçüde, ya. pılmakta olan teslihatın lüzumuna her- kesten evvel, bizzat birleşik Amerika halkının inandırılması. bunun için de A- merikayı zapt ve istilâya kasdetmiş bir düşmanın bulunması iktıza ediyordu. E£- kâr tabiatile, evvelâ Japonyaya kaçtı ve halk bir aralık Niponların Amerikayı iş- tilâ edebilecekleri evhamına kapıldı. Fa- kat çok sürmeden bu düşmanın üçüncü Râyih» yani totaliterlerin başında gelen ve «milletlerin istiklâl ve hürriyetine düşman olan» Hitler Almanyası olduğu söylenmeğe başlandı. Nitekim «Limas Panamerikan konfe. ransında, «totaliter devletlerin baş mu- harriki ve demokrasi düşmanı» olan nas. yonal sosyalist Almanya, Amerikanın bir düşmanı olarak gösterilmeğe ve Konfe - ransın kü; ünden bütün Amerikaya öylece tamim edilmeğe çalışıldı. Bu te » | siyasetin, mihver ile anlaşmaktan başka (Devamı 12 nci sayfada) k| Yugoslavya, Mihver 7 ve Balkan Antantı Yugoslavya, Berlin Roma mihverine doğru Rayarken sorulan sual: “Ya Balkan Antanlı ne olacak?,, Yazan: Muhittin Birgen Balkan Antantının son toplantılarından birinde Yugoslavya murahhası Yugoslavya hariciye nazırının İtalyaya yaptığı seyahat üzerine İtalyan, Yugos- lav, Alman ve Macer matbuatında görü- len neşriyat, bu ziyaret O mürasebetile neşredilen resmi tebliğ ve muhtelif beya- nat gösteriyor ki Yugoslavya, yavaş ya- vaş mihver siyasetine doğru kaymakta- dır. Enternssyonal politikanın bugün için Yugoslavyaya verebileceği başka rol öi- duğunu zannetmediğimize göre bu kay- ma hareketini tabii görsek yeridir. İki taraftan bir kıskaç altında ve topun ağ- zında bulunan Yugoslavya başka ne ya- pabilir? «Hayır, ben istemem, sizinle dost olurum, fakat, siyasi hareketlerimi | kendim tayin ederim» demek için Yu- İgaslavya, bir taraftan silâha sarılmayı İ göze ald: ak mecbi (büyük iki kuv )faa edebilir bir vaziyette bulunması ik- tıza eder, Bu bakımdan Yugoslavya zayıftır; Kendisine ne derhal gelebili; bir yardım İvar, ne de bizzat Yugoslavya kendi ken- disini müdafaa edebilmek iç dahilen kâfi bir ittihad sahibi bulunuyor. On beş on nüfusun ancak yarısı Sırbdır ki #il†halinde bulunuyor; Şu halde, siyasi vahdetini temin ve bugünkü kuv- vetlerine dahilde ve hariçte yeni kuvvet. ler ilâve edinciye kadar Yugoslavya yu- muşak başlı, uysal bir yoldan gidecektir Aksi takdirde kısmen askeri, kısmen ik- tısadi iki nevi tazyik altında, parçalan- mak tehlikesi karşısında kalır. * Ya Balkan Antantı? diye düşünenleri- miz olacaktır, Fakat, bu işde Balkan An- tantımın belli başlı bir rolü yoktur ki! Balkan Antan:ı, kurulduğu zamandan- beri, sırf Balkanlar statlikosunun muha. fazası gayesile yapılmış ve daima An: tın tesanüd hükümlerinin harekete mesi için üçüncü bir Balkan devletinin - yani adı zikredilmemekle beraber Bul. garistanın - işe karışması icab etmiştir. Şu halde Balkan Antantı bu hal karşısın- da kendiliğinden lâkayıddır. Yugoslavya istediği devletle anlaşır veya anlaşmaz, bunun Balkan Okombinezonil? alâkası Balkan Antantı, iyi bir Balkan Antan- tı olabilirdi. Fakat, geçenlerde de söyle. miş olduğumuz veçhile, Balkan Antantı yalnız edebiyat ve diplomat seyahatleri üzerine kurulmuş, buna Balkanları her- hangi bir mütesanid kuvvet haline geti- rip Balkanlar haricinde kullanmak fikri bir türlü eklenememiştir. Tarih, müsaid bir zamana rağmen işlenmiş olan bu ha- tanın mes'uliyetini bilmem kimin sırtına yükliyecek? Bildiğim bir şey varsa o da Balkan Antantını bugün bu ruh içinde iden yapmam muhal değilse de üç evveline nisbetle çok müşkül oldu. ğudur, * di gösteriyor ki Yugoslavyanın Fransa ile olan ittifakına güvenerek bu ittifaka bağ- lı kalmaktan kendisini kurtarması ve daha çoktan mihvere doğru kaymaya baş- lamasi hiç te haksız değilmiş. Çünkü, Çeko-Slovakya misalinde olduğu kadar bugün de gördük ki Yugoslavya herhan- gi bir tazyik karşısında kalmış olduğu takdirde kendisine yardım edecek bir Fransa bulamıyacaktı, Çekoslovakyayı O İkadar kuvvetle mukavemete teşvik ettik- ten sonra, gün gelip te silâha davranmek icab edince soldan geri ric'at eden Fransa politikası, elbet Yugoslavyayı tutmak için daha fazla bir (edakârlık edecek de- ğildi. Şu halde Belgrad hükümetinin vaktile tehlikeyi görüp ona göre tedbir alması ve na Balkan Antanlına daya» ulaştırmaya (çalışı kendisi için yanlış bir siyaset değilmiş. Şu halde, Yugoslayyayı oÇekoslovakya- dan daha tedbirli saymakla hata etmis ol. mayız, Acaba, Yugoslavyanın bundan sönra Balkan komşularila olan münasebetleri nastl olacak? Rizim fikrimize göre bu münasebetlerin dostluk münasebetleri o lacağında şüphe yoktur, Yusoslavya, öta larafa temayül etmekle beraber, Balkan komşularile dostluk siyasetini elden bi- rakamaz. Bırakmamak, onun hayati men- fastleri iktızasındandır. Şu hâlde, Yugos- lavyanın mihvere takarrübii, bu memle- kete mihverle Balkanlar arasında müna- sebetleri yumuşatan bir tampon rolü miş olabilir mi? Bu susle biz «evet» cevabını ve! Havayollarında yılzu nakliyatma başlanıyor İ Nisandan itibaren İstanbul - An - kara, Ankara - İzmir, ve Ankara - A- dana arasında tecrübe mahiyetinde ya- imla olan - tayyare: seferlerinden iyi tecrübeler alınmıştır. Şimdilik yal- nız posta nakliyat: yapmakta olan tay- yareler, önümüzdeki Pazartesi gi den itibaren yolcu nakline de başlıya» caklardır. Havayolları yolcu ücret tarifelerinde geçen yıla nisbetle mühim tenzilât ya pılacaktır. Toros Gençlerbirliğinin tenezzühü Toros Gençlerbirliği Pazar günü N çin bir Boğaz tenezzühü tertib etmiştir. Birlik mensublarından 500 kişilik bir kelile, Şirketihayriyenin bir vapurile Çınarlıya gidecek ve gece Köprüye dö necektir. Yalova kazası Bursa vilâyetine bağlanıyor Yalova kazasının bütün teşkilâti İstanbul Vilâyetinden almarak Vilâyetine iltihakı ka Saldırayın temizlenmesi işi bitirildi Almanyada yaptırılarak Ilmanımıza getirilen Saldıray denizaltı gemisinin Haliçte temizlenmesi işi bitirilmiştir. Yugoslavya için bugün takib edilecek bir şey olmadığını söyledik. Vukuat şim- Gemiye sancak çekme merasimi birkac güne kadar yapılacaktır.