3 Nisan 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

3 Nisan manya ve denizler Almanlar kendilerine atfedilen istilâ emellerini tahakkuk ettirebilmek için büyük ve uzun bir harbe girişebilirler mi? (“Son Posta, nın deniz işleri mütehassısı Bugün ordular motörleşmiş şema Avasturyayı ilhak etti, Çekos- aş haritadan silindi, Afemeli aldı, A- ili toprak, nüfus, harb mal- mi anyanm gayesi mif:r ve bun ür? hakla tatmin edilmiş vaziyette mi- Yoksa, ortaya atılan iddialar veçhile ME bir dünya İmparatorluğu kur- — On »n, yahud ileride geniş bir © Mareketine kalkışacak mdır?. * »k bize düşmez. Bu kadar Yalnız teknik b . Almanlar böyle geniş bir istilâ h. z velâ tarihe bakalım Napolyon, kuma TA satveti Napolyona denizde yâ ÜL Onun muazzam (beri Bizler i İagiltereya t t bundan en Ter çıkararak tarih sayfalarını şu satır. ları yazdınız , i veri Gene Na; tzzam k *in orada Bu vak'ağa Karada harb oi Yor, fx vatfa; yor. uvveti v0r. kart pet t eld donanma olmazsa Tre mi. etler hak'ki zafere inkılâb etmi- * v Tarihin muazzam Osmanlı im, Tuğuna gelelim... ; i Osmanlılar Marmara denizine * tacak bir donanma yapmadan R göçememişlerdir. Karamlrsel meydana di Yardım etmiş ve makka! die. V donanma. N tler ancak bundan sonra Ça. eden karsı tarafa İ vana Kapıların » kara geçebilmişler. di gi edik denize irken de müte. Mad'yon Gali | uğraşmış ve ordularımızın sol yanımı ehermivetle Korumustur. Bi inen e a tağun mahvolmasında ilk VW denizlere verilen ehemm etin yok edilmesi ve her sevin kara kuvvetile h fikridir. Aziz nda üz 4 zamanında mezi » ikinciliğini muhafaza eden Osman h donan: ğ onanmas imanına ayn) e. etmiş nlsayı har Hamd zu hafaza muazzam bİY (mparata, . *mpa rluk i muhafaza ederdi : * Mihâyet Böüvük Harbdeki A a İn. 2. O zamanın AY hizleti an nanma Ve teklik yapacak muazzam me mii İngiltere imparatorluğ dişelendiriyordı, 1914.18 sen, A de uzun zaman, da hazır. adelenin cerey, hid olarak sa harebele. anına ?* mühim « k de ui muharebelerde #İve muazzam kuvvetleri v .|layıstle bunu hima Yu | diğer kuvvetlere lâzım olan iptidaf mad- nel ,, |delertni vere - İleri verebileceklerdir. Diğe em se muazzam kuvvetler ve mevaddı iptidaiyeye muhtacdırlar kuvvetler değil, her iki tarafın müferes grupları şarpışmışlardır. Fakat buha mukabil İngiltere, deniz. lerden pek faydalanmıştır. İtilâf devlet leri muvaffakiyetlerini, cephelerde kan İdöken kara kuvvetinden ziyade, deniz. İlere hâkim olan donanmalarına medyun- durlar. O halde istikbal için de, büyük imparatorluklar tesis etmek istiyen letler denizlere hâkim olmak çarelerini aramalıdırlar. ev. * Yukarıdaki esas meydana çıktıktar sonra Almanyanıı bugünkü deniz duru. munu tetkik edebiliriz. Acaba Almanya ün bu raddeye gelmiş midir? Eğer Almanya geniş mikyasta fütuha. ; Malzeme. Mevaddı iptidaiye, Bunlardan birincisi Almar.yada 90 mii İyonu buldu, Fakat diğerler. geniş bir kaşa mevzuudur. Harbden iniz donanma, © aları için lâzım ol ordular motörle de gelmiş Bunların her ikisi de milyonlarca ton malzeme ve bunları tahrik edecek benzin İ vesair mevaddı mahrakaya ihtiyac gös terir. ir, i| Alman ordusu pek çok kuvvetli olabilir Lâkin Alman ticareti bahriyesi ve do- e edecek donanması de ve benzini getiremezse Almanyanın .İlddla olunan arzuları hayal çerçevesin- den yukarı çıkamaz. Bu vaziyet yal Almanyanın değil, yaşamak istiyen bü- #in devletlerin vaziyetidir. Eskiden insanlar harbederd:, binaena- leyh fazla insan, muvaffak'yetin ilk şa”- tı addedilirdi. Gerçi bugün de kara mu- harebelerinde insan, kuvvetin esasını İteşkil eder. Fakat fen ve makine terakki İ ettikçe muvaffakiyette iki âmil daha meydana geldi: 1 — Sanayi ? — Mevnddı iptidaiye, İşte Almanya hugün bunlardan bir ta nesinden gene mahrum bulunuyor. * Almanyanın denizlere olan ihtiyacı bu- Tadan gelmektedir, Bu yüzden Almanya- nın muhtac olduğu devletler şunlardır: 1 — Cenubt Amerika devletleri. ? — Uzakşark devletler 3 — Karadeniz ve Balkan devletleri. 4 — İspanya ya Mizım olan 'ptiğaf madde ve gida mad- rler, Yalnız burada şuna dtkkat etmek lâzımdır ki bu dört memle- ketler grupundım, iki tanesi değil, h Atman: # bunl her bireri Almanyaya başka başka mad. deler vermektedirler, Balkan devletleri yalnız gıda madde- ise harb malzemesi yapmağa elverişli ve harb va- gtalarını tahrik edecek maddeler verir. ler. Fakat onların verebileceği bu mad. deler Almanyaya ancak deniz yolların. dan gelecektir. ya lâzımdır.. * Almanyanın deniz durumu (sasmldır Bunda da şu esaslar aranır; 1 — Coğrafi durum. vucuda gelmiştir. yazıyor | e e İl Bunlar da malzeme | 2 — Donanma kuvveti, 3 — Harbin devamını temin sadiyat, edecek Bunlardan birincisi Almanya için çok #enadır. İngiltere adaları şimal denizini abluka etmiş vaziyettedir; Ruslar Baltık denizinde (Almanlaria harbedebilecek kuvvete sahib olmuşlardır. Karadeniz ci- eti ise boğazların mevcudiyeti dolayısi- bir çıkmazdır Bu coğrafi durum den'z kuvvetine de müessir olmaktadır. Almanya böyle fsna coğrafi durum (le, İngilterenin birkaç nisli donanma yapabilirse ancak muvaf. olur. Buna da ne parası, ne de sına- yi müsaiddir. Büyük Harbde muatzam bir filonun başaramadığı işi bugünkü kü- çücük donanma nasıl başaracak? * Viyana dönüşü Peşte garında geçirdiğim korkunç bir gece Trenin ne zaman geleceği malâm değil. Muazzam garda yalnız bir biletçi, milliyeti malâm olmıyan bir yolex ve bir de ben varım. J.âm- baların çoğu söndü. Kapılar kilidlendi. Biletçi arada bir kaybolarak içip içip geri dönüyor, korkayorum. Yazan: Suad Derviş Peştede Tuna kıyılarında bir gü zinodan parlamentonun görünüşü Viyanadan İstanbula ik! günde bir, doğ-| bul etmiyor. Fakat o ısrar ediyor: Bır Tu giden yataklı vagonlar varmış. yandan Brener geçidine dayanmış bir Ak 'Tanıdıklarım Çarşamba gününü bekle- | manyanın bu şekilde büyümesine ve ya- yip hareket etmemi ve hiç aktarma yap- | yılmasma İtalyanın hayati menfaat ve & madan bu vagonlaria İstanbula kadar doğ. |lâkalarının mâni olduğunu söylüyor. Fas rudan doğruya gideceğimi söylediler. Fa- | şizm ne kadar da söylendiği gibi millt bir kat kabul etmedim. Salı günü Peşteden | blok değil, beynelmilel bir sermaye bio- İstanbula yatakh-vagon vardı. Peştede ak.|ku olsa da Mussolini gibi dirayeti bir evvel Çünkü ancak bu devletler, Almanya. | “"kiden mürekkeb bir heyet teşkil edil - yapmağı göze aldım. Salı akşamı | İ Buitibarla Almanya hakkında ileri | el Viyanayı güneşli bir havada rülen iddialara inanmamak lâzım Meselenin hülâsası şud 1 — Almanyanın bugüne kadar ilnık| İçinde yer aldığın kompartimanda ben- etiği topraklar kara satvetinin netice. | den başka dört kişi var. Üç erkek, bir ks. Kadın orta yaşi: bir şey, Avusturyalı nbula Avusturyah bir aile yanına mü- liğe geliyormuş. Iyanayı terkettiği için müthiş ağlıyor kadın sağımda pencerenin önünde oturu- yor. Bu, memleketinden i)k uzaklaşışı imiş Solumda kırk bes yaşlarında kadar bir erkek var, Macarmış ve Peşte barosunda çok mühim bir mevkii olan tanınmış bir avukatmış. Sonradan öğrendim Karşıdaki iki erkekten biri yaşlı şişman |bir adam tren hareket eder etmez başını cümın kenarına dayadı ve uyudu. Onun a ve kapının tarafında oturan adam genç, sarışın bir erkek, Kısa bir za B — Bundan sonraki fötuhat ise deniz Bu da Almanyada yoktur. A.T. me | ti iste İzmir Esnaf ve Ahali Bani asının Yıllık toplantısı İzmir, — (Husu si) — İzmir muhi tinde faydalı bir variık olarak Yık lardanberi faaliyet gösteren Esnaf ve Ahali Bankasının yılık (o toplantısı dün Ticsrex Odası salonunda (yapıl mıştır. İdare mec Jisi raporu ve bilân ço ittifakla tasdik Atıf İnan İedilmiş ve idare meclisinin çalışmaları takdir olunmuştur. Banka bir sene içinde 95,904 Hira safi kâr temin eylemiştir. 1 Nisanda baren hissedarlarına yüzde sekiz nisbetinde kâr tevziine başlıyacaktır. any. zda muhavere umumileşti Macar avukat çok kibar, çok zeki ve na- zik bir insandı. Tabii yalmız politikadan bahsedildi. Bugünlerde başka hiçbir şeyden bahse. dilmiyor. Viyanada bulunduğum bir mec. Tiste genç ve gözel bir kadın yalnız poli! kadan bahsedildiğinden şu sözlerle şikâyet etmişti: — Allah aşkınıza... Dünyada hiç 3 ve sevgi kalmadı mı? Neden yalnız, poli tikadan ve kinden bahsediyorsunuz”. Evet iki kişi bir araya gelince, artık dünyanın hiçbir tarafında o politikadan başka bir mevzu konuşulmuyor. Macar avukat anlatıyor, Viyanada mü- him işleri varmış Fakat bir emir çıkmış. İzmitte belediye intihabı başlıyor İzmit (Hususi) — Vali ve Parti Baş: kanı Ziya bir çay ziyafeti (o verimiştir. Vali ve Beledi ının halledilmesini istemiş ve bu maksad için eczacı Hasan Betçet, Ziya Heper, Salih Kalemeioğlu, o Mahmud Ozgoner, Esad Keresteci ve Salih Ze - seat on ikiyi geçtikten sonra Macaristan hududundan dışarı 50 yaşından aşağı er- memleke. inden anlaşıyor inden doları 1 lara küskün, Bötün ümidi İtalya İtalyanlarm Macarlar bırakmı- klarım, onları tutacaklarını ümd solininin nutkunu sabırtız" > ihabı 9 Nisanda başlaya- ar için fazla namzed gös » Mevcud ihtilâfın halli mem İnuniyet uyandırmıştır. d | Atmami larda y Erzincan elektriği Şehrin elektrikle tenvir! için yapılan pro- Jeler Nafin Vekületinee tasdik ve kabul e - dilmiştir. Erzincan belediyesinin Belediyeler ndan yapacağı yüz elli bin liralık 1s- lesi de Dahiliye Vekâletince cab eden izahat belediye - dır. Bu işin bu yıl içinde ba- İşarılacağına artık şüphe kalmamıştır. la be «Mussolini konuşmadı, diyor, Mussoli. ni belki de konuşmıyacak. Bir hastelik Wahane edecek... Hatt bu hastalığı Beha. asndan çekilmesi rmihtemeldir. Bu şekilde İtalyanın da düne kadar takib ettiği politikadan ayrıl. ması mümkndür.» Bu kadar fantezist bir fikri kimse ka. Dün gece yarısından sonra yani dün gece keklerin çıkmam yasak edilmiş, (sefer. berlik için). O sant on birde hududu geç- j devlet şefinin kendi memleketi menafil aleyhinde yürliyeceğ'ni tahmin etmenin İhata olduğunu ve onun tam bir vaten- perverlik göstererek politika sahnesin- den keçilmeğe, böyle bir feragat göster. ğ ğ ikten ra, İtalyanın politikasını tamamile değ:ş- tirebileceğini ümid ediyor. ina hiç birim:z inanmıyoruz... Fakat o inanıyor. * Saat dokuzdan sonra Peşteye geldik, *renimiz şark istasyonunda durdu, ben trenden indim, Garı terkettim, otomobile İbindim, gerb garma gittim, Berlinden gelen trene Pragdsn takılan yataklı va- gona bu istasyondan bineceğim. Peştenin az ışıklı yollarından geçiik Taksi ücret; pek az tuttu. Genç bir ha. mal eşyalarımı aldı. Saat on biri biraz çe buradın kalkacak treni beklemek ere garın restoranına gittim. Restoran oldukça kalabalık. Ben de hir kenara çekildim. Sergiye aid yazacağım makalelerden birisini karaladım. Saat on bire çeyrek kala paramı verdim. Gitmeğe | hazırlandım. Garson o sırada bana haber verdi: — Peşte - İstanbul katarı bir saat ge. iŞ. — Bir saat mi?... Öyle yorulmuştum kı... Bunun esasını anlamak Üzere dısarı çıkıyorum. Vagon- K bürosuna gidiyorum. Kötü fransızca, kötü almanca konuşan şişman bir Macar. la karşılaşıyoruz. Tren bir saaf gecikmedi. İ gecikti, diyor... İ — İki saat mit, — Evet, — Nasıl olur? — Madam elimizden bir şey gelmez. Tren bir saat değil, iki saat gecikti... İki saat bekliyeceksiniz! İki saat Omuzlarını silkiyor, dudaklarını büzü. yor, en Çekaslovakyadan geliyor. Yek lar henüz açıldı, O kadar da asker nak. liyatı var, Kim bilir neden geci henüz Macaristana girmedi. Sebebini bi). miyoru: ne yapncağız?. — Bekliyeceksiniz! Gayet tabil bir cevab, elbet te bekliye- iz. Restorana tekrar dönüyorum... | Gersonların şefi restoranın bire kadar &- çık olduğunu söylüyor. Bu ara restorana (Devamı 10 unen sayfada)