21 Ekim 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

$ ı A ER GŞT UST Ka Ğ Sanayi için bir lif nebatı: Jüt * * Jütün ziraatinde köylümüz için yadırganacak büyük fark ve hususiyetler yoktur, Hemen hemen kendir ziraalınin icab aynen Yazan: Tarımman —2-1) proğ - açılması ka- Geçenki yazımdı ramımıza göre  lan Jüt fabrikasının ehemmi rarl: yetini anlatınış ve bu fabrikanın ilke maddesi JÜt nebatının yer yüzün deki ticaret durumunu — incelemiştik. Bugün de, zirsatine temas ederek, kö lümüz, için Jüt ) bususiyet olup ol! tün ziraatinde kö: üz için ya- oktur. Hemen, hemen kendir zira- tirdiği hizmetler; Jüt için nen yapılır: Sonbaharda hezir olan tarlasına - rine göre- Şubat nih kadar tohum ekilebil.r. Ekilen tohum- Jarı, 4-5 günde çimlenir, 3-4 ay sonra Ga çiçekleri görünür, ki lif maksadile yapılacak hasadı bu sırada, yani çiçek- lerin görünmesile başlar. JÜt nebatları ekseriya 2-3 metre böy lanırlar, Müsaid ahvalde 5 metre yük- seldikleri bile ilmüştür. Kökle nin kalınlığı 12 ile 24 milimetre arası da oynar. Bu kökenleri saran — lifler, tamamen sellülozdan ibaret olmayıp az çok odunlaşmış — bir tabiattadırlar. Bu elyafı imale elverişli bir bal: ayırmak için, tıpkı keten - kendirde ol- duğu gibi bir ıslatma ameliyesine ih - tiyaç vardır. Şu farkla ki, Jütler 25-30 derecei hararetteki akar suda — 25-30 gün, durgun bir suda ise en aşağı 10-20 gün bekletilmek zaruretindedirler. Kendir ve keten saplarının bu müd - detten daha az bir zamanda tamamen saçaklanacak bir hale geldikleri batır- Janırsa, Jütün ziraat edileceği sahalar- da bu ameliyeye muktezi, kâfi süyun ehemmiyeti daha iyi kavranılır. Suüdan çıkan Jütler, çarpıla çarpıla elle soyulurlar. Ve kurumak üzere tar- lada bir müddet yayılı bırakılırlar. Ba- zan sırıklar üzerine asılarak daha iyi kurumalarına çalışılır. Aksi halde ru - tubete karşı, pek mukavim olmadığın- dan, iyi para etmiyecek bir hal alırlar. Kurumayı müteakib, lifler ortaların - dan katlanılarak büyücek turalar ha - Tine sokulur. Ve ticarete sevkolunabi - lecek ilk ham şekli de böylece elde e- tinden May nacak büyük fark ve hususiyet -| * »| davasının da başarıl: lim ve nevile- İnk ilave etmiştir ama, // KU çok faydalı | * ettirdiği hizmetler, Jüt için de yapılır. İ re bizde Jütün kilosu 13-14 kuruşa mal aktadır. Bugünkü dünya piya V| kuruş olduğundan, şimdilik ma fiatlarımız yüksek ve rekabet imkân -| "larımız azdır. Fakat her şeyde rekabet biraz da kendi kendine olup yet- 1 düşünmek mecburiyetinde bulu - bugünkü iktısadi gidiş, elbette ki rıya para vermektense azıcık daha lsa da, yerli malı kullanmayı edecektir. Şübhesiz zirant şart- ımız düzeldikçe bu cihet te berta « raf edilecektir. Biz yakın bir âtide Jüt ağına İnanıyo « ruz i Tarımman Ben bilmiyorum, bilen varsa söylesin Ankaradan T. Alver ve İ. Demirci, larında ya bir iddlaya tutuşmuşlar yahud da merak etmişler, bana soruyorlar: «— Bığırin dişisine inek, arabaya koşu - danma öküz diyoruz. Ya mandanın dişisine ne, arabaya koşulanına ne derler? Benim bildiğime göre, sığırların, Henüz süt emen yavrusuna — Buzağı Bültlen kesilmiş yavrusuna — Dana İKi yaşındaki dişisine Düve İki yaşındaki erkeğine Tosun Büt veren anasına İnek Damızlık olan babasına Boğa Burulmuş erkeğine de Öküz gerler. , Fakat bu ünvanların ()) Manda neslin - deki karşılıklarından bihaberim. Kara ki - %tab!aıımıı. Manda ineği, Manda — boğası, Manda düvesi diye bazılarına birer manda- (henüz — süt emen yavrusuna Malak dendiğinden gayri) husu- 31 adlar kaydetmemiştir. Çok gezmiş — veterinerlerimize sordum: Manda karşılığı olarak Anadoluda (Kömüş, Camus, Dombay) tabirleri olduğunu, fakat kara sığırlarda olduğu gibi muhtelif yaş ve einsiyetteki ünvanlarını bilmediklerini söy- lediler. Dilimizde karşılıkları olduğunu bi - lenler varsa, yazsınlar, hepimiz öğrenelim. Tarımman Bursada esrarengiz Bir cinayet dilmiş olur. Bu Jüt elyafının ekseriya| Bursa, (Hususi) — Evvelki gün, şeh- 125 X 045 X 0.47 metre çapında ve rimizde katili şimdilik meçhul bir ce- 180 kiloluk balyalar halinde satılması sed bulunmuştur. Şehrin Uludağ etek- âdet olmuştur. :lcnne uzanan cenub kısmı üzerinde Şu üstün körü izahattan anlaşılıyor| Ve Bursaya çok yakın bulunan <Ayde- |de» mevkii civarında bulunan bu ölü ki, Jüt yetiştirilmeğe başlandığı gün, | köylümüz pek de beceremiyeceği bir işle karşılaşmıyacaktır. Ötedenberi bi- p yaptığı ziraat nsullerile — Jüt'ü de kusursuz meydana çıkarabilecektir. Jütün; Kalküteden sonra Avrupada belli başlı ticaret merkezleri — Londra, Dundee, Hamburg ve Bremen'dir. Bil- hassa Hamburgda pek büyük — bir Jüt dokuma fabrikası da vardır. Almanlar, kimyevi vasıtalarla te - mizlenen Jüt elyafından bir de (Jüt yünü-Plantwolle - Mohairine) yap - maktadırlar ki bu, daha ince eğrilmeğe müsald bir madde haline girdiğinden, başka dokumalara da karıştırılabil - mektedir. Almanların (Kozmos yün dedik- de, Keten - kendir - Jüt dö- inden yapılmaktadır. Umumiyetle Jütün en iyi kalitede - ki elyafından 30 İngiliz — numarasına kadar ve döküntülerinden de 12 numa- raya kadar iplik yapılabiliyor. . Orta vasıftaki Jüt elyafının — 20 kilametre mukavemeti vardır. (—Not: Lifin mu- kavemeti, bir telin kendi sikletine ta- iği azami mesafe ile ifade ıbete tahammülü olmamak tün ucuzluğu istimalini arttırmaktadır. Bir tahmini! hesaba gö- () — Birinci kismi 12 birlciteşrin tarih- H sayımızdadır. |hakkında Adliye derhal hareckete geç- miştir. Bulunuş şekli şöyle olmuştur: Kestane toplamak arzusile 12 - 13 yaşlarında Salâhaddin ve Cemal adın- da iki çocuk dolaşırken sırtüstü ve ha- reketsiz yatmakta olan bir insan cese- dile karşılaşmışlardır. Hemen en yakın Maksim karakoluna koşarak zabıta - yı haberdar etmişler, mesele derhal Adliyeye intikal etmiştir. Müddeiumu- mi muavinlerinden Edib Ünalerzen ve Adliye doktoru İzzet cesedin görül - düğü yere giderek tahkikata el koy - muşlardır. Cesedin Rizeli Receb oğlu Osmana aid olduğu, üzerinde 58 llra on sekiz kurüş on para ile-hiç açılmamış bir şi- şe yarim kilo rakı ve daha bazı evrak ve malzeme zuhur ettiği görülmüş - tür. i Göğsünden girip sırtından çıkan (küvvetli bir silâh ile öldüğü ve vak'a- Fnmn 24 saat evvel ika edildiği anlaşıla- İryak cesed hastaneye kaldırılmış ve ka- | akkında tahkikata başlanmıştır. eat | Bugün Şile hayvan sergisi açılaca! Şile hayvan sergisi bugün merasimle laçılacaktır. Sergiyi açacak olan İstanbu! Belediye Reis Muavini- Rauf Domirtaş. daimi encümen âzaları ve matbuat mer subları bu sabah saat dokuzda Şileye git mişlerdir. Zehirlenen Ka 1 — Bayan Aklant deniz kenarında kocasını sayan Aylin Marçan ile gördü. —£ Onların vaziyeti kıskançlığını tahrik et ti ve saklandığı yerde sapsarı kesildi. Ayni gece -bilâhare komşu odalarda bu lunanların ifadesinden de anlaşıldığına — ? göre - kocası Roje ile Bayan Aklant ara sında şiddetli bir atışma olmuştu. 3 — İşte hâdize bu emaan oldu. Biraz sonra Roje ile polls müfettişi Din Ba- yan Aklant'ın bulunduğu tarafa doğru gidiyorlardı. Roje: «Yüzmeğe gitmiştira, Döndüğüm zaman dum» dedi sansız bul- karımı 5 — Zehirlenen zavallı kadının ayağı- nın yakınında bir çikolata kâğıdı gö « rünüyordu. Polis müfettişi bundan baş- kâ bir şişe, bir mantar, bir istiridye kae buğu ve bir de müstatil şekilde bir Ix gördü. | Ş din — TTTT MA DA e G gz k * KKi gün sonra bayan — piâjdü y duğu kabineda iki şedong arabik ter ha bir köşeye cekilmişti. 4 — Bayan Aklant şezlongunaa nareket siz sarkmıştı. Müfettiş seri, fakat dik- katli bir bakışla kadının cesedine baktı. Biraz sonra da doktor geldi ve Bayan Aklantın zehirlenerek öldüğünü tesbit etti. Etraftaki ayak izleri ise karı ko- caya aiddi. Sarahatle görülüyordu ki, Bayan Aklant şezlonga oturduktan sonra bir daha ayağa kalkmamıştı. Roje ise hiçbir. şeye dokunmadığını söylüyordu. € — Polis fotografcısı bu dört şeyin fotograflarını çektikten sonra müfettiş #işeyi itina ile yerden aldı. Şişenin Üzerindeki parmak izleri Bayan Aklanta aiddi, Roje ise otele dönmüştü. Kendisi ni tekrar çağırmalarını bekliyordu. 7 — (Soldaki resim) iki saat sonra polis doktoru Bayan Aklant'ın asitid- roslyanik ile zehirlenerek öldüğünü ve ölümün de ani olduğunu söyled Bunun üzerine müfettiş iyice bir dü şündü, bilâhare fotoğrafları tekrar tedkik etti ve Roje'yi otelden çağır ttı. Dedi ki: «— Sizi, karınızı öldürmek sucile te vkif ediyorum.» © Birkaç dahika sonra polis müfettişi Roje ile birlikte otel- den çıktı ve Roje kendisini idama götürecek olan yolcu- luğa başlamış oldu. Katilin Roje olduğunu müfettiş nasıl buldu? Resimleri dikkatle bir daha tedkik ediniz. Bulamazsanız 13 üncü sayfaya bakınz.