4 Mart 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 4

| Fransa ile ticaretimiz 9 'ktlsad Vekili Kesebirin bir Fransız gazetesine mühim beyanatı ll.l"’ıeyt'.leıı evvel bloke edilmiş bulu'naîı Fransız - Türk| kliring hesablarını temizlemek lâzımdır,, Türkiye, Fransaya pekâlâ kömür de verebilir k ,::hn 3 — İktisad Vekili Kesebir, Pa- Çıkan Ajans Ekonomik ve Finan » R Türkiye işleri direktörüne — iki Hi tket arasındaki ticaret mübadelele- 4 h.: beyanatta bulunmuş, ezcümle üt ki: *Bir f Sti el — |rar — aç senedenberi memleketimizin I ü l k |s ile olan ekonomik münasebetleri Wlmn ; Bu azalışın sebeblerin! izaha lü - n Yol ü &i “!Melmu. Herkesçe bugün malüm olan Tdir. v “E denberi Fransa, Türkiye ile ©- titaret mübadelelerinde üçüncülük- Bekizinciliğe düştü. *kiye hükümeti mübadelelerde © - 4 bir iyileşmenin ancak tedrici ola- , *ini kabul ederek, bir taraftan iki a) | b l Naj OB ü n Tn ığ/ i leket arasındaki ticaret mübadelele- Ve diğer taraftan Fransız sermaye « b Ndüstri veya nafla işleri şeklinde Ği imkânlarma revaç verebilecek ::';:İ bir plânı tedkika âmade bulun - dır, Debi müesseseler tarafından yapıla- he Hleri Türkiye kısmen Türk lirası, kıs- © de Türk ihracat malları ile ödiye - Biz kendi hesabımıza, Fransız pi - ni tekrar kazanmak için ciddi bir * göstermeye ümadeyiz. Eğer Fransa bizim — ekonamimizde Ş Dir rol oynamak istiyorsa her şe - arşılıklı iyi niyetle halledilebile - Ucuzluk Mütehassısı geldi t ikara 3 — (Hususi) — Hayatı ucuz için tedkikler yapan komisyon indan İsviçreden celbedilen mi 48 Lorenz geldi ve bugün vazifesine | Erzincan garı Eylülde Aul:erasimle açılacak m “Ta 3 (Hususi) — Sivas - Erzu - Na demizyolu inşaatına faaliyetle de - h #dilmektedir. Eylölde Erzincan ga- qlâimlı: açılacaktır. Hat üzerinde N tivarında bulunan on beşinci in- TMıntakasının en büyük tüneli bu - 1360 metre uzunluğundaki lünelin — etresi delinmiştir. __;f ürk - Yunan dostluğu B (4A) — Başvekil Metaksas, Pi- 'Güd istasyonundan Başvekil — Celâl —_'n fşağıdaki telgrafı çekmiştir: '!— lekotinizde gösterilen — harerotli ka- derin bir surette mütehassis olarak, Cumhur Başkanı nezdinde hara - Size şunu söylemek isterim ki, ih - racat siyasetimize yeni bir şekil ver - mek üzere bulunuyoruz. Bunu ihraca - tımızı arttırabilmek imkânlarını gör - düğümüz bazı memleketler ve bilhassa Fransa lehine yapacağız. Fakat müba- deleleri arttırmak istiyorsak her şey - den evvel blake edilmiş bulunan Fran- sız - Türk kliring besablarını temizle- mek lâzımdır Altı aydanberi mer'iyette bulunan yeni anlaşma hususi takaslar sayesin- de vaziyeti düzeltmiştir. Bu misal de gösterir ki, topu topu dört milyon lira- hık sürünüp giden bir kliring açığı yü- zünden Fransız - Türk ticaret müna - sebetlerinin bundan ziyan görmesi doğ ru değildir: Bu bakayayı tasfiye için başka va - sıtalar da yok değildir. Ancak bir mi - sal vermek için şunu söyliyeyim ki, Fransa senede 23 milyon ton kömür idhal etmektedir. Şimdi senede 200 bin ton kömür ihraç eden ve bu mikdarı gitgide arttıracak 0- la Türkiye, Fransaya pekâlü kömür de verebilir. Eğer bu sahada makul bir gayret sar « tedilirse memleketlerimiz gibi iki mem- leketin karşılıklı müsbet icraat azmile harcket ederek işlerini yoluna koyma - masına imkân yoktur. Münasebetlerimiz bundan her sahada faydalanmış olacaktır. | Almanya Rusyayı protesto etti Berlin 3 (Hususi) — Almanyanın Moskova müuslahatgüzarı, Sovyet ma - kamları tarafından Kief ve Novosi - birsk'deki Alman konsolosluklarına kar şı çıkarılan müşkülâtları hariciye ko - miserliği nezdinde protesto etmiştir. Alman hükümeti bundan başka, Kö- nigsberg ve Hamburgdaki Sovyet kan- solosluklarının önümüzdeki Mayısın 13 ine kadar kapatılmasını istemiş ve mukabilinde Kief ve Novosibirsk'deki Alman konsolosluklarının kapatılaca - ğını bildirmiştir. Sinema artistleri evlerinde kapalı kaldılar Los Angelos 3 (A.A.) — Dört gün de- vam eden ve bilkuvve Hollyvood'un et- raf ile alâkasını kesen şiddetli yağmurlar. dan sonra hâsıl olan tuğyanlar neticesinde 16 kişi ölmüştür. 7 kişı kayıptır. Hasar mikdarı, 2, milyon dolar tah » min edilmektedir. Kkürlerime tercüman olmanım ve hürmetlerimle samimi hissiyatımın ve mesâi arkadaşlarınıza da bil « Ü"ıı 1 tica ederim. BüşgıdTaflan, B. Metaksas, Doktor Tev- 5—,..&'5 Aras'a da aşağıdaki telgrafı gön- Bey y Çak MAN 't müttefik Türkiyeden ayrılırken, gerek hararetli — kabülden ve büyük ve çok verimli müşterek e- Bir çok meşhur sinema artistleri etraf ile alâkaları kesilmiş bir halde evlerin - İde kapalı kalmışla! M Danunzio'nun cenaze merasimi Gardone 3 (A-A.) — Gabriele Dan » nunzio'nun cenaze merasimi, bu sabah ı'Veçıe mahiyeti anlaşılamıyan bir bastalık çıktı :: ı.h,?:“__j (KA) — İsveçin — şimalinde açinde 27 kişi henüz bilinmiyen nı.:h tutulmuş ve bunlardan Üçü üztür. Doktorlar ölüler üzerinde W':':Wınnı rağmen hastalığı anlıya- T. Hükümet şiddetli tahoffuz ted- Str, Yi e k,:;ım;:hıumyn işçileri grev yaptılar 8 aa (AMA) — Müarellyanin bütün Vörşget! ddeler fabrikalarında İşçiler grev '© fabrikaları işgal otmişlerdir. a b , kfı%' 3 my_:" deniz tayyaresi battı 'l'ı."" .) — Bir deniz tayyaresi Por- â k vım::“" inerken görüş kabillyetinin DA d ?,ll!ündeıı süya şiddetle çarpmiş k * İçlinde bulunan iki plot ölmüş- burada büyük bir sadelikle yapılmıştır. q“' kiymetli yardırmınızdan dolayı hâ- ü ea SEkkürlerimi arze v L AAA N Bulgar kraliçesi İtalyadan döndü Sofya * (AA. ) — Bulgar kraliçesi bir bir müddettir bulunduğu İtalyadan Bulga- ristana dönmüştür. Bir kanal bendi yıkıldı Anvers & (AA) — Albert kanalı bendle- rinde birdenbire otuz metrelik bir gedik a- çılmış ve sular civar toprakları iştilâ etmiş- tir. Bendlerde çalışan kırk kadar işçi tehli- keyi zamanımda hissederek kurtulmuya mu- vaffak olmuşlardır. Layipzig panayiri Layipzigs YAA.) — İlkbahar Layipzig faa- Ixı pazır Funk tarafından 6 martta açılacak- tir, Muhtelif otuz iİki memlekete mensub &20 firma fuara iştirak #tmektedir. SON PoOSTA LERİ Hariciye Vekili Parti Grupunda izahat verdi Ankara 3 (ALA,) — C. H. Partisi ka- mutay grüpüu bugün «3 mart — 938. Trabzon saylavı Hasan Sakanın rels- Tiğinde toplandı: Büyük Millet Meelisinin tatili es- nasında cereyan eden siyasi hâdise- ler ve ahiren Ankarada toplanan Bal- kan ittifakı konseyinde alınan karar- lar üzerinde Başbakan Celâl Bayar ve Hariciye Vekili doktor Aras beyanat- ta bulundu. Hükümetin bu beyanatı ve hattı hareketi grupça müttefikan tasvib - Tundu. İngiliz ordusu İrakmadı. Harici sulh imzalanir Unzalanımaz, b Gördüğümüz Fikirler Bu : ahki Gazetelerde memurla riçin evler yaplırılması Jüzumun- dan bahsetmekte, Ankarada memurlar için yapılacak evleri unutmiyalım serlevhasını koyduğu makalesinde bu evlerin luşa bede- Hnin gayet kolay bulünabileceği, pahalılık zammımnın senelik yekünile memurtlara ev yapılabileceği yuzılmaktadir. —— Tan Ahmed Emlt Yalman «Toprak Kânu- nu hakkında yazdığı başmakalede diyor ki: «Atatürk uzağı görür bir Önder sıfatile ziral sahayı hiç bir zaman gözden uzak bı- Atatürkün ciftçi sıfatile bizzat faaliyete geç- tiğini gördük. Atatürk, istihsal sahasında da yeni ve mühim çığırlar açmıştır. Millete he- diye ettiği kıymet, yalnız şu kadar milyon geğetinde çiftlikten ibaret değtildir. on. üç senelik CMi, canlı bir tecrübe hazinesi de he- diye etmiştir ki. önümüzdeki programlı ça- lışmalara termel taşı olacaktır. ver Kurun — Asım Us *Letemps» gazetesinin 1 martta Balkan antantının bu defaki leti- Cumheriyet — Yunus Nadi gene Ann:ıdı, ALEMİNDE «& Fransanın Avrupada müvazene âmili olmak istemesi ne demektir ? Yazan: Selim Ragıp Emeç ir taraftan İtalya ile başlamak üzere bulunan, diğer taraftar da Berlinle yapılacağı malüm olan müza - kereler karşısında Fransanın seyirci va- ziyette durduğunu görür gibi - olanlar, bu devletin, bütün menfaatlerinin mü - dafaasını İngiltereye bıraktığını sanıyor- lar. Kanaatimce bu zehab yanlıştır. Fil « waki Fransanın gerek İtalya ile ve ge- tek Almanya ile şimdilik doğrudan doğ- ruya temasa geçmek için her hangi bir teşebbüste bulunduğu işitilmemiştir. Fa- mat hakkında yazdığı başmakaleyi tercüme etmiştir. Tayyarelere karşı bir gizli | Ziraat ve İktısad silâh yapıldı Londra 3 (A.A.) — Ordunun büdce tah- minatı, 85,357,000 liraya baliğ bulun - maktadır. Yani 22.237,000 lira artmıştır. Londra 3 ÇA.A.) -- Deyli Herald gaze- tesi, İngiliz hükümetinin halen bamj - bardıman tayyarelerine karşı Vekâletleri İki Vekâletin birleştirilmesi tasavvurundan vazgeçildi Ankara 3 (Hususi) — İktisad ve Ziraat müdafaa | yekâletlerinin birleştiriİmesi tasgvvurun. için yeni bir gizli silâh yaptığını bildiri - | gay, vazgeçilmiştir. Vekâletle idare edil- yor. Filistinde yüksek komiserin geçeceğ hatta bomba ulundu Kudüs 3 (A.A.) — Reuter ajansı bil « diriyor: Yüz kadar silâhlı şaki Hebron yakinin- de süvari polis devriyesine hücum et « miştir. Tayyarelor âsileri kaçırmıştır. mekte olan Ziraat Vekâletimne yeni bir vekil tayini mevzuu bahstır. Profesör Tankut'un mühim bir konferansı Morsin 3 -— Maraş Saylavı Profesör Ha - gan Reşid Tankut şehrimizde — önemli bir konferans vermiştir. Konferansının mevzuu, Bir Arab polis muavini ağır surette yara- | Türk tarihi ve Türk dili tezlerinin kronolo - lanmıştır. Hayfanın cenubunda bugün yeni fev- kalâde komiser Mac-Michaelin geçeceği demiryolu üzerinde, dün bir bomba bü- lunmuştur. Bazı traverslerde vardı. Hükümet hususi tertibat almıştır. Japonyada siyasi bir suikasd Şisl Idi Profesör 'Tankut yeni Türk ilminin ta -| kati cell rih ve dil bahislerindeki zaman ölçüsünü 1- gah ettikten sonra demiştir ki: «Vesikaların açıp aydınlattığı eski Gle bozukluk İmin tarihten öteye uzanan genişliği içinde kendini şiddetle gösteren ve alükaları ken - (di üzerinde toplyyan her motif ezeli Türk varlığının cevberinden bir katre taşımakta- dır. Profesör, yüksek toprakları ve büyük su Tokyo 3 (A.A.) — Sosyal parti başka- | boylarını şenlendirmiş olan bu ilk — medeni ni Şakaitaiahoto evinde dört meçhul şah- | sanların kültünü ve kültürünü izah ettik- sın tecavüzüne uğramış ve ağır surette yaralanmıştır. Eski Alman Veliahdi ten sonra ezcümle dedi ki: «Natürizme istinad eden bu «Alpins di- mninde, İnsan elnsinin devamına ve artması- na, insan hayatının ışık ve aydinlık bir sa- adetle besenmesine yardım eden tablat un- YVenedik 3 (A.A.) — Bir aydanberi Kor« surları, temin ettikleri saâdel ve feyiz nls - tina Dampenizoda bulunmakta olan eski | yardı. Alman veliahdi bu sabah Dosbiako'ya betinde bir kut ve hürmete fâyik görülüyor- İnsanların günlük hayatı içinde ve içlten gitmiştir. Orada kendisini Berline götü-|bir ilgi lle vicdanları teshir etmiş olan bu recek olan hususi bir tren beklemekte « |tabil din muahher dinlerin hepsine nakle - dir. İtalyanın Boğazlar Mukavelesini Tasdiki bekleniyor (Baş tarafı Tinci sayfada) ziyaret edecektir. Montrö mukavelena - dildi. Hayatları ve yerleri icabı ihtilâti az olan zümreler bu nakil ameliyesini yaparken asla daha çok sadık kaldılar, Memleketin şimal tarafındaki Aleviler ile Çukurova ve Hatay'da yaşıyan Aleviler işte bu vaziyetle kalmış olan Türklerdir. Bü hususiyetlere ba- kıp da onlar hakkında mübalâgalı olarak #öylenmiş ne varsa hepsi ilme ve tarihe ay- kırı, uydurma şeylerdir. Profesör Tankut bundan gonra Eti Türk- mesi mucibince, Mmuahedeyi kabul eden |lerinia antropulojisini ve tarihini anlatarak devlet, bu kararını Fransa hükümetine | *özünü şu cümlelerle bilirdi: bildirecektir. Çünkü muahedenin aslı Fransız hariciye nezaretinde mahfuzdur. |rak tek bir şeye Inandı: Birbirini sevmek ve | Bundan sonra Fransa hariciye nezareti, | aşkının hepsini bir tek kelimeye bağladı: | 'Türk milleti Jâyistte ile hüviyetini ger - geklendirdikten sonra İçtimal nizam — ola - İtalyanın Montröye iltihakını diğer âkid | Atatürk. devletlere bildirecektir. Bir köylü sevdiği Kadını öldürdü, -Cesedini yaktı (Baştarafı 1 inci sayfada) Mançuko askerleri Çinlilere iltihak Ediyorlar Hankov 3 (A.A.) — Çin membala- rından alınan resmi haberlere — göre, — Ben mahvoldum, sen hâlâ yaşıyor -| muhtelif Japon - M - - sun, diyerek zavallı kadını tahta ile ba- | taatından mışşek.keb :n:olüti;ıngımh. şına vura, vura öldürmüştür. Kinini bu| sup olan Mançuko askerleri Süiyuan'da suretle yenemiyen cani müdhiş bir s0 -| Paotov yakininde isyan ederek Çinli - ğukkanlılıkla bir atoş yakmış ve bed e|lere iltihak eylemişlerdir. baht kadının cesedini yakmıştır. Şanghayda binlerce Çinli öldü Katil yakalanmıştır. Cinayetin derin Şanghay 3 (ALA.) — Yüz binlerce bir aşk yüzünden ika edildiği zannedil »| sefil Çinli muhacirin vaziyeti çok kö - mektedir. tüdür, Salgın hastalıkların önüne ge - K e çilmişse de, ölüm mikdarı İki tabanca kazası çok yüksektir. Kânunusani ayfîm Sirkecide Saffeddin paşa sokağın-|147 si Fronsız imtiyazlı mıntakasında da Kavala oteli sahibi Mehmed Tuncak | olmak üzere yabancı imtiyazlı mınta - tabancastnı temizlerken tabanca ateş | kalarda 9.637 cesed toplanmıştır, almış, ilci bacağından yaralanmıştır. Pa * Kuşdilinde Karakol sokağında 34 Refi Bayar ge!dı numaralı apartımanın kapıcısının oğlu| Bir müddettenberi Avrupada bulu- Antranik sokakta bulduğu bir tabanca 'nan milli rı & müdürü Refi Celâl kurşununu mangala atmış, kurşun pat-| Bayar bu sabah plon ekspresile İs- larnış, çocuk yaralanmıştır, tanbula dönmüştür. rü kat mevcud temayülât gösteriyor ki bu vaziyet ilânihaye böyle devam etmi « yecektir. Fransanın daha şimdiden İngil- tereye sorduğu bazı sualler vardır. ve meselâ bu suallerden biri, Avusturyanın mukadderatı hakkında İngilterenin neler düşündüğünün izahına mütedair muhtıra mahiyetinde bir istifsardır. İngiltere baş- wekili Fransanın bu suâline henüz cevab wermemiştir. Fakat Fransanın bu teşeb- büsü gösteriyor ki Fransayı birinci safta )ve hayati surette al. r o eden işler, İitalya ile olan muallâk meseleler olmak- tan ziyade Almanyanın vaziyeti ile alâkâ- dar olan davalardır. Demek ölüyor ki Fransız meb'usan meclisinde cereyan eden diş siyasa meselelerine aid müza- kerelerin tebellür etmiş mahiyeti, daha şimdiden tatbik sahasını bulmuştur. Çok zaman evvel değil, daha dün, gene bu sütunlarda hülâsa etmiye çalıştığım bu müzakeratın muhassalası şu oluyordu ki Fransa, tarzı hareketini İngilterenin hareketine uyduracak ve bilhassa Avru- pada bir müvazene âmili olmıya çalışa- caktır. Fransız başvekilinin nazarı dik - yecek bir şekilde kaydet- tiği bu «müvazenet âmili olmak» keyfi- yi r ki üzerinde ehemmiyetle durul- sı lâzım gelen bir nektadır Bir devlet, tarinin her hangi bir devre- sinde, tebellür etmiye başlıyan siyasi isti. kametlerden birini kat'iyetle tutmıyarak bir müvazene ve ahenk rolü oynamak id- diasında bulunduğu zaman, o devletin bir nevi iki taraflı set takib edeceği anlaşılır. Benim nüçiz idrakim de, Fran- sanın, bu kararından, bugün bu manayı çıkarmaktadır. Fransa, imkânın müsaa- |desi nisbetinde Mületler Cemiyetini tu- tacaktır. Ne Almanyaya karşı Sovyet Rusyayı, ne Sovyet Rusyaya karşı Al « manyayı açıkça tahrik etmiyecektir. Al. manya ile anlaşacağı ümidindedir. Fakat bunun için ne Almanyadan şerefsiz feda- kârlıklar istiyecek, ne de kendi bu kabil fedakârlıklar — yapmıya — yanaşacaklır. Böylece de bir âmili müvazene olacaktır. Yani İngilterenin Almanya ve İtalya ile yapacağı müzakerelerde, Almanyaya faz. la tâvizkâr olduğunu gördüğü gün İtal- yaya meyil gösterecek ve İngilterenin İtalyayı kıskıvrak bağlayıp Almanyayı serbest bırakmasına razı olmıyacaktır. Şu şeklile Fransanın istediği İtalyaya mu - kabil Almanyadır, Eğer İngiltereyi bu yola sevkedemezse İlalyan telinden çala- caktır. Ama diyeceksiniz ki İtalya İle Fransanın arası o kadar açıktır ki Fran- sız diplomasisi böyle bir rol oynamıya asla fırsat bulamıyacaktır. Bence, bu gö- rüş yanlıştır. Çünkü politikada hissin yeri yoktur ve bu sebebledir ki, çok defa, en imkânsız görünen vaziyetler, kolay - Hıikla mümkünat safhasına girebilirler. Selim Ragıp Emeç Alman - Fransız Hududunda bir hâdise Paris 3 (Hususi) — Geçen cumartesi günü, son sıstem zırhli bir otomabille Al- manyadan gelerek Fransız hududunu aş- mış olan ve asker kaçağı olduğunu söyli- yen Alman neferi, Pransız lejlonunda hizmet etmek üzere müstemlekelere gön- derilmiştir. Fransız hudud makamları tarafından müsadere edilmiş olan zırhlı otomobil de Almanyaya iade eği Bazı n lde vlendiğine — göre, Fransız - Alma: yda cereyan ete miş olan bu hüdise, Majino müstahkem hattını tecrübe etmek üzere, Almanlar tarafından tertib edilmiştir. L AM S 6 ECİRE S E A RR A c0 S SAA “