2 Mart 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

2 Sayfa Hergün İngiltere siyasetinin Yeni dümencisi: Lord Halifax Yazan: Muhittin Birgen — Ö ngiltere siyasetindeki büyük — stratiji hareketinin derecesini anlamak için olze ölçü verecek bir hâdise de hariciye pezaretine Lord Halifax'ın tayin edilmiş olması keyfiyetidir. Lord Halifax bir lorddur, yani Avam kamarasınâ değil, Lordlar kamarasına mensubdur. Halbuki, İngiliz hükümetlerin İngiliz parlâ- mentoculuğunun kanunc daha kuv - vetli olarak ve pek nadir hallerde bozulan an'anelerinden biri de hariciye nezaret - lerine bir âyân âzasının değil, bir meb'u- sun getirilmesi idi. Chamberlain, eski ha- riciye nazırının yerine bir diğerini getir- mek için günlerce düşündükten sonra, nihayet Lord Halifax'ı tayine karar ver- meğe mecbur oldu ve bu suretle eski bir an'aneyi bozmuş oldu. İngilterede bir an'anenin bozulması mü- him bir hâdisedir; demek oluyor ki, İn - Biliz başvekilini böyle bir karar almıya sevkeden mühim sebebler vardır. Bu mü- bim sebebler, Lord Halifax'ın hariciye nezaretine gelmesi hüâdisesine mühim manalar ilâve eder. Bundan dolayı da bugün İngilterenin harici siyasetinde « kaptanlığı flilen Chamberlain ele almış bulunmasına göre - dümencilik vazife - sini der'uhde eden Bay Halifax, birden- bire, İngiliz tarihinin mühim bir şahsi » yeti olarak meydana çıkıyor. Bugün, bütün Avrupada ve bütün dün- yada gözler Lordun üzerine dönmüştür. Belki, cihanın harb ve sulh mukadderatı onun elinde bulunuyor. Lord, Avrupaya yeni bir çehre ve yeni bir siyasi bünye vermek vazifesile mükcel Avrupada gört devleti bir araya toplıyacak ve bu dört deletin elbirliği ile belki de yeni bir Milletler Cemiyeti kurmıya çalışacak olan yeni İngiliz siyasetinin başdümencisi ole muştur. Önümüzdeki haftalarda ve önü. müzdeki aylarda, cihan Lord Halifax'ın her hareketini ayrı bir dikkat ve alfıka ile takib edecektir. * Yeni hariciye nazırının şahsiyeline ge- lince, Lord Halifax, Baldwin mektebine mensub ve önün yakınlarından olan bir politikacıdır. 1881 de Vikont Halifax'ın oğlu Edward Wood olarak dünyaya gel- miş, ilk defa olarak 1910 intihabatına iş- tirak ederek parlâmentoya girmiş ve o zamandanberi, son intihabata kadar, kare şısında hiç rakib görmeksizin babadan kalma intihab dairesinin reylerini etra » fında toplamıştır. Hükümete en evvel 921 de Bonar Law kabinesile girmek sıy retile iştirak etmiştir ve 0 zamandanberi de, Hindistanda kral vekilliği müstesna her muhafazakâr hükümette bir mevki almıştır. Hindistanın en karışık bir dev- rinde orada gösterdiği azlm ve irade kuv- veti, ayni zamanda Hindistan idaresine vermiş olduğu süples kendisine, devlet ve siyaset adamı olarak, en büyük şöh » Teti temin etmiştir. Lord Halifax, İngiliz aristokrasisinin en mümeyyiz vasıflarını şahsında cemet- miş olan insanlar lir. Son derece- de dindar, şeref ve hâaysiyet bahislerinde gayet sıkı ve keskin duygular taşıyan, sözünü herkese dinletmeğe meraklı ve bunun için de bizim «sözünün eri» tabirile ifade ettiğimiz insan olmıya ehemmiyet veren, manen heybetli bir şahsiyete sa- hibdir. Böyle şahs! ahlâk bakımından et- rafında büyük bir tesir yapmış olan bir Resimli Makale : SON.POSTA W Saadetin anahtarı. YE İnsan doğduğu günden itibaren saadetin peşinde koşar, fakat saadet elle tutulmaz, para ile alınmaz, çalışmayla bu- lunmaz bir nesnedir, gelirse kendi kendine gelir, ve ekseriya başkalarını sevindirmesini bilenlere gelir. Dünyanın en seri Hücum botu Resmini gördüğünüz İngiliz hücum botu, dünyanın en seri harb gemisidir. Saatte 50 mil sür'at yapmaktadır. Tayyare ile milyoner koca bulan çiçekçi kız Bir kaç hafta evvel Macaristanda Balaton gölünün üstünde ve etrafında uçmak suretile bir tayyare müsabakası yapılmıştı Bu hava müsabakasında bi- rinciliği Balaton tayyare istasyonunda Çiçek ve partakal satan genç bir kız kazanmıştı. Bütün tayyareciler bu genç çiçekçinin dostu olmuşlar, pek çok çi- çek Ve portakal satın almışlarsa da hiç birisi güzel sahıemın kalbini teshir e- dememütti. Nihayet büyük emlâk sahibi ve mil- yörer Fransız tayyarecisi Skodrel çi- çekçi kıza evlenmek teklifinde bulun- muş onun tarafından da kabul edilmiş- tir. Düğünleri bir hafta evvel Bükreşte yapılmıştır. Balaton uçuş müsabakala- rına iştirak-eden yirmi tayyareci ile di- ğer bir çok Fransız tayyarecileri dü - ğünde bulunmak üzere Bükreşe gel - mişler, iki mes'ud tayyareçinin nikâh- larımı kutlulamışlardır. heybetli şahsiyeti, İngiliz tarihinin bugü- ne kadar görmediği müşkülâtla çevrilmiş olan bu İşi muvaffakiyetli bir neticeye insanın belki de şu'günlerin diplomasi - sinde ayrıcâ bir kıymeti vardır. v Lordün vazifesi büyük ve ağırdır. Bu da uhdesine aldığı işin küçük olmama - sından ileri gelir: Diktatörler ile demok- rasiler arasında mevcud mücadeleyi kal- dırıp bunları barıştırmak vazifesi, İş sade diktatörlükle demokrasiyi dost yapmak değil - zaten birbirinin zıddı olan bu iki mefhum arasında hakikf bir dostluk tasavvur edilebilir bir mefhum bile olamaz - dünyayı aralarında bir türlü taksim edemiyen büyük kuvvetler ara - sında dünya ölçüsünde bir anlaşma te « min etmektir. Bu anlaşmayı temin ederken lord için dikkat edilecek bir şey de şudur: An » laşma, zahiren, insanlık namına yapıla - cak ve fakat, hakikatte, bir İngiliz muha- fazakârı için her şeyden yüksek tutulan İngiliz hâkimiyetinin yer yüzünde de - varm ve inkişafına mâni olacak bütün ün- Burları bertaraf edecektir, Lord Halifax'ın Mört isal etmağe kifayet eyliyecek midir? Bu iş, hiç değilçe bugün dünden daha çok güçtür. Eden siyaseti, İngiltereyi dümen kırmakta geciktirmekten başka bir neti- çe vermedi ve bugünkü şartlar içinde dü- men kırış yeni hariciye nazırının - işini büsbütün güçleştirdi. Bununla bheraber, Lord Halifax'ın Chamberlaln ile birlikte giriştiği işte muvaffak olması ihtimalleri yok değildir. < Muhittin Birgen kadarlara bildirdi. kendi emrinde bulunan öğretmenlerin Kültür Bakanlığını bu kararı vermiye sevkeden sebeb de ders verdikleri takdirde fazla yorulup asıl vazifeleri ba- şında dinç olarak bulunamamaları endişesi gerektir. Fa - İSTER İNAN, İSTER İNANMA! SÖZ ARASINDA | HERGÜN BİR. FIKRA | Hülâsa: Eşeksin Eski mutasarrıflardan biri bütün tahriratları görmek, istermiş. Hepsi- ni okuması da güç olacağından me - murlardan birini hüldsa yapnuya memur etmiş, memur kâğıdları oku- yor ve hülâsasını bir başka kâğıda yazarak ekliyormuş. Bir gün Dahi - liye Nezaretinden bir tahrirat yelmiş, tahrirat mutasarrıfa hitaben yazılı « yormuş. Onun cehaletinden, işe ade- mi vukufundan, icraatlaki becerik - sizliğinden, uzun uzun bahsediliyor- muş. Hülâsaın yapacak memur kâğıe di baştan aşağı okuduktan sonra bir başka kâğıd almış ve yazmış: «Hülâsa: Eşeksin!» t b Pariste yapılan garip Bir ruhiyat tecrübesi Fransız ruhiyat araştırma cemiyeti or- ganı bulunan «Huhiyat» mecmuasında madam Berderie enteresan bir tedkik neşretmektedir. İçinde Mussolininin birer resmi bulu. nan kapalı zarfları muhtelif mediyom« lara verilerek fotograf sahibi hakkında süaller sorulmuştur. 1936 senesi ikinci- teşrininin 11 inde Habeşistan muharebe- si başladığı zaman mediyomun birisi: «— Zarfın içindeki fotograf sahibinin etrafında pek çok ölüler dolaşmaktadır. Korkunç bir işe başlamış görünüyor. Bu iş sürü sürü insanların hayatına malola- caktır ve nihayeli gelmeden durdurüla- mıyacaktır> demiştir. Başka bir medi- yom da: «— Bu şahıs her türlü fedakârlığı ya- parak maksadına. , erecektir» — demiştir. Diğer bir mediyom: «— Eğer kendisf üstemezse ne düşün- düğünü anlamak tördür. Âyni zamandâ samimiyeti de vardır. En son dereceye |kadar dikkatlidir» demiş ve nihayet baş- ka bir medyom 25 ilkkânun 1936 da şun- ları söylemiştir: «— Toplar... Kılıçlar... Büyük devlet- ler etrafındadır. Büyük mücadeleler ya- pılmaktadır. Bu adam bugünkü bulun- duğu mevkide daha çok seneler kalacak. tır. Çok büyük mevkli vardır. Vatanına pek büyük iyilikler yapmıştır...> İşaret edilecek bir nokta: Bütün bu medyomların zarfın içindeki reszmi gör- meden ve kime ald olduğunu bilmeden yalnız ellerini kapalı zarfın üstüne ko- yarak yukarıdaki sözleri söylemiş ölmü- larıdır. İSTER İNAN, İSTER İNANMA! Kültür Bakanlığı resmi mekteb öğretmelerinin hususi mekteblerde ders almamalarına karar verdi, kararını da alâ- hususi mekteblerde ey okuyucu sen: kat bugün ders yılının ortasıdır, hususi mekteb öğretmenle- rinin mühim bir kısmı da resmi mekteblerde vazifedar olan- lardır. Bu öğretmenler hususi mektebleri derhal bıraktıkları takdirde yerlerinin kolaylıkla doldurulabileceğine ihtimal verilemez. Binaenaleyh biz bu kararın tatbikinin ders yılı sonuna bırakılmasının doğru olacağına inanıyoruz, fakat Her şeyden bir keder hissesi çıkaran, her ihtimali bir ıztı- rab meyzuu yapan, her gülde diken arıyan adam hayatı muhitinde yaşıyanlara zehir eder ve o dakikadan itibaren kendisi de zehirlenir, mes'ud olmak için mes'ud etmek şaftttır. —— —< Sovyet Rusyanın En sıhhatli çocuğu Resmimi gördüğünüz çocuk Rusya- n en sıhhatli çocuğu olarak — sayıl - maktadır. Kief'li bir kadın döktor, son muayenesini yapıyor. Londrada kaldırımlar renklere boyanıyor İngiltere nakliyat nezareti büyük cad- delerde seyrüsefer için garib bir takım tecrübeler yapmaktadır. Bunlar arasın- da büyük caddelerin edöşemelerinin» bo- yanması da vardır. Bu husus için bilhas. sa üç renk tercih edilmiştir: Kırmızı, ye- şil, sarı renkleri. Sokakların — renklendi- rilmesi üzerine görüşün artarak kazala- rın azalacağı tahmin edilmektedir. Ka- ranlıkta da bu renkler görülebilecektir. Şimdiye kadar yapılan tecrübelerde bo- yanmanın birbirine müvazi hatlar gek- linde mi, yoksa üç renkli geniş kalın şeklinde mi yapılması tedkik edilmekte- dir. Bu tecrübeler daha birkaç hafta de- vam edecek ve alınan neticelere göre Londranın büyük caddeleri hemen böya- nacaktır. Yuvasını korumak için kacasını öldüren kadın Parisli bir kadın, bir gece iki ya - şındaki çocuğile birlikde evinde otu - Türken ayyaş kocası gelmiş ve cebin - den dolu bir tabanca çıkararak: «He - pinizi öldüreceğim, metresimi eve ge- tireceğim» diye tehdid etmiş: Sabaha karşı da yatağa girerek uyumuş, taban- ocasını da yastığının altına koymuştur. Kocasının tehdidinden fena halde ür - ken kadın, tabancayı kaptığı gibi onu öldürmüş ve hemen telefona sarılarak karakola: — Yetişiniz, kocarm öldürdüm.. de - miştir. |bankın vücude getireceği ıcş)dlluâ Mart 3 Çİ » Sözün Kısası 4 Yazı Çok Olduğu İçin | Bugün Konamadı ı Da peimrtetem n İzmir - Pire vapur seferleri başlıyor İzmir | (Hususi) — Şehrimizde kikler yapan Denizbank Umum Müdi* rü Yusul Ziya Öniş tersaneye M tesisatı gözden geçirmiş, yeni limaf a hallinde meydar.a getirilmesi W' len tesisat'a alâkadar olmuş, Limani *” rfez vapurlarını görmül ' daresinin tür İngiltereden satın alınan ve ıi nede boyanmakta olan New Vapurunu da gözden geçiren Yusuf ©© 'ya Öniş bu vapurun yakın limanlar sındaki seferlere tahsisini faydalı müştür. Bayraklı adını alan bu yaz mevsiml'üde her haftanın cumf! si akşamları Çeşmeye hareket edi pazartesi sabahı İzmire dönccektir. Denizbankın İzmir şubesi mart nın soön haftalarında açılacaktır. Bü be açıldıktan sonra İzmir limanında $7 pılacak ıslahat işi üzerinde dı ilk icraat olarak liman taranacaktırı Denizbank, denizci — gençliğin Si? faaliyetlerini himaye ve teşvik edi tir. Başlıca sahil şehirlerimizde . eZ T £ e KEŞ L SGEMSESERE> h olarak deniz klüpleri tesisi, her gencinin mutlaka deniz sporile med” olması temin edilecektir- Yusuf Ziya Öniş tedkikleri M bana şu beyanatta bulunmuştur: — Teşkilâtimizi tamamlamak ü’“_: l İzmirde tedkikatta bulundum. - İstafi buldaki teşkilâtı Denizbankın j şubesi namı altında bir idarede toplâ mağa karar verdik. gi İzmirde liman işletmesi, denlıynıy,m d y acentalığı, klavuzluk e fenerler İ Öi daresini İstanbulda olduğu gibi v bank İzmir şubesi namı altında toplâ” |d dık. Denizbank İzmir şubesi müdw, ğüne Haşmeti tayin ederek Denizbi ” | kın ilk şubesini İzmirde a İstanbul şubesi Müd hir Kevkeb memur edilecektir. Fefi kadaşım Harun yarın İstanbula cek, gerek İstanbul tersanesi ve geT yaptırılacak yeni vapurlar — hakkıf L Alman firmalarile temasa g ü Alman firmaları mümessilleri de İstanbulda bulunacaklardır. İzmir - P're vapür ı:[:rlerho# yoruz. Zannuna göre balıkhane lâyihası geri almacak ve bu iş de idar” | maize verilecektir, e Denizbank Umum Müdürü Ziya Öniş ile İktısad — Vekâleti Müsteşarı Sadullah Güney, Umum Müdürü Sadettin, ve Akay *” resi müdürü Cemil buvün İzmir vapt rile şehrimize geleceklerdir. Bu hafta içinde banka umum dür muavinleri ve daire müd iştirakile şehrimizde umumi bir ti yapılacak, bundan sonra — banl” İstanbul şubesi faaliyete geçecektir — İzmirde bir adliye kâtibi —— tevktf edil -i İzmir 1 (Hususi) — İzmir miliği esas masası kâtibi Salih ” tevkif kararı verilmiştir. Zabıtadan 3i iyeye gelen ve emanet dalresine li/ icab eden kumar paralarından 110 ğ bi h t noksan olduğu nazarı dikkati tir. Enianet dairesinde mevcud manet eşvyası da gözden 3eçı'rume" a « TAKViM